2918 sayılı 13.10.1983 tarihli Karayolları Trafik Kanunu; karayollarında kişilerin can ve mal güvenliğinin sağlanması için trafikte düzen ve güvenlikle ilgili usul ve esası içeren bir kanundur. Kusur oranları ise trafikte olası bir kaza halinde belirlenen oranlardır. Bu oranlar Sigorta Bilgi ve Gözetim Merkezi’nce belirlenir. Kadim Hukuk ve Danışmanlık olarak bu yazımızda KTK 47/1-c Maddesindeki Kusur Oranı KTK 47/1-c Asli Mi Tali Mi, KTK 47/1-c Kusur Ne Demek, 47/1-c Kusur Oranı Yüzde Kaç, 47/1-c Kusura İtiraz Edilebilir Mi? Kusura İtiraz Süresi Ne Kadardır? gibi soruların cevaplarını derledik. Makalemiz 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu ve ilgili mevzuat hükümleri doğrultusunda hazırlanmış olup trafik kazalarında sürücülerinin kusurlarının hangi hallerde asli nitelikte hangi hallerde ise tali nitelikte olduğunun tespiti noktasında faydalı olacaktır.
Trafik kazalarında, kusur oranı belirlenirken asli kusur ve tali kusur olarak ikili bir ayrım yapılır. Asli kusurlu taraf, kazanın asıl nedenine yol açan kişidir. Tali kusurlu taraf ise, trafik kazasında alınması gereken önlemleri almayan veya dikkatli davranmayan kişidir. Asli ya da tali kusur oranının belirlenmesi trafik kazalarında araçların değer kaybının, hasar oranının belirlenmesi ve sigortadan/ karşı taraftan ne kadar para alınacağı konularında önem arz etmektedir.
KTK 47/1-c Kusur Oranı
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 47. Maddesi Trafik işaret ve kurallarına uyma zorunluluğu hükümlerini düzenlemektedir. Bu maddenin 1. Fıkra C bendinde ise şu şekilde bir hüküm yer almaktadır: “Trafik işaret levhaları, cihazları ve yer işaretlemeleri ile belirtilen veya gösterilen hususlara, (…) Uymak zorundadırlar.” Bu trafik kurallara uymayan kişilerin olası bir trafik kazasında kusurlu sayılacaktır. Trafik kazalarında asli ve tali kusur ayrımından yukarıda bahsetmiştik. Asli kusurlu taraf, kazanın asıl nedenine sahip olan kişiyken; tali kusurlu taraf, kazada gerekli önlemi almayıp dikkatli davranmayan kişidir. KTK m. 47/1-c’de yer alan trafik kurallarına uyulmaması hali tali kusur olarak değerlendirilmektedir. Yani kazaya sebep olan asıl olay/durum değil ikincil bir faktördür. Tazminat davalarında da kusur oranının tali olduğu belirlenerek ona göre bir miktar belirlenecektir.
47/1-c
Trafik işaret levhaları, cihazları ve yer işaretlemeleri ile belirtilen veya gösterilen hususlara uymamak.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’na göre; KTK m. 47/1-c’de yer alan trafik kurallarına uyulmaması halinde kişiler tali kusurlu sayılmaktadır. Bununla birlikte kişilere belli bir yüzde üzerinden kusur atfedilir. Bu hesaplamalar yapılırken çeşitli etkenler de göz önünde bulundurulur. Örneğin yaya ya da kazaya karışan diğer araçların durumu gibi. Kusur oranları genel olarak %0, %25, %50, %75 ve %100 olarak belirlenir. Ancak trafik kazasına karışan karşı tarafın kusur durumu, tali kusurlu olarak belirlenen kişinin kusur oranını da etkilemektedir. Şu şekilde örneklemek gerekirse;
- Her iki taraf da tali kusurlu ise; kusur oranları %50 – %50 olacaktır.
- Taraflardan birisi tali kusurlu iken diğeri asli kusurlu ise; kusur oranları sırasıyla %25 – %75 olacaktır.
- Taraflardan birisi tali kusurlu iken diğeri kusursuz ise; kusur oranları sırasıyla %100 – %0 olacaktır.
KTK 47/1-c Trafik Cezası Nasıl Ödenir?
