Korsan Taksi Cezası – Korsan Taksi Araç Bağlanması

Korsan taksi, bir taksi plakasına sahip olmadan, kayıtsız bir şekilde ve hiçbir biçimde vergi vermeden yasadışı yollarla yolca taşımacılığı yapan sivil araçlara denir. Kısacası korsan taksi, yasal olmayan bir taksi hizmetidir. Korsan taksicilik yapan kişilerin çalışma izni, vergi levhası yoktur. Bu durum hem sürücü hem de yolcu için tehlikeli ve cezai sonuçları olan bir durumdur.  Bu nedenle ehliyeti ve aracı olan herkes korsan taksicilik yapabilir. Şehir içi yolculuklarda sıklıkla tercih edilen taksilerin hizmet kalitesinden, az sayıda olmasında kaynaklı olarak boş denk gelmemesinden ve ücret tarifesindeki yüksek meblağlardan dolayı, günümüzde korsan taksicilik faaliyetleri yaygınlaşmıştır. Korsan taksiler, herhangi bir resmi plaka veya lisansa sahip olmadan ticari olmayan araçlar ile taşımacılık faaliyetleri yürütmektedirler. Bu kişilerin trafik ekiplerince yapılan denetimlerde yakalanması durumunda ağır idari yaptırımlar ile karşı karşıya kalmaları mümkündür.

Yüksek meblağlı idari para cezaları ve araç bağlama cezasının yanında, cezai olarak hapis cezaları da gündeme gelmektedir. Kişiler haklarında kesilen bu idari cezalara karşı idare mahkemelerinde dava yoluna başvurabilir. Bu hususta itiraz ederken en önemli delil tespit tutanaklarıdır. Tespit tutanaklarında eksikliklerin bulunması idari yaptırımın iptal edilmesi sonucunu doğuracaktır. Korsan taksi cezaları, korsan taksi işi yapan sürücüye veya korsan taksi ile yolculuk yapan kişilere (yolculara) uygulanan cezalardır. Korsan taksi kullanmanın cezası iki şekildedir. Bunlar hem idari hem de cezai olarak uygulanabilir. Korsan taksi cezası, idari olarak 2024 yılı için, korsan taksi işi yapanlara 32.233,00 TL idari para cezası (% 25 İndirimli 24.174,75 TL) ve aracın 60 gün trafikten men edilmesidir.

Korsan Taksi Nedir?

Korsan taksi, belediyeler tarafından her il özelinde dağıtılan özel ve resmi taksi plakasına sahip olmayan kişiler tarafından, kayıtsız ve yasadışı bir şekilde yolcu taşımacılığı yapılmasıdır. Bu kişiler herhangi bir çalışma iznine sahip değillerdir. Bu sebeple vergi ödemezler. Son zamanlarda ehliyeti ve aracı olan çoğu kişi korsan taksicilik faaliyetlerine başlamıştır. Korsan taksi faaliyetinde bulunan kişilerin tespit edilmesi durumunda idari para cezası kesilmektedir. Sadece bununla kalmamakla birlikte korsan taksicilik faaliyetinde bulunan kişilerin araçları da bağlanmaktadır.

Korsan taksi kullanımını tercih eden yolcularda idari para cezası ile karşı karşıya kalmaktadırlar. Kişiler çoğunlukla taksi bulamadıklarından ve ücret tarifelerinin pahalı olduğundan bahisle korsan taksileri tercih etmektedirler. Korsan taksicilik faaliyeti yapanlar ise, aylık olarak yüksek miktarlı vergi ve plaka gideri ödemek istemediklerinden dolayı bu yolu tercih etmektedirler. 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nda izin ve ruhsat almadan yolcu taşımanın cezası düzenlenmiştir. Yakalanan korsan takside kullanılan aracın başka birine ait olması durumunda, sürücü ve yolcu dışında araç sahibine de idari para cezası kesilecektir.

Korsan Taksi İdari Para Cezası ve İtiraz

Korsan taksi idari para cezasına dair hükümler Karayolları Trafik Kanunu EK 2. Maddesinde düzenleme alanı bulmuştur. Korsan taksicilik faaliyeti yürütüldüğünün anlaşılması durumunda sürücü ve yolcuya farklı miktarlarda para cezalarına hükmolunur. Pek tabi sürücüye kesilen idari para cezası yolcuya kesilene göre oldukça yüksektir.  http://www.trafik.gov.tr/trafik-mevzuat  adresinden 2024 güncel korsan taksi idari para cezalarına göz atıldığında;

• Korsan Taksi Sürücüler için kesilecek idari para cezası miktarı 233,00 TL
• Korsan Taksi Yolcular için kesilecek para cezası miktarı 143,00 TL
• Tekerrür halinde korsan taksi kullanma cezası 466,00 TL

Olarak belirlenmiştir. Bu idari para cezalarının yanında cezai yaptırımlarda öngörülmüştür. Sürücüler için 60 gün araç bağlama(trafikten men cezası) verilmektedir. Bununla birlikte 2 yıla kadar hapis cezası verilebilmektedir. Yolcular açısından ise 3 aydan 1 yıla kadar hapis cezası gündeme gelmektedir. Fakat bu durumda da adli para cezasına çevirme hükümleri uygulanmaktadır. Korsan taksi idari para cezası ile karşı karşıya kalan kişilerin bu cezalara karşı itiraz etmesi mümkündür. Kişi idari para cezasına karşı yetkili idare mahkemesinde (para cezasının kesildiği yer idare mahkemesi)  iptal davası açarak itirazda bulunabilir.

