İstifa sonrası memuriyete dönüş yapılabilir mi? Sorusu zaman zaman gündeme gelmektedir. Farklı gerekçelere memuriyetten ayrılan kişilerin memuriyete geri dönme talepleri olabilir. Ancak memuriyete geri dönme talebi sonucunda verilecek kararın tamamen idarenin takdirinde olduğu ve bu hususta uygulanan kesin kaidelerin olmadığına dikkat edilmelidir. Genel olarak memuriyete geri dönme taleplerine olumsuz cevap verildiği dikkate alınarak memuriyetten istifa yoluna zorunlu kalmadıkça gidilmemesini tavsiye ederiz. Usulüne uygun yazılı dilekçe ile çekilme isteğinde bulunan (istifa eden) memurun yeniden memuriyete dönebilmesi için DMK 97. maddeye göre en az 6 ay geçmesi gerekirken, çekilmiş sayılan (müstafi) memur için bu süre 1 yıl olarak belirlenmiştir. Yani bu süreler geçmeden memurluğa dönemez. Bu sürelerden sonrada belli sınırlar dahilinde idarenin takdir yetkisindedir. Yine atanma usulleri DMK 92. Maddede düzenlenmiştir. DMK 92 uyarınca; İkiden fazla olmamak üzere memurluktan kendi istekleriyle çekilenlerden veya bu kanun hükümlerine göre çekilmiş sayılanlardan tekrar memurluğa dönmek isteyenler,
- Ayrıldıkları sınıfta boş kadro bulunmak
- Bu sınıfın niteliklerini taşımak şartıyla ayrıldıkları tarihte almakta oldukları aylık derecesine eşit bir derecenin aynı kademesine veya 71 inci madde hükümlerine uyulmak suretiyle diğer bir sınıfta eşit derecedeki kadrolara atanabilirler.
Aday memur veya asıl memur olarak görev yapmakta iken istifa eden veya seçim sebebiyle istifa etmek durumunda kalan, 657 sayılı kanuna tabi olmadığı halde istifa eden subay, astsubay, uzman çavuş, uzman jandarma, akademik personel gibi kamu görevi yapan personelin istifa etmesi durumunda tekrar göreve dönmesi bazı şartlar dahilinde mümkün olabilir. Memurlar ve diğer personelin istifa ettikten sonra göreve yeniden dönebilmeleri kendi ilgili kanunları ve genel olarak 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda yapılan düzenlemelere bakılır. Kadim Hukuk Ve Danışmanlık olarak bu makalemizde istifa sonrası memuriyete dönüş hakkında bilgi vereceğiz.
Devlet Memurları Kanununa Tabi Olan Memurların İstifa Sonrası Göreve Dönmesi
Devlet memurluğundan istifa eden kişilerin yeniden memuriyete dönebilmesi mümkündür. Bu hususa ilişkin 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu 92. Maddesi ile düzenleme yapılmıştır. İlgili kanun maddesi hükmüne göre, “İki defadan fazla olmamak üzere memurluktan kendi istekleriyle çekilenlerden veya bu Kanun hükümlerine göre çekilmiş sayılanlardan tekrar memurluğa dönmek isteyenler, ayrıldıkları sınıfta boş kadro bulunmak ve bu sınıfın niteliklerini taşımak şartıyla ayrıldıkları tarihte almakta oldukları aylık derecesine eşit bir derecenin aynı kademesine veya 71 nci madde hükümlerine uyulmak suretiyle diğer bir sınıfta eşit derecedeki kadrolara atanabilirler.
657 sayılı Kanuna tabi olmayan personelden kendi istekleri ile görevinden çekilmiş olanlar, boş kadro bulunmak ve gireceği sınıfın niteliklerini taşımak kaydı ile bu Kanuna tabi kurumlardaki memuriyetlere atanabilirler. Yasama görevinden veya bakan olarak geçirilen her yıl bir kademe ilerlemesi ve her iki yıl bir derece yükselmesine esas olacak şekilde değerlendirilir.” 657 sayılı Kanun hükümlerine göre memurluktan kendi isteği ile çekilenlerin memuriyete dönebilmesi için gereken şartlar;
- Ayrıldıkları sınıfta boş kadro bulunmak,
- Ayrıldıkları sınıfın niteliklerini taşımak,
- Ayrıldıkları tarihte almakta oldukları aylık derece ve kademeye eşit derece ve kademeye atanmaktır.
