Hiç sabıkası olmayan ceza alır mı? Bu soru tarafımıza çok fazla sorulmaktadır. Çok net şekilde cevap vermek gerekirse; hiç sabıkanızın olmaması ceza alıp almamanızı etkilemez. Yani bir kişinin daha önce hiç suç işlememesi ya da ceza almaması, yani sabıkasının olmaması ceza almasına engel değildir. Başka bir ifadeyle hiç sabıkası olmayan, daha önce hiçbir suç işlemeyen kişiler de yargılama sonucu cezalandırılabilirler. Bununla birlikte kişinin sabıkasının olmaması cezada indirime gidilmesi, cezanın ertelenmesi ya da seçenek yaptırımlara çevrilmesi gibi kişi lehinde sonuçlar doğurabilmektedir. Bu bakımdan kişinin sabıkasız olması ceza yargılamasında kişi açısından olumlu sonuçlara neden olmaktadır. Sabıkasız olmanın kişiye sağladığı avantajlar şunlardır:

• Kısa süreli hapis cezasının seçenek yaptırımlara çevrilmesi
• Hapis cezasının ertelenmesi
• Tekerrür hükümlerinin uygulanmaması
• Takdiri indirimden yararlanma
• Kamu davasının açılmasının ertelenmesi

Ceza yargılaması sonucunda verilecek hüküm sizin sabıkanızla ilgili değildir. Sabıka hüküm verildikten sonra erteleme, hükmün açıklanmasının geriye bırakılması (HAGB), tekerrür (mükerrir) ve iyi hal indirimi gibi hususları ilgilendiren bir durumdur. Yani sabıkanız olmasa da ceza alabilirsiniz. Fakat alınan ceza sabıkanız yoksa ertelenebilir, hagb’ye çevrilebilir, iyi hal indirimi uygulanabilir veya tekerrür uygulanmaz ve infaz bakımından zor şartlar getirilmez. Hiç sabıkası olmayan ceza alır mı hususunu gelin daha detaylı açılmayalım.

Kısa Süreli Hapis Cezasına Seçenek Yaptırımlara Çevrilmesi ve Sabıka Kaydı İlişkisi

Bir yıl veya daha az süreli hapis cezaları kısa süreli hapis cezalarıdır. Kısa süreli hapis cezası, suçlunun kişiliğine, sosyal ve ekonomik durumuna, yargılama sürecinde duyduğu pişmanlığa ve suçun işlenmesindeki özelliklere göre seçenek yaptırımlara çevrilebilir. Seçenek yaptırımlar şunlardır: ;

• Adli para cezası
• Mağdurun veya kamunun uğradığı zararın aynen iade, suçtan önceki hale getirme veya tazmin suretiyle, tamamen giderilmesi
• En az iki yıl süreyle, bir meslek veya sanat edinmeyi sağlamak amacıyla, gerektiğinde barınma imkanı da bulunan bir eğitim kurumuna devam etme
• Mahkum olunan cezanın yarısından bir katına kadar süreyle, belirli yerlere gitmekten veya belirli etkinlikleri yapmaktan yasaklanma
• Sağladığı hak ve yetkiler kötüye kullanılmak suretiyle veya gerektirdiği dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırı davranılarak suç işlenmiş olması durumunda; mahkum olunan cezanın yarısından bir katına kadar süreyle, ilgili ehliyet ve ruhsat belgelerinin geri alınması, belli bir meslek ve sanatı yapmaktan yasaklanma
• Mahkum olunan cezanın yarısından bir katına kadar süreyle ve gönüllü olmak koşuluyla kamuya yararlı bir işte çalıştırılma

Kısa süreli hapis cezası yukarıda sayılan seçenek yaptırımlara çevrilirken suçlunun kişiliği, sosyal ve ekonomik durumu, yargılama sürecinde duyduğu pişmanlığı ve suçun işlenmesindeki özellikler dikkate alınmaktadır. Kişinin sabıkasız olması da bu kapsamdadır.

