Devlet Memurları Kanunu 36. Madde (DMK)

Devlet Memurları Kanunu 36. Madde (DMK)

Tesis Edilen Sınıflar 

(Değişik: 30/5/1974 – KHK-12; Değiştirilerek kabul: 15/5/1975 – 1897/1 md.) Bu Kanuna tabi kurumlarda çalıştırılan memurların sınıfları aşağıda gösterilmiştir.

I- Genel İdare Hizmetleri Sınıfı: Bu Kanunun kapsamına dahil kurumlarda yönetim, icra, büro ve benzeri hizmetleri gören ve bu Kanunla tespit edilen diğer sınıflara girmeyen memurlar Genel İdare Hizmetleri sınıfını teşkil eder.

II – Teknik Hizmetler Sınıfı:

Bu Kanunun kapsamına giren kurumlarda meslekleriyle ilgili görevleri fiilen ifa eden ve meri hükümlere göre yüksek mühendis, mühendis, yüksek mimar, mimar, jeolog, hidrojeolog, hidrolog, jeofizikçi, fizikçi, kimyager, matematikçi, istatistikçi, yöneylemci (Hareket araştırmacısı), matematiksel iktisatçı, ekonomici ve benzeri ile teknik öğretmen okullarından mezun olup da, öğretmenlik mesleği dışında teknik hizmetlerde çalışanlar, Mimarlık ve Mühendislik Fakültesi veya bölümlerinden mezun şehir plancısı, yüksek şehir plancısı, yüksek Bölge Plancısı, 3437 ve 9/5/1969 tarih 1177 sayılı Kanunlara göre tütün eksperi yetiştirilenler ile müskirat ve çay eksperleri, fen memuru, yüksek tekniker, tekniker teknisyen ve emsali teknik unvanlara sahip olup, en az orta derecede mesleki tahsil görmüş bulunanlar, Teknik Hizmetler sınıfını teşkil eder.

III – Sağlık Hizmetleri ve Yardımcı Sağlık Hizmetleri Sınıfı:

Bu sınıf, sağlık hizmetlerinde (Hayvan sağlığı dahil) mesleki eğitim görerek yetişmiş olan tabip, diş tabibi, eczacı, veteriner hekim gibi memurlar ile bu hizmet sahasında çalışan yüksek öğrenim görmüş fizyoterapist, tıp teknoloğu, ebe, hemşire, sağlık memuru, sosyal hizmetler mütehassısı, biyolog, psikolog, diyetçi, sağlık mühendisi, sağlık fizikçisi, sağlık idarecisi ile ebe ve hemşire, hemşire yardımcısı, (Fizik tedavi, laboratuvar, eczacı, diş anestezi, röntgen teknisyenleri ve yardımcıları, çevre sağlığı ve toplum sağlığı teknisyeni dahil) sağlık savaş memuru, hayvan sağlık memuru ve benzeri sağlık personelini kapsar.

(Ek paragraf: 10/7/2003-4924/11 md.) Bu sınıfa dahil personel tarafından yerine getirilmesi gereken hizmetler, lüzumu halinde bedeli döner sermaye gelirlerinden ödenmek kaydıyla, Bakanlıkça tespit edilecek esas ve usullere göre hizmet satın alınması yoluyla gördürülebilir.

IV – Eğitim Ve Öğretim Hizmetleri Sınıfı:

Bu sınıf, bu Kanun kapsamına giren kurumlarda eğitim ve öğretim vazifesiyle görevlendirilen öğretmenleri kapsar.

V – Avukatlık Hizmetleri Sınıfı:

Avukatlık hizmetleri sınıfı, Özel kanunlarına göre avukatlık ruhsatına sahip, baroya kayıtlı ve kurumlarını yargı mercilerinde temsil yetkisini haiz olan memurları kapsar.

VI – Din Hizmetleri Sınıfı:

 Din hizmetleri sınıfı, özel kanunlarına göre çeşitli derecelerde dini eğitim görmüş olan ve dini görev yapan memurları kapsar.

VII – Emniyet Hizmetleri Sınıfı: Bu sınıf, özel kanunlarına göre çarşı ve mahalle bekçisi, polis, komiser muavini, komiser, başkomiser emniyet müfettişi, polis müfettişi, emniyet amiri ve emniyet müdürü ve emniyet müdürü sıfatını kazanmış emniyet mensubu memurları kapsar.

VIII – Jandarma Hizmetleri Sınıfı (Ek : 25/7/2016 – KHK-668/22 md.):

Bu sınıf Jandarma Genel Komutanlığı kadrolarında bulunan subay, astsubay, uzman jandarma ile çarşı ve mahalle bekçilerini kapsar.

IX – Sahil Güvenlik Hizmetleri Sınıfı (Ek : 25/7/2016 – KHK-668/25 md.):

Bu sınıf Sahil Güvenlik Komutanlığı kadrolarında bulunan subay ve astsubayları kapsar.

