Devlet Memurları Kanunu 135. Madde (DMK)

Devlet Memurları Kanunu 135. Madde (DMK)

İtiraz

Disiplin amirleri tarafından verilen uyarma, kınama ve aylıktan kesme cezalarına karşı disiplin kuruluna, kademe ilerlemesinin durdurulması cezasına karşı yüksek disiplin kuruluna itiraz edilebilir. İtirazda süre, kararın ilgiliye tebliği tarihinden itibaren yedi gündür. Süresi içinde itiraz edilmeyen disiplin cezaları kesinleşir.

İtiraz mercileri, itiraz dilekçesi ile karar ve eklerinin kendilerine intikalinden itibaren otuz gün içinde kararlarını vermek zorundadır. İtirazın kabulü hâlinde, disiplin amirleri kararı gözden geçirerek verilen cezayı hafifletebilir veya tamamen kaldırabilirler. Disiplin cezalarına karşı idari yargı yoluna başvurulabilir.

Devlet Memurları Kanunu 135. Madde Açıklaması

Disiplin cezalarına itirazlar yeniden düzenlenmiştir. Uyarma, kınama ve aylıktan kesme disiplin cezalarına karşı itirazların disiplin kuruluna yapılması öngörülmektedir. Önceki uygulama olan bir üst disiplin amirine itiraz uygulamadan kaldırılmıştır. Ayrıca, uygulamada ilk defa kademe ilerlemesini durdurma cezasına karşı yüksek disiplin kuruluna itiraz hakkı getirilmiştir. Anayasa değişikliğine uyum sağlanarak uyarma ve kınama cezalarına karşı yargı yolu açılmıştır.

Disiplin cezalarına karşı itiraz hakkını kullanmak mahkemeye gitmeye engel değildir. Ancak disiplin cezası kararının ilgiliye tebliğinden itibaren yedi gün içinde itiraz edilmeyen kararlar kesinleşecek ve tebliğ edildiği tarihi takip eden günden itibaren de dava açma süresi içinde disiplin cezasının iptali için iptal davası açılmalıdır. Kararın ilgiliye tebliğini izleyen 7 gün içinde itiraz edilen disiplin cezalarını disiplin kurullarınca veya yüksek disiplin kurulunca değerlendirilerek sonuca etki edecek karar vermeleri sağlanabilecektir. Bu uygulama ile verilen disiplin cezalarının yargıya taşınmasından önce idarece yeniden ve son kez katılımcılığın olduğu kurullarda değerlendirilmesi sağlanmıştır.

İlgilinin itirazı disiplin ve yüksek disiplin kurullarınca 30 gün içinde değerlendirilerek ilgilinin itirazı haklı bulunup ve kabul edilmesi halinde ilgiliye uygulanan disiplin cezasının uygulanmasının da sonucu değişecektir. Yani kurullarda itirazların kabul edilmesinden sonra uyarma, kınama ve aylıktan kesme cezalarının verilmesinde disiplin amirleri bir alt disiplin cezası verebilecekleri gibi, verilen cezayı tamamen de kaldırabileceklerdir. Kademe ilerlemesinin durdurulması cezasının yüksek disiplin kuruluna yapılan itirazın kabul edilmesi halinde yine disiplin amirleri bu cezanın alt disiplin cezalarından birini verebileceklerdir. Yani itiraz üzerine kurulların ilgili memurun itirazını haklı bulması ile disiplin amirlerince bir alt disiplin cezası veya cezanın tamamen iptali yönünde karar vermeleri olabilecektir. Bu kararların gerekçeli olarak verilmesi gerekir. Aksi halde itiraz bir aklama aşaması olarak kullanılacaktır. İdare Mahkemesine dava açmadan önce idarenin katılımcılığın sağlandığı disiplin ve yüksek disiplin kurullarında verilen disiplin cezalarının itiraz üzerine görüşülmesi ile yeni bir uygulama sağlanmaktadır.

Devlet Memurları Kanunu 135. Madde İtiraz Emsal Kararlar

Danıştay On İkinci Dairesi E:2021/1784, K:2021/919

• Devlet Memurları Kanunu 135. Madde
• İtiraz

657 sayılı Kanun’un 135. maddesi ile disiplin cezalarına karşı yapılacak itirazın süresi bakımından özel bir düzenleme getirilmiş, yapılan itirazların itiraz mercileri tarafından otuz gün içinde sonuçlandırılmasının zorunlu olduğu belirtilmiştir. Söz konusu maddede, bu kurala uyulmaması hâlinde disiplin cezası işleminin uygulanıp uygulanmayacağına, kesinlik kazanıp kazanmayacağına ve ilgililerin dava açmak için ne kadar süre beklemek zorunda olduklarına dair hüküm getirilmediği gibi dava açma haklarını kısıtlayıcı herhangi bir hükme de yer verilmemiştir.