Bazı durumlarda ise Kanun sabıkası olmayan kişilere verilen kısa süreli hapis cezalarının doğrudan seçenek yaptırımlara çevrilmesini öngörmektedir. Şöyle ki; daha önce hapis cezasına mahkûm edilmemiş olmak koşuluyla, mahkûm olunan otuz gün ve daha az süreli hapis cezası ile fiili işlediği tarihte onsekiz yaşını doldurmamış veya altmışbeş yaşını bitirmiş bulunanların mahkûm edildiği bir yıl veya daha az süreli hapis cezası seçenek yaptırımlardan birine çevrilir. Bu durumda daha önce sabıkası olmayan bir kişi

• 30 gün veya daha az süreli hapis cezası almışsa
• Fiilin işlendiği tarihte 18 yaşını doldurmamış veya 65 yaşını bitirmiş olup da bir yıl veya daha az süreli hapis cezası almışsa verilen cezalar seçenek yaptırımlara çevrilecektir.

Sonuç olarak kişinin sabıkasız olması, bir yıl veya daha az süreli hapis cezalarının seçenek yaptırımlara çevrilmesi açısından önem taşımaktadır. Hiç sabıkası olmayan ceza alır mı sorusuna bu başlıkta verilecek cevap evet ceza alır. Fakat sabıkası yoksa seçenek yaptırımlara çevrilme ihtimali çok daha yüksektir. Bu da hapse girmenizi engeller.

Hapis Cezasının Ertelenmesi ve Sabıka Kaydı İlişkisi

Kanun bazı durumlarda kişiye verilen hapis cezasının ertelenebilmesine imkan tanımaktadır. Bu durumda ceza belli bir süre ertelenmekte ve infaz edilmemektedir. Erteleme süresi içinde kişinin iyi halli olması ve yükümlülüklerine uygun davranması halinde ceza infaz edilmiş sayılmaktadır. Diğer şartların da varlığı halinde sabıkasız olunması durumunda hapis cezası ertelenebilecektir. Erteleme iki yıl veya daha az süreli hapis cezaları için söz konusu olmaktadır. 18 yaşını doldurmamış veya 65 yaşını bitirmiş olan kişiler için ise üç yıl veya daha az süreli cezalar ertelenebilir. Erteleme için kişinin daha önce kasıtlı bir suçtan dolayı üç aydan fazla hapis cezasına mahkum edilmemiş olması ve yargılama sürecinde gösterdiği pişmanlık dolayısıyla tekrar suç işlemeyeceği konusunda mahkemede bir kanaatin oluşması gerekmektedir.

Cezanın ertelenmesi halinde hükümlü hakkında 1-3 yıl arasında bir denetim süresi belirlenmekte ve bu denetim süresi içinde belli yükümlülükleri yerine getirmesi gerekmektedir. Ancak Mahkeme, hükümlünün kişiliğini ve sosyal durumunu göz önünde bulundurarak, denetim süresinin herhangi bir yükümlülük belirlemeden geçirilmesine de karar verebilir. Denetim süresi için öngörülen yükümlülükler şunlardır:

• Bir meslek veya sanat sahibi olmayan hükümlünün, bu amaçla bir eğitim programına devam etmesi
• Bir meslek veya sanat sahibi hükümlünün, bir kamu kurumunda veya özel olarak aynı meslek veya sanatı icra eden bir başkasının gözetimi altında ücret karşılığında çalıştırılması
• Onsekiz yaşından küçük olan hükümlülerin, bir meslek veya sanat edinmelerini sağlamak amacıyla, gerektiğinde barınma imkanı da bulunan bir eğitim kurumuna devam etmesi

Hükümlünün denetim süresi içinde kasıtlı bir suç işlemesi veya yükümlülüklerine uymamakta ısrar etmesi halinde; ertelenen cezanın kısmen veya tamamen infaz kurumunda çektirilmesine karar verilir. Denetim süresi yükümlülüklere uygun veya iyi halli olarak geçirildiği takdirde, ceza infaz edilmiş sayılır. Hiç sabıkası olmayan ceza alır mı sorusuna bu başlıkta verilecek cevap evet ceza alır. Fakat sabıkası yoksa cezanın ertelenme ihtimali çok daha yüksektir. Bu da hapse girmenizi engeller.

Tekerrür ve Sabıka Kaydı İlişkisi

Önceden işlenen suçtan dolayı verilen hüküm kesinleştikten sonra yeni bir suçun işlenmesi halinde, tekerrür hükümleri uygulanır. Tekerrür hükümlerinin uygulanması için Kanun 3 ve 5 yıllık süreler öngörmüştür. Beş yıl ve daha az süreli cezaların infazından 3 yıl, beş yıldan fazla cezaların infazından ise 5 yıl geçtikten sonraki cezalarda tekerrür hükümleri uygulanmaz. Tekerrür halinde sonraki suça ilişkin kanun maddesinde seçimlik olarak hapis cezası ile adlî para cezası öngörülmüşse, hapis cezasına hükmolunur.