X – Yardımcı Hizmetler Sınıfı:

Yardımcı hizmetler sınıfı, kurumlarda her türlü yazı ve dosya dağıtmak ve toplamak, müracaat sahiplerini karşılamak ve yol göstermek; hizmet yerlerini temizleme, aydınlatma ve ısıtma işlerinde çalışmak veya basit iklim rasatlarını yapmak; ilaçlama yapmak veya yaptırmak veya tedavi kurumlarında hastaların ve hastanelerin temizliği ve basit bakımı ile ilgili hizmetleri yapmak veya kurumlarda koruma ve muhafaza hizmetleri gibi ana hizmetlere yardımcı mahiyetteki görevlerde her kurumun özel bünyesine göre ve yine bu mahiyette olmak üzere ihdasına lüzum gördüğü yardımcı hizmetleri ifa ile görevli bulunanlardan 4’üncü maddenin (D) bendinde tanımlananların dışında kalanları kapsar.

(Ek: 28/3/1988–KHK-318/1 md.) Bu sınıfa dahil personel tarafından yerine getirilmesi gereken hizmetlerden hizmet yerlerinin ve tedavi kurumlarının temizlenmesi, tesisatın bakım ve işletilmesi ve benzeri nitelikteki hizmetlerin üçüncü şahıslara ihale yoluyla gördürülmesi mümkündür.

XI – Mülki İdare Amirliği Hizmetleri Sınıfı:

Bu sınıf, valiler ve kaymakamlar ile bu sıfatları kazanmış olup İçişleri Bakanlığı merkez ve iller kuruluşunda çalışanları ve maiyet memurlarını kapsar

XII – Milli İstihbarat Hizmetleri Sınıfı:

Bu sınıf, Milli İstihbarat Teşkilatı kadrolarında veya bu teşkilat emrinde çalıştırılanlardan özel kanunlarında gösterilen veya Cumhurbaşkanınca tespit edilen görevleri ifa edenleri kapsar.

Ortak Hükümler

Devlet Memurları Kanunu 36. Madde Açıklaması

Görüldüğü üzere kanun maddesi birçok fıkradan oluşmaktadır. Her bir fıkranın açıklaması sırasıyla aşağıda verilecektir.

1.Fıkra Açıklaması

1136 sayılı Avukatlık Kanununun 11.maddesinde “Aylık, ücret, gündelik veya kesenek gibi ödemeler karşılığında görülen hiçbir hizmet ve görev, sigorta prodüktörlüğü, tacirlik ve esnaflık veya meslekin onura ile bağdaşması mümkün olmayan her türlü iş avukatlıkla birleşemez.” Hükmü yer almaktadır. Bu maddede avukatlıkla birleşemeyen görev ve işler sayılmış olup, bu hüküm gereğince hem memur olarak çalışıp, hem de avukatlık stajını yapmak mümkün değildir. Yani memur iken avukatlık stajını yapmak 1136 sayılı Kanunda yasak olmasına rağmen buna uyulmadan avukatlık stajının yapılması durumunda bir kademe ilerlemesinden yararlanılır. Avukatlığa ilişkin özel Kanunda memur iken avukatlık stajının yapılması mümkün değilken, 657 sayılı Kanunun bu fıkrasında memur olarak da olsa avukatlık stajını yapanlara bir kademe ilerlemesi uygulanması öngörülmektedir. Avukatlarla ilgili özel Kanun hükmü ile 657 sayılı Kanunun buradaki hükmü çelişmektedir. Avukatlık stajını memur iken yapanlar her ne kadar özel Kanun hükmü ile çelişse de 657 sayılı Kanunun buradaki hükmü uygulanır.

2.Fıkra Açıklaması

Burada sayılan unvanları ihraz edenler ile bu okullardan mezun olanlara hangi hizmet sınıfında görev alırlarsa alsınlar öğrenimlerine göre tespit edilen giriş derece ve kademesine bir derece ilave edilir. 4 yıllık üniversite mezunu birinin öğrenimine göre giriş derecesi 9’uncu derece iken bu bentte sayılan unvanları ihraz edenler ile bunlardan öğretmenlik hizmetlerinde çalışanlar ve bentte sayılan okul mezunlarının giriş derecelerine bir derece ilave edilerek 8.derecenin ilk kademesinden göreve başlatırlar. Bu bir derecede uygulaması kişilerin göreve başladıklarında adaylığın kaldırılması beklenmeden uygulanır.

3.Fıkra Açıklaması

Bu unvanları alanlara görev yaptığı hizmet sınıfına bakılmadan kazanılmış hak aylık derecesine bir derece ilave edilir. Beş yıl ve daha fazla süreli yüksek öğrenimi tamamlayarak yüksek mühendis, mühendis, yüksek mimar, mimar unvanını alanlardan eğitim ve öğretim hizmetleri sınıfında çalışanlar ile eğitim ve öğretim hizmetleri sınıfında olmasa da kamu kurum ve kuruluşlarının eğitim hizmetlerinde görevlendirilenlere veya hangi hizmet sınıfında görev alırlarsa alsınlar bunların kazanılmış hak aylık derecelerine bir derece eklenir. Bunlar 8’inci derecenin ilk kademesinde göreve başlatılırlar.

