Trafik Kazası Nedeniyle Tazminat Davası (Maddi ve Manevi)

Trafik kazası nedeniyle tazminat davası, bir veya birden fazla aracın karıştığı kazada ölüm, yaralanma gibi bedensel zararlar ile üçüncü kişilere ait ev, araba, arazi gibi malvarlıklarında meydana gelen zararlarının giderilmesi amacıyla zarara uğrayan kişiler tarafından trafik kazasında sorumluluğu bulunan kişilere karşı açılan bir tazminat davası türüne denir. Trafik kazası tazminatı, halk arasında bedensel hem de malvarlığı zararlarını ifade etmek üzere kullanılmaktadır. Kadim Hukuk ve Danışmanlık olarak bu yazımızda trafik kazası nedeniyle maddi tazminat davasından ve trafik kazası nedeniyle manevi tazminat davasından bahsedeceğiz.

Emniyet Genel Müdürlüğü’nün 2023 yılı verilerine göre, 555.668 trafik kazası meydana gelmiş ve 234.992’si ölümlü ve yaralanmalı olarak kayıt altına alınmıştır. Bu nedenle trafik kazaları nedeniyle tazminat davaları hukuki bir öneme sahiptir. 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunu’nun 3. Maddesinde trafik kazası; “Karayolu üzerinde hareket halinde olan bir veya birden fazla aracın karıştığı ölüm, yaralanma ve maddi zararla sonuçlanmış olay” olarak tanımlanmıştır. Öyleyse bir olayın “trafik kazası” sayılabilmesinin koşulları şunlardır:

• Kaza, karayolu üzerinde meydana gelmiş olmalıdır.
• Olaya hareket halinde olan bir veya birden fazla araç karışmış olmalıdır.
• Olay sonunda ölüm, yaralanma yahut maddi bir zarar meydana gelmiş olmalıdır.
• Olay ile ölüm, yaralanma yahut maddi zarar arasında nedensellik bağı kurulabilmelidir.

Trafik kazaları sebebiyle meydana gelen bedensel, ayni ya da manevi zararların tazmininde genel olarak 6098 s. Türk Borçlar Kanunu ve 2918 s. Karayolları Trafik Kanunu  hükümleri ve konuya ilişkin yönetmelikler esas alınır. Bunun yanında, yargılamanın konusuna ilişkin olarak 6102 s. Türk Ticaret Kanunu hükümlerinin, özellikle sigorta şirketi veya hükmedilen tazminata uygulanacak ticari faizler bakımından ziyaret edilmesi gerekebilecektir. Aynı şekilde, özellikle sigorta şirketlerinin sorumlulukları bakımından uygulama alanı bulan “genel şartnamelerin” de bu hususta bir hukuki dayanak oluşturduğu söylenebilir.

Trafik Kazası Nedeniyle Tazminat Davası Nedir?

Bir motorlu aracının bir başka araca, yayaya, hayvana veya nesneye çarpması sonucu meydana gelen olaya trafik kazası denir. Trafik kazaları sonucu maddi veya manevi hasar meydana gelebilir. Ayrıca kaza sonucu yaralanma veya ölüm durumları oluşabilir. Trafik kazası sonrası zarara uğrayan kişi veya kişilerin kazaya neden olan kişi veya kişilere açtığı hukuk davasına türüne trafik kazası nedeniyle tazminat davası denir. Trafik kazaları hukuki olarak birkaç kategoride incelenebilir. Bunlar aşağıdaki gibidir:

• Ölümlü trafik kazaları
• Yaramalı trafik kazaları
• Maddi hasarlı trafik kazaları

Trafik kazaları nedeniyle tazminat davaları uygulamada sıklıkla karşımıza çıkmakta olup, hem bedensel hem de malvarlığı zararlarını ifade etmek üzere kullanılmaktadır. Trafik kazası nedeniyle tazminat davasının hukuki dayanağı, Türk Borçlar Kanunu’nun 49. maddesinde düzenlenen “Kusurlu ve hukuka aykırı bir fiille başkasına zarar veren, bu zararı gidermekle yükümlüdür. Zarar verici fiili yasaklayan bir hukuk kuralı bulunmasa bile, ahlaka aykırı bir fiille başkasına kasten zarar veren de, bu zararı gidermekle yükümlüdür.” hükmü gereği haksız fiil sorumluluğudur.