Karayolları Trafik Kanunu’nun 47. Maddesinde,
“Karayollarından faydalananlar aşağıdaki sıralamaya göre;
a) Trafiği düzenleme ve denetimle görevli trafik zabıtası veya özel kıyafetli veya işaret
taşıyan diğer yetkili kişilerin uyarı ve işaretlerine,
b) Trafik ışıklarına,
c) Trafik işaret levhaları, cihazları ve yer işaretlemeleri ile belirtilen veya gösterilen
hususlara,
d) Trafik güvenliği ve düzeni ile ilgili olan ve yönetmelikte gösterilen diğer kural,
yasak, zorunluluk veya yükümlülüklere uymak zorundadırlar.” Şeklinde belirtilmiştir. Bu kurallara uyulmaması halinde de cezai yaptırım uygulanacağı belirtilmektedir. Bu cezanın tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içerisinde ödenmesi yani erken ödeme dönemi içerisine alınması halinde, ödenecek idari para cezası %25 indirim yapılarak 517.50 TL olacaktır.
Kişi hakkında hükmedilecek idari para cezasına, İnternet Vergi Dairesi (GİB) sistemi üzerinden incelenebilir. Kişiye bu kuralın ihlali nedeniyle kesilen idari para cezası üzerinde yer alan seri numarası ile sorgu yapılabilir ve bu sistem üzerinden kişiler ödeme yapabilir. 30 günlük süre cezanın sistemde yer aldığı tarihten itibaren değil tebliğ tarihinden itibaren başlamaktadır. Cezanın ödenmiş olması trafik cezasına itiraz etme hakkınızı engellemez. Bu nedenle trafik cezalarına olan 15 günlük itiraz süresi içerisinde itiraz hakkınızı da kullanabilirsiniz.
KTK 47/1-c Kusur Oranına İtiraz
KTK 47/1-c maddesindeki kusur oranının tali kusur olduğundan bahsetmiştik. Trafik kazasında polis gelirse polis bir tutanak hazırlayabilir, bunun dışında kişiler kendi aralarında da kaza tespit tutanağı hazırlayabilir. Kişilerin kendi aralarında hazırladığı tutanağa e-devlet sistemi üzerinden itiraz edilebilir. Çünkü sigorta şirketleri de bu tutanakları baz alabilmektedir.
Bunun dışında polisin ya da jandarmanın trafik kazasında tuttuğu tutanaklar resmi belge sayılmaktadır. Resmi belgelere e-devlet üzerinden itiraz mümkün olmadığı için mahkemeye başvurarak bu tutanaklara itiraz edilmesi gerekmektedir. Eğer tutanak tarafların kendi aralarında tuttuğu kaza tespit tutanağı ise, sigorta şirketi de bu belgeyi teyit ettiyse kişi 7 gün içerisinde e-devlet üzerinden itiraz edebilir. Ancak tutanak, polisin ya da jandarmanın tuttuğu kaza tutanağı ise; mevzuatta bir süre öngörülmediği için her zaman mahkemeye itiraz edilebilir. İtirazlar Sulh Ceza Hâkimliklerine yapılmaktadır.
KTK 47/1-c Trafik Cezası Ne Kadar?
Karayolları Trafik Kanunu’nun 47/1-c maddesindeki trafik ihlalinde, ihlali yapan sürücülere 2024 yılı için 690 Türk Lirası idari para cezası kesilir. KTK 47/1-c hükmü; Karayolları Trafik Kanunu’nun “Trafik işaret ve kurallarına uyma zorunluluğu” başlıklı 47. maddesinin 1. fıkrasının c bendinde; “Trafik işaret levhaları, cihazları ve yer işaretlemeleri ile belirtilen veya gösterilen hususlara uymamak” olarak tanımlanmıştır. 2918 sayılı 13.10.1983 tarihli Karayolları Trafik Kanunu’nu kişilerin can ve mal güvenliğinin sağlanması için çeşitli kurallar ve trafik ihlallerini düzenlemiştir. Trafik işaret levhaları, cihazları ve yer işaretlemeleri ile belirtilen veya gösterilen hususlara uyulmaması halinde,
- 2024 yılı itibariyle 690 Tl trafik cezası belirlenmiştir.
- İdari para cezası tutarlarının 30 gün içerisinde ödenmesi halinde ise %25’lik bir indirim yapılmaktadır.
- Sürücülere 20 ceza puanı verilir.
- Sürücü belgesine doğrudan el konulmaz. Ancak başka kural ihlali varsa sürücü belgesine el konulabilir.
- Araç trafikten men edilmez.
- Sürücü araç kullanmaktan menedilmez.
Karayolları Trafik Kanunu’nda suç sayılan eylemlerden dolayı haklarında ceza uygulanan sürücülere, aldıkları her ceza için yönetmelikte belirtilen ceza puanları verilir. Trafik suçunun işlendiği tarihten geriye doğru bir yıl içinde toplam 100 ceza puanını dolduran sürücülerin sürücü belgeleri, 2 ay süre ile geri alınır. Emniyet Genel Müdürlüğü Trafik Başkanlığı ceza rehberinde, KTK 47/1-c hükmündeki trafik ihlali için 20 ceza puanı belirtilmiştir.
