Öğretmen Mülakat Sonucuna İtiraz ve İptal Davası

Öğretmen mülakat sonucuna itiraz ve iptal davası açılabilir. Öğretmenlik mülakatı, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından yapılan öğretmen atamalarında adayların sözlü olarak değerlendirilmesine denir. Öğretmenlik mülakatında başarısız olan adaylar, mülakat sonucuna itiraz edebilirler. İtirazlar, sınav merkezinin bulunduğu il milli eğitim müdürlüğüne yapılır ve komisyon tarafından incelenir. İtirazın reddi durumunda, adaylar idare mahkemesine 60 gün içinde iptal davası açmalıdır. Ya da hiç itiraz etmeden doğrudan dava açabilirler. Doğrudan idari dava açmak daha avantajlıdır. Zira idareye itiraz etme de sonuç alma ihtimali yok denecek kadar azdır.

Bu süreçte yürütmenin durdurulmasının talep edilmesi yaşanan mağduriyetin kısa sürede giderilmesi açısından faydalı olacaktır. Kamuda Öğretmen olarak göreve başlayabilmek için adayların ilk olarak yazılı sınav olan KPSS’de başarı elde etmesi gerekmektedir. KPSS sınavından branş için ayrılan kontenjanın 3 katı öğretmenlik mülakatına katılmaya hak kazanır. Mülakatın yapılmasının amacı; adayların bilgi seviyeleri ile beraber; iletişim becerilerini, eğitim felsefesine olan uygunluklarını ve mesleğe olan yatkınlıklarını ölçmektir.

Mülakat sürecinde adaylara genel kültürden eğitim politikalarına kadar pek çok konudan soru sorulabilir. Mülakata katılan adayları bir komisyon karşılar. Bu komisyon mülakat süresince adayları değerlendirmekle görevlidir. Komisyon üyeleri mülakat sürecinde adayın kendisini ifade etme şeklini, mesleğe olan yatkınlıklarını ya da özgüveni gibi hususları inceler. Yapılan değerlendirmeler neticesinde de mülakat puanı verir. Adaylar KPSS puanının %50 si ile mülakat puanının %50 sinin alınması neticesinde oluşan sıralama sonuçlarına göre atanırlar. Kadim Hukuk olarak bu makalemizde; “Öğretmen mülakat sonucuna itiraz ve iptal davası” hakkında bilgi vereceğiz.

Öğretmenlik Mülakatı

Öğretmenlik için sözlü sınava girmek üzere yaptıkları başvuruları onaylananlardan KPSS sonucunda her alan (branş) için en yüksek puandan başlamak üzere atama alanları bakımından belirlenen kontenjan sayısının üç katı aday yerleştirildikleri sınav merkezinde sözlü sınava alınacaktır. Mülakatta öğretmen adaylarına öğretmenlik mesleğinin gerektirdiği ve öğretmenlik mesleğine haiz olup olmadığına dair farklı konulardan sorular sorulmaktadır. Ayrıca genel kültür konusunda da sorular sorulabilmektedir. Sorulara verilen cevaplar komisyon tarafından değerlendirilir. Değerlendirmenin neticesinde de puanlandırılır. Adayın KPSS puanının %50 si ile mülakat puanının %50 si alınarak atamaya esas puan belirlenir. Öğretmenlik mülakatında adayların değerlendirildiği kriterler;

• Eğitim bilgisi: adayların mesleki bilgileri ve teorik altyapıları test edilir.
• Kendisini İfade etme: Alanıyla ilgili bir konuyu kavrayıp özetleme, ifade yeteneği ve muhakeme gücü değerlendirilir.
• İletişim becerileri: özellikle öğretmenlik mesleğinde oldukça önemli olan iletişim becerisi, özgüveni, ikna kabiliyeti, mülakatta adayların kendilerini ifade ediş biçimi ve topluluk önünde temsil yeteneği vs test edilir.
• Problem çözme yeteneği: mülakatta adaylara senaryolar sunularak çözümlemeleri istenir.
• Güncel eğitim politikaları: adayların Türkiye ve dünyadaki güncel eğitim politikalarını bilmeleri, bilimsel ve teknolojik gelişmelere açıklığı önem taşır.
• Etik değerler ve meslek duruş: adayların etik değerleri ve mesleki duruşa ilişkin düşünceleri önemlidir.