Memurluktan çekilenlerin yeniden atanmaları, açıktan atama iznine tabidir. Bu konuda, 190 sayılı Genel Kadro ve Usulü Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin ek 7. Maddesiyle; anılan Kararname’nin 2. Maddesinde belirtilen kamu idare, kurum ve kuruluşlarının kadrolarına (mahalli idareler hariç), memurluktan çekilenlerin 657 sayılı Kanun’un 92. Maddesi uyarınca açıktan atanabilmeleri için Devlet Personel Başkanlığı’ndan izin alma zorunluluğu getirilmiştir. Memurluktan istifa etmek suretiyle ayrılanların arzu ettikleri göreve atanmalarında idarenin takdir hakkı vardır. Bu nedenle kişi istediği göreve atanmayabileceği gibi atanma başvurusu da reddedilebilir.
Memurluktan kendi istekleriyle çekilenlerden tekrar memuriyete dönmek isteyenler, ayrıldıkları hizmet sınıfından ayrı bir hizmet sınıfında da atanabilirler Ancak, böyle bir atamanın yapılabilmesi için;
- Bu gibi memurların geçecekleri sınıf ve görev için Devlet Memurları Yasası’nda veya kuruluş yasalarında belirtilen niteliklere sahip bulunmaları,
- Girebilecekleri dereceler için sınav ve seçme konulmuşsa, bu sınav ve seçmeyi kazanmaları gereklidir.
Memuriyetten adaylık döneminde ayrılanlar sadece ayrıldıkları kuruma dönmek için müracaat edebilirler. Yani, adaylık döneminde İçişleri Bakanlığında memur olarak çalışan birisi ancak İçişleri Bakanlığında tekrar memuriyete dönebilmekte bunun dışındaki kurumlara ise dönememektedir. Bu konuya ilişkin görüşün dayanağı Devlet Personel Başkanlığıdır.
İstifa Ettim Memuriyete Nasıl Dönebilirim?
İstifa eden veya memurluktan çekilmiş olan kişiler iki defadan fazla olmamak üzere memuriyete geri dönmek için başvurabilir. Henüz aday memur iken istifa eden kişiler yalnızca istifa ettikleri kuruma başvurabilir, adayken görevden istifa edenlerin başka bir kuruma yeniden memur olmak üzere başvuru hakları yoktur. Memuriyetten kendi isteğiyle ayrılan kişiler geri dönmek için hem kendi kurumlarına hem de kadrosunun şartlarını taşımaları halinde başka kurumlara başvurabilirler.
Dışişleri Bakanlığı’nda memur olarak çalışan bir kişinin görevinden istifa etmesi durumunda 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nda belirtilen bekleme sürelerinin tamamlanmasından sonra Dışişleri Bakanlığına veya başka bir bakanlık olan İçişleri Bakanlığı’na başvurabilmesi mümkündür. Tabi ki başka bir kuruma başvurulması halinde o kurumda bulunan kadro için gerekli kriterlerin sağlanmış olması gerekir.
İstifa eden memur geri dönmek istediği kuruma dilekçe ile başvurmalıdır. Başvuru neticesinde kurum kişinin memuriyete yeniden alınmasına karar vermek idarenin takdir yetkisine bağlıdır. Kurum kişinin atanması yönünde karar alacak olursa atama yapılacak kadro için açıktan atama izni alması gerekir. İzin alma sürecinden sonra atama işlemi tamamlanır.
Seçimlere Katılmak İçin İstifa Ettim Memuriyete Nasıl Dönebilirim?
