İdari Yargılama Usulü Kanunu 37. Madde
Vergi Uyuşmazlıklarında Yetki
Bu Kanununa göre vergi uyuşmazlıklarında yetkili mahkeme:
a) Uyuşmazlık konusu vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümleri tarh ve tahakkuk ettiren, zam ve cezaları kesen,
b) (Ek: 10/6/1994-4001/17 md.) Gümrük Kanununa göre alınması gereken vergilerle Vergi Usul Kanunu gereğince şikayet yoluyla vergi düzeltme taleplerinin reddine ilişkin işlemlerde; vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümleri tarh ve tahakkuk ettiren,
c) Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Kanunun uygulanmasında, ödeme emrini düzenleyen,
d) Diğer uyuşmazlıklarda dava konusu işlemi yapan, dairenin bulunduğu yerdeki vergi mahkemesidir.
İdari Yargılama Usulü Kanunu 37. Madde Açıklaması
İdari Yargılama Usulü Kanunu 37.maddesi, vergi uyuşmazlıklarında yetkili vergi mahkemesini göstermektedir. Maddede geçen vergi uyuşmazlıklarından kasıt, 2576 sayılı Bölge İdare Mahkemeleri, İdare Mahkemeleri ve Vergi Mahkemelerinin Kuruluş ve Görevleri hakkında Kanunun 6.maddesinde, vergi mahkemelerinin görevinde olduğu yazılı bulunan davalara konu idari uyuşmazlıklardır. Bu uyuşmazlıklar; 213 sayılı Vergi Usul Kanunu ile 4458 sayılı Gümrük Kanununun gümrük vergisine ilişkin hükümlerinin uygulanmasıyla tesis edilen tarh, tahakkuk, ceza kesme ve (takdir komisyonu kararları, uzlaşma komisyonu kararları ve tarifeler gibi) Devlet’in vergilendirme faaliyetine yardımcı veya bu faaliyetle ilgili diğer işlemler ile, bu işlemlere konu kamu alacağı ile sınırlı olmak üzere, 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunda öngörülen (ihtiyati haciz, ödeme emri, haciz ve satış gibi)) işlemlerden kaynaklanırlar. 37.madde, bu uyuşmazlıkları konu edinen idari davaların çözümünde yetkili vergi mahkemesini, bu işlem türlerine ve bu işlemlerin tabi oldukları yasalara göre belirlemektedir.
- İlgili Makale:
- 2577 Sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu (İYUK) Tam Metin:
İdari Yargılama Usulü Kanunu 37. Madde Vergi Uyuşmazlıklarında Yetki Emsal Kararlar
Danıştay 7.Dairesi E:2003/2954, K:2005/2094
- İdari Yargılama Usulü Kanunu 37. Madde
- Vergi Uyuşmazlıklarında Yetki
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 37.maddesinin 1. Fıkrasının (b) bendinde, Gümrük Kanununa göre alınması gereken vergilerde, vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümleri tarh ve tahakkuk ettiren, (d) bendinde de, diğer uyuşmazlıklarda, dava konusu işlemi yapan dairenin bulunduğu yerdeki vergi mahkemesinin yetkili olduğu hükme bağlanmış; 4458 sayılı Gümrük Kanununun 242.maddesinin 7.fıkrasında da; gümrük başmüdürlükleri ile gümrük Müsteşarlığı kararlarına karşı, işlemin yapıldığı gümrük müdürlüğünün veya gümrük başmüdürlüğünün bulunduğu yerdeki idari yargı mercilerine başvurulabileceği kurala bağlanmıştır.
Olayda; para cezası kararına vaki itiraz, ilk kararı alan Manisa Gümrük Müdürlüğünün idari yönden bağlı olduğu İzmir Gümrükleri Başmüdürlüğünce karara bağlanmışsa da; yukarıda anılan hükümler uyarınca, davanın, işlemin yapıldığı gümrük müdürlüğünün bulunduğu yerdeki Manisa Vergi Mahkemesince çözümlenmesi gerekeceğinden, bu husus göz ardı edilerek, işin esası hakkında, yetkisiz mahkemece verilen kararda isabet görülmemiştir.
