Gürültüye neden olma suçu yükümlülüklere aykırı olarak, başka bir kimsenin sağlığının zarar görmesine elverişli bir şekilde gürültüye neden olmaktır. Böylece insan sağlığını tehdit eden gürültüye neden olma eylemi suç olarak düzenlenmek suretiyle insanın sağlıklı bir çevrede yaşama hakkı güvence altına alınmıştır. TCK’nın 183. maddesiyle gürültüye neden olma eylemi suç olarak düzenlenmiştir. TCK’nın 183. maddesi düzenlemesi, gürültü konusunda kabahat ve suç olarak düzenlenen dördüncü eylemdir. İnsanlar tarafından beğenilmeyen ve insan üzerinde istenmeyen etkiler meydana getiren seslere gürültü denmektedir. Sesin uyumsuz, düzensiz, kabul edilebilir olmaması ve istenen düzeyden daha fazla çıkması, o sesin gürültü olarak tanımlanması için yeterlidir. Ses şiddetinin ölçü birimi desibeldir (dB) ve insan kulağının en hassas olduğu orta ve yüksek frekansların özellikle vurgulandığı bir ses değerlendirme birimidir. Bu birime göre;

• 0-50 dB arası sessiz,
• 50-60 dB arası orta derecede gürültü,
• 60-70 dB arası gürültülü,
• 70-80 dB arası çok gürültülü olarak nitelendirilmektedir.

85 dB ve daha yüksek sesler rahatsızlık sebebidir. İnsanın dayanabileceği ses şiddeti 0-120 dB arasındadır. Ses şiddetinin 120 dB’in üstünde olması insan kulağında fiziksel zarar meydana getirebilir, acı verebilir ve işitme kaybına neden olabilir. Genelde, 85 dB’in üstü gürültü düzeylerinde, zamanla meydana gelen işitme rahatsızlıkları oluşmaktadır.

Gürültüye Neden Olma Suçu Nedir?

Türk Ceza Kanunu’nun 183. Maddesinde gürültüye neden olma suçu düzenlenmiştir. Gürültü ile çevre ve onun en önemli parçası olan canlılar olumsuz yönde etkilenmekte, zarar görmektedir. Bu nedenle, gürültüye neden olma suçu ile korunan hukuki yarar, insanların sağlıklı bir çevrede yaşama hakkı, dolayısıyla gürültü kirliliği nedeniyle insanların maddi ve manevi varlıklarının zarar görmelerinin önlenmesidir.

Maddenin 1. Fıkrasındaki suçtan dolayı CMK’nın 100/4. Maddesi hükmüne göre, tutuklama kararı verilemez. Bu suç için olağan dava zamanaşımı süresi 8 yıldır. Bu suçla ilgili zincirleme suç hükümleri uygulanabilir. Seçimlik cezalardan adli para cezası seçildiğinde adli para cezası miktarı, 60 gün ile 730 gün arasıdır. Gürültüye neden olma suçu Türk Ceza Kanununun  “Çevreye Karşı Suçlar” bölümünde 183. maddede düzenlenmiştir.

Gürültüye Neden Olma Suçu Şartları

Potansiyel tehlike suçu olarak düzenlenen gürültüye neden olma suçunda fail, ilgili mevzuatta belirlenen yükümlülüklere aykırı olarak ve insan sağlığına zarar vermeye elverişli bir gürültü meydana getirirse gürültüye neden olma suçu oluşacaktır. Bu noktada ikili bir inceleme yapılmaktadır.

• İlk olarak gürültünün mevzuatta belirlenen yükümlülüklere aykırı olup olmadığı tespit edilecektir.
• İkinci olarak ise yükümlülüğe aykırı gürültünün insan sağlığına elverişli olup olmadığı belirlenecektir.
• Ancak ikinci aşamada somut bir tehlikenin veya zararın ortaya çıkması aranmayacaktır.

Gürültüye Neden Olma Suçunun Unsurları

• Fail

Gürültüye neden olma suçunun faili, herkes olabilir. Bu durumu madde metninde yer alan “kişi” ibaresinden anlamak mümkündür. Bu suçun faili olabilmek için, kanun bir takım özelliklere sahip olmayı aradığından, anılan suç faili açısından, mahsus (özgü) suçlardan değildir. Gürültüye neden olma suçunun faili yalnızca gerçek kişi olabilir.