4.Fıkra Açıklaması

Bu unvanlara sahip olanlar ile bu fıkrada belirtilen okul mezunları “Teknik Hizmetler Sınıfında” görev almaları koşulu ile kazanılmış hak aylıklarının giriş derece ve kademelerine bir derece ilave edilir. Kurumda boş kadro olması halinde boş olan bu kadroya da atama yapılarak bu hüküm hem kazanılmış hak aylık derecesinde hem de kadro derecesinde değerlendirilir. Şayet üst derecelerden boş bir kadro yok ise kişinin kazanılmış hak aylık derecesine ilave yapılmak suretiyle bu hüküm uygulanır.

Kadrosu eğitim ve öğretim hizmetlerinde olan ve yüksek tekniker unvanını ihraz eden bir memura bu alt bent hükümleri çerçevesinde kadrosunun teknik hizmetler sınıfında olmaması nedeniyle öğrenimine göre tespit edilen giriş derecesine bir derece ilave edilemeyecektir.

5.Fıkra Açıklaması

Burada sayılan unvanlara haiz olanlara da görev yaptığı hizmet sınıfına bakılmadan kazanılmış hak aylık derecelerine bir derece ilave edilir. Dört yıl ve üzeri sağlık bilimleri lisansiyerleri de hangi hizmet sınıfında görev alırlarsa alsınlar kazanılmış hak aylık derecelerine de bir derece eklenir.

6.Fıkra Açıklaması

Ortaokul ve dengi, lise ve dengi okullarda normal öğrenim sürelerinden fazla öğrenim görenlerden (hazırlık sınıfında okuyanlar da dâhil) daha sonra bunların üst öğrenimi de tamamlamaları hallerinde intibakları yapılırken öğrenimlerine göre yükselebilecekleri dereceyi aşmamak koşuluyla ortaokul ve lisedeki normal öğrenimlerinden fazla geçen başarılı her bir öğrenim yılı için bir kademe ilerlemesi uygulanmalıdır. Ortaokul ve dengi, lise ve dengi okullarda hazırlık sınıfını okuyanlarda normal eğitimden fazla eğitim görmüş kabul edilerek bir kademe ilerleme sinden faydalandırılmalıdır.

7.Fıkra Açıklaması

Memurların intibaklarıyla ilgili açıklama için “Devlet Memurları Kanunu Genel Tebliği Seri No 142” incelenmelidir.

8.Fıkra Açıklaması

Bu bentte belirtilen yönetmelik hazırlanarak yürürlüğe girmemiştir. Ancak 1897 sayılı Kanuna bu hususta hüküm ihdas edilerek belirtilen yönetmelik çıkıncaya kadar ilgili bakanlığın belirleyeceği esas ve usuller çerçevesinde bu bentteki hükmün uygulamasının yapılacağı belirtilmiştir.

9.Fıkra Açıklaması

657 sayılı Kanuna 4/7/2001 tarih ve 631 sayılı KHK’nin 8’inci maddesi ile eklenen Ek 37.maddesinde; 36.maddenin “Ortak Hükümler” bölümünün (B) bendinin (3) numaralı alt bendinde yer alan hükümlerin, yükselinebilecek derece ve kademeler hakkındaki sınırlamaları, 67.madde hükmünün uygulanmasında dikkate alınmaz. Hükmü yer almaktadır. 657 sayılı Kanunun 67’inci madde hükümleri buradaki sınırlamaya tabi olmadan aynen Emniyet Hizmetlerinde görev yapan bu personele de uygulanır.

10.Fıkra Açıklaması

657 sayılı Kanunun 36’ncı maddesinin C/ 1 ve 2’nci alt bentlerinde memuriyet dışında geçen yurt içi veya yurt dışı hizmetlerin kişinin kazanılmış bak aylık derece ve kademesinde değerlendirilebilmesi için kişinin teknik hizmetler sınıfına veya sağlık hizmetleri sınıfına atanması gerekir. Ancak bu şekilde olan hizmetlerin kazanılmış hak aylık derecesinde değerlendirilmesi mümkündür.

Diğer taraftan; 657 sayılı Kanunun 36 C/ 3 alt beninde belirtilen serbest avukatlık yaptıktan sonra avukatlık hizmetleri sınıfına girenlerin serbest avukatlık da geçen hizmetlerinin 4’ü kazanılmış hak aylık derecesinde değerlendirilecektir. Şayet avukatlık hizmetleri dışındaki bir hizmet sınıfına atanırlarsa serbest avukatlık da geçen hizmetleri kazanılmış hak aylıkların da değerlendirilemeyecektir.