Mülakat sınavını değerlendirecek Sözlü Sınav Komisyonu Bakan veya görevlendireceği birim amiri tarafından belirlenen kamu görevlilerinden oluşur. Sözlü sınav komisyonu bir başkan, iki üyeden olmak üzere üç kişiden oluşmaktadır. Komisyon üyeleri hangi komisyonda görevli olduklarını sınav günü öğrenmektedir. Komisyon üyeleri, sözlü sınav salonuna kesinlikle cep telefonu vb. iletişim araçları ile girememektedir. İhtiyaç olunan hallerde 2 yedek üyede bulundurulabilir. Mülakata sınavını değerlendirmek üzere görevli olan komisyon ancak üye tam sayısı ile toplanır. Asıl üye eksikse komisyon başkanı yerine yedek üye çağırabilir.

Öğretmenlik Mülakat Sınavının İlanı

Mülakatta aday ilk aşamada kendisini tanıtmalı, kendisini tanıtırken kronolojik sıraya riayet etmeli , yorum sorularında kendisini düzgün bir şekilde ifade etmeli ve kendisine sorulan sorulara olabildiğince doğru yanıt vermelidir. Aday kendisini ifade ederken dikkatli olmalı; giyiminden konuşmasına kadar öğretmenlik mesleğine layık olduğunu göstermelidir. Mülakat sınavına giren adayları komisyon 100 tam puan üzerinden değerlendirir. Mülakatta elenen öğretmenlerin elenmeleri durumuna itiraz mümkündür.

Mülakat sınavında başarılı sayılmak için adayların en az 60 puan almaları gerekmektedir. Bu puan baraj puanıdır. Mülakat sınavları bakanlıkça belirlenen sözlü sınav merkezlerinde yapılır. Mülakat sınav sonuçlarını bakanlık ilan eder. Bakanlık sınav sonuçlarını, tüm sınavların tamamlanmasının ardından o dönem için yayınlanan duyuruda belirtilen süre içinde ilan eder. Örneğin 2024 sözleşmeli öğretmenlik atama duyurusuna göre 01.07.2024 te başlayan sözlü mülakatların sonuçları Aralık 2024 tarihinde açıklanmıştır.

Öğretmen Mülakat Sonucuna İtiraz Nasıl Yapılır?

Öğretmen mülakat sonucuna itiraz edilebilir. Bunun için kanunda belirtilen sürelere uymak gereklidir. Mülakat sınavına katılan adayların baraj puanı olan 60 puan ve üzeri alması gereklidir. KPSS puanının %50’si ile mülakat puanının %50’si birleştirilerek adayın  atamaya esas puanı hesaplanır. Ardından Öğretmenlik alım ilanında yer alan her bir branş için kontenjana göre ataması yapılır. Örneğin bir branş için 1000 kişilik bir alım varsa 3000 kişi mülakata çağrılır ve mülakat puanı ile KPSS puanının %50’si hesaplanır. Öğretmen adayı eğer 1000 kişinin içerisine girebilirse ataması yapılır. Bu kriterlere göre adayın mülakat sonucu olumlu olabileceği gibi olumsuzda sonuçlanabilecektir. Olumsuz sonuçlanan mülakat sınavı sonucuna itiraz yoluna gidilebilir. Hatta itiraz eğer reddedilirse itirazın reddi üzerine adaylar dava açabilir.

Adaylar sözlü sınav sonuçlarına, sınav merkezi olan il milli eğitim müdürlüğü aracılığıyla katıldığı mülakattaki sözlü sınav komisyonuna itiraz edebilir. İtiraz için belirli bir süre vardır ve bu süre ilanen duyurulur. Bu süreden sonra yapılacak itirazlar işleme alınmamaktadır. İtiraz dilekçesi maddi hata dilekçesi olarak işleme alınır ve yapılan itiraz mülakat komisyonunca incelenir. Komisyon itirazın haklılığına göre olumlu ya da olumsuz karar verir. Komisyon kararını oy çokluğuna göre verecektir. Verilen karar il milli eğitim müdürlüklerince itiraz sahiplerine duyurulur. Öğretmen mülakat sonucuna itiraz 15 gün için yapılmalıdır.