• Mağdur

Suçun belli bir mağduru yoktur. Anılan suçun mağduru gürültünün yapıldığı ve duyulduğu yerde yaşayan tüm toplumdur. Gürültünün belli olmayan kimseye karşı yapılması, bu suçu TCK’nın 123. maddesinde düzenlenen kişilerin huzur ve sükûnunu bozma suçundan ayırmaktadır. TCK’nın 123. maddesinde düzenlenen suçta fail, belli bir kişinin huzur ve sükûnunu bozma amacıyla hareket ederken, gürültüye neden olma suçunda fail, belli kimseyi hedef almamaktadır.

• Suçun Konusu

Gürültüye neden olma suçunun konusu, üzerinde gürültü yapılan çevredir. Bu suç çevre üzerinde işlenmektedir. Anılan suçun insan sağlığının zarar görmesine elverişli bir şekilde gürültüye neden olma ile oluşacağından, bu suçun konusunun insanın bedeni veya psikolojik kişiliği olduğu ileri sürülebilir ise de, suçun oluşması için insana zarar verilmesi art olmayıp, beden ve psikolojik kişiliğin sağlığının tehlikeye düşürülmesi suçun oluşumu için yeterli sayıldığından ve gürültüye neden olma eyleminin çevre ve dış dünyada işlenecek olması sebebiyle, bu suçun konusunun çevre olduğunu söylemek yanlış olmayacaktır.

• Fiil

Türk Ceza Kanunu’nun 183. maddesine göre, bu suçun hareket unsurunu, ilgili kanunlarla belirlenen yükümlülüklere aykırı olarak, başka bir kimsenin sağlığının zarar görmesine elverişli bir şekilde, gürültüye neden olma hususları oluşturmaktadır. Bu suçun hareket unsurunu üçe ayırarak incelemek gerekir.

• Gürültüye neden olma suçunun oluşması için birinci husus failin, ilgili kanunlarda belirlenen yükümlülüklere aykırı davranmasıdır.
• Gürültüye neden olma suçunun oluşturan hareket ögelerinden ikincisi, gürültünün başka bir kimsenin sağlığının zarar görmesine elverişli düzeyde olması gereğidir.
• TCK’nın 183. maddesinde düzenlenen suçun oluşması için bir diğer husus ise, failin kanunlarla belirlenen yükümlülüklere aykırı olarak, başka bir kimsenin sağlığının zarar görmesine elverişli bir şekilde, gürültüye neden olması gerekir. Burada failin bizzat gürültü çıkarması suçun oluşması için zorunlu değildir, gürültüye neden olması yeterlidir. Bu nedenle failin çalıştırdığı makine ile bu sesin çıkarılması durumunda da, anılan suç oluşabilecektir.

Gürültüye neden olma suçunun oluşması için, herhangi bir sonucun meydana gelmesine gerek yoktur, mağdur veya mağdurların sağlıklarının tehlikeye düşmüş olması, suçun oluşumu için yeterlidir. Gürültüye neden olma suçu genellikle restoran, bar ve otellerin müzik seslerinin çok yüksek olması durumunda gündeme gelmektedir. Bu durumda sesin yüksekliği ölçülmeli ve bu sesin süresi ve sürekliliği de gözetilerek, insan sağlığının zarar görmesine elverişli nitelikte olup olmadığı konusunda Adli Tıp Kurumu veya halk sağlığı uzmanlarından rapor alınmalıdır.

• Suçun Manevi Unsuru

Ceza hukukunda manevi unsur, işlenen fiil ile fail arasındaki bağı ifade eder. Dolayısıyla suçun kastla mı yoksa taksirle mi işlendiğini belirtir. Gürültüye neden olma suçu, kasten işlenebilen bir suçtur, bu kasıt doğrudan kasıt olabileceği gibi, olası kasıt da olabilir. Buradaki kast, failin kanunlarda belirlenen yükümlülüklere aykırı olarak, başka kimselerin sağlığını bozacak elverişlilikte, gürültü yaptığını bilmesi ve gürültüye neden olmayı istemesini içerir. Kanunda, açıkça yer almadığından, bu suçun taksirle işlenmesi olanağı bulunmamaktadır.

Gürültüye Neden Olma Suçunun Cezası Nedir?

TCK’da gürültüye neden olma suçunun cezası iki aydan iki yıla kadar hapis veya adli para cezası olarak belirlenmiştir. Adli para cezasının TCK’ nın 52. Maddesine göre alt sınırı 5 gün, üst sınırı 730 gündür.

Adli para cezası ile hapis cezası seçimlik olarak öngörüldüğünden her ikisinin birlikte uygulanması mümkün değildir. Hâkimin belirlemiş olduğu somut ceza her halde (zincirleme suç hükümleri nedeniyle 3/4 artırımı hariç) 2 yıldan daha az olacağından hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilebilecektir.