11.Fıkra Açıklaması

Burada; 657 sayılı Kanunun 4’ncü ve 237’inci maddesinin (e) fıkrasına istinaden sözleşme ile çalıştırılan personelin memur statüsüne geçirilmesi halinde sözleşmeli olarak geçen sürenin tamamının memuriyette geçmiş sayılarak değerlendirilmesi kabul edilmiştir. Burada belirtilen “memuriyette geçirilme hali için 657 sayılı Kanunda kısıtlayıcı herhangi bir hükme yer verilmemiştir.

Söz konusu “memuriyete geçirilme halinde” ibaresinin 12.2.1982 tarih ve 2595 sayılı Kanunun geçici 9’ncu maddesi ile 26.6.1984 tarihli ve 241 sayılı KHK’nin 15’inci maddesi ile getirilen geçiş hükümlerine istinaden Devlet memurluğuna geçirilenlerin yanı sıra sınavla ve ilk defa Devlet memuru olarak atananlarında bu kapsamda değerlendirilmesi gerektiği değerlendirilmektedir.

12.Fıkra Açıklaması

Bu Kanunun 36/D bendindeki hüküm ile 36/A bendinin 12-d alt bendindeki hükmü karıştırmamak gerekir. 36/A/12-d de üst öğrenimden bahsettiği halde burada üst dereceli bir öğrenimden bahsedilmektedir. Bu iki kavram birbirinden farklıdır.

Lise öğrenimi ortaokul öğrenimine göre hem üst öğrenim hem de üst dereceli bir öğrenimdir. Ancak meslek lisesi düz liseye göre üst öğrenim değildir, fakat üst dereceli bir öğrenimdir. Çünkü bu Kanunla meslek lisesi mezununun ilk defa işe girişindeki derecesi ile düz lise mezunu birinin göreve ilk girişindeki dereceleri farklı belirlenmiş olup, meslek lisesinin derecesi düz liseden daha yüksek olarak belirlenmiştir. Bu hüküm düz lise mezunu biri meslek lisesinden de diploma getirirse 68.maddedeki süreler beklemeden ilgili kişi üst dereceli olarak belirlenmiş meslek lisesi diplomasına göre intibakı yapılacaktır.

Devlet Memurları Kanunu 36. Madde Tesis Edilen Sınıflar Emsal Kararlar

Danıştay Sekizinci Dairesi E:2008/1165, K:2008/5407

• Devlet Memurları Kanunu 36. Madde
• Tesis Edilen Sınıflar

Olayda, İstanbul Adliyesinde zabıt katibi olan davacının, aylık ücret karşılığı yaptığı bu görevinin yanında avukatlık stajını da yapması 1136 Avukatlık Kanunu uyarınca hukuken olanaklı bulunmamaktadır. Bu durumda memur olan davacının avukatlık stajını yapmak için yaptığı başvurunun reddedilmesine ilişkin dava konusu işlemde hukuka aykırılık bulunmamaktadır.

Açıklanan nedenlerle Ankara 4. İdare Mahkemesi kararının bozulmasına, dosyanın yeniden bir karar verilmek üzere anılan mahkemeye gönderilmesine 22.09.2008 gününde oybirliği ile karar verildi.

Danıştay Beşinci Dairesi E:1994/7883, K:1994/5686

• Devlet Memurları Kanunu 36. Madde
• Tesis edilen sınıflar

Davacının 1974-1975 eğitim-öğretim yılında, Kız Teknik Yüksek Öğretmen Okulunun Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Bölümünden mezun olduğu ve Milli Eğitim Bakanlığına bağlı mesleki ve teknik eğitim öğretim veren Zonguldak Kız Teknik ve Kız Meslek Lisesinde branş öğretmeni olarak görev yaptığı, dosyanın incelenmesinden anlaşılmıştır. Duruma ve Devlet Memurları Kanununun 36.maddesindeki düzenlemeye göre , davacının sözü edilen fıkranın kapsamının yeniden belirlenmesinden önceki ilk metninde belirtilen okullardan mezun olmaması nedeniyle fıkra kapsamından yararlandırılmasına imkan bulunmadığı gibi, Kız Teknik Öğretmen Okulu ve Kız Teknik Yüksek Öğretmen Okulu mezunlarına fıkra kapsamının yeniden tespit edilmesine ilişkin Bakanlar Kurulu kararlarında da yer verilmemesi nedeniyle fıkra kapsamındaki değişikliklerden de yararlandırılmasının söz konusu olmadığında kuşkuya yer bulunmadığı, ancak, anılan Yasanın 36/G maddesi uyarınca yürürlüğe konulacak bir Bakanlar Kurulu Kararıyla Kız Teknik Öğretmen Okulu ve Kız Teknik Yüksek Öğretmen Okulu mezunlarının da fıkra kapsamına alınması halinde ilgililerin belirtilen fıkrada öngörülen, öğrenimlerine göre tespit edilen giriş derece ve kademelerine bir derece eklenmesi uygulamasından yararlandırılması mümkün bulunduğundan, davacının fıkra kapsamından yararlandırılması istemiyle yaptığı başvurusunun cevap verilmemek suretiyle reddi yolunda tesis edilen işlemde mevzuata aykırılık bulunmadığı açık olduğundan, dava konusu işlemin iptali yolunda verilen kararda hukuki isabet görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle, davalı idarenin temyiz isteminin kabulü ile Zonguldak İdare Mahkemesinin 1.7.1994 günlü 1994/611 sayılı kararının 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1/b. fıkrası uyarınca bozulmasına, aynı maddenin değişik 3. fıkrası gereğince ve yukarıda belirtilen hususlar gözetilerek yeniden bir karar verilmek üzere dosyanın adı geçen Mahkemeye gönderilmesine, karar verildi.

