Askeri Ceza Kanunu 85. Madde
Amir ve Mafevkine Hakaret Edenlerin Cezaları
- Bir amire veya üste hakaret eden üç aydan bir seneye kadar hapis cezası ile, hakaret hizmet esnasında yahut hizmete müteallik bir muameleden dolayı vuku bulursa altı aydan üç seneye kadar hapis cezası ile cezalandırılır.
- Hakaret bir madde-i mahsusa tayini ile vukua gelmiş ise altı aydan beş seneye kadar hapis olunur.
- Hakaret umuma teşhir olunmuş yazı, resim veya sair neşir vasıtalarıyla veya resmi makamlara verilip de üzerine muamele cereyan etmiş evrak ile yapılmış ise bir seneden beş seneye kadar hapis olunur.
- İlgili Makale:
- 1632 sayılı Askeri Ceza Kanunu (AsCK) Tam Metin:
Askeri Ceza Kanunu 85. Madde Açıklaması
Korunan Hukuki Yarar: Amire mutlak itaat ve saygı göstermek askerliğin temel değerleri olup ast, amir ve üstüne genel ahlak ve askeri usuller çerçevesinde saygı göstermek ve itaat etmek zorundadır. Bu değerler askeri disiplinin temel unsurlarıdır. Kanun, söz konusu duyguları zayıflatan, tehdit eden fiillerin suç olarak düzenlenip, cezalandırılmasını emretmiştir. Bu nedenle kanun koyucu, amir veya üste hakareti, TCK’da düzenleniş olmasına rağmen genel hakaret suçundan ayrı olarak Askeri Ceza Kanunu’nun 85.maddesiyle düzenleyerek söz konusu değeri korumak istemiştir.
Askeri Ceza Kanunu 85/1.maddede hakaretten söz edilmiş fakat sövme eylemine yer verilmemiştir. Ancak maddenin ikinci fıkrasında “madde-i mahsusa tayini” suretiyle hakaret, suçun nitelikli hali olarak düzenlenmiştir. Bu kavram “zaman ve yer belirtmek suretiyle somur bir fiil veya olgu isnadı” anlamına geldiğinden, maddenin birinci fıkrasındaki “hakaret” ibaresini “sövmek suretiyle amir veya üstün onur, şeref ve saygınlığına saldırı” olarak anlamak gerekir.
Asker kişiler bu suçun faili olabilirler. MSB ve TSK kadrolarında görevli sivil personelin de amirlerine karşı, amire hakaret suçunun faili olabileceklerini belirtmekte fayda var. Maddenin 2.fıkrasında hakaretin madde-i mahsusa tayini suretiyle yapılması, amir veya üste hakaret suçunun nitelikli hallerinden biri olarak düzenlenmiştir. Bu fıkranın uygulanabilmesi için, amir veya üstün onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek somut bir fiil veya olgu isnat edilmesi gerekir. İsnadın somut olmasından maksat fiilin, zaman ve yer belirtmesi suretiyle açıklanmasıdır. Bu fıkranın uygulanabilmesi için hakaretin hizmet esnasında veya hizmete müteallik bir muameleden kaynaklanmış olması gerekmez. Fakat bu durumlar temel cezanın tayininde göz önünde bulundurulur.
Maddenin 3.fıkrasında amir veya üste hakaretle ilgili olarak iki ayrı nitelikli hale yer verilmiştir. İlki hakaretin “umuma teşhir olunmuş yazı, resim veya sair neşir vasıtalarıyla” işlenmiş olmasıdır. Diğeri ise resmi makamlara verilip üzerinde muamele cereyan etmiş evrak ile yapılmış olmasıdır. Şu halde amir veya üste hakaretin bu nitelikli hali, seçimlik hareketli bir suçtur.
Umuma teşhir olunmuş yazı, resim fiilin amir veya üstü muhatap alan herkesin görebileceği her türlü yazı, resim ve görüntülü iletileri kapsar. “Neşir” vasıtaları her türlü basın araçları demektir. Suçun manevi unsuru kasıttır. Bu nedenle failin hakaret kastıyla hareket edip etmediği her somut olayda ayrıca araştırılmalıdır.
Askeri Ceza Kanunu 85. Madde Amir ve Mafevkine Hakaret Edenlerin Cezaları Askeri Yargıtay Kararları
Askeri Yargıtay Daireler Kurulu: 14.05.2015-45/61
- Askeri Ceza Kanunu 85. Madde
- Amir ve Mafevkine Hakaret Edenlerin Cezaları
Tutuklu sanığın üstü durumunda bulunan askeri cezaevi görevlisi Uzm. Çv. C.D.’ ye karşı hareketi, üste hakaret suçunu oluşturur.
Askeri Yargıtay Daireler Kurulu: 05.03.2015-16/27
- Askeri Ceza Kanunu 85. Madde
- Amir ve Mafevkine Hakaret Edenlerin Cezaları
Amir veya üste karşı hakaret suçu yönünden de, mağdurun onur, şeref ve saygınlığına karşı yapılan saldırılarda TCK’da belirtilen kıstasların uygulanabileceği hususunda duraksama bulunmamaktadır. Sarf edilen sözlerin rencide edici, aşağılayıcı nitelikte olup olmadığı belirtilirken, söylendiği ortam, söyleniş biçimi ve nedenlerinin suçun oluşumunda dikkate alınması gerektiği de kuşkusuzdur.
Askeri Yargıtay Daireler Kurulu: 08.02.1996-23/20
- Askeri Ceza Kanunu 85. Madde
- Amir ve Mafevkine Hakaret Edenlerin Cezaları
Astsubayın eşinin, terhis olan bir askerle cinsel ilişkide bulunarak onunla kaçtığının söylenmesi, astsubayın eşi için madde-i mahsusa suretiyle hakaret suçunu oluşturmakla birlikte mağdur astsubaya karşı dolaylı hakaret suçunu oluşturur.
Askeri Yargıtay 3.Daire: 15.05.2012-642/631
- Askeri Ceza Kanunu 85. Madde
- Amir ve Mafevkine Hakaret Edenlerin Cezaları
“Allah belanı versin” şeklindeki sözün günlük yaşamda bela okuma ve beddua niteliğinde olduğu, amir ve üst konumundaki katılanın bireysel onurunu zedeleyecek, onun toplum içerisinde küçük düşürme ihtimalini yaratabilecek nitelik ve yoğunluğa sahip olmadığı sonucuna varılmıştır.
Askeri Yargıtay Daireler Kurulu: 26.01.2012-16/11
- Askeri Ceza Kanunu 85. Madde
- Amir ve Mafevkine Hakaret Edenlerin Cezaları
Cezaevi koruma nöbetçisi yerine nöbetçi olarak görevlendirilen sanığın, nöbetçinin zamanında getirilmemiş olmasından sorumlu olarak gördüğü amiri konumundaki Nö. Astb. olarak Uzm. Çvş.’a yönelik hakaret içeren eylemleri, hizmete ilişkin muameleden dolayı hakaret suçunu oluşturur.