Memurlar milletvekili veya Mahalli İdareler Genel seçimlerine katılma için istifa etmek zorundadır. Ancak seçimlere katılmak amacıyla istifa etmek durumunda kalan kişilerin seçimi kazanamaması durumunda memuriyete nasıl dönecekleri hususu da merak edilmektedir. 24.6.1961 tarih ve 298 sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanunun Ek 7 nci maddesi hükmüne göre ” Subay, astsubaylar hariç olmak üzere; milletvekili ve mahalli idareler genel ve ara seçimlerinde aday ve aday adayı olan Devlet memurları ve diğer kamu görevlileri, adaylığı veya seçimi kaybetmeleri halinde Yüksek seçim Kurulunca seçim sonuçlarının ilanını takip eden bir ay içinde müracaat etmeleri kaydıyla eski görevlerine veya kazanılmış hak aylık derecelerindeki başka bir göreve dönebilirler.” Şeklinde düzenleme yapılmıştır. Bu hüküm gereğince milletvekili veya mahalli idareler seçimlerine katılmak amacıyla aday olanlar kişilerin görevlerine dönebilmeleri mümkündür.
Yüksek Seçim Kurulunun 1.5.1991 tarih ve 20858 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 73 sayılı kararında da açıkça adaylığı ve seçimi kaybeden Devlet memurları ve diğer kamu görevlilerinin Yüksek Seçim Kurulunca seçim sonuçlarının ilanını takip eden bir ay içerisinde müracaat etmeleri halinde görevlerine döneceklerinin, bir aylık sürenin Yüksek Seçim Kurulunca seçim sonuçlarının ilanından başlayacağı düzenlenmiştir. Bir aylık süre içerisinde gerekli başvuruyu yapan kişiler memurluk görevlerine geri dönebilirler.
İstifa Eden Subay ve Astsubaylar Memuriyete Geri Dönebilir Mi?
657 sayılı Devlet Memurları Yasası’na tabi olmayan kurumlardaki personelden kendi istekleri ile görevinden çekilmiş olanlar genel olarak;
- Boş kadro bulunmak,
- Gireceği sınıfın niteliklerini taşımak şartları ile Devlet Memurları Yasası’na tabi kurumlardaki memurluğa atanabilirler.
926 sayılı TSK Personel Kanunu‘nun 9. maddesinde, “Subaylar ve astsubaylar bu kanunda belirtilen esaslara göre subaylıktan veya astsubaylıktan çekilebilirler.” hükmü, 112. maddesinde, “Muvazzaf subay ve astsubaylar subay ve astsubay nasbedildikleri tarihten itibaren fiilen 10 yıl hizmet etmedikçe istifa edemezler.” hükmü bulunmaktadır.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 92 nci maddesinde, “İki defadan fazla olmamak üzere memurluktan kendi istekleriyle çekilenlerden veya bu Kanun hükümlerine göre çekilmiş sayılanlardan tekrar memurluğa dönmek isteyenler, ayrıldıkları sınıfta boş kadro bulunmak ve bu sınıfın niteliklerini taşımak şartıyla ayrıldıkları tarihte almakta oldukları aylık derecesine eşit bir derecenin aynı kademesine veya 71 inci madde hükümlerine uyulmak suretiyle diğer bir sınıfta eşit derecedeki kadrolara atanabilirler. 657 sayılı Kanuna tabi olmayan personelden kendi istekleri ile görevinden çekilmiş olanlar, boş kadro bulunmak ve gireceği sınıfın niteliklerini taşımak kaydı ile bu Kanuna tabi kurumlardaki memuriyetlere atanabilirler..” hükmüne yer verilmiştir. Aynı Kanun’un 97 . maddesinde, “Devlet memuruyken usulüne uygun olarak görevinden çekilenlerin altı ay geçmeden Devlet memurluğuna alınamayacağı” ifade edilmiştir.