Suçun Özel Görünüşleri

• Teşebbüs

TCK m.35 teşebbüsü kişinin işlemeyi kastettiği bir suçu elverişli hareketlerle doğrudan doğruya icraya başlayıp da elinde olmayan nedenlerle tamamlayamaması hali olarak düzenlenmiştir. Suça teşebbüste fail suçu tamamlamak amacıyla hareket etmesine rağmen, elinde olmayan nedenlerden dolayı bunu gerçekleştirememektedir. Bu durumda ise kişiye tamamlanmış suça oranla daha az bir ceza verilmektedir.

Gürültüye neden olma suçu, gürültünün yapılması ile oluşan bir suçtur. Failin yükümlülüklerine aykırı olarak başkalarının sağlığına zarar verecek elverişlilikte gürültüye neden olması halinde bu suç oluşacaktır. Burada sağlığın zarara uğrayacağı düzeyde bir gürültünün gerçekleştirilmesi veya sağlığa zarar verecek süre gürültünün devam etmesi, suçun oluşumu için gerekli olduğundan, bu düzeye ulaşmayan eylemler suç oluşturmayacaktır. Bu nedenle suçun teşebbüse elverişli olmadığı söylenebilir. Ancak bazen fail, sağlığı bozacak düzeyde gürültü yapmak için harekete geçip, elinde olmayan sebeplerle bu hareketini tamamlayamazsa bu durumda teşebbüs hükümleri uygulanabileceğinden, bu suçla ilgili teşebbüs hükümlerinin uygulanıp uygulanmayacağı somut olaya göre değerlendirilecektir.

• İştirak

TCK m.37 gereği iştirak, bir suç işleme kararının icrası kapsamında birden fazla kişi tarafından fikir ve eylem birliği içinde birlikte suç işlenmesidir. Bu suç kasıtlı suç niteliğinde olduğundan, iştirakın her türlüsü olanaklıdır. Yani gürültüye neden olma suçunda iştirak hükümleri uygulanabilir.

• İçtima

Suçların içtimai, bir kişinin birden fazla ceza kanunu hükmünü ihlal etmesi ve bu sebepten de birden fazla suçtan sorumluluk doğması halinde oluşmaktadır. Suçların içtimai kurumu ceza sorumluluğunun sınırlarını daraltıcı niteliktedir. İçtimai hükümlerine göre kişinin bir veya birden çok fiille, ceza kanununun aynı hükmünü veya farklı hükümlerini bir veya birden çok kez ihlal etmesi, dolayısı ile failin birden çok suçtan değil yalnızca tek bir suça göre cezalandırılmasıdır. TCK m.44 fikri içtimai şöyle tanımlamaktadır: “İşlediği bir fiil ile birden fazla farklı suçun oluşumuna sebebiyet veren kişi, bunlardan en ağır cezayı gerektiren suçtan dolayı cezalandırılır.”

Gürültüye neden olma eylemi, başlayıp bitinceye kadar kesintisiz devam ederse, tek suç oluşur. Anca failin, aynı suç işleme kararının yerine getirilmesi amacıyla, kişilerin sağlığının zarar görmesine elverişli biçimde, ara verilerek yeniden gerçekleştirilmesi durumunda, zincirleme suç hükümlerinin uygulanabileceğini düşünmekteyiz. Gürültüye neden olma suçunda, sağlığının bozulması tehlikesi ile karşı karşıya kalan kimseler birden fazla olsa bile, eylem tek suç olmaya devam edecektir. Burada tek bir eylem ile birden fazla kimseye karşı suç işlenmesi söz konusu değildir, çünkü bu suçun mağduru tüm toplumdur.

Gürültüye neden olma suçunun işlenmesi sonucunda, kişilerin sağlığı da bozulmuş ise, bu durumda fail, her iki suçtan da cezalandırılacaktır. Hatta fail tek bir gürültüye neden olma eylemi ile birlikte birden fazla kimsenin yaralanmasına neden olmuş ise bu durumda zincirleme suç hükümleri de uygulanmayacaktır.

Adli Para Cezasına Çevirme, Erteleme ve Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararı

• Adli Para Cezası

Yargılamayı gerçekleştiren mahkeme tarafından, hükümlünün bir miktar parayı devlet hazinesine ödemesine karar verilmesidir. Gürültüye neden olma suçunun cezası olarak hapis cezası veya adli para cezası beraber düzenlenmiştir. Bu durumda mahkeme ya hapis cezasına hükmedecek ya da adli para cezasına hükmedilecektir.

