10. Yargı Paketinde Neler Var? Ne Zaman Çıkacak?

10. Yargı Paketi, henüz yürürlüğe girmemiştir. Meclise gelmediği için içeriği hakkında şu an net bir bilgi vermek mümkün değildir. Ama kamuoyuna yansıyan bilgiler kapsamında 10. yargı paketi hakkında tüm detayları sizlere aktaracağız. Türkiye’nin hukuk sistemi açısından önemli düzenlemeler içermesi beklenen bir yasa tasarısıdır. Düzenlenen bu yasa tasarısının asıl amacı, Türk hukuk sisteminin daha etkin hale getirilmesidir. Bu noktada 10. Yargı paketi aslında toplumdaki cezasızlık algısının ortadan kaldırılmasını istemektedir. 10. Yargı paketi için Adalet Bakanlığı yaklaşık 1 senelik bir hazırlık süreci içerisindedir. Genel olarak şekillendirilmesinde yargı camiası ve vatandaşlardan gelen öneriler dikkate alınmıştır. 10. yargı paketi ile birlikte infaz kanununda önemli değişiklikler yapılması bekleniyor.

Adalet Bakanı Yılmaz Tunç: “9. ve 10. yargı paketlerinde ceza adalet sisteminde, cezaların caydırıcılığı konusunda ve cezasızlık algısının ortadan kaldırılması anlamında önemli taslak çalışmalar bulunduğunu” Bildirdi. 10. Yargı Paketinin ne zaman çıkacağı ile Bakan Tunç: “bu konudaki hazırlıkların son aşamada olduğunu ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile son istişarelerin yapılacağını” söyledi. Yakın bir zamanda da içeriğinde ciddi anlamda önemli düzenlemeler içeren 9. Yargı paketi yayınlanmıştı. Bu hamleden itibaren gözlerde 10. Yargı paketine çevrildi. 10. Yargı paketi, Türkiye’nin hukuk sisteminde reform çalışmalarının hız kesmeden devam etmekte olduğunu gösterir niteliktedir. 10. Yargı paketi, yargı süreçlerinin etkinliğini arttırmak ve toplumsal adaleti sağlamak amacıyla hazırlanmaktadır. Bu sebeple de kamuoyunun gündeminde de önemli bir yer tutmaktadır.

10. Yargı Paketi Nedir?

Daha önce yürürlüğe giren 9. Yargı paketinin ardından yeni bir yargı reformu süreci başlamıştır.  Hazırlıklarına hızla devam edilen yeni yargı paketi; 10. Yargı paketidir. Adalet bakanı Yılmaz Tunç’un yapmış olduğu açıklamalara göre; yeni yarı paketi toplumun huzurunu bozabilecek suçlarla daha etkin mücadeleye odaklanacağı belirtilmiştir. Yine Adalet Bakanı Yılmaz Tunç’un açıklamalarına göre; bahse konu yargı paketi; kısa süre içerisinde TBMM’ye sunulacaktır. Ardından da Adalet Komisyonu’nda görüşülerek Genel Kurulda oylanacaktır.

Bakan Tunç tüm bunlara ek olarak da paketin hazırlık sürecinin tamamlanmak üzere olduğunu ve ceza infaz sistemine yönelik önemli değişikliklerin bu yasa ile yürürlüğe gireceğini de belirtmiştir. Yeni yargı paketinin yürürlüğe girmesiyle birlikte bazı suçlar bakımından indirimlerin kaldırılacağı, infaz sürelerinde de iyileştirmelere gidileceği beklenmektedir. Bu değişiklerle ceza adalet sisteminin toplumsal ihtiyaçlara uygun hale getirileceğini düşündürtmektedir. 10. Yargı paketinden toplumun huzurunu korumaya yönelik önemli değişiklikler beklenmektedir. Toplumun huzurunun korunması ise suçlarla daha etkin şekilde mücadeleyi gerektirmektedir.

