İşsizlik Maaşı Hesaplama

İşsizlik Maaşı Nedir?

İşsizlik maaşı, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının %40’ı olarak hesaplanmaktadır. Bu şekilde hesaplanan işsizlik maaşı miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının %80’ini geçememektedir. İşsizlik ödeneği damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaz. İşsizlik maaşı alabilmek için;

• İşsizlik sigortasından yararlanabilmek için, kendi istek ve kusuru dışında işsiz kalmak, hizmet akdinin feshinden önceki son 120 gün içinde prim ödemiş olmak, son üç yıl içinde en az 600 gün süre ile işsizlik sigortası primi ödemiş olması,
• İşsizlik sigortasını başlatmak için hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde en yakın İŞKUR birimine şahsen ya da elektronik ortamda başvurmak gerekmektedir.

Hizmet akdi ile bir işyerinde çalışmakta iken istek, yetenek, sağlık ve yeterliliği olmasına rağmen, herhangi bir kasıt unsuru bulunmaksızın işini kaybeden sigortalıların işlerini kaybetmeleri nedeniyle uğramış oldukları gelir kaybının belirli bir süre ve belirli bir ölçüde karşılayan geçici destek işsizlik sigortası olarak ifade edilmektedir. İşsizlik sigortası kapsamında olan kişilere işsiz kalması halinde ödenen geçici destek tutarı ise işsizlik maaşı veya işsizlik ödeneği olarak tanımlanmaktadır. 4447 sayılı İşsizlik Sigortası Kanunu’nda düzenlenmiştir.

Kanunda belirtilen şartları sağlayan sigortalı işçiler, işsiz kaldıklarında devletten belli bir süre maaş alabilirler. İşsizlik maaşından yararlanmak için hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde kuruma başvuruda bulunmak gerekmektedir. Başvurular internet üzerinden kolayca yapılabilmektedir. İşsizlik maaşı tutarını ve kaç ay boyunca ödeme alınabileceğini yukarıdaki işsizlik maaşı hesaplama aracı yardımıyla kolayca hesaplayabilirsiniz. Bunun için brüt maaşınız ve  toplam prim gün sayısını girerek hesapla butonuna basınız.

• İnfaz Hesaplama
• Serbest Meslek Makbuzu Hesaplama
• Kıdem Tazminatı Hesaplama
• Araç Değer Kaybı Hesaplama
• Trafik Kazası Tazminatı Hesaplama

İşsizlik Maaşı Şartları Nelerdir?

İşsizlik maaşı, sigortalı işçilerin işten çıkarılmaları durumunda ekonomik açıdan desteklenmeleri için verilen ödenektir. İşsizlik ödeneği almak isteyen işçilerin kanunen ifade edilen bazı şartları karşılıyor olması gerekir. İşsizlik maaşı belirli bir süre ödenir. Dolayısıyla kişinin ömrünün sonuna kadar işsiz kalması halinde sürekli alabileceği bir maaş değildir. İşsizlik maaşının amacı; işçinin işsiz kaldığı dönemde iş bulma amacıyla işsiz geçirdiği zamanlar için ekonomik destek sağlamaktır. Söz konusu ödenek, işsizlik sigortası kapsamında alınır. Bir nevi işçiye işten çıkması durumunda belli bir süre sağlanan sigortadır. İşsizlik sigortası kapsamında işsizlik maaşı almak isteyen sigortalı işçinin;

1. Sigortalının kendi istek ve kusuru dışında işsiz kalması,
2. Hizmet akdinin sona ermesinden önceki son 120 gün hizmet akdine tabi olması,
3. Hizmet akdinin feshinden önceki son 3 yıl içinde en az 600 gün süre ile işsizlik
4. sigortası primi ödemiş olması,
5. Hizmet akdinin feshinden sonraki 30 gün içinde en yakın İŞKUR birimine şahsen ya da elektronik ortamda başvurması gerekmektedir.