• Erteleme

Mahkemece yargılanan kişinin suçlu olduğu tespit edilmiş ve kişi hakkında hapis cezası hükmedilmiştir. Ancak, mahkeme tarafından kişiye verilen hapis cezasının, cezaevinde infaz edilmesinden şartlı olarak vazgeçilmesi halinde erteleme kararı verilmiş olacaktır. TCK’nın 183. maddesi cezası olarak iki ay ila iki yıl belirlenmiştir. Erteleme kararının şartlarından olan hükmedilen cezanın 2 yıl ve daha az olması şartının gerçekleşmesi gürültüye neden olma suçu açısından mümkün gözükmektedir.

• Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması

Sanık hakkında hükmolunan cezanın belli bir denetim süresi içerisinde sonuç doğurmaması, denetim süresi boyunca kasıtlı bir suç işlenmez ve yükümlülüklere uygun davranılırsa ceza kararının ortadan kaldırılması ve davanın düşmesine yol açan bir cezanın bireyselleştirilmesi kurumudur. Gürültüye neden olma suçu nedeniyle hükmedilen hapis cezasının miktarı 2 yıl ve daha altı olabileceği için suçu işleyen hakkında Hagb kararı verilmesi somut olaya göre mümkün olabilecektir.

Gürültüye Neden Olma Suçunda Soruşturma ve Kovuşturma Aşaması

• Gürültüye Neden Olma Suçunda Soruşturma Aşaması

Gürültüye neden olma suçu şikâyete tabi bir suç değildir yani re’sen takip edilen bir suçtur. Bu sebeple herhangi bir şikâyet süresi bulunmamaktadır. Savcılık ihbar üzerine veya kendiliğinden soruşturma aşamasını başlatacaktır. Eğer savcı, yeterli delilin var olduğuna kanaat getirirse iddianame düzenleyecektir. Aksi halde kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verecektir. Halk arasında bu karara takipsizlik kararı da denmektedir. Savcının iddianame düzenleyebilmesi için, suçun işlendiği yönünde yeterli şüphe söz konusu olmalıdır. Böyle bir şüphe şartının şart koşulmasının nedeni, yargının iş yükünün gereksiz davalarla artırılmaması ve insanların gereksiz yere yargılanmamasıdır.

• Gürültüye Neden Olma Suçunda Kovuşturma Aşaması

Kovuşturma aşamasında; suç üzerine soruşturma aşaması tamamlanmıştır. Artık bir ceza mahkemesinde dava açılmış demektir. Kovuşturma aşamasında; yargılama makamı, savcılık makamı ve savunma makamının işbirliği söz konusudur. Savcının düzenlediği iddianamenin Mahkeme tarafından kabul edilmesi ile kovuşturma aşamasına geçilmiştir. Kovuşturma aşamasında ceza mahkemeleri görevli olacaktır. Kovuşturma evresi son evredir. Kovuşturma aşamasının sonunda faile verilecek cezaya hükmolunur. Eğer sanık suçsuz bulunursa beraatine hükmedilecektir.

Gürültüye Neden Olma Suçunda Gözaltı ve Tutukluluk Hali

Gözaltı kararı savcının kararı ile şüphelinin polis ya da jandarma tarafından özgürlüğünün geçici bir süreliğine sınırlanmasını sağlayan karardır. Gözaltına alma kararı için hâkim kararı aranmamaktadır. Gözaltı kişinin özgürlüğünün sınırlandığı anda başlamaktadır. Dolayısıyla aslında şüphelinin yakalandığı anda gözaltı süresi başlamaktadır. Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 91. maddesinde gözaltına ilişkin düzenlemeler mevcuttur. İlgili maddeye göre gözaltı süresi yakalama anından itibaren 24 saati geçemez. Gözaltına alma, bu tedbirin soruşturma yönünde zorunlu olmasına ve kişinin bir suçu işlediği şüphesini gösteren somut delillerin varlığına bağlıdır. Ceza Muhakemesi Kanunu’nda yer alan bu düzenlemeye göre Gürültüye Neden Olma suçunda Cumhuriyet savcısının vereceği kararla şüpheli gözaltına alınabilecektir.