10. Yargı Paketinde Neler Var?

• 4/4 ceza indirimi: 4/4 ceza indiriminde yapılacak düzenleme neticesinde infaz sürelerinde belli bir indirim sağlayarak mahkumların erken tahliyesi sağlanabilir. Söz konusu indirimin kapsayacağı suçlar ya da kapsamının ne olacağı hususları netlik taşımamaktadır. Ancak bazı beklentilere göre özellikle hafif suçlar ve ilk kez suç işleyen kişiler için bahse konu indirimlerin uygulanması ihtimali daha yüksektir. Söz konusu indirim toplum tarafından olumsuz karşılanması daha yüksek bir düzenlemedir. Ancak burada amaç cezaevlerindeki mevcut yoğunluğunun azaltılmasıdır. Cinsel suçlar, terör suçları, mükerrer suçlar gibi ağır suçlar söz konusu indirim kapsamında tutulmayacaktır. İndirimin ilk kez suç işleyen ve işlediği suç bahsedilen ağır nitelikteki suçlar kapsamı dışında olan kişiler için geçerli olacağı düşünülmektedir. 
• Denetimli serbestlik ve koşullu salıvermeye ilişkin düzenlemeler: 10 yargı paketinin içeriğinde denetimli serbestlik ve koşullu salıvermeye ilişkin düzenlemeleri de barındıracağı beklenen bir husustur. Buna göre; denetimli serbestlik ve koşullu salıvermeye ilişkin yapılacak düzenlemelerin daha esnek nitelik taşımaları beklenmektedir. Bu esnekliğin maksadı mahkumların cezaevinden çıktıktan sonra toplumsal hayata entegrasyonlarında kolaylık sağlanmasına ilişkin programların desteklenmesini amaçlanmaktadır. Denetimli serbestlik sürecinde kişilere daha geniş kapsamlı eğitim ve iş olanakları fırsatlarının sunulması beklenmektedir. Ayrıca Türkiye’de büyük bir sorun olan cezaevlerinin kapasitesinin azlığı hususu dikkate alındığında yapılacak düzenleme bir nebzede olsa bu hususun çözülmesine yardımcı olacaktır.
• Mükerrer suçlar: Mükerrer suç; failin almış olduğu hapis cezasının kesinleşmesinden sonra yasal süreler içerisinde tekrar eden suça denilmektedir. 10. Yargı paketi ile birlikte mükerrer suçların daha etkin bir şekilde cezalandırılması hedeflemektedir. Maksat bir kişinin birden fazla suç işlemesi hallerinde cezaların bu kişiler için daha caydırıcı hale gelmesinin sağlanması ve yine aynı kişilerin indirimlerden faydalanmasının önüne geçmektir.
• İnfaz süreleri: yapılan yeni düzenlemelerle infaza ilişkin sürelerde reform yapılması planlanmaktadır. Özellikle ağır suçlar için ceza indirimlerinin sınırlandırılması ve infaz sürelerinin arttırılması hedeflenmektedir. İnfaz sürelerinde yapılacak bu düzenlemelerin adaletin daha etkin şekilde uygulanmasını sağlayacağı düşünülmektedir.
• Mağdur hakları: Ciddi düzenlemeler içerdiği düşünülen 10. Yargı paketinin içeriği yalnızca cezai düzenlemelerle sınırlı değildir. Cezai düzenlemelerin yanı sıra mağdur haklarının korunması noktasında da önemli adımlar atılacağı düşünülmektedir. Bu noktada mağdur odaklı hukuk politikalarının geliştirilmesi önemsenmektedir. Bunun yanı sıra tazminata ilişkin mekanizmalarında hukuk sistemimizde daha etkin hale getirilmesi önemsenmektedir.
• Hukuk sistemine olan güvenin arttırılması: toplumda yaşayan bireylerin birbirlerine karşı olan davranış biçimlerinin belirlenmesi noktasında konulan kurallar temelinde doğru değerler barındırmalıdır. Bunun en büyük nedeni doğru değerleri temel alan davranış kurallarının hem toplumu hem bireyi koruyabilmesini sağlamaktır. Toplumu veya bireyi korumayan davranış kuralları kişilerin hukuk sistemine olan güvenini kırmaktan öteye geçemeyecektir. Düzenlenen 10.yargı paketi ile berber getirilecek kurallar ile birlikte toplumun hukuk sistemine olan güveninin arttırılması en önemli maksattır. Yukarıda saymış olduğumuz düzenlemeler temelinde bu saiki taşımaktadır.

