Araç haciz talebi, alacaklının borcunu tahsil etmek amacıyla borçlunun aracına haczi şerhi işlemesi için icra dairesinden bulunduğu taleptir. Alacaklının icra dairesine giderek, kendisinin bir başkasından alacağı olduğunu, bir borçlusu olduğunu ve vadesi geldiğinde borcunu ödemediğini veya eksik ödediğini söyleyerek yardım edilmesini istemesiyle icra takibi başlamaktadır. Alacaklı, bu başvuruyu “takip talebi” adı verilen bir evrak ile yapar. Bu takip talebi yazılı da sözlü de olabilir. Kesinleşen takip sonucunda alacaklının alacağını tahsil edebilmesi için borçlunun sahip olduğu taşınır ve taşınmazları icra vasıtasıyla sattırabilir.

Taşınır malların haczinde ikili ayrım yapılmaktadır. Haczedilen taşınır mallar; paralar, banknot, hamiline ait senet, poliçe ve sair cirosu kabil senetler ile altın, gümüş ve diğer kıymetli şeylerden ise hacizden sonra fiilen icra dairesi tarafından muhafaza altına alınması gerekmekte olup haczin geçerlilik koşuludur. Haczedilen diğer taşınır mallarda icra müdürü tarafından fiilen el konulması gerekmemektedir. Haczedilen bu taşınır mallara hukuken el konulmuş olması haciz işleminin tesisi için yeterlidir. Başka bir deyişle haczin geçerli olması için fiili el koyma ve muhafaza tedbiri gerekmez.

Alacaklının gideceği yetkili icra dairesi Hukuk Muhakemeleri Kanunu uyarınca belirlenmektedir. HMK uyarınca yetkili mahkemeyi genel, özel ve kesin yetki kurallarına göre belirlenmektedir. Genel yetkili mahkeme, aksine bir düzenleme olmadıkça davalının dava açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir. İcra kanunu da buna atıf yaptığına göre aksine bir düzenleme yoksa icra takibinin başlatılacağı icra dairesi, borçlunun yerleşim yerindeki icra dairesidir.

İcra takibinin kesinleşmesi ile birlikte alacaklının borcunu tahsil edebilmesinin bir yolu olan ve motorlu araçlarının haczine yönelik bir talep olan araç haczi talebi icra dairesinden istenmektedir. Motorlu taşıt araçlarının fiilen haczi ile kayden haczi arasında hukuken bir fark bulunmamaktadır. İcra ve İflas Kanunu’ndaki satış isteme süreleri, araca işlenen haciz şerhi ile başlamakta olup aracın satışının istenebilmesi için fiilen haczedilmesine gerek yoktur.

Araç Haciz Talebi Örneği

ANKARA … İCRA MÜDÜRLÜĞÜNE

DOSYA NO: 2020/ ….

ALACAKLI : ……. İNŞ. TİC. LTD. ŞTİ.

VEKİLİ        : Av. Umur YILDIRIM

KONU          : Sorgu ve Haciz Talebi

AÇIKLAMA: Kesinleşen icra takibimizde borçluya ait araçlara haciz konulmasına ilişkin talebimizin sunulmasından ibarettir.

Yukarıda takip numarası yazılı dosyamızın borçlusu Osman Dinç adına kayıtlı taşınmazlarının sorgulanmasını, sorgu neticesinde taşınmaz kayıtları var ise taşınmaz kayıtlarına haciz şerhi konulmasını vekaleten arz ve talep ederim. 02.01.2021

              Alacaklı Vekili

            Av. Umur YILDIRIM

UYAP Araç Haczi Talep

ANKARA … İCRA MÜDÜRLÜĞÜNE

DOSYA NO : 2020/…

ALACAKLI : Ali TECİMER

VEKİLİ        : Av. Umur YILDIRIM

BORÇLU    : Osman VELİ

BORÇ MİKTARI     : 3.587.334,65TL

Yukarıda dosya numarası belirtilen icra takibi ile ilgili olarak borçlu tarafından İcra Müdürlüğü’ne itiraz edilmemiş ve borç süresinde ödenmemiş böylelikle de icra takibi kesinleşmiştir.

Borçlu adına kayıtlı bulunduğu öğrenilen Ford  Marka 2018 Model 01 ABCD 1234 Plaka nolu aracın kayden haczine karar verilmesini vekaleten talep ederim. 02.01.2021

                        Alacaklı Vekili

                     Av. Umur YILDIRIM

T.C.

ANKARA … İCRA DAİRESİ’NE

DOSYA NO : … ESAS

TALEP EVRAKI

İşlem Yapılacak Taraf Adı: …., T.C. kimlik numarası, …. oğlu/kızı, …/…./… doğum tarihli;

1. 06EFD809 plakalı araca HACİZ konulmasını, talep ederim.

Talep : …/…/…

               Av. UMUR YILDIRIM

                          e-imzalıdır

Araç Haczi Süreci

Alacaklı EGM sorgu sonucu borçlunun üzerine kayıtlı araç olduğunu öğrendiğinde borçlunun aracına haciz konulabilmesi için araç haczi talebini icra dosyasına sunar. İcra dairesinden araç haciz talep edildiğinde borçlunun aracının plakasına haciz şerhi işlenir. Sonrasında icra dairesinden aracın yakalanması ve satışı talep edilebilir. İcra dairelerinin istemi üzerine kolluk kuvvetleri tarafından yakalanan araçlar, en geç üç iş günü içinde en yakın icra müdürlüğüne teslim edilir. Aracı teslim alan icra müdürlüğü, aracın yakalanmasını isteyen icra müdürlüğüne bildirimde bulunur. Haczi şerhi işlenen bu araçlar trafikte ya da çekildikleri yerde yakalandıktan sonra muhafaza altına alınmakta ve yediemine teslim edilmektedir.

Borçlunun araçları haczedildikten sonra alacaklı aracın satışını talep edebilir. Alacaklının satış talebi ile icra dairesince bunların kıymet takdiri yapılmaktadır. Haciz işleminden sonra satış talebinde bulunma süresi; taşınırlar ve taşınmazlar için 6 ay ve 1 yıllık sürelere tabi iken, İİK’nın 106. maddesinde 30.11.2021 tarihinde yapılan değişiklik ile hacizden sonra satış talep etme süreleri nevi fark etmeksizin tüm haczedilen mallar için 1 yıl olarak düzenlenmiştir. Alacaklı araç haciz talebinde bulunup borçlunun aracına haciz konulmasından sonra İcra ve İflas Kanunu’nun 106. maddesi gereğince 1 yıl içinde aracın satışı istemeli ve icra dairesince bildirilen satış avansını dosyaya yatırmalıdır. Araç haciz talebi alacaklının borcunu tahsil edebilmesi için başvuracağı bir yoldur. Bunun için ise alacaklının yapması gereken takibin yapıldığı icra dairesine giderek araç haciz talebinde bulunmak olacaktır. Araç haciz talepleri örneği aşağıda verilmiştir.