İşsizlik Maaşı Hesaplama Nasıl Yapılır?

İşsizlik maaşı hesaplama; günlük işsizlik ödeneği, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının yüzde kırkıdır (% 40). Bu şekilde hesaplanan ödenek miktarı, 4857 sayılı İş Kanununun 39 uncu maddesine göre onaltı yaşından büyük işçiler için uygulanan aylık asgari ücretin brüt tutarının yüzde seksenini (%80) geçemez. İşsizlik maaşı hesaplama kolayca yapabilmek için hesaplama aracımızı her zaman kullanabilirsiniz. Örneğin son 4 ayda prime esas kazançlarının aylık ortalaması 6.000 TL olan bir işçinin, bu tutarın % 40’ı olan 2.400 TL tutarında işsizlik maaşı alabilir. Bu rakama damga vergisi dahildir.

İşsizlik maaşını tutarı, 4857 sayılı İş Kanununun 39 uncu maddesine göre onaltı yaşından büyük işçiler için uygulanan aylık asgari ücretin brüt tutarının yüzde seksenini geçemez.

• Dolayısıyla 2022 yılının ilk altı olan Ocak – Haziran dönemi için alınabilecek en düşük (taban) aylık brüt işsizlik ücreti 2.001,60 TL, en yüksek (tavan) aylık brüt maaş ise 4.003,20 TL’dir. Ödenek tutarından %0,759 oranında damga vergisi kesintisi yapıldığından 2022 yılı Ocak – Haziran dönemi için alınabilecek en düşük (taban) aylık net ödenek 1.986,41 TL, en yüksek (tavan) aylık net ücret ise 3.972,82 TL’dir. Ancak bu tutarlar mayıs ayı ve sonrasında işten ayrılanlar için geçerlidir.
• 2022 yılının ikinci altı ayı olan Temmuz – Aralık dönemi için alınabilecek en düşük (taban) aylık brüt işsizlik ücreti 2.588,40 TL, en yüksek (tavan) aylık brüt maaş ise 5.176,80 TL’dir. Ödenek tutarından %0,759 oranında damga vergisi kesintisi yapıldığından 2022 yılı Temmuz – Aralık dönemi için alınabilecek en düşük (taban) aylık net ödenek 2.568,75 TL, en yüksek (tavan) aylık net ücret ise 5.137,51 TL’dir. Ancak bu tutarlar kasım ayı ve sonrasında işten ayrılanlar için geçerlidir. 

İşsizlik Maaşı Hesaplama Örneği 2023

Günlük işsizlik ödeneği, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının %40’ı olarak hesaplanmaktadır. Bu şekilde hesaplanan işsizlik ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının %80’ini geçememektedir. İşsizlik ödeneği damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaz. 2023 yılı için aylık işsizlik ödeneği hesabı;

	Son 4 Aylık Prime Esas Kazançların Aylık Ortalaması	Hesaplanan İşsizlik Ödeneği Miktarı	Damga Vergisi Oranı	Ödenecek İşsizlik Ödeneği Miktarı
Son 4 Ay 2023 Yılına Ait Asgari Ücretle Çalışan	10.008,00	4.003,20	0,00759	3.972,82
Son 4 Ay 15.000 TL ile Çalışan	15.000,00	6.000,00	0,00759	5.954,46
Son 4 Ay 25.000 TL ile Çalışan	25.000,00	8.006,40(*)	0,00759	7.945,63
(*)  Hesaplanan işsizlik ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının %80’ini geçemeyeceği için sigortalı işsize ödenecek aylık işsizlik ödeneği miktarı bu şekilde hesaplanmıştır.

Yani işsizlik maaşı ne kadar sorusunun cevabı: 2023 yılında en düşük işsizlik maaşı 3.972,82 TL en yüksek ise 7.945,63 TL olarak belirlenmiştir. Bu tablo uyarınca işsizlik maaşı hesaplaması yapabilirsiniz.

İşsizlik Maaşı Ne Kadar?