Danıştay Beşinci Dairesi E:1990/696, K:1994/1384

• Devlet Memurları Kanunu 36. Madde
• Tesis Edilen Sınıflar

657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36/A-4 maddesinde, Teknik Hizmetler Sınıfında görev almak şartıyla maddede sayılanlar yanında teknikerlerin öğrenimlerine göre tespit edilen giriş derece ve kademelerine bir derece eklenmek suretiyle bulunacak derece ve kademelerden hizmete alınacakları öngörülmüş, aynı Kanunun derece yükselmesinin usul ve şartlarını düzenleyen 68. maddesinde ise Derece yükselmesi yapılabilmesi için: a) üst dereceden boş bir kadronun bulunması …. hükmüne yer verilmiştir. Anılan maddede açıkça belirtildiği üzere derece yükselmesinin ilk şartı üst derecede boş bir kadronun bulunmasıdır.

Davacının davalı idarede Genel İdare Hizmetleri Sınıfında görev yapmakta iken meslek yüksekokulu mezunu olması nedeniyle teknik hizmetler sınıfına geçirildiği, 5.5.1986 tarihinde yapılan intibakla 21.3.1985 tarihi itibariyle 5.derecenin 4.kademesinden 3.derecenin 1.kademesine getirildiği, dava konusu 8.1.1987 tarihli intibak işlemiyle de 5.5.1986 tarihli intibakın düzeltilerek 21.3.1985 itibariyle 4.derecenin 4.kademesine getirildiği, anılan işlemle davacının 657 sayılı Kanunun 67.maddesine göre 4.dereceye yükseltilmesi, Tekniker unvanını almasından dolayı da 36/A-4 maddesine göre verilen bir derecenin kademelerinde değerlendirilmesi gerektiğinin belirtildiği, bakılan davanın bu işlemin iptali istemiyle açıldığı dava dosyasının ve eki belgelerin incelenmesinden anlaşılmıştır.

Bu durumda davacının Teknik Hizmetler Sınıfında görev alması nedeniyle 36/A-4 hükmü uyarınca bir derece yükselmesinden yararlanabilmesi için 68. maddeye göre üst dereceden boş kadro bulunması gerekmekte olup, davalı idarede 3.dereceli kadro bulunmaması nedeniyle bir derece yükselmesinin üç kademe şeklinde verilmesi yolunda tesis edilen işlemde mevzuata aykırılık görülmediğinden bu işlemin iptali yolunda verilen İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.

Açıklanan nedenlerle, davalı idarenin temyiz isteğinin kabulü ile Sivas İdare Mahkemesinin 29.12.1989 günlü, 1989/781 sayılı kararının 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 49. maddesinin 1/b fıkrası uyarınca bozulmasına karar verildi.

Danıştay Onuncu Dairesi E:1996/4312, K:1998/6019

• Devlet Memurları Kanunu 36. Madde
• Tesis Edilen Sınıflar

Ankara 10. İdare mahkemesi: 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun ek geçici 4.maddesinin (a) fıkrasında, mülga Orman Okulu ve Orman tatbikat Okulu mezunlarının intibakında başlangıç derece ve kademesinin 10. derecenin 2. kademesi olduğunun, (ı) fıkrasında da (a) fıkrası kapsamına girenlerin 2. derecenin son kademesine kadar yükselebileceklerinin öngörüldüğü, aynı Yasa’nın 36. maddesinin A/4 fıkrasında öğrenimlerine göre memuriyete giriş derece ve kademelerine bir derece eklenecekler arasında teknik hizmetler sınıfında görev almak şartıyla tekniker ve yüksek teknikerlerin de yer aldığı, Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığı Yürütme Kurulunun 20.6.1991 tarihli toplantısında orman tekniker okulu mezunlarının iki yıllık önlisans düzeyinde öğrenim görmüş sayılabileceklerinin karara bağlandığı, orman tekniker okulu mezunu olan davacının 1.3.1982 tarihlinde 2.derecenin 5.kademesinden aylık bağlanarak emekli olduğu Maliye Sakalığı’nın, Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığının kararı doğrultusundaki 22.7.1993 tarih ve 19046 sayılı yazısı uyarınca davacının intibakının 1.derecenin 2.kademesine yapıldığı ancak 657 sayılı Yasa’nın 36/A-4 maddesinden yararlandırılamadığının anlaşıldığı, bu durumda teknik hizmetler sınıfında tekniker unvanı ile görev yaparken emekliye ayrıldığı tartışmasız olan davacının 657 sayılı Yasa’nın 36.maddesinin A/4 bendinden yararlandırılması gerekirken aksi yönde tesis edilen işlemde hukuka uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar vermiştir.