Açıklanan nedenle, temyiz isteminin kabulüne; mahkeme kararının bozulmasına, bozma kararı üzerine Mahkemece yeniden verilecek kararla birlikte yargılama giderleri de hüküm altına alınacağından, bu hususta ayrıca hüküm tesisine gerek bulunmadığına, 27.9.2005 gününde oybirliği ile karar verildi.
Danıştay 6. Dairesi E:1988/296, K:1988/546
- İdari Yargılama Usulü Kanunu 37. Madde
- Vergi Uyuşmazlıklarında Yetki
Dava 3194 sayılı Yasanın 42. maddesine göre verilen 1.000.000 lira para cezasının tahsili için Balıkesir Bayındırlık ve İskan Müdürlüğünün istinabe isteği üzerine Ankara Yeni Vergi Dairesince düzenlenen ödeme emrinin iptali isteğiyle açılmış Ankara 1. Vergi Mahkemesince 2577 sayılı Yasanın 37. maddesinin (b) bendinde Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun uygulanmasında yetkili mahkemenin ödeme emrini düzenleyen dairenin bulunduğu yerdeki vergi mahkemesi olduğu, 6183 sayılı Yasanın 5.maddesinde de, takibatın alacaklı amme idaresinin mahalli tahsil dairesince yapılacağı, borçlu veya malları başka mahallerde bulunduğu takdirde tahsil dairesinin borçlunun veya mallarının bulunduğu mahalde yapılacak takipleri o mahaldeki aynı neviden amme idaresinden tahsil dairelerine niyabetten yaptırabileceklerinin kurala bağlandığı, dava konusu ödeme emrinin de tahakkuku yapan amme idaresinin istinabe isteği üzerine naip tayin edilen Ankara Yeni Vergi Dairesince tahakkuk hesap numarası gösterilmek suretiyle düzenlendiği, 6183 sayılı Yasanın 5. maddesinde yer alan amme alacaklarının, alacaklı amme idaresinin mahalli tahsil dairesince takip edileceği yolundaki hükmün dava açma ve taraf olma yetkisine ait bir hüküm olmayıp amme alacağının takip ve tahsili için getirilmiş bir hüküm olduğu, açıklanan Yasa hükümleri karşısında davanın görüm ve çözümünün tahakkuku yapan amme idaresinin bulunduğu yer vergi mahkemesinin görev ve yetkisine girdiği gerekçesiyle davanın yetki yönünden reddine ve dosyanın yetkili Balıkesir Vergi Mahkemesine gönderilmesine karar verilmiş ve bu karar davacı tarafından temyiz edilmiştir.
Dava konusu işlemin iptali istemi ile açılan davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle yetki yönünden reddi yolundaki temyize konu Ankara 1. Vergi Mahkemesinin 22.01.1988 günlü, E: 1987/847, K: 1988/45 sayılı kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu`nun 49. maddesinin 1. fıkrasında sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından, bozma istemi yerinde görülmeyerek anılan mahkeme kararının ONANMASINA, 19.04.1988 gününde oybirliği ile karar verildi.
Danıştay 3.Dairesi E:2007/4425, K:2009/1503
- İdari Yargılama Usulü Kanunu 37. Madde
- Vergi Uyuşmazlıklarında Yetki
Katma değer vergisi iade alacağının vergi borçlarına mahsubu talebinin kabul edilmemesi nedeniyle borçların vade tarihinden mahsup için gerekli belgelerin tamamlandığı tarihe kadar geçen süre için hesaplanan gecikme zammının kaldırılamayacağı yolunda kurulan ve davacıya Hatay Vergi Dairesi Başkanlığının 11.10.2005 gün ve 288 sayılı yazısı ile duyurulan Maliye Bakanlığının 27.9.2005 gün ve 49222 sayılı işlemini iptal eden vergi mahkemesi kararı temyiz edilmiştir.
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun vergi uyuşmazlıklarında yetkiyi düzenleyen 37.maddesinde; dava konusu işlemi yapan dairenin bulunduğu yerdeki vergi mahkemesinin vergi uyuşmazlıklarında yetkili mahkeme olduğu hükme bağlanmıştır. Bu duruma göre, davacı adına hesaplanarak istenilen gecikme zammının kaldırılamayacağına ilişkin Maliye Bakanlığı işlemine karşı açılan davanın görüm ve çözümünde işlemi kuran Maliye Bakanlığının bulunduğu Ankara ilindeki vergi mahkemelerinin yetkili olduğu sonucuna varıldığından, bu husus gözetilmeksizin davanın esası incelenerek verilen kararda hukuka uygunluk görülmemiştir.