Trafik Kazası Nedeniyle Tazminat Davası Kimlere Karşı Açılır?

Trafik kazalarında tazminat davalarının açılmasının hukuki dayanağı 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu ve 2918 sayılı Karayolları Trafik Kanunudur. Kanuna göre, trafik kazasında kusurlu olan araç sürücüsü haksız fiilinden dolayı sorumlu olur. Araç sahibi, aracı işleten sıfatına sahip olup, kaza sonrası meydana gelen zararlardan sorumlu olur. araç işleten birden fazla kişi ise kaza sonrası oluşan zararlardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olacaktır.

Aracı işleten kişi trafik tescil kayıtlarında aracın sahibi olarak görünen kişi olabilir. Ancak bunun dışında uzun süreli bir kira sözleşmesi yapılmış da olabilir. Bu durumda aracı uzun süreli kiralayan kişinin sorumluluğu kabul edilir. Sonuç olarak bir trafik kazasında sorumlunun belirlenmesi için somut olay dikkate alınmalı ve dava ona göre açılmalıdır. Trafik kazasından dolayı ölüm ve bedensel zararlar nedeniyle dava edilebilecek gerçek ve tüzel kişileri şu şekilde sıralamak mümkündür:

• İşleten (Araç Sahibi), Girişimci, İşleten Gibi Sorumlu Olanlar: Bir motorlu aracın işletilmesi bir kimsenin ölümüne veya yaralanmasına yahut bir şeyin zarara uğramasına sebep olursa, motorlu aracın bir teşebbüsün unvanı veya işletme adı altında veya bu teşebbüs tarafından kesilen biletle işletilmesi halinde, motorlu aracın işleteni ve bağlı olduğu teşebbüsün sahibi, doğan zarardan müştereken ve müteselsilen sorumlu olur (KTK m.85/1). İşleten ve araç işleticisi teşebbüsün sahibi, aracın sürücüsünün veya aracın kullanılmasına katılan yardımcı kişilerin kusurundan kendi kusuru gibi sorumludur. İşletenlerin bu sorumluğu “tehlike sorumluluğu” dur.
• Sürücü ve Yardımcıları: Motorlu aracı kullanan sürücülerin ölüm, yaralanma ve maddi hasarla sonuçlanan kazalardan dolayı sorumlu tutulabilmesi için kazanın meydana gelişinde mutlaka “kusurlu” olmaları gerekmektedir. Onların sorumluluğu tehlike sorumluluğu değil kusur sorumluluğudur.
• Sigortacı: 2918 sayılı KTK m.91 gereği motorlu araç işletenler trafik sigortası yaptırmakla yükümlüdür. Zorunlu sigorta koşulları çerçevesinde işletenin sorumluluğunu belli bir miktara kadar üstlenen sigortacı işleten ile sürücü ve yardımcılarının kusurundan “kendi kusuru gibi” sorumlu olur.
• Güvence hesabı (Duruma göre)

Trafik Kazası Nedeniyle Tazminat Davasını Kimler Açabilir?

Meydana gelen bir trafik kazasında birçok kişi zarar görebilir. Bu kişilerin araçta kaza esnasında olmasına gerek de bulunmamaktadır. Örneğin trafik kazasında vefat eden bir kişinin yakınları da ölenin desteğinden yoksun kaldıkları için dava açabilir. Açacakları bu dava maddi tazminat davası olabileceği gibi manevi tazminat davası da olabilir. Önemle belirtmek gerekir ki ölen kişinin desteğinden yoksun kalanlar sadece eşi ve çocukları değildir. Kendisine bakmakla yükümlü olduğunu ispat eden herkes destekten yoksun kalma tazminatını talep edebilir.

