Öğrenci İkamet İzni (Oturma)

Öğrenci ikamet izni, ilgili kişiye eğitim süreci boyunca ülkede bulunma olanağı, hakkı veren bir oturum türüdür. Ülkemize eğitim için gelmiş, vize veya muafiyet süresi yeterli olmayan öğrencilerin kalış amaçlarına uygun olarak öğrenci ikamet izni ya da diğer bilinen ismiyle öğrenci oturma izni alma zorunlulukları bulunmaktadır. Öğrenci ikamet izninden muaf olanlar dışında Türkiye’de, vizesinin veya vize muafiyetinin belirlediği süreden ya da 90 günden fazla süreyle kalacak olan yabancıların oturma izni almaları gerekmektedir. Türkiye’deki bir yükseköğretim kurumunda ön lisans, lisans, yüksek lisans ya da doktora seviyesinde bir eğiti alacak olan yabancılara öğrenci ikamet izni verilir.

Türkiye’de eğitim almak maksadıyla ikamet etmek isteyen yabancı uyruklu öğrencilerin ikamet izni başvurularında ikamet türü olarak öğrenci ikamet iznini tercih etmeleri gerekmektedir. Türkiye’de yer alan üniversiteler ya da bu üniversitelere bağlı şekilde dil öğrenim merkezlerinde eğitim görecek olan yabancı uyruklular, Türkiye’ye giriş yapmalarının ardından en fazla 1 ay süresi içerisinde ikamet izni almak amacıyla başvuru yapmalıdırlar. 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu 38. Ve 41. Maddelere göre aşağıdaki özellikleri taşıyan kişilere ikamet izni düzenlenecektir. Buna göre;

• Türkiye’de kurulu herhangi bir yükseköğretim kurumunda yüksek lisans, doktora, lisans veya önlisans öğrenimi görecek olan yabancı uyruklu öğrencilere, Yabancı öğrenci ikamet izni düzenlenebilir.
• Bakım ve masraflarını tüzel veya gerçek kişilerin üstlendiği ilk ve orta derece eğitim alacak olan yabancı öğrencilere, yasal temsilcileri ya da velileri tarafından muvafakatname verilerek, öğrenim süreçlerinde birer yıllık öğrenci ikamet izni düzenlenir ve bu izin süresi uzatılabilir.
• Yabancı öğrencilere verilen öğrenci ikamet izinleri, öğrencinin anne ve babası da dahil olmak üzere diğer yakınlarına ikamet hakkı sağlamayacaktır.
• Yabancı öğrencinin öğrenim izni eğer 1 yıldan kısa süreyse, öğrenci ikamet izin süresi öğrenim süresini aşamaz.

Türkiye’deki bir yükseköğretim kurumunda ön lisans, lisans, yüksek lisans ya da doktora seviyesinde bir eğiti alacak olan yabancılara öğrenci ikamet izni verilir. Bakımı ve tüm masrafları gerçek veya tüzel kişi tarafından karşılanacak ilk ve orta dereceli bir eğitim kurumunda eğitim alacak olan yabancılara, anne – babalarının ya da yasal temsilcilerinin muvafakatiyle eğitimleri süresince 1’er yıllık sürelerle izin verilebilir ve uzatılabilir.

Öğrenci İkamet İzni Nedir?

Öğrenci ikamet izni, ilgili kişiye eğitim süreci boyunca ülkede bulunma olanağı, hakkı veren bir oturum türüdür. Öğrenci ikamet izni başvurusu yapılabilmesi için bazı şartların sağlanması gerekmekte olup bunlardan ilki kişinin Türkiye’de Milli Eğitim Bakanlığı’na ya da YÖK’e bağlı bir eğitim kurumuna kayıt yaptırmış olmasıdır. Öğrenci İkamet İzni başvurusunda bulunmak isteyen yabancı öğrenci geldiği ülke ile Türkiye arasında bulunan vize koşullarını sağlayarak ülkeye giriş yapmasının ardından okul kaydını yapabilir. Okul kaydının gerçekleştirilmesinin ardından öğrenci ikamet izni başvurusunda bulunulabilir.