Günlük işsizlik ödeneği, sigortalının son dört aylık prime esas kazançları dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancının %40’ı olarak hesaplanmaktadır. Bu şekilde hesaplanan işsizlik ödeneği miktarı, aylık asgari ücretin brüt tutarının %80’ini geçememektedir. İşsizlik ödeneği damga vergisi hariç herhangi bir vergi ve kesintiye tabi tutulmaz.

İşsizlik maaşı asgari ücretten etkilenen ödemeler arasında yer alıyor. 2023 yılında çalışanların en az alacağı asgari ücret tutarı 8 bin 506 TL olarak belirlenmişti. Buna göre 2023 yılında en az 4 ay çalışan bir işçi için; işsiz kalması ve gerekli şartları taşıması halinde işsizlik ödeneğinin alt sınırı asgari ücretin yüzde 40’ı, üst sınırı ise yüzde 80’i olarak hesaplandığı için yeni asgari ücretle işsizlik ödeneğinin en düşüğü 4 bin 3 lira, en yükseği ise 8 bin 6 lira şeklinde uygulanacak. Yani;

• 2023 yılında en yüksek işsizlik maaşı 8 bin 6 TL ödenecek.
• 2023 yılında en düşük işsizlik maaşı 4 bin 3 TL ödenecek.

Bu rakamlardan binde 7,59 oranında damga vergisi kesintisi yapılacak. İşsizlik maaşı ne kadar sorusu rakamlar üzerinden hesaplayacak olursak;

• Son 4 Ay 2023 Yılını Asgari Ücretle Çalışan İşçi: 3.972,82 TL (En düşük işsizlik maaşı)
• Son 4 Ay 2023 Yılını 25.000 TL  Çalışan İşçi: 7.945,63 TL (En yüksek işsizlik maaşı)
• Son 4 Ay 2023 Yılını 15.000 TL  Çalışan İşçi 5.954,46 TL (Örnek işsizlik maaşı hesaplama)

İşsizlik Maaşı Kaç Ay Alınır?

İşsizlik maaşı ve işsizlik maaşı hesaplamaya ilişkin hususlar, İşsizlik Sigortası Kanunu’nun 50. maddesinde düzenlenmiştir. İşsizlik Sigortası Kanunu’nun 50. maddesi uyarınca işsizlik maaşının ne kadar süre ile alınabileceği tek tek düzenlenmiştir. Bu madde kapsamında işsizlik maaşı süresi, kişisin son 3 sene içinde kaç gün sigorta kapsamında çalıştığına göre tespit edilir. Buna göre:

• Son 3 yıl içinde 600 gün boyunca sigortalı olarak çalışılmışsa 180 gün işsizlik maaşı alınır.
• Son 3 yıl içinde 900 gün boyunca sigortalı olarak çalışılmışsa 240 gün işsizlik maaşı alınır.
• Son 3 yıl içinde 1080 gün boyunca sigortalı olarak çalışılmışsa 300 gün işsizlik maaşı alınır.

İşsizlik maaşı almak için gereken şartlar içinde 120 gün prim ödeme şartı vardır. Fakat bazı hallerde primlerin eksik bildirildiği görülmektedir. Aşağıda ifade edilen hallerde, işsizlik maaşı almak için gereken prim ödeme şartının karşılandığı kabul edilir. Bu haller:

• Hastalık,
• Doğal afet,
• Ücretsiz izin kullanımı,
• Ekonomik kriz,
• Disiplin cezası,
• Genel hayatı etkileyen ciddi olaylar,
• Gözaltı ve tutukluluk hali,
• Grev ve lokavt,

İşsizlik Maaşı Başvuru

İşsizlik maaşı başvurusu; hizmet sözleşmesinin feshinden sonraki 30 gün içinde en yakın İŞKUR birimine başvurmak gerekmektedir. Başvuru, İŞKUR birimine şahsen gelerek veya elektronik ortamda www.iskur.gov.tr adresinden yapılabilir. Mücbir sebepler dışında 30 gün içerisinde başvurulmaması halinde, başvuruda gecikilen süre, toplam hak sahipliği süresinden düşülmektedir. İşsizlik maaşı hesaplaması için programımızı kullanabilirsiniz.