Korsan Taksicilik Faaliyeti Nedeniyle Araç Bağlama Cezası

Kişinin korsan taksicilik faaliyeti sebebi ile idari para cezasına çarptırılmasının yanında, korsan taksicilikte kullandığı aracı da 60 gün süre ile trafikten men edilmektedir. Bu husus da Karayolları Trafik Kanunu EK 2/3-a maddesinde düzenleme alanı bulmaktadır. Araç bağlama cezası, aracın trafiğe çıkışının belli bir süre ile yasaklanması demektir. Bu araçlar 60 günlük süre boyunca yediemin otoparklarında bekletilir. Kişinin araç bağlama cezasına karşı iptal davası açması mümkündür. İptal davası ile birlikte yürütmeyi durdurma talebinde bulunur ve işbu talep mahkeme tarafından kabul görür ise, kişi 60 günlük süreyi beklemeden aracını yediemin otoparkından çıkartabilir.

Yürütmeyi durdurma kararları genellikle bir haftalık süre içerisinde çıkmaktadır. Bu süre idare mahkemesinin yoğunluğuna göre değişim gösterebilir. Kişinin bağlanan aracı satma girişimleri sonuçsuz kalacaktır çünkü bu durum hukuken mümkün olmamaktadır. Aracın kaydına bağlama cezasının şerhi düşürüldüğü için noter huzurundaki satış işlemlerinde kişi şerh ile karşılaşacaktır.

Uber ve Martı Tag Korsan Taksicilik Faaliyeti midir?

Son yıllarda gündemden düşmeyen uber ve martı tag kullanımı ile yolcu taşımacılığı yapılmasının korsan taşımacılık faaliyeti olup olmadığı konusunda tartışmalar mevcuttur. Ülkemizde bu iki faaliyetin durumu hala belirsizlik arz etmektedir. henüz ülkemizde paylaşımlı yolculuk yönetmeliğine dair bir kanuni düzenleme yer almamaktadır. Bu sebeple genellikle bu hususlar mahkemeye konu olduğu zaman, hakimler korsan taşımacılık faaliyeti üzerinden kararlar vermektedirler.

Paylaşımlı yolculuk yönetmeliğinin ülkemizde kanuni düzenlemesine gidilmesi durumunda uber ve martı tag gibi faaliyetler bir nevi resmiyet kazanacaklardır. Bu yönetmelikle birlikte kişiler vergi ödeyerek ve vergi levhası açarak paylaşımlı yolculuk faaliyetlerinde bulunabileceklerdir. Bu husus korsan taksicilik faaliyetlerini de azaltacaktır.

Korsan Taksicilik Nedeniyle Araç Ruhsat Sahibine Verilen Ceza

Yakın tarihte anayasa mahkemesi tarafında verilen önemli bir karar ile, korsan taksicilik yapıldığının tespit edilmesi ve sürücünün ruhsat sahibi olmaması durumunda, aracın ruhsat sahibine ceza kesilemeyeceği, ceza kesilmesi durumunda cezaların şahsiliği ilkesine aykırı olacağı kararı verilmiştir.  Genellikle idare tarafından ruhsat sahibinin kusurunun olup olmadığına dair detaylı araştırmaya gidilmeden kararlar verilmekteydi.  Bunun sonucu olarak da haksız ve hukuka aykırı cezalar ortaya çıkmaktadır. Artık böyle bir durumun varlığı halinde kişi anayasa mahkemesi kararını ileri sürerek verilen cezanın iptalini idare mahkemesinden talep edebilecektir.

Korsan Taksicilik faaliyetinden kaynaklı olarak hükmedilen idari para cezası miktarı oldukça yüksektir. Bu sebeple kişinin idari para cezasına karşı idari dava açacak olsa bile dava sürecinde daha fazla zarara uğramaması için öncelikle cezanın tebliğinden itibaren 15 günlük süre içerisinde %25 indirim hakkını kullanarak idari para cezasını ödemesinde fayda vardır. %25’lik indirimden faydalanılması halinde kişi 24.174,75 TL idari para cezası ödeyecektir. Daha sonrasında açılacak idari davalarında iş bu idari işlemden kaynaklı olarak ödemiş olduğu ücretin geri iadesini talep edebilecektir.

Korsan Taksi Cezasına Karşı İptal Davası ve İptal Nedenleri

Korsan taksicilik nedeniyle verilen cezalara yetkili idare mahkemesinde itiraz edilmesi mümkündür. Kişi yürütmeyi durdurma talepli iptal davası açarak hem  dava sürecinde idari işlemin durdurulmasına, araç bağlandı ise cezanın yürütmesinin durdurulmasını hem de dava sonunda idari işlemin iptal edilmesi talebinde bulunabilir.  İdari işlemlerde iptal davası aça süresi 60 gündür. İdari cezanın kesilmesinden itibaren 60 günlük sürenin dolması durumunda kişinin idari dava açması mümkün olmayacaktır.

Mahkemeler için bu davalarda önemli olan tespit tutanaklarının doğru ve tam bir şekilde doldurulmuş olmasıdır. Tespit tutanaklarında eksikliklerin bulunması durumunda, mahkemeler delil eksikliğinden kaynaklı olarak, kesilen korsan taşımacılık kaynaklı idari cezaları iptal etmektedirler. Kişinin bu süreçte dikkat etmesi gereken hususlar davanın süresinde ve yetkili idare mahkemesinde açmış olmasıdır. içerisinde İdare mahkemesine yürütmeyi durdurma talepli olarak “İptal davası” açılması gerekmektedir. Bu davayı idari işlemin uygulandığı yerdeki idare mahkemesinde yapmak gerekmektedir. Korsan taksi cezası araç bağlanmasına itiraz edildiğinde, korsan taksi cezasına ilişkin yürütmenin durdurulması kararı ortalama 1 (bir) hafta içerisinde verilmekte ve çoğu durumda araç otoparktan alınabilmektedir.