Öğrenci Oturma izni, yabancının Türkiye’de eğitim aldığı süre boyunca ülkemizde kalmasına hak tanıyan oturum izni türüdür. Türkiye’de öğrenci olarak ikamet etmek isteyen yabancılar, Kanun’da belirtilen şartları sağlamaları halinde öğrenci oturma izni alabilecektir. Öğrenci oturma izninin şartları ve esaslarına ilişkin düzenlemeler, ise Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu ve Kanunun yönetmeliği ile belirlenmiştir. Kanun uyarınca; Türkiye’de öğrenim görmek isteyen ilk ve orta öğretim öğrencileri ile ön lisans, lisans, yüksek lisans ve doktor öğrencilerinin; bu amaçla ülkede kalmak istediklerini gösterir bilgi ve belgeleri ibraz etmek koşuluyla öğrenci oturma izni alabilmeleri mümkündür. Türkiye’de öğrenci oturma izni ile kalan yabancıların çalışma hakkı da bulunmaktadır. Bu kişiler çalışma izni almak şartıyla Türkiye’de çalışabilecektir. Bununla birlikte, yabancı öğrenci oturma izninin sona ermesi akabinde 15 gün içerisinde ilgili valiliğe başvuruda bulunarak, yeni kalış amacına uygun oturma izni alabilmesi de mümkündür.

Öğrenci İkamet İzni Kimlere Verilebilir?

6458 sayılı Yabancı ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 38.maddesinde kimlerin öğrenci ikamet izni başvurusunda bulunup bu izinleri alabileceği hükme bağlanmıştır. Yabancı ve Uluslararası Koruma Kanunu’nun 38.maddesinde bu kişiler şu şekilde gösterilmiştir:

• Türkiye’de bulunan yükseköğretim programlarından birinde öğenim görecek olanlar,
• İlköğretim ve ortaöğretimde öğrenim görmek isteyip ailesi tarafından muvafakatname verilenler.

Kanunda öğrenci ikamet izninden yararlanabilecek kişiler üstte sayılmıştır. Yalnızca bu özellikleri taşıyan kişilere öğrenci ikamet izni verilmesi söz konusu olabilir. Bu nedenle başvuru yaparken başvurucunun bu niteliklerde olup olmadığına ilişkin bir değerlendirme yapılması oldukça önemlidir. Bu aşamada avukata sorarak hareket etmek faydalı olacaktır. İkamet izninin verilmesi halinde bu izin yalnızca söz konusu öğrenci için geçerli olacaktır. Öğrencinin aile bireyleri bu ikamet izninden yararlanamaz. Ancak öğrenci; eşi ve çocuklarının aile ikamet izni başvurularında destekleyici olma imkanına sahiptir.

Öğrenci İkamet İzni Verilmesinin Şartları

Öğrenci oturma izninin düzenlendiği 6458 sayılı Kanun aynı zamanda 39.maddesinde öğrenci oturma izninin şartlarını şu şekilde sıralamıştır:

• Sürece ilişkin bilgi ve belgelerin ibraz edilmesi,
• Aynı Kanun’un 7. maddesinde düzenlenmiş Türkiye’ye girişine izin verilmeyecek yabancılardan olunmaması,
• Türkiye’de kalacağı adres bilgilerinin verilmesi gerekmektedir.

Türkiye’de öğrenci olarak bulunan tüm uluslararası öğrenciler, öğrencilik süresi boyunca ikamet izni almak zorundadır. Öğrenci İkamet İzni başvuru süreci adımlarını aşağıda görebilirsiniz:

1. Adım: İl Göç İdaresi Müdürlüğü’nün ilgili web sayfasından (https://e-ikamet.goc.gov.tr/), başvuru formu oluşturulmalıdır. Başvuru formunuz üzerinde gerekli dokümanları teslim edeceğiniz randevu tarihi ve randevu yeri bulunmaktadır. Ayrıca formunuzu tamamladığınızda Göç İdaresi Başkanlığı tarafından randevu detaylarınız sizlere iletilecektir.
2. Adım: Aşağıda detaylarını görebileceğiniz diğer belgeleri hazırlamanız gerekmektedir. Belgelerin neler olduğu ve nasıl hazırlamanız gerektiği hakkında bilgileri lütfen dikkatle okuyunuz.

Öğrenci İkamet İzni Başvurusu İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?

• Başvuru Formu

Başvuru formu e-İkamet sistemi üzerinden ikamet izni başvurusunun tamamlanmasının ardından sistem tarafından oluşturulmaktadır. E-İkamet sistemi tarafından oluşturulan bu formun çıktısı alınarak kişi veya yasal temsilcisi tarafından imzalanır.

• Pasaport veya Pasaport Yerine Geçen Belgenin Aslı ve Fotokopisi

Kişinin başvuruyu gerçekleştirilebilmesi için pasaport veya pasaport yerine geçen belgenin süresinin talep edilen ikamet izni süresinden 60 gün daha uzun süreli olmalıdır. Ayrıca pasaportun ve ülkeye son girişte pasaporta vurulan giriş damgasının bulunduğu sayfanın da fotokopisi gerekli evraklar arasında yer alır.