Uyuşmazlıkta, davacının Adli Yargı İlk Derece Mahkemesi Adalet Komisyonu Başkanlığının … tarih ve … sayılı kararıyla “hizmet içinde devlet memurunun itibar ve güven duygusunu sarsacak nitelikte davranışlarda bulunmak” fiilini işlediğinden bahisle 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 125/C-ı maddesi uyarınca 1/10 oranında aylıktan kesme cezası ile cezalandırıldığı, davacının anılan cezaya 7 gün içinde itiraz ettiği ve itiraz hakkında bir cevap verilmeden 28/02/2013 tarihinde işbu davayı açtığı, itirazın ise daha sonra 28/03/2014 tarihinde neticelendiği görülmüştür.

Bu itibarla; dava konusu işlemin niteliği itibarıyla davacının menfaatini etkiler mahiyette, icrai sonuçlar doğuran, kesin ve yürütülmesi zorunlu idari davaya konu edilebilecek nitelikte bir işlem olduğu anlaşıldığından, İdare Mahkemesince işin esasının incelenmesi gerekirken, davanın incelenmeksizin reddine karar verilmesinde hukuki isabet görülmemiştir.

Danıştay Beşinci Dairesi E:2016/37636, K:2020/5034

• Devlet Memurları Kanunu 135. Madde
• İtiraz

Danıştay dava daireleri ile idari veya vergi dava daireleri kurulları tarafından verilen kararların düzeltme yolu ile yeniden incelenebilmelerini gerektiren nedenler, 2577 sayılı Kanun’un geçici 8. maddesi uyarınca uygulanmasına devam edilen 3622 sayılı Kanun ile değişik 54. maddesinin 1. fıkrasında gösterilmiş, aynı maddenin 2. fıkrasında ise, anılan daire ve kurulların kararın düzeltilmesi isteminde ileri sürülen nedenlerle bağlı oldukları belirtilmiş bulunmaktadır. Dilekçede ileri sürülen düzeltme nedenlerinin anılan maddede sayılan nedenlere uymadığı anlaşılmıştır.

Diğer taraftan, davacının 1/30 oranında aylıktan kesme cezası ile cezalandırılmasına ilişkin Bolu T Tipi Kapalı ve Açık Ceza İnfaz Kurumunun … tarihli ve … sayılı kararına karşı davacının 25/11/2014 tarihinde yaptığı itiraz üzerine Adalet Bakanlığı Disiplin Kurulunun … tarihli kararı ile itirazın kabul edilerek aylıktan kesme cezasının kaldırılmasına ve yeniden karar verilmek üzere dosyanın mahalline iadesine karar verilmiş ise de, itirazın kabulü yönündeki … tarihli kararın, itiraz dilekçesinin anılan Kurula intikalinden itibaren otuz gün içinde verilmesi gerektiğini kurala bağlayan 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 135. maddesinde öngörülen otuz günlük süre geçtikten sonra verildiği ve bu suretle davacının aylıktan kesme cezasıyla cezalandırılmasına ilişkin … tarihli işlemin iptali istemiyle 13/02/2015 tarihinde işbu davanın açılmasına sebebiyet verildiği anlaşıldığından, İdare Mahkemesince yargılama giderlerinin davalı idare üzerinde bırakılmasında hukuka aykırılık görülmemiştir.

Danıştay On İkinci Dairesi E:2019/6822, K:2020/3454

• Devlet Memurları Kanunu 135. Madde
• İtiraz

657 sayılı Kanun’un 135. maddesinde geçen disiplin cezalarına itiraz, itiraz merci ve itirazın tâbi olacağı süre yönlerinden ”özel” bir düzenleme yapılmış ve söz konusu disiplin cezalarının usule ve yasaya aykırı olduğu iddiasıyla, yasal süresi içerisinde doğrudan doğruya dava açmak veya yetkili merciye itirazda bulunmak seçenekleri tanınmıştır.
Anlaşılacağı üzere, 657 sayılı Kanun’un 135. maddesinde yer alan ”özel” düzenleme gereği, maddede zikredilen cezalara karşı idari aşamada tanınan itiraz hakkının kullanılmasının tercih edilmesi halinde, itiraz mercileri tarafından değerlendirme yapılarak tesis edilen işlemin cezalar hakkında nihai işlem niteliğinde olduğu, söz konusu maddede itiraz mercilerinin, itiraz dilekçesi ile karar ve eklerinin kendilerine intikalinden itibaren otuz gün içinde kararlarını vermek zorunda oldukları yolundaki düzenleme uyarınca, itiraz mercileri tarafından itiraz dilekçesi incelenmek suretiyle bir değerlendirme yapılmaması halinde ise ceza kesinleşmeyecek, uygulanabilirlik özelliği taşımayacaktır.