Açıklanan nedenlerle, temyiz isteminin kabulü ile Hatay 1. Vergi Mahkemesinin 31.7.2007 gün ve E:2005/688, K:2007/430 sayılı kararının bozulmasına, 492 sayılı Harçlar Kanununun 13’üncü maddesinin (j) bendi parantez içi hükmü uyarınca alınması gereken harç dahil olmak üzere yargılama giderlerinin yeniden verilecek kararda karşılanması gerektiğine, 30.04.2009 gününde oybirliği ile karar verildi.
Danıştay 3.Dairesi E:2007/2073, K:2009/211
- İdari Yargılama Usulü Kanunu 37. Madde
- Vergi Uyuşmazlıklarında Yetki
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun vergi uyuşmazlıklarında yetkiyi düzenleyen 37’nci maddesinde; uyuşmazlık konusu vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümleri tarh ve tahakkuk ettiren zam ve cezaları kesen, Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun uygulanmasında ödeme emrini düzenleyen, diğer uyuşmazlıklarda dava konusu işlemi yapan dairenin bulunduğu yerdeki vergi mahkemesinin vergi uyuşmazlıklarında yetkili mahkeme olduğu hükme bağlanmıştır.
Bu duruma göre, davacının Sakarya Devlet Hastanesinden aldığı sağlık kurulu raporunda % 45 olan çalışma gücü kaybı oranında, Merkez Sağlık Kurulunca yapılan inceleme sonucu değiştirilecek bir husus bulunmadığına karar verilmesi nedeniyle üçüncü dereceden daha yüksek derecede sakatlık indiriminden yararlandırılmayacağına ilişkin Maliye Bakanlığı işlemine karşı dava açıldığından, adı geçen Bakanlığın bulunduğu Ankara ilindeki vergi mahkemelerinin yetkisinde bulunan davanın, yetki yönünden reddedilmesi gerekirken esası incelenmek suretiyle sonuçlandırılmasında hukuka uygunluk görülmemiştir.
Danıştay 3.Dairesi E:2015/10475, K:2015/7082
- İdari Yargılama Usulü Kanunu 37. Madde
- Vergi Uyuşmazlıklarında Yetki
2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun vergi uyuşmazlıklarında yetkiyi düzenleyen 37’nci maddesinde; uyuşmazlık konusu vergi, resim, harç ve benzeri mali yükümleri tarh ve tahakkuk ettiren, zam ve cezaları kesen, Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun uygulanmasında ödeme emrini düzenleyen, diğer uyuşmazlıklarda dava konusu işlemi yapan dairenin bulunduğu yerdeki vergi mahkemesinin vergi uyuşmazlıklarında yetkili mahkeme olduğu hükme bağlanmıştır.
Davacı tarafından, Baş Hesap Uzmanının hazırladığı Vergi Suçu Raporu nedeniyle uğranıldığı ileri sürülen 20.000,00 TL manevi zararın tazminine hükmedilmesi istemiyle bakılan davanın açıldığı anlaşılmakla birlikte, vergi suçu raporunun tek başına kesin ve yürütülebilir mahiyette bir işlem olmadığı, bu rapora dayanılarak davacının “sahte ve muhteviyatı itibarıyla yanıltıcı belge düzenleyenler” listesine alındığı, bu işlemi tesis edenin de Adana Vergi Dairesi Başkanlığı olduğu görüldüğünden, iş bu uyuşmazlığın çözümünde Adana Vergi Mahkemesi yetkili bulunmuştur.
Açıklanan nedenlerle, uyuşmazlığı çözümlemekle Adana…Vergi Mahkemesinin yetkili kılınmasına, dava dosyasının anılan Vergi Mahkemesine gönderilmesine, kararın, uyuşmazlığı çözümlemekle yetkili kılınan Adana …Vergi Mahkemesince ilgili mahkeme ve taraflara tebliğine, 15.10.2015 gününde oybirliğiyle karar verildi.