Öğretmenlik Mülakata Sınavına İptal Davası Nasıl Açılır?

Öğretmenlik sözlü mülakat sınavının olumsuz sonuçlanması durumunda söz konusu işlemin iptali için farklı yollar mevcuttur.

• Bunlardan birincisi adaylar öncelikle olumsuz sonuçlanan mülakat sonuçlarına itiraz edip sonrasında itirazın reddi üzerine iptal davası açabilirler.
• İkinci bir yol ise doğrudan olumsuz mülakat sonucuna iptal davası açmak da bir seçenektir. Başarısız sonuçlanan mülakat sınavı sonucuna açılacak dava idare mahkemelerinde açılır. Dava açma süresi sınav sonucunun açıklanmasından itibaren ya da itiraz yoluna gidilmişse itirazın reddinin tebliğinden itibaren 60 gündür. Dava dilekçesinin 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunun 3 ve 5. maddelerine uygun düzenlenmiş olması gerekir. Buna göre dava dilekçesinde;

1. Tarafların ve varsa vekillerinin veya temsilcilerinin ad ve soyadları veya unvanları ve adresleri ile gerçek kişilere ait Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası,
2. Olayın özeti ve hukuki dayanak:

• Mülakat sürecinde yaşanan sorunlar (örneğin, usulsüzlük, eşitlik ilkesine aykırılık, objektif kriterlerin ihlali) açıkça anlatılmalıdır.
• İptal talebinin dayandığı hukuki gerekçeler belirtilmelidir. Örneğin, Anayasa’nın eşitlik ilkesi (Madde 10), İdari Yargılama Usulü Kanunu (2577 sayılı Kanun) veya ilgili yönetmeliklere atıf yapılabilir.

3. Davanın konu ve sebepleri ile dayandığı deliller,
4. Davaya konu olan idari işlemin yazılı bildirim tarihi gösterilmelidir.
5. Yürütmenin Durdurulması talep edilmesi halinde bu husus gerekçeli olarak talep edilmelidir.
6. Sonuç ve İstem bölümünde davanın neyi amaçladığı net bir şekilde ifade edilmelidir.

Dava konusu karar ve belgeler ek olarak dava dilekçesine eklenir. Eklenecek evraklar karşı taraf sayısından bir fazla şekilde eklenir.

Öğretmen Mülakat Sınavı İptal Nedenleri

Adaylar KPSS sınavından elde ettikleri puanın ardından sözlü bir sınav olan mülakata tabi tutulur. Mülakatta komisyonun kendilerine sorduğu sorular neticesinde de mülakat puanı alırlar. Olumsuz gelen sınav sonucunun nedeni her zaman adayın kendisinden veya mülakatta gösterdiği performanstan kaynaklanmayabilir. Mülakat sınavı sürecinde yapılan usulsüzlükler de ilgili adayın sınav sonucunu etkileyebilecek etkenlerdendir. Zaten bu yüzden de mülakat sonuçları kesin değildir. Adayların mülakat sonuçlarına itiraz etme ya da iptal davası açma hakları saklıdır. Danıştay kararları incelendiğinde bazı iptal nedenleri şu şekildedir:

• Sözlü sınav komisyonunun usulüne uygun oluşturulmaması,
• Sınav komisyonunca sınavda sorulacak soruların önceden hazırlanmaması ve tutanağa bağlanmaması,
• Farklı illerde oluşturulan farklı kişilerden oluşan sözlü sınav komisyonlarının değerlendirme farklılıkları,
• Mülakatta sorulan soruların, ilgili yönetmelikte belirtilen konu ve kapsamın dışında olması veya mesleki yeterlilikle ilgisiz kişisel sorular yöneltilmesi,
• Her adaya sorulan soruların kayda geçirilmemesi ve sorulan sorulara adayların verdiği yanıtlara hangi komisyon üyesince, hangi notun takdir edildiğinin tutanakta ayrı ayrı gösterilmemesi,
• Sözlü sınavın nesnel olarak yapılmaması,
• Sorulara doğru cevap verilmesine rağmen sonucun başarısız olması,
• Sınav komisyonunca takdir edilen puanların ayrı ve bağımsız bir şekilde takdir edildiğine dair şüphelerin bulunması.