İşsizlik maaşı ödenebilmesi için sigortalı işsizlerin iş almaya hazır durumda olması gerekmektedir. İşsizlik ödeneği başvurusu ile kişinin iş arayan kaydı yapılmakta veya güncellenmektedir. Böylece sigortalı işsizlerin danışmanlık, işe yerleştirme ve mesleki eğitim hizmetlerini alması sağlanmaktadır. Dolayısıyla, vekâletname ile başvuru yapılması imkanı bulunmamaktadır.  İşsizlik maaşına hak kazananlara sunulan diğer hizmetler;

• İşsizlik Ödeneği
• Genel Sağlık Sigortası Primleri
• Yeni bir iş bulma
• Meslek geliştirme, edindirme ve yetiştirme eğitimi

İşsizlik Maaşı Alırken Yapılması Gerekenler

İşsizlik maaşı alınan süre içinde;

• İkamet adresinin değişmesi,
• Herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı alınması,
• Yetkili sağlık kuruluşunca istirahatli kılınması,
• Silahaltına alınılması,
• Yurtdışına çıkılması,
• Bir işte çalışmaya başlanması veya
• Mahkeme kararıyla işe iade edilmesi,

hallerinde durum 15 gün içinde en yakın İŞKUR birimine veya Alo170’e bildirilmelidir. İşsizlik ödeneğinden yararlananlar, kendi kusuru ve bilgilerdeki eksiklik veya yanlışlık nedeniyle yapılan fazla ödemeleri yasal faizi ile birlikte ödemek zorundadır.

İşsizlik Maaşını Kimler Alamaz?

İşsizlik sigortası kapsamında olmayan sigortalılara örnek olarak:

• Memurlar, Türk Silahlı Kuvvetleri Personel Kanunu’na tabi çalışanlar,
• Hakimler ve Savcılar Kanunu’na tabi çalışanlar,
• Yüksek Öğretim Kanunu’na, Yüksek Öğretim Personel Kanunu’na tabi çalışanlar,
• Bağ-kurlular (işsizlik sigortası yerine esnaf ahilik sandığı)
• Hizmet akdine dayalı çalışmayanlar,
• İşçi sendika ve konfederasyonları ile sendika başkanlıklarına seçilenler,
• Bir veya birden fazla işveren tarafından çalıştırılan film, tiyatro, gösteri, ses, müzik, resim, heykel ve benzeri işlerde uğraşanlardan hizmet akdi ile çalışmayanlar,
• Askerlik hizmetini er veya erbaş olarak yapanlar ile yedek subay okulu öğrencileri
• Meslek lisesi veya yükseköğrenimde staja tabi tutulan öğrenciler,
• Ceza infaz kurumunda çalıştırılan hükümlüler,
• Türkiye ile sosyal güvenlik sözleşmesi olmayan ülkelerde iş üstelenen işverenlerce yurtdışındaki işyerlerinde çalışmak üzere götürülen Türk İşçilerdir.

İşsizlik Maaşı Nasıl Alınır? 

Sigortalının bu sigorta kapsamında işsizlik ödeneğinden yararlanabilmesi için İşsizlik Sigortası Kanunu kapsamında sigortalı olması, belirli süre prim ödemiş olması, iş akdinin belirli sebeplerle sona ermiş olması, hak düşürücü nedenlerin var olmaması, iş akdinin askıya alınmamış olması, Türkiye İş Kurumuna başvuruda bulunması, çalışmaya istekli ve elverişli bulunması koşullarının hepsinin birlikte yer alması gerekmektedir. Çalışanın, işsizlik maaşından yararlanabilmesi için aynı zamanda iş sözleşmesinin belirli nedenlerle sona ermesi gerekir. Belirli sona erme sebeplerini şunlardır:

• İş sözleşmesinin işveren tarafından süreli fesih yoluyla sona erdirilmesi,
• İş sözleşmesinin işçi tarafından haklı nedenle sona erdirilmesi,
• İş sözleşmesinin işveren tarafından haklı nedenle sona erdirilmesi,
• Belirli süreli iş sözleşmesinin sona ermesi,
• İşyerinin devri, kapatılması veya niteliğinin değişmesi nedeniyle işsiz kalınması,
• İşyerinin özelleştirilmesi nedeniyle işsiz kalmak, nedenleriyle sona ermesi halinde işçinin işsizlik sigortası kapsamında işsizlik maaşından faydalanması söz konusu olabilmektedir.

İşsizlik Maaşından Yararlanmak İçin Gereken Sigortalılık Durumları Nelerdir?

• 5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununun 4/1/a bendi ile 4/2. fıkrası kapsamında olanlardan bir iş akdine dayalı olarak çalışan sigortalılar,
• 4857 sayılı Kanuna göre kısmi süreli iş akdi ile çalışanlardan 5510 sayılı Kanunun 52/1.fıkrası kapsamında işsizlik sigortası primi ödeyen isteğe bağlı sigortalılar,
• Aynı Kanunun ek 6. maddesi kapsamındaki sigortalılar,
• 506 sayılı Sosyal Sigortalar Kanununun geçici 20. maddesinde açıklanan sandıklara tabi olan sigortalılar, işsizlik sigortasından yararlanabilecek sigortalıları oluşturmaktadır.

İşsiz kalmak; İş Kanunun 47.maddesindeki işsiz tanımı uyarınca işsizlik ödeneğinden yararlanma hakkına sahip olanlar, daha önceden çalışıyor iken işsiz kalan kişilerdir.

• İşsizlik Maaşından Yararlanmak İçin Gereken Koşullardan İş Akdinin Belirli Sebeplerle Sona Ermiş Olması Nedir?

Ödeneğe hak kazanılabilmesi için iş akdinin İş Kanunun 51/1. fıkrasında sayılan sebeplerden biri ile sona ermiş olması gerekmektedir. ILO’nun 168 sayılı sözleşmesinin 20. maddesinde belirttiği gibi sigortalı işini kendi kusurlu davranışından ötürü kaybetmişse ya da herhangi bir geçerli sebep olmadan işten ayrılmışsa işsizlik ödeneğine hak kazanamayacaktır.

• İşsizlik Sigortası Kanununun 51/1/a bendinde belirtildiği gibi 4857 sayılı İş Kanununun 17. ve 18. maddelerinde,
• Deniz İş Kanununun 16. maddesinde,
• Basın İş Kanununun 6/4. fıkrasında belirtilen ihbar önellerine uygun olarak işveren tarafından iş akdi feshedilenler gayri iradi işsiz kaldığı için diğer koşulları da sağlamaları şartı ile işsizlik ödeneğine hak kazanabileceklerdir.

İş akdinin işveren tarafından usulsüz, haksız feshi hallerinde sigortalının işçilik alacak hakları saklım kalmak kaydıyla aynı zamanda ödeneğe ilişkin diğer şartları da tamamlamışsa işsizlik ödeneğine hak kazanacaktır.

İşsizlik sigortası kanununun 51/1/b bendi uyarınca, belirli veya belirsiz süreli iş akdinin sigortalı tarafından

• İK 24/I, II, III fıkraları uyarınca,
• DİK 14/II, III fıkralarına göre veya
• BİK 7 ve 11/I fıkrası uyarınca haklı nedenle feshedilmişse sigortalı işsizlik ödeneğine hak kazanabilmektedir.

Aynı maddenin c bendine göre ise belirli veya belirsiz süreli iş akdinin işveren tarafından

• İK 25/I, III fıkraları uyarınca,
• DİK 14/III fıkrasına göre veya
• BİK 12 uyarınca haklı nedenle feshedilmişse sigortalı işsizlik ödeneğine hak kazanabilmektedir.

