Ruhsatsız silah taşıma suçu, 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar İle Diğer Aletler Hakkında Kanun’da madde 13’de düzenlenmiştir. İlgili kanun maddesine göre, kanuna aykırı bir şekilde ruhsatsız silah taşıyan ve bulunduran kişiler hakkında 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası ve 30 günden 100 güne kadar adli para cezasına hükmedilir. Ancak bu durumun istisnası silahın ticaret amacıyla taşınmasıdır. Eğer silah ticari bir amaç için taşınıyorsa bu durumda silah ticareti suçu oluşmaktadır. Ruhsatsız silah, öldürmeye elverişli bir araç olmalıdır. Bu nedenle, kuru sıkı tabancalar, gaz fişekleri vb. öldürmeyen araçlar ruhsatsız silah taşıma suçunu oluşturmaz. Ancak bir kuru sıkı tabancanın öldürmeye elverişli hale getirilmesi ruhsatsız silah taşıma suçuna vücut verir. Ruhsatsız silah taşıma suçunun yanı sıra ruhsatsız mermi taşımak da suç olarak belirlenmiştir. Ancak merminin miktarına göre verilecek cezada değişikliğe gidilmiştir. Şöyle ki;
- 50 ve daha az sayıda ruhsatsız merminin taşınması: Bu suç için verilecek ceza 6 aya kadar hapis cezası ve 100 güne kadar adli para cezasıdır.
- 51 ile 5000 adet ruhsatsız merminin taşınması: Bu suç için verilecek ceza 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası ve 30 günden 100 güne kadar adli para cezasıdır.
- 5001 ve daha fazla sayıda ruhsatsız merminin taşınması: Bu suç için verilecek ceza 5 yıldan 8 yıla kadar hapis cezası ve 500 güne kadar adli para cezasıdır.
Silah ruhsatları, bulundurma ruhsatı ve taşıma ruhsatı olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Silah bulundurma ruhsatı, silahın sadece bir evde veya işyerinde bulundurulması için alınan ruhsattır. Dolayısıyla bulundurma ruhsatlı silahı ruhsatta yazan başka bir yere götürmek 6136 sayılı Kanun madde 13 kapsamında bir suçtur. Ancak mülki amirden izin almak sureti ile silah bir yerden başka bir yere taşınabilir. Bu durumda bulundurma ruhsatlı kişi ruhsatsız silah taşıma suçunu işlemiş olmayacaktır. Kadim Hukuk ve Danışmanlık olarak bu yazımızda Ruhsatsız Silah Taşıma Suçu ve Cezasından bahsedeceğiz.
Ruhsatsız Silah Taşıma Suçu Nedir?
Ruhsatsız silah taşıma suçu, bir kişinin yasal izin olmaksızın silah bulundurması veya taşıması durumunda işlenen suçtur. Türkiye’de silah bulundurmak veya taşımak için belirli izinlerin ve ruhsatların alınması zorunludur. Bu ruhsatlar, silahın türüne, kullanıcının durumuna ve amacına göre değişiklik gösterebilir. Ruhsatsız olarak tabir edilen durumlar, kişinin bu izinleri almaksızın silah bulundurması veya taşıması ile oluşur. Türkiye’de ruhsatsız silah taşıma suçu, 6136 Sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar ile Diğer Aletler Hakkında Kanun kapsamında düzenlenmiştir. Bu kanun, ateşli silahların, patlayıcı maddelerin ve belirli kesici aletlerin taşınması ve bulundurulması ile ilgili hükümleri içerir. Bu yasa kapsamında, ruhsatsız silah taşıyan kişilere ağır cezalar öngörülmektedir.
Ruhsatsız silah taşıma suçu; bir kişinin öldürmeye elverişli bir silahı, taşıma ruhsatı olmadan elinde bulundurması halinde oluşur. Önceden ruhsatı bulunan bir silahın ruhsat süresi bitmişse ve kişi bu süre sonunda taşıma ruhsatını yenilememişse de ruhsatsız silah taşıma suçu oluşur. Eğer bir silahın taşıma ruhsatı bulunuyorsa ve bu ruhsatın süresi bitmemişse, silah kısa süreli olarak başkası tarafından taşınırsa 6136 sayılı Kanun’un 13. Maddesindeki suç oluşmayacaktır. Ruhsatsız silah ile kast edilen silahlar şu şekilde sıralanabilir:
- Ateşli silahlar,
- Tabancalar,
- Yivli av tüfekleri,
- Tam otomatik silahlar.