• Dört Adet Fotoğraf

Öğrenci İkamet İzni başvurusu gerçekleştirilebilmesi için kişinin 4 adet fotoğrafı edinmiş olması gerekmektedir. Bu fotoğraflar biyometrik formatta, beyaz arka fonda ve son 6 ay içerisinde çekilmiş olmalıdır.

• Geçerli Sağlık Sigortası Belgesi

Öğrenci İkamet İzni başvurusunda bulunacak yabancıların geçerli bir sağlık sigortasının bulunması ve bunu belgelendirmesi gerekmektedir. Yabancının geçerli sağlık sigortası olduğunu gösterir belgeler birkaç türlü olup bunlardan birini sunması yeterlidir.

• Genel Sağlık Sigortası

Üniversite kayıt tarihinden itibaren 3 ay içerisinde Sosyal Güvenlik Kurumu’na “genel sağlık sigortası” başvurusunda bulunulmalıdır.

• Özel Sağlık Sigortası

Kişi üniversite kayıt tarihinden itibaren 3 ay içerisinde Genel Sağlık Sigortası başvurusunda bulunmaz ise özel sağlık sigortası yaptırabilmektedir.

• İkili Sosyal Güvenlik Sözleşmeleri Kapsamında Türkiye’de Sağlık Hizmetlerinden Faydalanma

Öğrenci İkamet İzni başvurusunda bulunacak kişi eğer ki ikili sosyal güvenlik sözleşmeleri kapsamında Türkiye’de sağlık hizmetlerinden faydalanmakta ise buna dair belgeyi il sosyal güvenlik birimlerinden e-imzalı/imzalı, ve mühürlü/kaşeli olarak temin edebilmektedir.

• Mühürlü Provizyon Belgesi

Sosyal Güvenlik Kurumundan e-imzalı/imzalı, kaşeli/mühürlü provizyon belgesi edinilebilmektedir.

• Öğrenci Belgesi

Öğrenci belgesi, başvuruda bulunacak kişinin üniversite kaydının gerçekleştirmesinin ardından kaydını gerçekleştirmiş olduğu üniversiteden alınır. Ancak üniversiteden alınan öğrenci belgesi e-imzalı/imzalı ve mühürlü/kaşeli olmalıdır.

• Adres Bilgilerini Gösterir Belge

Kişi öğrenci ikamet izni başvurusunda bulunurken adres bilgisi ibraz etmelidir. Kişinin ibraz etmiş olduğu adres bilgisi geçerli ve doğru olmalıdır. Bu doğrultuda kişi Türkiye’de kaldığı yere dair belge sunmalı sunduğu bu belgede belirttiği adreste kalıyor olduğunun açık ve anlaşılır bir şekilde ifade edilmesi gerekmektedir.

• İkamet İzni Kart Bedeli Makbuzu

Kişinin e-İkamet üzerinden edindiği başvuru formunda belirtilen kart bedeli yetkilendirilmiş maliye veznelerine veya yetkilendirilmiş bankalara ödenerek düzenlenecek olan makbuz başvuru forumuna eklenmelidir.

18 Yaşını Doldurmayan Başvurucunun İlaveten Sunması Gereken Belgeler

Türkiye’de yükseköğrenim görmek üzere ikamet izni talep eden kişinin 18 yaşından küçük olması halinde yukarıdaki belgelere ilaveten bazı başka belgeler sunmaları gerekir.

• Muvafakatname

Öğrenci İkamet İzni başvurusunda bulunacak olan başvurucunun 18 yaşından küçük olması durumunda anne ve babasının başvurucunun Türkiye’de eğitim görmesine ve Türkiye’de ikamet izni ile kalmasına izin vermesi ve başvurucunun ülkesindeki yetkili makamlar tarafından düzenlenen muvafakatnameyi sunması gerekmektedir.

• Doğum Belgesi

Türkiye’de yüksek öğrenim görecek olup 18 yaşını henüz doldurmamış olan başvurucunun diğer belgelerle birlikte ayrıca bir de doğum belgesi sunmalıdır.