Bununla birlikte, ölen kişinin eşi ve çocuklarının kendilerine bakmakla yükümlü olduğunu ispat etmesine gerek yoktur. Çünkü zaten bakma yükümlülüğünün olduğu kabul edilir. Bunun yanı sıra maddi hasarlı bir trafik kazasında eşyası ya da aracı zarar gören kişi de tazminat talebinde bulunabilecektir. Trafik kazası nedeniyle maddi ve manevi tazminat davası açabilecek kişileri şu şekilde sıralamak mümkündür:

• Ölüm Desteğinden Yoksun Kalanlar: Trafik kazalarında ölüm meydana gelmişse, ölüm nedeniyle tazminat davalarında asıl davacılar destekten yoksun kalanlardır. Onlar hem maddi hem de manevi tazminat isteme hakkına sahiptir. Genellikle maddi tazminat isteyebilecek olanlar ölen kişi evli ise eşi, ve çocukları, bekar ise anne ve babasıdır. Bu kişilerin ölenin desteğinden yararlandıklarını ispat etmelerine gerek yoktur. Çok sınırlı koşullarda, örneğin anne baba ölmüş veya baba işsiz ve yaşlı olup da evin ve kardeşlerinin geçimini yetişkin kardeşlerden biri üstlenmişse, onun ölümü halinde küçük kardeşleri destekten yoksun kalmış kabul edilebilirler. Birlikteliğinin sürekliliği kanıtlanmak koşuluyla, nikahlı eş gibi nikahsız eş de hem maddi hem de manevi tazminat istemiyle davacı olabilir.
• Bedensel Zarara Uğrayanlar: Trafik kazasında yaralanan kişiler beden gücü kayıpları, geçici veya sürekli iş göremezlik zararları, tedavi ve iyileşme giderleri, bakım gideri nedeniyle davacı olurlar. Trafik kazası geçiren kişiler hiçbir bedensel zarara uğramasalar dahi yaşadıkları olayın ruh sarsıntısı nedeniyle manevi tazminat isteme hakkına sahiptirler. Kaza geçiren kişinin yakınları da TBK m.56/2 hükmü uyarınca manevi tazminat talep edebilir.
• Aracı Hasarlanan Kişi: Kaza sonucu aracı hasarlanan kişi, onarım bedelini, araç kullanılmaz hale gelmişse araç bedelini, araçtaki hasardan dolayı onarım sonrası değer kaybını istemek için davacı olabilir.
• Bina, Yapı ve Tesis Sahipleri: Motorlu aracın neden olduğu zararlar nedeniyle bina, yapı ve tesis sahipleri davacı olacaklardır. Örneğin, motorlu bir aracın hızını alamayıp bir binaya çarpması durumunda bina sahibi davacı olabilir.
• Eşya Sahipleri: Yolcu eşya ve bagajları ile taşımacının araçlarına yüklenen özel eşya ve ticari emtianın zarar görmesi durumunda eşya ve emtia sahipleri davacı olabilir.

Trafik Kazası Nedeniyle Tazminat Davasında Görevli Mahkeme

Trafik kazalarının bir sonucu olan maddi ve manevi tazminat davaları en az bir motorlu aracın dahil olduğu bir kazada ölüm ve yaralanma gibi bedensel zararlar ile üçüncü kişilere ait ev, araba, arazi gibi malvarlıklarında meydana gelen zararlarının giderilmesi amacıyla zarara uğrayan kişiler tarafından trafik kazasında sorumluluğu bulunanlara karşı açılan bir tazminat davasıdır. Trafik kazası nedeniyle açılacak tazminat davalarında görevli mahkeme kural olarak Asliye Hukuk Mahkemeleridir.

Ancak, dava trafik sigortasını yapan şirkete karşı açıldığında görevli mahkeme değişmektedir. Bu durumda, trafik kazası nedeniyle aracın sürücüsü, sahibi ve işleteni ile birlikte aracı sigortalayan sigorta şirketine birlikte dava açılacaksa; görevli mahkeme Asliye Ticaret Mahkemesi olacaktır.