Ruhsatsız silah taşıma suçu 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar İle Diğer Aletler Hakkında Kanun’da Kanuna Muhalefet Suçu kapsamında düzenlenmiştir. Kanuna muhalefet suçu, 6136 sayılı kanunun 12, 13, 14 ve 15. Maddelerinde düzenlenmiştir. Ruhsatsız silahın taşınmasının suç olduğu kadar ruhsatsız merminin taşınması da suç olmaktadır. Bunun dışında bu ikisinin satın alınması, bulundurulması da suçun benzer şekilleridir. Ruhsatsız silaha ilişkin suçlar şunlardır;
- Ruhsatsız Silah Satın Alma Suçu (Md. 13): Ruhsatsız silah satın alma suçu; bireylerin bulundurma ve taşıma ruhsatı bulunmayan silahı kişisel ihtiyacını karşılaması amacıyla alması halinde oluşmaktadır.
- Ruhsatsız Silah Bulundurma Suçu (Md. 13): Ruhsatsız silah bulundurma suçu; bir kimsenin silahı bulundurma ruhsatı bulunmadan evde, işyerinde bulundurması halinde oluşmaktadır. Silahın bulundurulmasına müsaade edilen yerden başka yerde bulundurulması da suç olarak kabul edilmektedir.
- Ruhsatsız Silah Taşıma Suçu (Md. 13): Ruhsatsız silah taşıma suçu; taşıma ruhsatı bulunmadan bir kimsenin silah taşıması şeklinde meydana gelir. Taşıma ruhsatı süresinin dolup ruhsat süresinin yenilenmemesi halinde de ruhsatsız silah taşıma suçu oluşmaktadır.
Ruhsatsız Silah Taşıma Suçu Şartları Nelerdir?
Ruhsatsız silah taşıma suçu, Türkiye’de halkın güvenliğini tehdit eden önemli suçlardan biridir. Bu suçu işleyen kişiler, kanunlar karşısında ciddi yaptırımlarla karşı karşıya kalabilirler. Ruhsatsız silah taşıma suçu, ruhsatı olmayan bir silahın taşınması ya da taşıma ruhsatının süresi dolan bir silahın ruhsatının yenilenmemesi halinde oluşur. Kişinin kısa süreli ruhsatı olmayan bir silahı taşıması ya da fotoğraf çekinmek için eline alması halinde bu suç gerçekleşmez. Suçun gerçekleşmesi için aranan bazı şartlar bulunmaktadır ve bu şartlar şu şekilde sıralanabilir:
- Ruhsatı olmayan ya da taşıma ruhsatının süresi bitip yenilenmeyen bir silah bulunmalıdır.
- Ruhsatsız silahın zilyetliği failde olmalıdır.
- Ruhsatsız silah, taşınabilir ve sağlam olmalıdır.
- Ruhsatsız taşınan silah öldürmeye elverişli olmalıdır.
- Suçun ispat edilebilmesi için ruhsatsız taşınan silahın ele geçirilebilmesi gerekmektedir.
Ruhsatsız taşınan silahın, öldürmeye elverişli olması gerektiğinden ve ruhsatının olmaması halinde cezalandırma yapılabileceğinden bahsetmiştik. Suçun oluşabilmesi için ruhsatsız silah fail tarafından taşınıyor olmalı yani zilyetliği failin elinde olmalıdır. Eğer silah, basit bir müdahale ile çalışır hale getirilebiliyorsa bu suç oluşmaktadır. Ancak silahta bir arıza bulunuyorsa ve kolaylıkla çalışır hale getirilemiyorsa suçun varlığından söz edilmez. Bu husus mahkemede görülen dava dosyasında Adli Tıp Raporları ile incelenebilir.
Ruhsatsız Silah Taşıma Suçunun Cezası Nedir?