2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun “Trafik işaret ve kurallarına uyma zorunluluğu” başlıklı 47. maddesinin 1. fıkrasının c bendinde belirtilen ihlal nedeniyle cezai işlem uygulanan kişilerin yalnızca bu ihlal sebebiyle sürücü belgelerine el konulmaz. Ancak KTK 47/1-c trafik cezası ihlalinin yanında, sürücü belgesine el konulmasını gerektirecek başka bir kural ihlali mevcutsa sürücü belgesine el konulabilir.
KTK 47/1-c Trafik Cezası İtiraz Dilekçesi
(Cezanın Yazıldığı Yer) NÖBETÇİ SULH CEZA HAKİMLİĞİ’NE
İtiraz Eden: (Ad-Soyad) (T.C.: ) (Adres)
Vekili: Av. Umur YILDIRIM
Söğütözü Mah. Söğütözü Cad. Koç İkiz Kuleleri No:2/B/7 Çankaya/ANKARA
İtiraz Konusu İdari Para Cezası: (Ceza tutarı) TL
Tutanak Tanzim Tarihi: (Tarih)
İtiraz Konusu Cezanın Tebliğ Tarihi: (Tarih)
Konu: (…) Trafik Denetleme Büro Amirliği`nin (…) tarihli ve (…) sayılı Trafik İdari Para Ceza Tutanğında yazılı idari para cezasının iptali istemimizi içerir.
AÇIKLAMALAR
Müvekkilimin (…) tescil plakasına kayıtlı hususi motosikletiyle; karayolları trafik kanunu`nun 47/1-c maddesi hükmüne istinaden “Trafik işaret levhaları, cihazları ve yer işaretlemeleri ile belirtilen veya gösterilen hususlara uymamak” suçunun işlendiği gerekçesiyle gıyabında kesilen ekte sunulu (…) tarihli, toplam (…) TL bedelli trafik cezası tutanağı düzenlenip, (…) tarihinde tarafımıza tebliğ edilmiştir. (EK-1 Trafik İdari Para Cezası Karar Tutanağı Tebligatının Fotokopisi)
Söz konusu ceza tutanağında belirtilmiş olan “Trafik işaret levhaları, cihazları ve yer işaretlemeleri ile belirtilen veya gösterilen hususlara uymamak” suçu tarafımızca işlenmemiştir. Şöyle ki; Müvekkilim söz konusu cezanın yazıldığı (…) caddesinde …/…/…. Tarihinde araç kullanmamıştır. Müvekkilin ikametgahı …. İlinde olup, ceza yazılan ilin sınırlarından dahi içeri girmemiştir. Yapılacak kamera kayıtların kontrolünde ise bu husus tespit edilecektir. Dolayısı ile yazılan bu ceza hukuka aykırıdır.
Bütün bunlara ilaveten; idari makamca tesis edilen söz konusu ceza yönelik olarak, herhangi bir belge, kayıt, fotoğraf ve cihaz bilgisi olmadığı gibi sadece ilgili memur tarafından düzenlenmiş karar tutanağı bulunmaktadır. Yukarıda detaylıca açıkladığımız nedenlerle itiraza konu trafik tutanağında yazılı para cezasının iptaline karar verilmesi için hakimliğinize başvurma zorunluluğumuz hasıl olmuştur. (Tarih)
Hukuki Nedenler: 2918 Sayılı Kanun ve ilgili sair mevzuat.
Hukuki Deliller: (…) plakalı araca ait ruhsat fotokopisi, Trafik İdari Para Cezası Karar Tutanağı Tebligatının Fotokopisi, Trafik Cezasının Yazıldığı Yerin Haritası ve Yolun Fotoğrafları, Tanıklar, ve sair her türlü yasal delil.
Sonuç ve Talep: Yukarıda arz ve izah etmeye çalıştığımız nedenlerle, İtirazımızın kabulü ile yasalara aykırı olarak düzenlenen trafik ceza tutanağında yazılı para cezasının iptaline karar verilmesini saygılarımla arz ve talep ederim. (Tarih)
İtiraz Eden Vekili
Av. Umur YILDIRIM
Ekler :
- (…) plakalı araca ruhsat fotokopisi.
- Trafik İdari Para Cezası Karar Tutanağı Tebligatının Fotokopisi
- Vekaletname