Trafik Kazası Nedeniyle Tazminat Davalarında Yetkili Mahkeme

Yetki 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 6. Maddesinde düzenlenmiştir. yasaya göre, yetki davalının dava açıldığı tarihteki yerleşim yeri mahkemesidir. Davalı gerçek kişi olabileceği gibi tüzel kişi de olabilir. Bunun yanı sıra davalının birden çok kişi olması da mümkündür. Böyle bir durum söz konusu olduğunda davalılardan birinin yerleşim yeri mahkemesinde de davanın açılması mümkün olacaktır.

Trafik kazaları, zarar veren kişinin haksız fiil sorumluluğunun doğmasına yol açan bir olaydır. Genel yetki kuralının dışında 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 16. Maddesinde trafik kazalarında yetkili mahkeme düzenlenmiştir. trafik kazalarında yetkili mahkemelerden birisi kazanın meydana geldiği yerken diğer yetkili mahkemede zarar gören kişinin yerleşim yeri mahkemesidir. Son olarak sigortacının merkez ya da şubesinin olduğu yerdeki mahkeme de yetkili olabilir. Ayrıca acentenin bulunduğu yer mahkemesi de yetkili olarak belirlenebilir. Ölümlü veya yaralamalı trafik kazası nedeniyle açılacak maddi ve manevi tazminat davasında birden fazla yetkili mahkeme vardır:

• Bunlardan ilki, davalılardan herhangi birisinin yahut davacının ikametgahının bulunduğu yer mahkemesinde tüm sorumlulara maddi ve manevi tazminat davası açılabilir (HMK md.6).
• İkincisi, trafik kazasının meydana geldiği yer mahkemesinde tazminat davası açılabilir (HMK md.16/1).
• Bununla birlikte, trafik sigortası şirketinin merkezinin bulunduğu yer mahkemesinde de maddi ve manevi tazminat davası açılabilir (HMK md.14/2).

Trafik Kazası Nedeniyle Açılacak Tazminat Davasında Hangi Zararlar İstenebilir?

Trafik kazası nedeniyle açılacak tazminat davalarında istenecek zararlar, trafik kazasının ölümle yahut yaralanmayla sonuçlanmasına göre farklılık göstermektedir.

Yaralanmalı Trafik Kazası Sonucunda Talep Edilebilecek Zararlar

Yaralanmalı trafik kazalarında açılacak tazminat davalarında talep edilebilecek zararlar şu şekildedir:

• Tedavi ve iyileşme giderleri. (6098/m.54/1)
• Yaralanan kişinin gelir kaybı
• Yaşam boyu bakıma muhtaçlık durumunda bakıcı giderleri. (6098/m.54/1)
• Ekonomik geleceğin sarsılmasından doğan kayıplar,
• Geçici işgöremezlik nedeniyle maddi ve manevi tazminat. (6098/m.54/2)
• Beden gücü kaybı nedeniyle maddi tazminat. (6098/m.54/3)
• Yaşam boyu kullanılacak protez, ilaç ve gereç giderleri (6098/m.54/1)
• Estetik zararlar ve ekonomik geleceğin sarsılması nedeniyle tazminat. (6098/m.54/4)
• Beden gücü kaybı nedeniyle manevi tazminat (6098/m. 56/2).

Ölümlü Trafik Kazası Sonucunda Talep Edilebilecek Zararlar

Ölümlü trafik kazalarında açılacak tazminat davalarında talep edilebilecek zararlar şu şekildedir:

• Ölen kişinin tüm cenaze masrafları,
• Ölüm hemen gerçekleşmemişse tedavi giderleri ve maddi kayıplar (6098/m.53/2)
• Manevi Tazminat: Ölümle birlikte duyulan acı, ızdırap sonucunda ölenin yakınları tazminat talebinde bulunabilir. Ölenin destek tazminatı isteyemeyecek durumda olan birinci derece yakınlarının (örneğin yetişkin çocuklarının, kardeşlerinin) manevi tazminat istekleri (6098/m.56/2)
• Destekten Yoksun Kalma Tazminatı: Trafik kazası sonucunda ölen kişinin bakımını, masraflarını üstlendiği kişilerin ölüm sonucunda yoksun kaldıkları bedelleri isteyebilmeleri mümkündür. Bu tazminat türü ölen kişinin öbür boyu desteğinden mahrum kalanlar tarafından açılabilir. Destekten yoksun kalma tazminatının talep edilebilmesi için ölen kişinin akrabası olma şartı yoktur. Bu tazminatın, ölenin destek verdiği herhangi bir kimse tarafından da istenebilir. (6098/m.53/3 ve 56/2)