Tutuklama kararı Ceza Muhakemesi Kanunu’nda en ağır koruma tedbiri olarak düzenlenmiştir. Tutuklama kararı da gözaltı kararı gibi geçici bir koruma tedbiridir. CMK’nın 100. maddesinde kuvvetli suç şüphesinin varlığını gösteren somut delillerin ve bir tutuklama nedeninin bulunması halinde, soruşturma ya da kovuşturma evresinde şüpheli ve sanık için tutuklama kararı verilebilir. Ancak verilecek olan tutuklama kararı verilmesi beklenen ceza ve işin önemi ile ölçülü olmalıdır. Ceza yargılamasında aslolan sanık ya da şüphelinin tutuksuz bir biçimde soruşturma ya da kovuşturmasına devam edilmesidir. Dolayısıyla tutuklama hali her zaman istisnai bir nitelikte olan koruma tedbiridir. Sadece adli para cezasını gerektiren suçlarda veya vücut dokunulmazlığına karşı kasten işlenenler hariç olmak üzere hapis cezasının üst sınırı iki yıldan fazla olmayan suçlarda tutuklama kararı verilemez. Dolayısıyla gürültüye neden olma suçunun işlendiğine dair kuvvetli şüphe uyandıracak somut deliller mevcutsa da, fail hakkında tutuklama kararı verilemeyecektir.

Şikayet Süresi, Zamanaşımı, Uzlaşma, Etkin Pişmanlık ve Görevli Mahkeme

• Şikayet Süresi ve Zamanaşımı

Gürültüye neden olma suçu şikâyete tabi olan suçlardan olmadığı için şikâyet süresi bulunmamaktadır. Zaten aslında savcılığa, polise veya jandarmaya bulunduğunuz suç duyurusunun niteliği ihbar şeklindedir. İhbarın da herhangi bir süresi olmamasına rağmen gürültüye neden olma suçunun dava zamanaşımı süresince yapılması gerekmektedir. Aksi halde fail hakkında herhangi bir ceza davası açılamaz. Söz konusu zamanaşımı süresi gürültüye neden olma suçu için 8 yıldır.

• Uzlaşma

Ceza hukukunda uzlaşma Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 253. ve 254. maddelerinde düzenlenmiştir. Suçtan mağdur olan kişinin suç şüphelisi ile anlaşması sonucunda ceza yargılamasının sona ermesidir. Uzlaşma müzakereleri ve uzlaşma anlaşması, şartları varsa hem soruşturma aşamasında hem de kovuşturma aşamasında yapılabilir. Uzlaşma şikâyetten vazgeçme değildir. Gürültüye neden olma suçu uzlaşma kapsamında düzenlenen suçlardan biri olmadığı için uzlaşmaya tabi değildir.

• Görevli Mahkeme

Gürültüye neden olma suçuna bakmakla görevli mahkeme, 5235 sayılı Kanun’un 12. maddesi gereğince suç için kanunda öngörülen cezanın üst sınırı itibariyle Asliye Ceza Mahkemesidir. Söz konusu dava suçun işlendiği yerin Asliye Ceza Mahkemesinde görülecektir.

Gürültüye Neden Olma Suçu Örnek Suç Duyurusu

ANKARA CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞINA

MÜŞTEKİ : Adı ve Soyadı (T.C. Kimlik No) – Adresi

VEKİLİ     : Av. Umur YILDIRIM

Söğütözü Mah. Söğütözü Cad. Koç İkiz Kuleleri B Blok Kat: 4 No: 7, 06530 Çankaya/ANKARA

ŞÜPHELİ : Adı ve Soyadı (T.C. Kimlik No) – Adresi

SUÇ            : Gürültüye Neden Olma (TCK m.183)

SUÇ TARİHİ: …/…/….

KONU            : Şüpheli hakkında işlediği suç nedeniyle soruşturma başlatılması ve soruşturma sonucunda kamu davası açılması talepli dilekçedir.

AÇIKLAMALAR

• Yaşanılan olay ayrıntılı bir biçimde izah edilmelidir.
• Burada ise, yaşanılan olaya ilişkin hangi delillerin olduğundan bahsedilmelidir.
• Dilekçenin ekinde yer verilecek delillerin neler olduğu belirtilmelidir.

HUKUKİ SEBEPLER: TCK ve ilgili her türlü yasal mevzuat.

HUKUKİ DELİLLER: Tanık, yemin, video kaydı, fotoğraf görüntüleri, mesajlar ve ilgili her türlü yasal delil.

SONUÇ VE İSTEM  : Yukarıda açıklanan nedenlerle şüpheli hakkında soruşturma başlatılmasını, soruşturma sonucunda kamu davası açılması yönünde karar verilmesini saygılarımla vekâleten arz ve talep ederiz.

  Müşteki Vekili                                                                                                              

Av. Umur YILDIRIM