10. Yargı Paketinin Beklenen Toplumsal Etkileri

Hala düzenlenme aşamasında olan 10. Yargı paketinin birçok önemli amacı bulunmaktadır. Özellikle ağır suçlar ve tekrar eden suçlarla mücadele ile beraber toplumun güveninin kazanılması en önemli amaçlarından bir tanesidir. Hukuk sistemimizde yapılan “10. Yargı paketi” gibi reformlar topumdaki adalet, eşitlik gibi kavramların güçlenmesi açısından büyük önem taşımaktadır.  Tüm bunların yanı sıra söz konusu 10. Yargı paketi içeriğinde, kadına ve çocuğa yönelik şiddet ve istismar suçlarının caydırıcı olması açısından cezaları noktasında önemli düzenlemeler yapılması beklenmektedir. Bu suçlara ilişkin infaz süreleri arttırılacak ve ceza indirimlerine daha sıkı kısıtlamalar getirilecek.

Ayrıca söz konusu mağdurların korunması noktasında yeni tedbirler alınması da gündemdedir. Yakın zamanda Türkiye Büyük Millet Meclisine sunulması beklenen 10. Yargı paketinden tüm toplumun ve hukuk sistemimizin beklentileri görüldüğü üzere oldukça ciddi nitelikte. En az hukukçular kadar tüm vatandaşların bu ciddi düzenlemeleri içeren 10. Yargı paketinin yarattığı reform sürecini takip etmek ve neticesinde değişikliklere hazırlıklı olmak büyük önem taşmaktadır. Çünkü bu reform çalışmaları toplumsal adaletin sağlanmasında büyük bir adım olarak nitelendirilmektedir.   Tüm bu sebeplerle hukuk sistemine önemli yenilikler getirecek olan 10. Yargı paketi tüm toplum tarafından heyecanla beklenmektedir.

10. Yargı Paketi Hakkında Eleştiriler

10. yargı paketi reformunun pek çok olumlu yanı görülmektedir. Örneğin özellikle suç ve ceza dengesinin güçlendirilmesi ya da yargı sürecinin hızlandırılmasına yönelik adımlar oldukça pozitif değerlendirilmektedir. Söz konusu yargı paketi hakkında pek çok husus konuşulmaktadır. Ancak aslında paketinin içeriğine dair birçok nokta belirsiz kalmaktadır. 10. Yargı paketinin detaylarını meclis görüşmeleri sonrası netleşeceği ifade edilmektedir.

Paket onaylanıp yürürlüğe girdikten sonra topluma ve hukuk sistemimize olan etkisi de beraberinde gözlemlenecektir. Tüm bu belirsizliklere rağmen söz konusu sürece ilişkin elbette önemli eleştiriler de mevcuttur. Bu eleştirilerden en önemlisi cezaların arttırılmasına ilişkin düzenlemelerin tek başına yeterli olmayacağıdır. Buna göre cezaların arttırılması suçları önlemek için yetersiz olup bu düzenlemeye eğitim ve sosyal politikaların da eşlik etmesi gerekmektedir. Ancak bu şekilde suçların önlenmesi sağlanabilecektir.

10 .Yargı Paketine İlişkin Değerlendirmeler

Bu reform süreci, sadece hukukçular açısından değil tüm toplum açısından önemli değişiklikleri beraberinde getireceği kesinlik içermektedir. Tüm toplumun gelecek olan değişiklikleri önemsemeleri ve bu hususlarda yapılacak değişiklikleri elbette takip etmeleri iyi olacaktır. Ancak yapılacak reformun en çok hukukçu kesimi etkileyeceği hususu bir gerçektir. Özellikle avukatlar, yargı paketindeki düzenlemelere uyum sağlamalıdır. Avukatın yapılacak değişikliklere karşı kendini sürekli olarak güncellemesi önem teşkil etmektedir.

Avukat yapılan yeni düzenlemeler neticesinde kendisini güncelleyerek müvekkillerine bu yenikler doğrultusunda da rehberlik edecektir. Yani bir noktada hukukçular yapılacak yeni düzenlemeler noktasında toplumun bilgilendirilmesi ve bu sürece uyum sağlayabilmeleri açısından yol haritası niteliği taşımaktadır. Yakın zamanda yürürlüğe girmesi beklenen 10. Yargı paketi temelinde cezasızlık algısının kaldırılması çabası bulunmaktadır. Bu amaçta ancak mağdur haklarının güçlendirilmesi ve toplumsal güvenin arttırılması ile sağlanabilecek bir husustur. 10. Yargı paketinin içeriğinin de bu noktalardan oluştuğu düşünülmektedir.