Davalı idare tarafından; 657 sayılı Yasa’nın ek geçici 4. maddesinin (a) fıkrası uyarınca istisnai bir hak verilerek 10.derecenin 2.kademesinden başlatılan davacının ayrıca 36.maddenin A/4 fıkrasından yararlandırılarak 1 derece daha verilmesinin haksızlığa yol açacağı öne sürülerek mahkeme kararının temyizen incelenip bozulması istenilmektedir.

Temyizen incelenen ve yukarıda özetlenen gerekçelere dayalı olarak verilen Ankara 10. İdare Mahkemesinin 15.11.1995 tarih ve E:1993/2004, K:1995/1395 sayılı kararı, usul ve hukuka uygun olup, bozma nedeni bulunmadığı anlaşıldığından, temyiz isteminin reddine ve anılan kararın onanmasına, 23.11.1998 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

Danıştay Onuncu Dairesi E:1997/78, K:1997/742

• Devlet Memurları Kanunu 36. Madde
• Tesis Edilen Sınıflar

Davacının görev yaptığı Sosyal Sigortalar Kurumu Genel Müdürlüğünün davacının sağlık bilimleri lisansiyeri sayılıp sayılamayacağı konusunda tereddüde düşmesi üzerine 31.7.1979 tarihinde konuyu Devlet Personel Dairesine intikal ettirdiği, Devlet personel Dairesinin 12.9.1979 tarihinde verdiği cevapta Hacettepe Üniversitesi Sosyal ve İdari Bilimler Fakültesi Sosyal Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bölümünden mezun olanların sosyal hizmet uzmanı unvanını ihraz ettikleri anlaşıldığından söz konusu şahısların Devlet Personel Heyetinin 6.5.1976 tarihli ve 1976/316 sayılı kararında belirtildiği veçhile “657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 36.maddesinin (A) bendinin (5).fıkrası hükmü kapsamında mütalaası uygun görülmektedir.” denilmesi üzerine davacının sağlık bilimleri lisansiyeri kabul edilerek başlangıç derecesine bir derece eklendiği ve hizmet süresine göre emekliye ayrılırken 1.derecenin 1.kademesine intibakının yapıldığı, bu derece ve kademe üzerinden 5.2.1991 tarihinde emekli aylığı bağlandığı, daha sonra 3.6.1991 tarihinde Emekli Sandığı Genel Müdürlüğünce davacının görev yaptığı Sosyal Sigortalar Kurumuna yazılan yazıyla davacının sağlık bilimleri lisansiyeri kabul edilemeyeceğinden bahisle yeniden düzenlenecek intibak çizelgesi ve hizmet belgesinin istendiği, bunun üzerine Sosyal Sigortalar Kurumunun 5.7.1991 tarihli yazıyla konu hakkında Yüksek Öğretim Kurumu Başkanlığından mütalaa istediği, Yüksek Öğretim Kurulu Başkanlığınca verilen 17.7.1991 tarihli cevapta Hacettepe Üniversitesi Sosyal ve İdari Bilimler Fakültesi Edebiyat Fakültesi adını almıştır. Yürütme Kurulunun 3.4.1989 tarihli toplantısında alınan karar uyarınca Edebiyat veya Fen-Edebiyat Fakültelerinin sosyoloji bölümlerinden mezun olanlar sağlık bilimleri lisansiyeri kabul edilemeyecektir denilmesi üzerine Sosyal Sigortalar Kurumunca 21.8.1991 tarih onayla davacıya verilen bir derece düşülerek 2.derecenin 6.kademesine getirildiği, kurumunca yapılan bu yeni intibaka dayanılarak Emekli Sandığınca da davacının 2.derecenin 6.kademesine getirildiği anlaşılmıştır.

Genel olarak idari işlemlerin dava açma süresi içinde geri alınması mümkün olup dava açma süresi geçirildikten sonra idari işlemin geri alınabilmesi ancak açık hata, hile ve ikrah durumlarında söz konusu olabilmektedir.

Dava konusu olayda hile veya ikrah bulunduğu konusunda bir iddia yoktur. İşlemde açık hata bulunduğu da kabul edilemez. Zira 1979 yılında davacıya sağlık bilimleri lisansiyeri kabul edilerek bir derece verilmesi Devlet Personel Dairesinin mütalaasına dayanmaktadır.