İşçi açısından haklı nedenle fesih sebebi sayılan hallere örnek verecek olursak; ‘İşçinin sigorta primlerinin hiç yatırılmaması veya eksik bildirilmesi işçinin sosyal güvenlik hakkını ilgilendiren bir durum olsa da, sigorta primlerinin hiç yatırılmaması, eksik yatırılması veya düşük ücretten yatırılması hallerinde de işçinin haklı nedenle iş akdini fesih imkânı vardır. Sigortalının iş akdini haksız feshinde işsizlik ödeneğine hak kazanması mümkün değildir. İşveren tarafından iş akdi haksız olarak feshedilen sigortalı, işsizlik ödeneğine hak kazanabilmektedir.

İşveren işten ayrılış bildirgesinde fesih sebebini kimi zaman yanlış olarak belirttiğinde sigortalı, işsizlik ödeneğine kavuşamamakta, ancak açacağı dava ile işten ayrılış bildirgesinin işveren tarafından yanlış düzenlendiğinin tespiti sonucunda işsizlik ödeneğini sonradan alabilmektedir. Sigortalının işsizlik ödeneğinden geç yararlanması işverenin sorumluluğunu doğuran böyle bir nedenden kaynaklanmışsa, sigortalının ödeneğe geç kavuşmadan kaynaklanan bir zararı doğacaktır. İşverenin bu eylemi nedeniyle işsizlik ödeneğine geç kavuşan sigortalının, geçmiş dönem zararını işverenden talep etmesi, Yüksek Mahkeme içtihatlarıyla da mümkün hale gelmiştir.

İşsizlik Sigortası Kanununun 51/1/d bendine göre belirli süreli iş akitlerinde ve DİK 7/II’ye göre sona ermede iş akdi süre sonunda tarafların fesih bildiriminde bulunmalarına gerek kalmaksızın kendiliğinden sona erdiğinden, sigortalı iradesi dışında işsiz kalmaktadır. Bu sebeple iş akdinin bu şekilde belirli sürenin sonunda kendiliğinden sona erdiği durumlarda sigortalı işsizlik ödeneğine hak kazanacaktır.

Sigortalı, işyerinin el değiştirmesi veya başkasına geçmesi, kapanması veya kapatılması, işin veya işyerinin niteliğinin değişmesi nedenleriyle işten çıkarılmış veya DİK 14/IV bendi uyarınca işsiz kalmışsa sigortalı işsizlik ödeneğine hak kazanacaktır.

İş Kanunlarının (İK, BİK, DİK) kapsamına girmeyen sigortalılardan iş akitleri 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu kapsamında yapılmış olan toplu iş sözleşmesi hükümlerine göre sona erenlerin veya toplu iş sözleşmesi bulunmayan hallerde 6098 sayılı TBK hükümleri doğrultusunda sona erenlerin iş akitleri İşsizlik Sigortası Kanununun 51. maddesinin a, b, c, d ve e bentlerindeki hükümlere paralel olarak sona erdirilmişse, sigortalı işsizlik ödeneğine hak kazanacaktır.