Araç Hasarı Nedeniyle Tazminat Davasında Talep Edilecek Zararlar

• Araç hasarlanmışsa onarım bedeli
• Araç kullanılamaz hale gelmişse (pert olmuşsa) araç bedeli
• Araçtaki hasardan dolayı onarım sonrası değer kaybının istenmesi
• Ticari araçlarda onarım süresince “kazanç kaybı”

Trafik Kazası Nedeniyle Açılacak Tazminat Davalarında Zamanaşımı Süresi

Trafik kazasının yani haksız fiilin meydana geldiği an, tazminat davalarının zamanaşımı süresi işlemeye başlar. Trafik kazaları nedeniyle tazminat davası zamanaşımı süreleri şunlar olup, hangisi davacının lehine ise, o zamanaşımı süresi uygulanır:

• Esas Zamanaşımı Süresi: Motorlu araç kazalarından doğan maddi zararların tazminine ilişkin talepler, zarar görenin, zararı ve tazminat yükümlüsünü öğrendiği tarihten başlayarak iki yıl ve herhalde, kaza gününden başlayarak on yıl içinde zamanaşımına uğrar. Trafik kazası nedeniyle tazminat davası bu süre içinde açılmalıdır.
• Ceza Zamanaşımı Süresi: Trafik kazası nedeniyle açılacak tazminat davası, cezayı gerektiren bir fiilden doğar ve ceza kanunu bu fiil için daha uzun bir zamanaşımı süresi öngörmüşse, bu süre, maddi tazminat talepleri için de geçerlidir. Bir diğer ifadeyle, trafik kazası neticesinde ölüm veya yaralama meydana gelmiş ve ceza kanununda o suç için bir dava zamanaşımı öngörülmüşse, bu kanunda belirlenen dava zamanaşımı süresi ne kadar ise, trafik kazası nedeniyle açılacak maddi ve manevi tazminat davası açma süreleri de o olacaktır. Bununla birlikte, ceza kanunundaki temel dava zamanaşımı süresi geçse bile, ceza davası devam ediyorsa, yani ceza hukukundaki “uzamış dava zamanaşımı” devreye girmişse, ceza davası devam ettiği müddetçe herhangi bir zamanaşımı süresine bağlı olmadan trafik kazası nedeniyle tazminat davası açılabilir.

Trafik Kazalarında Maddi ve Manevi Tazminat Hesabı

Trafik kazası nedeniyle tazminat davası nedir sorusunu üst tarafta detaylıca cevapladık. Peki Trafik kazası nedeniyle tazminat davası sonucunda mağdurlara verilecek maddi ve manevi tazminat nasıl hesaplanır? Trafik kazası nedeniyle tazminat davasında hükmedilecek maddi ve manevi tazminat tutarlarının net bir rakamı yoktur. Çünkü tazminat miktarları kazanın oluş şekli, kusur ve özelliklerine göre değişiklik gösterir. Manevi tazminat davalarında dikkate alınan unsurlar aşağıdaki gibidir:

• Mağdur ve şüphelilerin tarafların sosyal ve ekonomik durumları
• Trafik kazasının meydana geliş şekli
• Mağdur ve şüphelinin kusur oranları
• Hak ve nesafet kurallar

Maddi tazminat davalarında ise dikkate alınan unsurlar şunlardır:

• Mağdur ve şüphelinin kusur oranları
• Trafik kazası sonrası gerçekleşen maluliyet oranı
• Maluliyete uğrayan kişinin aktif ve pasif çalışma yılları
• Maluliyete uğrayan kişinin yaşı ve ekonomik durumu

Trafik Kazası Nedeniyle Tazminat Davası Dava Dilekçesi Nasıl Yazılmalı ?