Kasıtlı suçlarla taksirli suçlar ve sırf askeri suçlarla diğer suçlar arasında tekerrür hükümleri uygulanmaz. Fiili işlediği sırada onsekiz yaşını doldurmamış olan kişilerin işlediği suçlar dolayısıyla tekerrür hükümleri uygulanmaz. Tekerrür halinde hükmolunan ceza, mükerrirlere özgü infaz rejimine göre çektirilir. Ayrıca, mükerrir hakkında cezanın infazından sonra denetimli serbestlik tedbiri uygulanır. Hiç sabıkası olmayan bir kişi tekerrüre esas bir suçu olmadığında hakkında tekerrür hükümleri uygulanmayacaktır. Hiç sabıkası olmayan ceza alır mı sorusuna bu başlıkta verilecek cevap evet ceza alır. Fakat sabıkası yoksa tekerrür hükümleri uygulanmaz ve infaz koşulları ağırlaştırılmaz. Cezayı olduğu gibi infaz rejimine göre çeker.

Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB) ve Sabıka Kaydı İlişkisi

Hakimin, hükmün açıklanmasının geri bırakılması uygulamasına karar verebilmesinin temel şartı, ceza muhakemesinin ‘mahkûmiyetle’ sonuçlanmış olmasıdır (CMK m.231/5). Hapis ve adli para cezasına mahkûmiyet dışında verilecek beraat, görevsizlik, yetkisizlik, düşme ve güvenlik tedbiri uygulanması, davanın reddi ve durması kararlarına hükmedilmesi durumunda hükmün açıklanmasının geri bırakılması mümkün olamayacaktır. Sanık hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilebilmesi için CMK’nın 231/6.a. maddesi uyarınca daha önce kasıtlı suçtan mahkûmiyet hükmünün bulunmaması gerekir. Hiç sabıkası olmayan ceza alır mı sorusuna bu başlıkta verilecek cevap evet ceza alır. Sabıkası varsa kasıtlı suçtan HAGB verilmez. Bu da cezanızın adli sicil kaydında görülmesi ve HAGB’ye ilişkin diğer lehe düzenlemelerden yararlanamayacağınız anlamına gelir.

Hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilebilmesi için taraflardan birisinin talepte bulunmasına gerek yoktur. Ancak sanığın bu kurumun uygulanmasını kabul etmesi gerekir, mahkeme verilen sonuç cezanın 2 yıl ve daha az hapis ve/veya adli para cezası olduğunu belirlerse uygulanmalıdır. Hükmün açıklanmasının geri bırakılması için gerekli olan şartlardan verilen cezanın süresi, sanığın sabıkalı olması veya zararın giderilmemesi gibi durumlarda mahkemenin kararında bu kurumun uygulanıp uygulanmayacağının tartışarak, belirtilen şartların gerçekleşmesi durumunda anılan kurumun uygulanıp uygulanmayacağını tartışması gerekir.

Takdiri İndirimden Yararlanma ve Sabıka Kaydı İlişkisi

Sabıkası olmayan kişiler takdiri indirimden de yararlanabilirler. Takdiri indirimde ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası yerine, müebbet hapis; müebbet hapis cezası yerine, yirmibeş yıl hapis cezası verilir. Diğer cezaların altıda birine kadarı indirilir. Takdiri indirim nedeni olarak, failin geçmişi, sosyal ilişkileri, fiilden sonraki ve yargılama sürecindeki pişmanlığını gösteren davranışları veya cezanın failin geleceği üzerindeki olası etkileri göz önünde bulundurulabilir. Kişinin daha önce suç işlememiş olması, yani sabıkasız olması da takdiri indirim nedenleri arasındadır.

Hiç sabıkası olmayan ceza alır mı sorusuna bu başlıkta verilecek cevap evet ceza alır. Fakat sabıkası yoksa TCK 62. Madde gereği takdiri indirim uygulanması çok daha yüksektir. Bu da cezanızın 1/6 oranında indirilmesini sağlar. Yani 6 yıl hükmedilen ceza 1/6 oranında indirilerek 5 yıla düşürülür.