• İş Akdinin Askıya Alınmamış Olması

İş Kanununun 51. maddesinde iş akdinin belirli sebeplerle sona ermiş olması şart koşulmuştur. İş akdinin sona ermediği, sigortalının sadakat, işverenin de işçiyi gözetme ve eşit işlem yapma borçlarının bütünüyle, işçinin talimatlara uyma borcunun ise kısmen devam ettiği fakat iş görme ve ücret ödeme borçlarının karşılıklı ortadan kalktığı iş akdinin askıya alınma hallerinde iş akdi sona ermediği için işsizlik ödeneği ödenemeyecektir. İş Kanununun 51/son fıkrasında, işsizlik ödeneğine hak kazanmaya engel olacak olan askıya alınma halleri yer almaktadır. Grev, lokavt veya yasadan doğan ödevler nedeniyle iş akdi askıya alınmışsa sigortalı, işsizlik ödeneğine hak kazanamayacaktır. Hastalık, analık ve kamusal görevler gibi sigortalının şahsında ortaya çıkan maddi imkânsızlıklardan kaynaklanan askı durumlarında sigortalılar çalışmaya elverişsizlerdir. O itibarla bu kişilerin öncelikle işsiz oldukları kabul edilemeyeceği için ödenekten de yararlanamayacakları ortadadır. Askı Durumundaki Sigortalılar; hem işsiz olma şartını hem de çalışmaya elverişli olma şartını sağlayamamış olduklarından ödenekten yararlanamayacaklardır.

Muvazzaf askerlik nedeniyle işten ayrılan sigortalının, terhis olduktan sonra 30 gün içerisinde Kurum’a başvurması halinde işsizlik ödeneğine hak kazanacağı öngörülmüştür.

Kadın işçinin iş sözleşmesini evlilik nedeniyle sona erdirmesi halinde kendi iradesiyle işsiz konumuna geçmesi sebebiyle, işsizlik ödeneğinden yararlanmayacağı kabul edilmektedir.

İş Kanununun 14/5 fıkrası uyarınca 15 yıllık sigortalılık süresini ve 3600 gün prim ödeme gün sayısını tamamlayarak kıdem tazminatı almak amacıyla işten kendi isteğiyle ayrılanlar da işsizlik ödeneğine hak kazanamayacaktır. Geriye iş akdinin askıya alınmış olup da sigortalının çalışmaya elverişliliğinin ortadan kalkmadığı iki durum kalmaktadır. Bunlar, zorlayıcı nedenle ve olağan dışı halden kaynaklanan askı halleridir. Ayrıca sigortalının şahsında ortaya çıkmamakta ve ortaya çıkması işverene yüklenemez niteliktedir. İş Kanununun 40.maddesi uyarınca, zorlayıcı nedenle yasal askı hali ortaya çıktığında işveren sigortalıya bir haftaya kadar yarım ücret ödeyecektir. Kural olarak tüm askıya alınma hallerinde sigortalı işsiz kabul edilip işsizlik ödeneğine hak kazanamasa da zorlayıcı nedenlerden kaynaklanan askıya alınma halinde sigortalının işsizlik ödeneğinden yararlandırılması yapılacak yasal düzenleme ile sağlanmalıdır. Nitekim İş Kanununun 24/III ve 25/III gereği zorunlu nedenlerden kaynaklanan bir haftalık yasal askı süresi sonunda taraflar akdi, haklı nedenle derhal feshetmek yerine sürdürmeye devam da edebilirler, hükmü yer almaktadır.

• Çalışmaya İstekli ve Elverişli Olmak

Çalışma isteği talep edildiğinde derhal çalışmaya hazır olmakla beraber sigortalının işi haklı ve geçerli bir neden olmadan reddetmemesi, iş görüşmelerine dış görünüşüne önem vererek katılması veya kendisine bir iş önerilmesini engelleyici davranışlarda bulunmaması olarak da açıklanmaktadır. Çalışmaya elverişli bir durumda olduğunu kanıtlama yükümlülüğü işsiz sigortalıya aittir.

• İşsizliğin Gayri İradi Olması

İş Kanunun 25/II. fıkrası uyarınca işverence iş akdi haklı nedenle derhal feshedilmiş olan sigortalının da işsizliği iradi işsizliktir ve ödeneğe hak kazanamayacaktır.  İkale sözleşmesi ile iş akdinin sonlandırılması halinde sigortalı 4447 sayılı Kanun kapsamında işsizlik sigortasından yararlanamayacaktır.