1979 yılında verilen bir derecenin aradan 10 yıldan fazla bir süre geçtikten sonra görev yaptığı kurumca geri alınması hukuken mümkün değildir. Davacının çalıştığı kurumca verilen bir derecenin hukuka aykırı olarak geri alınması üzerine Emekli Sandığınca intibakının 1.derecenin 1.kademesinden 2.derecenin 6.kademesine getirilmesi ve bu nedenle davacı adına borç çıkarılmasında hukuka uygunluk bulunmamaktadır. Bu durumda dava konusu işlemlere karşı açılan davayı reddeden İdare Mahkemesi kararında hukuki isabet görülmemiştir.

Danıştay Beşinci Dairesi E:1983/277, K:1983/298

• Devlet Memurları Kanunu 36. Madde
• Tesis Edilen Sınıflar

Haklarında 1897 sayılı Kanun uyarınca intibak yapılacak olanlardan gerek 1.3.1975 tarihinden önce ilköğretim müfettişliğinde bulunmuş, gerekse bu tarihte ilköğretim müfettişi olarak görev yapan personelin öğrenim durumlarına bakılmaksızın 657 sayılı Kanunun değişik ek geçici 28.maddesi delaletiyle aynı Kanunun değişik 36.maddesi (A) bendi 11.fıkrası hükmünden yararlanıp yararlanamayacakları konusunda oluşan duraksama nedeniyle istişari mütalaa istemine ilişkin Milli Eğitim Bakanlığı ve Personel Genel Müdürlüğü yazısı incelendi.

657 sayılı Yasanın 1897 sayılı Yasayla değiştirilen 36.maddesinin A bendinin 11.fıkrasında “Mesleğe özel yarışma sınavına tabi tutulmak suretiyle alınan; bakanlık ve bağımsız genel müdürlükler müfettiş yardımcıları ile bağlı müfettiş yardımcıları ve Diyanet İşleri Başkanlığı müfettiş yardımcıları, Maliye Bakanlığı merkez kuruluşu stajyer kontrolörleri; Başbakanlık Yüksek Denetleme Kurulu uzman yardımcıları, Devlet Planlama Teşkilatı uzman yardımcıları, maiyet memurları, Dışişleri meslek memurları, Maliye Bakanlığı hesap uzman yardımcıları ve bankalar yeminli murakıplarının özel yeterlik sınav yönetmeliklerine göre yapılacak yeterlik sınavlarında başarı göstererek müfettiş, kaymakam, hesap uzmanı, yeminli murakıp, kontrolör ve uzmanlığa, Dışişleri meslek memurluğunda ise Dışişleri Bakanlığınca sınavla geçirilmesi şart koşulan bir dereceye atanmalar sırasında bir defaya mahsus olmak üzere haklarında bir derece yükselmesi uygulanır.” hükmü yer almış olup ek geçici 28.maddede ise, fıkrada sayılan unvanları aynı fıkrada belirtilen koşullarla kazanmamış olmakla birlikte yasa, tüzük ve yönetmelik hükümlerine dayanarak almış olanların intibaklarında bu unvanları fıkrada gösterilen biçimde almış gibi kabul edileceği öngörülmüştür.

Yasada, müfettişler yönünden genel olarak bu düzenleme öngörülmüşken 1897 sayılı Yasa ile değiştirilen 36.maddenin A-6-a fıkrasında, ayrıca Lise ve dengi okul mezunu olup özel kanunları gereğince sınava tabi tutularak orta dereceli okul öğretmenliği ehliyetini alanlar ile ilköğretim müfettişliği unvanını kazananlar, mesleki ve teknik öğrenim okulları meslek atölye veya kurs öğretmenliğinde görevlendirilenler ile özel kanunların verdiği izne dayanılarak orta dereceli okul öğretmenliğine atananlar 11.derecenin 1.kademesinden hizmete alınırlar. hükmüne yer verilmiş bulunmaktadır. Bu durumda, 36.maddenin A bendinde yer alan tabloya göre, 12.dereceni. 2.kademesinden göreve başlatılması gereken lise ve dengi okul mezunu ilköğretim müfettişleri, bu hüküm gereğince, 11.derecenin 1.kademesinden göreve başlatılmış, sayılmakta, intibakları buna göre düzeltilmektedir. Böylece, bu yolla ilköğretim müfettişi olanlar esasen bu nedenle öğrenim yönünden aynı durumda olanlardan iki kademe daha ileri duruma getirilmiş olmaktadırlar.

Bu durumda ilgililere yine müfettiş olmaları nedeniyle 36.maddenin A bendinin sözü edilen 11.fıkrası hükmü uygulanarak bir derece yükselmesi daha verilmesinin, 657 sayılı Yasaya 1897 sayılı Yasayla eklenen ek geçici 2.maddenin H bendinin aynı süre ve aynı nedenin hiçbir şekilde mükerreren değerlendirilemeyeceği yolundaki hükmü karşısında mümkün bulunmadığı mütalaa kılındı.