- Ruhsatsız Silah Taşıma Suçu Cezası: Ruhsatsız silah taşıma suçu; ruhsatı olmayan bir silahın taşınması ile ya da taşıma ruhsatının süresi dolmuş ancak yenilenmemiş bir silahın taşınması ile oluşur. Suç 6136 sayılı Ateşli Silahlar Ve Bıçaklar İle Diğer Aletler Hakkında Kanun’da 13. Maddenin 1. Fıkrasında düzenlenmiştir. Fıkra hükmü şu şekildedir: “Bu Kanun hükümlerine aykırı olarak ateşli silahlarla bunlara ait mermileri satın alan veya taşıyanlar veya bulunduranlar hakkında bir yıldan üç yıla kadar hapis ve otuz günden yüz güne kadar adlî para cezasına hükmolunur.” Madde hükmünden de görüleceği üzere ruhsatsız silah taşıma suçunun temel halinin cezası 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası ve 30 günden 100 güne kadar adli para cezasıdır. Öldürmeye elverişli olmayan kuru sıkı vb. tabancaların öldürmeye elverişli hale getirilmesi ya da taşınan silahın miktarının fazla olması suçun nitelikli halini oluşturur. Nitelikli halleri de 6316 sayılı Ateşli Silahlar Ve Bıçaklar İle Diğer Aletler Hakkında Kanun’da 13. Maddenin devamı fıkralarında düzenlenmiştir.
- Nitelikli Ruhsatsız Silah Taşıma Suçu Cezası: Ruhsatsız silah taşıma suçunun temel halinde verilecek cezayı arttıran haller suçun nitelikli hallerini oluşturmaktadır. Eğer taşınan silah; tüfek, dürbünlü tabanca ya da tam otomatik silah olması halinde verilecek ceza 5 ila 8 yıl hapis cezası ve 500 günden 5000 güne kadar adli para cezasıdır. Silahın tam otomatik olması seri bir şekilde ateş etmeye elverişli olması ve kısa sürede çok sayıda ateş edebilmesi anlamına gelir. Kişinin taşıdığı silahın miktarı fazla ise verilecek ceza 5 yıldan 8 yıla kadar hapis cezası ve 500 günden 5000 güne kadar adli para cezasıdır. Yukarıda bahsettiğimiz suç konusu olmayan kuru sıkı vb. silahların öldürmeye elverişli hale getirilmesi de suçun nitelikli halini oluşturur. Bu suçun cezası da 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası ve 30 günden 100 güne kadar adli para cezasıdır.
Adli Para Cezasın Çevirme, Erteleme Ve Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması
- Ruhsatsız Silah Taşıma Suçunda Adli Para Cezasına Çevirme: Adli para cezasına çevirme; bir suç hakkında mahkeme tarafından hükmedilen hapis cezasının para cezasına çevrilmesini öngören bir ceza muhakemesi kurumudur. Adli para cezaları ödenmediği takdirde, hapis cezasına dönüşebilir. Bu yönüyle de idari para cezalarından ayrılmaktadır. 6136 sayılı Ateşli Silahlar Ve Bıçaklar İle Diğer Aletler Hakkında Kanun’da 13/1’de düzenlenen ruhsatsız silah taşıma suçunun cezası hem hapis cezası hem de adli para cezası olarak düzenlenmiştir. Bu nedenle mahkeme tarafından verilecek ceza ya yalnızca adli para cezasının verilmesi ya da her iki cezanın (hapis cezası ve adli para cezası) birlikte verilmesi şeklinde hükmedilir. Bu nedenle ruhsatsız silah taşıma suçunda hapis cezası adli para cezasına çevrilemez.
- Ruhsatsız Silah Taşıma Suçunda Erteleme: Cezanın ertelenmesinin bir süre geriye bırakılması erteleme anlamına gelir ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 51. Maddesinde düzenlenmiştir. Erteleme kararı mahkemenin verdiği hapis cezasının 2 yıl ve altında olması halinde uygulanan bir ceza muhakemesi kurumudur. Eğer verilen ceza 2 yıl ve altında ise erteleme kararı verilebilir ve kişiye 1 ila 3 yıl arasında bir denetim süresi verilir. Kişi kendisine verilen denetim süresi içerisinde yükümlülüklerine uygun davranırsa kendisine verilen ceza infaz edilmiş sayılır. Ruhsatsız silah taşıma suçunda da cezanın ertelenmesi kararının verilmesi mümkündür. Bu kararın verilmesi için bu suç için hükmedilen ceza 2 yıldan az hapis cezası olmalıdır. Ancak kişi öncesinde kasıtlı bir suçtan dolayı ceza almamış olmalıdır. Mahkeme de kişinin bir daha suç işlemeyeceğine kanaat getirirse erteleme kararı verebilir.