Kamu Davasının Açılmasının Ertelenmesi ve Sabıka Kaydı İlişkisi

Diğer koşulların varlığıyla birlikte kişinin daha önce hiç sabıkasının olmaması durumunda kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilebilmektedir. Bu durumda kişi hakkında iddianame düzenlenmemekte ve kamu davası açılmamakta, 5 yıllık erteleme süresi içinde kasıtlı bir suçun işlenmemesi halinde takipsizlik kararı verilmektedir.

Uzlaştırma ve önödeme kapsamındaki suçlar hariç olmak üzere, Cumhuriyet savcısı, üst sınırı üç yıl veya daha az süreli hapis cezasını gerektiren suçlardan dolayı, yeterli şüphenin varlığına rağmen, kamu davasının açılmasının beş yıl süre ile ertelenmesine karar verebilir.  Kamu davasının açılmasının ertelenmesine karar verilebilmesi için

• Şüphelinin daha önce kasıtlı bir suçtan dolayı hapis cezası ile mahkûm olmamış bulunması,
• Yapılan soruşturmanın, kamu davası açılmasının ertelenmesi halinde şüphelinin suç işlemekten çekineceği kanaatini vermesi,
• Kamu davası açılmasının ertelenmesinin, şüpheli ve toplum açısından kamu davası açılmasından daha yararlı olması,
• Suçun işlenmesiyle mağdurun veya kamunun uğradığı ve Cumhuriyet savcısı tarafından tespit edilen zararın, aynen iade, suçtan önceki hale getirme veya tazmin suretiyle tamamen giderilmesi

koşullarının birlikte gerçekleşmesi gerekir.

Erteleme süresi içinde kasıtlı bir suç işlenmediği takdirde, kovuşturmaya yer olmadığına karar verilir. Erteleme süresi içinde kasıtlı bir suç işlenmesi halinde kamu davası açılır. Erteleme süresince zamanaşımı işlemez. Kamu davasının açılmasının ertelenmesi hükümleri;

• Suç işlemek için örgüt kurmak, yönetmek veya örgüte üye olmak suçları ile örgüt faaliyeti çerçevesinde işlenen suçlar,
• Kamu görevlisi tarafından görevi sebebiyle veya kamu görevlisine karşı görevinden dolayı işlenen suçlar ile asker kişiler tarafından işlenen askeri suçlar,
• Cinsel dokunulmazlığa karşı işlenen suçlar,

hakkında uygulanmaz. Hiç sabıkası olmayan ceza alır mı sorusuna bu başlıkta verilecek cevap evet ceza alır. Fakat sabıkası yoksa kamu davasının ertelenmesi kararı verilmesi ihtimali çok daha yüksektir. Bu da hapse girmenizi engeller. Davanızın 5 yıl süreyle ertelenmesine ve sonrasında dosyanın düşürülmesine neden olur.

Sonuç Olarak Hiç Sabıkası Olmayan Ceza Alır Mı?

Sabıkasız olmak ceza almaya engel değildir, ancak kısa süreli hapis cezasının seçenek yaptırımlara çevrilmesi, hapis cezasının ertelenmesi, takdiri indirimden yararlanma ve kamu davasının açılmasının ertelenmesi imkanlarından yararlanmak için sabıkasız olmak önem taşımaktadır. Bu durumda sabıkasız olan  kişi daha az ceza alabilir, cezası ertelenebilir ya da cezasının infazı daha uygun koşullarda gerçekleştirilebilir. Sabıkalı olmak bu imkanlardan yararlanmayı riske attığı gibi tekerrür hükümlerinin ve mükerrirlere özgü infaz rejiminin uygulanmasına neden olabilir. Bu durumda mükerrir olan kişinin tahliyesi diğer hükümlülere göre daha geç olacak ve infazdan sonra da denetimli serbestlik hükümleri uygulanacaktır. Bu nedenle suç işlemekten kaçınılmalı ve suçtan uzak durulmalıdır.

Hiç sabıkası olmayan ceza alır mı sorusuna bu makalemizde tüm detayları ile cevap verilmiştir. Başka sorunuzun olması durumunda Kadim Hukuk ve Danışmanlık ile irtibata geçebilirsiniz. Ceza hukuku bakımından sabıka önemli bir detaydır. Sabıka kaydınızın olup olmadığını buradan kontrol edebilirsiniz. (https://www.turkiye.gov.tr/adli-sicil-kaydi)