Danıştay Beşinci Dairesi E:1990/797, K:1990/1212

• Devlet Memurları Kanunu 36. Madde
• Tesis Edilen Sınıflar

Dava, Davacının TODAİE’deki öğrenimi nedeniyle davalı idarece verilen iki kademe ilerlemesinin iki yıllık kıdem olarak rütbe yükselmesinde değerlendirilmesi isteminin reddine ilişkin işlemin iptali istemiyle açılmıştır.

İdare Mahkemesi kararıyla, dosyanın incelenmesinden, davacının TODAİE’de 1987-1988 döneminde öğrenime başlayarak Kamu Yönetimi Lisansüstü uzmanlık programının sınavlarını 1987-1988 yılında, tezini de 1988-1989 döneminde bitirdiği, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 36.maddesinin 12/c fıkrası gereğince iki kademe ilerlemesi yaptırıldığı, 1989 yılında TODAİE’yi bitirdiğinin anlaşıldığı, 3201 sayılı Kanunun 55.maddesini değiştiren 311 sayılı Kanun Hükmünde Kararname 29.2.1989 tarihinde yürürlüğe girdiğinden ve davacı da TODAİE’yi bitirme tarihi itibariyle bu hükme tabi olduğundan TODAİE’deki süresinin rütbe terfiinde değerlendirilmemesinde mevzuata aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle dava reddedilmiştir.

Davacı, TODAİE’deki öğrenimi nedeniyle beklenen haklı olduğunu, 3201 sayılı Yasanın 55. maddesi uyarınca elde edeceği rütbe terfii hakkının kazanılmış hak teşkil ettiğini, 311 sayılı Kanun Hükmünde Kararnamenin bunu ortadan kaldırmayacağını öne sürmekte ve Mahkeme kararının temyizen incelenerek bozulmasını istemektedir.

İdare ve Vergi Mahkemeleri tarafından verilen kararların temyiz yolu ile incelenerek bozulabilmeleri 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinde belirtilen nedenlerden birinin bulunması halinde mümkündür. İdare Mahkemesince verilen karar ve dayandığı gerekçe hukuk ve usule uygun olup, bozulmasını gerektirecek bir sebep de bulunmadığından temyiz isteminin reddi ile anılan kararın onanmasına karar verildi.

Danıştay İdari Dava Daireleri E:1993/478, K:1995/674

• Devlet Memurları Kanunu 36. Madde
• Tesis Edilen Sınıflar

Hüküm veren Danıştay İdari Dava Daireleri Genel Kurulunca gereği görüşüldü: Samsun Bölge İdare Mahkemesi Zabıt Katibi olan davacının bir üst öğrenimi bitirmesi nedeniyle yeniden yapılan intibakında, askerlik süresinin değerlendirilmemesine ilişkin Samsun İdari Yargı Adalet Komisyonu kararının iptali istemiyle açılan dava sonucunda; Danıştay Beşinci Dairesince 20.01.1993 günlü, E: 1992/684, K: 1993/247 sayılı kararla; 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 36’ncı maddesinin (A) fıkrasının 12/d bendinde, memuriyette iken veya memuriyetten ayrılarak üst öğrenimi bitirenlerin intibaklarının ne şekilde yapılacağının hükme bağlandığı, askerliğini yaptıktan sonra memuriyete giren ve memuriyette iken önce ortaokulu, daha sonra da 11.09.1991 günü ticaret lisesini bitiren davacının yeniden yapılan intibakında, anılan maddede sadece memuriyette geçirilen başarılı hizmet sürelerinin değerlendirileceğinin hükme bağlandığı gerekçesiyle, askerlikte geçirdiği hizmet süresinin değerlendirme dışı bırakıldığının anlaşıldığı, 657 sayılı Yasanın 36’ncı maddesinin (A) fıkrasının 12/d bendinde, muvazzaf askerlikte geçen sürenin memuriyette iken üst öğrenimi bitirenlerin yeniden yapılan intibakında değerlendirileceği yolunda açık bir hüküm bulunmamakla birlikte, aynı yasanın 84’üncü maddesinde, muvazzaf askerlik görevini yaptıktan sonra devlet memurluğuna atananların, muvazzaf askerlikte geçen sürelerinin derece ve kademe yükselmesinde değerlendirileceğinin öngörüldüğü, bu durumda, davacının yeniden yapılan intibakında her iki madde hükmünün birlikte değerlendirilerek, muvazzaf askerlikte geçirdiği sürenin de göz önüne alınması gerektiği halde, aksi yönde tesis edilen işlemde yasaya uyarlık bulunmadığı gerekçesiyle dava konusu işlemin iptaline karar verilmiştir

Danıştay Beşinci Dairesince verilen kararın usul ve hukuka uygun bulunduğu ve dilekçede ileri sürülen temyiz sebeplerinin kararın bozulmasını gerektirecek nitelikte olmadığı anlaşıldığından, davalı idarenin temyiz isteminin reddine, Danıştay Beşinci Dairesinin 20.01.1993 günlü, E: 1992/684, K: 1993/247 sayılı kararının onanmasına, 22.09.1995 günü oybirliği ile karar verildi.