- Ruhsatsız Silah Taşıma Suçunda Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasına Karar Verilmesi: Hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı; sanık hakkında hükmedilen cezanın 5 yıl boyunca sonuç doğurmamasına yol açan bir ceza muhakemesi kurumudur. Kişi 5 yıl boyunca kasıtlı olarak herhangi bir suç işlemezse cezası kaldırılır. Aynı zamanda kişiye bazı yükümlülükler de yüklenebilir, bu yükümlülükleri de yaptığı takdirde kişinin cezası ortadan kaldırılır ve hiç sonuç doğurmaz. Ruhsatsız silah taşıma suçunda, eğer kanundaki şartları taşıyorsa hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilebilir. Bu sayede kişi hakkında verilen ceza denetim süresi içinde uygulanmış sayılır ve ceza ortadan kalkar. Ancak kişi hakkında HAGB kararının verilebilmesi için 2 yıl ve daha az süreli hapis cezası verilmelidir. Ayrıca kişinin önceden kesinleşmiş bir mahkûmiyet hükmü olmamalıdır.
Ruhsatsız Silah Taşıma Suçunda Şikayet Süresi, Zamanaşımı ve Görevli Mahkeme
- Ruhsatsız Silah Taşıma Suçunda Şikayet Süresi ve Zamanaşımı: 6136 sayılı Ateşli Silahlar ve Bıçaklar İle Diğer Aletler Hakkında Kanun’da 13/1’de düzenlenen ruhsatsız silah taşıma suçu şikayete tabi bir suç değildir. Bu nedenle bu suç hakkında yapılacak soruşturma ve kovuşturma evresi resen yürütülür. Cumhuriyet savcılığı her zaman kişi hakkında soruşturma başlatabilir. Bu da suç hakkında herhangi bir şikayet süresi olmaması anlamına gelmektedir. Ayrıca suç resen soruşturması ve kovuşturması yürütülen bir suç olduğu için uzlaştırma hükümleri de uygulanmaz. Cumhuriyet savcılığının suçu resen öğrenmesi her zaman kolay olmayabilir. Bu nedenle kişilerin bu suç için şikâyette bulunması mümkündür. Ancak sonrasında şikayetçi olan kişinin şikayetinden vazgeçmesi halinde soruşturmaya ve kovuşturmaya devam olunur. Ancak önemli olan husus zamanaşımı süreleridir. Dava zamanaşımı süresi; bir kişinin suçu işlediği tarihten itibaren başlar. Kanunda belirlenen sürenin dolması ile kişi hakkında soruşturma ve kovuşturma yürütülemez. Ruhsatsız silah taşıma suçu için belirlenen dava zamanaşımı süresi 8 yıldır.
- Ruhsatsız Silah Taşıma Suçunda Görevli Mahkeme: 6136 sayılı Ateşli Silahlar Ve Bıçaklar İle Diğer Aletler Hakkında Kanun’a göre ruhsatsız silah taşıma suçundan öncelikli kişinin Cumhuriyet savcılığı tarafından soruşturması yürütülür. Ardından iddianame düzenlenir ve kişinin mahkeme nezdinde yargılaması yapılır. Ruhsatsız silah taşıma suçu için görevli mahkeme asliye ceza mahkemeleridir. Kural olarak suç için yargılama asliye ceza mahkemelerinde yapılır. Ancak bazı durumlarda ruhsatsız silah taşıma suçu tek başına işlenmez. Örneğin ruhsatsız taşınan silahla kasten insan öldürme suçu işlenmişse veya ruhsatsız taşınan silah ile yağma suçu bir arada işlenmişse yargılama asliye ceza mahkemelerinde değil ağır ceza mahkemelerinde yapılır. Çünkü ruhsatsız silah taşıma dışındaki diğer iki suç (Kasten insan öldürme ve yağma) ağır ceza mahkemelerinde yargılaması yapılan suçlardandır.