Öğrenci İkamet İzni Talebinin Reddi, İptali veya Uzatılmaması

Öğrenci İkamet İzni başvurusunda bulunulup bu talebin olumlu karşılanması için bazı şartların sağlanıyor olması gerekmektedir. Ayrıca verilen izin yine şartların sağlanmaması halinde iptal edilebilir veya süresi uzatılmaz. 6458 sayılı Kanun’un 40.maddesinde hangi hallerde izin verilmeyeceği, verilen iznin iptal edileceği veya uzatılmayacağı belirtilmiştir. 6458 sayılı Kanun’un 40.maddesine göre bu durumları şu şekilde sıralamak mümkündür:

• Yukarıda “Öğrenci İkamet İzni Verilmesinin Şartları” başlığı altında belirtilen şartların yerine getirilmemesi veya sonradan ortadan kalkması
• Kişinin öğrenimini sürdüremeyeceğine dair kanıtların ortaya çıkması
• Kişiye verilen Öğrenci İkamet İzni’nin veriliş amacı dışında kullanıldığının belirlenmesi
• Kişinin hakkında geçerli sınır dışı etme kararı veya Türkiye’ye giriş yasağının bulunması

Öğrenci İkamet İznine Sahip Kişiler Çalışabilir Mi?

Yabancı öğrencilerin ülkemizde eğitim görmek adına ikamet edebilmelerini sağlayan öğrenci ikamet iznine dair düzenlemeler 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanunu kapsamında düzenlenmiş olup öğrenci ikamet iznine sahip yabancıların Türkiye’de çalışıp çalışamayacağına dair hususlar ise aynı Kanun’un 41.maddesinde düzenlenmiştir. İlgili madde kapsamında yabancı öğrenciler çalışma izni almak kaydıyla çalışabilirler.

Öğrenci İkamet İzni, izin sahibine sadece ikamet hakkı vermekte olup ayrıca kişi çalışmak isterse çalışma izni alması gerekecektir. Ancak önlisans ve lisans öğrenciler için çalışma hakkı ilk yıldan sonra başlar.

Öğrenci İkamet İzni Süresi

Öğrenci oturma izni düzenlendiği 6458 sayılı Kanundan anlaşıldığı üzere yabancılara verilen öğrenci ikamet izninin süresi yabancının öğrenim süresine göre değişkenlik göstermektedir.

Öğrenci oturma izni başvurusunda bulunan kişinin öğrenim süresi eğer ki 1 yıldan az ise verilecek olan izin süresi en fazla öğrenim süresi boyunca olur, öğrenim süresinden daha uzun bir izin verilmez. Aynı şekilde 18 yaşından küçük olup ilköğretim ve ortaöğretim seviyesinde eğitim görenlerin anne ve babalarının muvafakatname vermesiyle aldıkları iznin süresi de 1 yıldır. İzin yenilenmesi ve sürenin uzatılması mümkün olup böyle bir durumda kişinin ilk başvuru anında sağladığı şartları sağlayıp sağlamadığı tespit edilir.

Öğrenci İkamet İzni Alındıktan Sonra Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar

Öğrenci İkamet İznine sahip olan kişilerin bilgilerinde değişiklik olması halinde bu ilgili değişiklikleri süreleri içerisinde İl Göç İdaresi Müdürlüğü’ne bildirmeleri gerekmektedir. Bu hususa dair durumlar şu şekilde ifade edilebilir:

• Öğrenim durumuna dair aynı şehir içerisinde değişiklik yapılması halinde bu değişikliği izleyen 20 iş günü içerisinde İl Göç İdaresi Müdürlüğüne bildirimde bulunulması gerekmektedir.
• Yükseköğrenime başka bir şehirde devam etme kararı alınması halinde bu değişikliği izleyen 10 iş günü içerisinde yeni üniversitenin bulunduğu ildeki İl Göç İdaresi Müdürlüğüne bildirimde bulunulmalıdır. Bu şekilde bir değişiklik olması durumunda kişinin ikamet izin belgesinde de değişiklik meydana geleceği için bildirimin mutlaka yapılması yasal kalış için önem arz etmektedir.
• Öğrenci İkamet İzni alan kişinin kaydını dondurması, üniversiteden ilişiğinin kesilmesi, kayıt yenilememe gibi durumlarda öğrenci ikamet izni iptal edilecektir. Yükseköğrenim sırasında bu hususlar kişinin yasal kalışını etkileyeceğinden özenle dikkat edilmesi gerekmektedir.
• Öğrenci İkamet İznine sahip kişinin medeni hali, pasaportu, adresi gibi kişisel durumlarında değişiklik meydana gelmesi halinde meydana gelen bu değişikliği 20 gün içerisinde kayıtlı bulunduğu İl Göç İdaresi Müdürlüğüne bildirmesi gerekmektedir.