Dava dilekçelerinin biçimi ve içeriği 6100 sayılı HMK’nin 119. maddesin de belirtildiği gibi olmalı, dava öncesi elde edilmesi olanaklı tüm belgeler toplanmalı ve bunlar dava dilekçesine eklenmeli; listenin altına ilgili yerlerden istenecek belgeler hakkında açıklama konulmalıdır. Sonradan ele geçecek belgeler delil listesi ekinde sunulabilir. Bu konuda, 6100 sayılı HMK 121. maddesinde:

“Dava dilekçesinde gösterilen ve davacının elinde bulunan belgelerin asıllarıyla birlikte harç ve vergiye tabi olmaksızın davalı sayısından bir fazla düzenlenmiş örneklerinin veya sadece örneklerinin dilekçeye eklenerek, mahkemeye verilmesi ve başka yerlerden getirtilecek belge ve dosyalar için de bunların bulunabilmesini sağlayıcı açıklamanın dilekçede yer alması zorunludur.” düzenlenmiş;

Aynı hüküm, Yasa’nın “Ön inceleme” bölümü 140. maddesi 5. fıkrasında da (ikinci delil aşaması olarak) yinelenmiş; ancak bu kez iki haftalık “kesin süre” verilmiştir. Trafik kazası nedeniyle tazminat davasında bu hususlara dikkat edilmelidir.

Destek Tazminatı Dilekçesinde “Konu” Başlıkları

• Olay ve tarihi
• Kusur ve sorumluluk
• Ölen destek hakkında bilgiler (Doğum tarihi, işi, mesleği, kazancı vb.)
• Destekten yoksun kalan davacılar hakkında bilgiler (Doğum tarihleri ve destekle yakınlık dereceleri)
• Maddi tazminat istekleri (Belirsiz alacak davası olarak her davacı için harca esas “simgesel” değerler; kısmi istek olmadığı belirtilerek)
• Manevi tazminat istekleri
• Sigortacının sorumluluğu ve sigortadan maddi tazminat isteği

Bedensel Zararlarda “Konu” Başlıkları

• Olay ve tarihi
• Kusur ve sorumluluk
• Bedensel zarar hakkında bilgiler
• Davacının doğum tarihi, işi, mesleği, kazancı vb. hakkında bilgiler, çocuksa öğrenci belgesi, ev kadını veya emekli ise bu konuda açıklamalar
• Tedavi belgeleri, nerede nasıl tedavi gördüğü hakkında bilgiler
• Maddi tazminat istekleri (Kalıcı sakatlık söz konusu ise güç kaybı tazminatı, geçici işgöremezlik zararı, tedavi ve tüm iyileşme giderleri, yaşam boyu bakıma muhtaç ise akıcı giderleri) (Belirsiz alacak davası olarak her bir istek kalemi için harca esas “simgesel” değerler; kısmi istek olmadığı belirtilerek)
• Manevi tazminat istekleri
• Sigortacının sorumluluğu ve sigortadan maddi tazminat isteği (sigorta kısmi ödeme yapmışsa bunun tutarı ve ödeme tarihi)

Tüm Trafik Kazası Tazminat Davalarında Deliller

• Trafik kazası tespit tutanağı
• Sürücülerin ve görgü tanıklarının ilk ifadeleri
• Karakol yazısı
• Alkol raporları
• Araçların ruhsatname fotokopileri
• Sürücülerin ehliyetname ve nüfus kağıdı fotokopileri
• Sigorta poliçelerinin fotokopileri
• Zarar gören kişiler hakkında bilgiler
• Savcılığı iddianamesi, fezleke veya takipsizlik kararı
• Ceza davası açılmışsa dosya numarası ve dosyadaki belgelerin fotokopileri
• Savcılığı Hazırlık aşamasında veya Ceza Mahkemesince keşif ve bilirkişi incelemesi yapılmışsa, tutanak ve bilirkişi raporlarının birer sureti