Ruhsatsız Silah Taşıma Suçu Hakkında Mahkeme Kararları
Yargıtay 4. Ceza Dairesi’nin 2012/34376 E. 2014/16992 K. ve 15.05.2014 Tarihli Kararı
- Ruhsatsız Silah Taşıma Suçu ve Cezası
b-Ruhsatsız silah taşıma suçundan hüküm kurulurken; CMK’nın 231/5. maddesi gereğince hükmün açıklanmasının geri bırakılıp bırakılmayacağının tartışılmaması,
c-Sabıkasız olan sanık hakkında, tehdit suçundan uygulama yapılırken bir daha suç işlemeyeceği kanaatiyle hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilmesine karşın, ruhsatsız silah taşıma suçu yönünden TCK’nın 51. maddesinde öngörülen diğer yasal ölçütler de tartışılıp değerlendirilmeden ‘‘bir daha suç işlemeyeceğine dair olumlu kanat oluşmadığından’’ biçimindeki yetersiz ve yasal olmayan gerekçeyle erteleme hükümlerinin uygulanmaması suretiyle çelişkiye neden olunması,
Kanuna aykırı ve sanık H.. C.. müdafiinin temyiz nedenleri yerinde görüldüğünden, tebliğnamedeki onama düşüncesinin reddiyle HÜKÜMLERİN BOZULMASINA
Yargıtay 10. Ceza Dairesi’nin 2016/2206 E. 2016/2006 K. ve 24.06.2016 Tarihli Kararı
- Ruhsatsız Silah Taşıma Suçu ve Cezası
- Sanığın ruhsatsız olarak 1 adet tabanca, 5 adet mermi ve bir adet bıçak taşımış olması karşısında; sanığın fiilinin tek olduğu ve TCK’nın 44. maddesinde düzenlenen fikri içtima kuralı uyarınca sadece en ağır cezayı gerektiren 6136 sayılı Kanun’un 13. maddesinin 1. fıkrasında tanımlanan ruhsatsız tabanca taşıma suçundan dolayı, silah, mermiler ve bıçak dikkate alınarak, temel cezanın alt sınırdan makul ölçüde uzaklaşılıp belirlenmesi suretiyle hüküm kurulması gerektiği gözetilmeden, ayrıca 6136 sayılı Kanun’un 15. maddesinin 1. fıkrasında tanımlanan bıçak taşımak suçundan da mahkûmiyet hükmü kurulması,
- Hükümden sonra 24.11.2015 tarih ve 29542 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Anayasa Mahkemesi’nin 08.10.2015 tarihli 2014/140 esas ve 2015/85 karar sayılı kararı ile, 5237 sayılı TCK’nın 53. maddesinin bazı hükümlerinin iptal edilmesi ve hükmün iptal edilen yoksunlukları da kapsaması nedeniyle, sözü edilen maddenin uygulanması açısından, sanığın durumunun yeniden belirlenmesinde zorunluluk bulunması,
Bozmayı gerektirmiş, sanık ve müdafiinin temyiz itirazları bu nedenle yerinde görülmüş olduğundan, hükümlerin BOZULMASINA
Yargıtay 4. Ceza Dairesi’nin 2013/40173 E. 2014/9109 K. ve 25.03.2014 Tarihli Kararı
- Ruhsatsız Silah Taşıma Suçu ve Cezası
Sanıklara yükletilen ruhsatsız silah taşıma, sanık …’a yükletilen genel güvenliğin kasten tehlikeye sokulması ve sanık …’ a yükletilen yaralama eylemleriyle ulaşılan çözümü haklı kılıcı zorunlu ögelerinin ve bu eylemlerin sanıklar tarafından işlendiğinin Yasaya uygun olarak yürütülen duruşma sonucu saptandığı, bütün kanıtlarla aşamalarda ileri sürülen iddia ve savunmaların temyiz denetimini sağlayacak biçimde ve eksiksiz sergilendiği, özleri değiştirilmeksizin tartışıldığı, vicdani kanının kesin, tutarlı ve çelişmeyen verilere dayandırıldığı; böylece olaylara ilişkin sorunlarda gerekçenin yeterli bulunduğu,
Eylemlerin doğru olarak nitelendirildiği ve Kanunlarda öngörülen suç tiplerine uyduğu, Ruhsatsız silah taşıma eylemlerinden hüküm kurulurken, 30 gün adli para cezası, günlüğü 20 TL’ den hesaplanırken sonuç olarak 600 TL yerine 500 TL adli para cezasına hükmedilmiş ise de, karşı temyiz olmadığından bozma yapılamayacağı, Eleştiri dışında, cezaların yasal bağlamda uygulandığı,
Anlaşıldığından sanıklar … ve …’ ın ileri sürdüğü temyiz iddiaları yerinde görülmemiş olmakla tebliğnameye uygun olarak, TEMYİZ DAVASININ ESASTAN REDDİYLE HÜKÜMLERİN ONANMASINA