• Belirli Süre Çalışma ve Prim Ödeme

İşsizlik ödeneğine hak kazanmada varlığı aranan bir başka koşul da belirli bir süre sigortalı olarak çalışmış ve prim ödemiş olmaktır. İşsizlik Sigortası Kanunu 50/2.fıkrasına göre:

• Kişinin iş sözleşmesinin sona ermesinden önceki son 3 yıl içinde en az 600 gün sigortalı olarak çalışması ve işsizlik sigortası priminin ödenmiş olması gerekir.
• İş ilişkisinin sona ermesinden önceki son 120 gün boyunca iş sözleşmesine tabi olmak ve prim ödenmesi aranmaktadır. İki süre şartının da birlikte gerçekleşmesi gerekmektedir.

Hizmet akdi devam etmekle birlikte hastalık, ücretsiz izin, disiplin cezası, gözaltına alınma, hükümlülükle sonuçlanmayan tutukluluk hali, kısmi istihdam, grev, lokavt, genel hayatı etkileyen olaylar, ekonomik kriz, doğal afetler nedeniyle çalışılmayan dolayısıyla prim ödenmeyen süreler işsizlik sigortasından faydalanmak için aranan 120 günlük süresinin hesabında kesinti olarak sayılmaz.

İşsizlik Maaşı Hangi Durumlarda Kesilir? 

Sigortalının işsizlik ödeneği almakta iken kanunda tahdidi şekilde sayılan hak düşürücü hallerden biri gerçekleştiğinde işsizlik ödeneği alma hakkı sona erecektir.

1. İşsizlik ödeneği elde edilmesinde hileli davranışlarda bulunma halidir. Hileli davranış genellikle işsizlik ödeneği talep ettiği veya aldığı sırada gelir getirici bir işte çalışma şeklinde olmaktadır. (İş Kanunu 52/1/b)
2. Yaşlılık aylığının alınması diğer bir hak düşürücü nedendir. 4904 sayılı yasa ile 52/b bendinde ‘Herhangi bir sosyal güvenlik kuruluşundan yaşlılık aylığı aldığı tespit edilen’ şeklinde hüküm yer almaktadır. Böylelikle yaşlılık aylığı dışında sosyal güvenlik kurumlarından gelir ve aylık almak, işsizlik ödeneğine hak kazanmaya engel oluşturmayacaktır.
3. Kurumca teklif edilen mesleklerine uygun ve son çalıştıkları işin ücret ve çalışma koşullarına yakın ve ikamet edilen yerin belediye mücavir alanı sınırları içinde bir işi haklı bir nedene dayanmaksızın reddeden, Kurum tarafından önerilen meslek geliştirme, edindirme ve yetiştirme eğitimini haklı bir neden göstermeden reddeden veya kabul etmesine karşın devam etmeyen ya da haklı bir nedene dayanmaksızın Kurum tarafından yapılan çağrıları zamanında cevaplamayan, istenilen bilgi ve belgeleri öngörülen süre içinde vermeyen sigortalı işsizlerin işsizlik ödenekleri (İş Kanunu 52/1/a,c,d)
4. Sigortalının ödenek almakta iken aynı zamanda kısmi süreli olarak bir işte çalışmasına da izin verilmemektedir. Zira bu süre zarfında ister tam ister kısmi süreli olsun gelir getirici bir işte çalışma, işsizlik ödeneğinin kesilmesine yol açan hak düşürücü nedenler arasında sayılmaktadır.

İşsizlik Maaşının Ne Kadar Süreyle Ödenir?

Hizmet akdinizin feshinden önceki son üç yıl içinde:

• 600 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş iseniz 180 gün,
• 900 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş iseniz 240 gün,
• 1080 gün sigortalı olarak çalışıp işsizlik sigortası primi ödemiş iseniz 300 gün süre ile işsizlik ödeneği ödenir.

İşsizlik ödeneği miktarı, son dört aylık prime esas kazançlarınız dikkate alınarak hesaplanan günlük ortalama brüt kazancınızın %40’ı olup aylık asgari ücretin brüt tutarının %80’ini geçemez.