Mevzuat hükümlere bakıldığında; 657 sayılı Kanunun 92. maddesinin ikinci fıkrasının, diğer kanunlara tabi personelden kendi istekleriyle görevinden çekilmiş olanların, boş kadro bulunmak ve gireceği sınıfın niteliklerini taşımak kaydıyla bu Kanuna tabi kurumlardaki memurluklara sınavsız olarak atanabileceklerini, 97. maddesi memuriyetten istifa edenlerin tekrar memurluklara dönüşündeki bekleme sürelerini düzenlemektedir. Askeri personel, 657 sayılı Kanun’a tabi Devlet memuru sayılmamakla birlikte, mecburi hizmetini tamamladıktan sonra istifa edip, memurluğa geçebilecekleri, ancak mevzuatta bu şekilde geçmek isteyenlerin bekleme süresinden muaf olduklarına ilişkin bir hüküm bulunmadığından, altı aylık bekleme süresine tabi olduğu değerlendirilmektedir.
Kendi istekleriyle görevden ayrılan astsubay ve subayların girecekleri sınıfın niteliklerini taşımaları kaydıyla ayrıldıkları tarihte almakta oldukları aylık derecelerine eşit bir derecenin aynı kademesine atanabilirler. Ancak kendi istekleriyle görevden ayrılan astsubay ve subayların hizmete giriş dereceleri 657 Sayılı Kanun’un 36. Maddesi ile tespit edilen giriş derecelerinin üzerinde olanların ilk ilerleme ve yükselmeleri için gerekli kanuni bekleme sürelerine hizmete giriş dereceleri arasındaki süre kadar ilave edilmelidir.
İstifa Eden Jandarmalar Memuriyete Geri Dönebilir Mi?
3466 sayılı kanuna tabi uzman jandarmalardan kendi istekleri ile görevinden çekilmiş olanlar genel olarak;
- Boş kadro bulunmak,
- Gireceği sınıfın niteliklerini taşımak şartları ile Devlet Memurları Yasası’na tabi kurumlardaki memurluğa atanabilirler.
3466 sayılı kanuna tabi Uzman Jandarmalar kendi mevzuatları çerçevesinde en az iki yıl çalışmış olmak ve görevlerinin de bir disiplin soruşturması veya kovuşturması olmadan kendi istekleriyle sona ermesi halinde 657 Sayılı Kanun kapsamındaki memur kadrolarına idarenin takdiri ve açıktan atama prosedürü çerçevesinde atanabilir. Konu ile ilgili olarak Devlet Personel Başkanlığı’nın 30.01.2017 tarihli ve 593 sayılı mütalaasında şöyle denilmiştir:
- 27/7/2016 tarihinden sonra, Görevlerinden kendi istekleri ile çekilenlerin eski görevlerine ya da diğer memur kadrolarına yeniden atanmayı talep etmeleri halinde, ilgililer hakkında 657 sayılı Kanunun 92 nci maddesinin birinci fıkrası ile 97 nci maddesi hükümleri,
- 27/7/2016 tarihinden önce; Görevlerinden kendi istekleri ile çekilmiş olanlar hakkında ise bekleme süresine tabi tutulmadan 657 sayılı Kanunun 92 nci maddesinin ikinci fıkrası çerçevesinde işlem tesis edilmesi gerektiği, mütalaa edilmektedir.
İstifa Eden Sözleşmeli Erbaş Ve Er Memuriyete Dönebilir Mi?
10/3/2011 tarihli ve 6191 sayılı Sözleşmeli Erbaş ve Er Kanununa göre; Türk Silahlı Kuvvetlerinin Genelkurmay Başkanlığınca lüzum görülen erbaş ve er kadrolarında görev yapmakta iken usulüne uygun olarak kendi isteğiyle ayrılanların kamu kurum ve kuruluşlarında durumlarına uygun bir göreve atanmaları mümkündür. (Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı dâhil) Konu ile ilgili olarak 6191 sayılı Yasa’nın “Kamuda istihdam” başlıklı ek 1 inci maddesine göre; “Sözleşmeli erbaş ve er olarak en az yedi hizmet yılını doldurarak ayrılanlardan nitelik belgesi olumlu olanlar, ilgili mevzuatlarındaki Şartları taşımaları kaydıyla kamu kurum ve kuruluşlarının boş kadro ve pozisyonlarına Bu maddedeki usul ve esaslar çerçevesinde atanırlar.”