Bakılan olayda, davacı tarafından, dava konusu 1/8 oranında aylıktan kesme cezası ile cezalandırılmasına ilişkin işleme süresi içinde itiraz edildiği, bu nedenle itiraza konu disiplin cezasının kesinleşmediği, bu cezanın yetkili Yüksek Disiplin Kurulu’nun “ret” niteliğinde “olumsuz” kararının davacıya tebliği ile kesinleşeceği ve olumsuz işlem niteliğinde ret kararının davacıya tebliği üzerine 60 gün içinde dava açılabileceği hususları dikkate alındığında; dava konusu işlemin davacının itirazı nedeniyle kesin ve yürütülebilir nitelikte, tek başına hukuksal etkileri olan bir işlem olarak kabulüne olanak bulunmadığından, davanın incelenmeksizin reddi gerekirken mahkemece uyuşmazlığın esasının incelenmesi suretiyle verilen davanın reddine ilişkin idare mahkemesi kararının gerekçesi yerinde bulunmamakta ise de sözü edilen husus sonucu itibariyle hukuka uygun bulunan kararın bozulmasını gerektirir nitelikte bulunmamıştır.

Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu E:2020/1073, K:2020/2353

• Devlet Memurları Kanunu 135. Madde
• İtiraz

Danıştay’ın yerleşik içtihatlarıyla da kabul edildiği üzere disiplin cezaları, bu sıkı şekil şartlarına tabi yasal düzenlemeler çerçevesinde kesinleşen ve bu aşamadan sonra ilgili hakkında olduğu kadar, kamu idaresi açısından da kesin ve bağlayıcı nitelikte olan idari işlemlerdir. Bu özelliğinden dolayı kesinleştikten sonra, diğer idari işlemler gibi geri alınarak yeni bir disiplin cezası tesis edilmesi kural olarak olanaksızdır. Disiplin cezaları ancak bir yasama tasarrufu olan disiplin affı kanunu, bir yargı kararı (iptal) veya 657 sayılı Kanun’un 133. maddesinde belirtilen şartların gerçekleşmesi halinde sicil dosyasından silinme hallerinde ortadan kalkabilir.

Uyuşmazlık konusu olayda, davacı hakkında disiplin cezasına konu eylem nedeni ile yürütülen disiplin soruşturması sonucunda hazırlanan … tarih ve … sayılı soruşturma raporuyla getirilen teklif doğrultusunda yetkili disiplin amiri tarafından, davacının, 399 sayılı KHK hükümleri ile 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125/C-(ı) maddesi uyarınca 1/8 oranında aylıktan kesme cezası ile cezalandırılmasına karar verildiği, bu cezanın 22/08/2011 tarihinde davacıya tebliğ edildiği ancak PTT Genel Müdürlüğü Yüksek Disiplin Kurulunun 10/10/2011 tarihli toplantısında, davacıya verilen aylıktan kesme cezasının, disiplin amirinin yetkisini aşmak suretiyle bu cezayı verdiğinden bahisle iptal edildiği, daha sonra da davacının son savunması alınarak, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125/E-(g), 399 sayılı KHK’nin 45/d ve hizmet sözleşmesinin 15/b maddesi uyarınca sözleşmesinin feshine karar verildiği anlaşılmaktadır.

Soruşturma raporunda getirilen teklif doğrultusunda yetkili disiplin amiri tarafından verilerek tebliğ edilen, 657 sayılı Kanun’un 135. maddesinde yer alan yedi günlük itiraz süresinin dolması ile de idari yönden kesinleşen aylıktan kesme cezasının, yukarıda belirtildiği üzere bir disiplin affı kanunu veya yargı makamlarınca verilmiş ve kesinleşmiş bir yargı kararı olmadığı sürece, idarenin tek yönlü iradesi ile geri alınarak yeni bir disiplin cezası tesis edilmesine hukuken olanak bulunmamaktadır. Bu itibarla, dava konusu işlemde bu yönüyle hukuka uyarlık, davanın reddi yolundaki İdare Mahkemesi ısrar kararında da hukuki isabet bulunmamaktadır.