6191 sayılı Yasa’nın “Kamuda istihdam” başlıklı ek 1 inci maddesi hükmüne göre, sözleşmeli erbaş ve erlerden talepte bulunanların bilgileri, hizmet süresi en fazla olandan başlamak üzere İçişleri veya Milli Savunma bakanlıkları tarafından yılda bir defa şubat ayının son gününe adar Devlet Personel Başkanlığına bildirilir. İlgili personelin bildirilmiş olması atanma için tek başına hak teşkil etmez. Bu madde kapsamında personel istihdam etmek isteyen kamu kurum ve kuruluşları atama yapmak istedikleri boş kadro ve pozisyon sayısının iki katı kadar adayı Devlet Personel Başkanlığı’ndan her yılın 15 Mart tarihine kadar talep ederler.Devlet Personel Başkanlığı’nca 1 Mayıs tarihine kadar yılda bir defa kamu kurum ve kuruluşlarına sözleşmeli erbaş ve er olarak hizmet süresi en fazla olandan başlayarak aday listeleri gönderilir.
Bir ay içinde yapılacak mülakatta başarılı bulunarak atananların bilgileri bir ay içinde ilgili kamu kurum ve kuruluşu tarafından Devlet Personel Başkanlığına bildirilir. Ataması yapılan personel göreve başladığı tarihten itibaren atandığı kadro veya pozisyonun mali ve diğer haklarından faydalandırılır. Bunların sözleşmeli erbaş ve erlikte geçen hizmet süreleri, 657 sayılı Yasa’da öngörülen öğrenim durumlarına göre yükselebilecekleri dereceleri aşmamak kaydıyla, başlangıç derece ve kademelerine her yıl bir kademe ilerlemesi ve her üç yıl bir derece yükselmesi sayılmak suretiyle kazanılmış hak aylık, derece ve kademeleri ile emekli ikramiyesinin hesabına esas sürenin tespitinde değerlendirilir.
İstifa Eden Araştırma Görevlileri Memuriyete Dönebilir Mi?
2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanununa tabi öğretim görevlileri araştırma görevlisi, okutman ve personel dahil kişilerin mevzuatları çerçevesinde en az iki yıl çalışmış olmak şartını sağlamaları durumunda 657 sayılı Kanun kapsamında memur kadrolarına idarenin takdiri ve açıktan atama prosedürü çerçevesinde atanmaları mümkündür. 657 sayılı kanunun 54. Maddesi hükmüne göre, “Aday olarak atanmış devlet memurunun adaylık süresi bir yıldan az, iki yıldan çok olamaz ve bu süre içinde aday memurun başka kurumlara nakli yapılamaz.” Şeklinde belirtilmiştir.
2547 sayılı Yüksek Öğretim Kanununun 33. Maddesinde; “Araştırma görevlileri, yüksek öğretim kurumlarında yapılan araştırma, inceleme ve deneylerde yardımcı olan ve yetkili organlarca verilen ilgili diğer görevleri yapan öğretim yardımcılarıdır. Bunlar “ilgili anabilim veya ana sanat dalı başkanlarının önerisi, Bölüm Başkanı, Dekan, Enstitü, yüksek okul veya konservatuvar müdürünün olumlu görüşü üzerine rektörün onayı ile araştırma görevlisi kadrolarına en çok üç yıl süre ile atanırlar; atanma süresi sonunda görevleri kendiliğinden sona erer.” Şeklinde düzenleme yapılmıştır. Araştırma görevlileri 2547 sayılı Yüksek Öğretim Kanunu ile belirtildiği üzere azami adaylık süresi kadar (en az iki yıl) üniversitede bulunmaları kaydıyla 657 sayılı kanuna tabi kurumlara devlet memuru olarak atanabilirler.