Ölümlü Trafik Kazalarında Sunulacak Deliller

Trafik kazası nedeniyle tazminat davasında yukarıdaki belgelere ek olarak:

• Ölü muayene (otopsi) raporu
• Ölenden aile nüfus tablosu
• Ölenin kimliği ve kişiliği hakkında bilgiler
• Ölen çalışan biri ise işi, mesleği, kazancı, öğrenim durumu hakkında belge ve bilgiler
• Ölen öğrenci ise okulu, sınıfı hakkında belgeler ve bilgiler
• Destekten yoksun kalanların kimlik bilgileri, adresleri, ölenle yakınlık dereceleri
• Destekten yoksun kalanlar aynı zamanda mirasçı iseler mirasçılık belgesi
• Ölüm hemen değil de, olaydan bir süre sonra gerçekleşmişse, tedavi belgeleri
• Cenaze ve defin işleri ile ilgili belgeler
• Daha sonra ad ve adresleri bildirilecek tanıklar (Hangi konuda dinletileceği açıklamaları ile birlikte)

Yaralanmalı Trafik Kazalarında Sunulacak Deliller

Trafik kazası nedeniyle tazminat davasında yukarıdaki belgelere ek olarak:

• Adli Tabip raporu (geçici veya kesin rapor)
• Kaza geçiren kişinin kimlik bilgileri, işi, işyeri, mesleği, kazancı, öğrenim durumu hakkında belgeler ve bilgiler
• Hastane kayıtları ve tedavi belgeleri
• Tedavi sürmekte ve yeni bir ameliyat gerekmekte ise, buna ilişkin bilgiler
• Geleceğe yönelik tedavi ve ameliyat söz konusu ise buna ilişkin hekim raporu
• Tedavi ve iyileşme için yapılan tüm harcamalara ilişkin belgeler, bilgiler ile fatura ve makbuz gibi belgelerden yeterince yoksa, ne gibi harcamalar yapıldığına ilişkin açıklamalar, örneğin özel bakım ve beslenme giderleri ile yardımcı kişi giderleri, hastanın ve yakınlarının tedavi için yol giderleri, tedavi için gidilen yerde hastanın ve yakınlarının barınma, yiyip içme ve yol giderleri hakkında açıklamalar
• Kaza geçiren okul çağında bir çocuksa, hangi okulda okuduğu, kaçıncı sınıfta olduğu hakkında okul müdürlüğünden alınacak belgeler, uzun süren tedavisi nedeniyle sınıfta kalıp kalmadığı veya kaç yıl kaybettiği hakkında açıklama ve belgeler
• Daha sonra ad ve adresleri bildirilecek tanıklar (Hangi konuda dinletileceği açıklamaları ile birlikte)

İlgili Yerlerden İstenecek Belge ve Dosyalar

• Ceza Mahkemesi veya Savcılık soruşturma dosyası
• Kazaya karışan araçların trafik sicil kayıtları
• Nüfus Müdürlüğünden tarafların kimlik bilgileri ve aile nüfus tabloları
• Sigorta Şirketinden kaza ile ilgili dosya ve sigorta poliçeleri
• Bedensel zararlarda hastane kayıtları ve tedavi belgeleri

Araç Hasarlarında Sunulacak Deliller

Yukardaki kaza ile ilgili tutanaklar ve belgelere ek olarak:

• Araç hasarının tespitine ilişkin eksper veya uzman bilirkişi raporu,
• Mahkeme kanalıyla tespit yaptırılmışsa değişik iş dosyasından alınan belgeler,
• Araç kullanılamaz hale gelmişse (pert olmuşsa) bırakılan yere teslim belgesi,
• Araç yabancı plakalı ise, gümrüğe terk belgesi,
• Hurda araç sigortacı tarafından teslim alınmışsa buna ilişkin belge
• Onarımla ilgili parça ve işçilik faturaları
• Aracın satış belgesi
• Aracın yaşı, kullanma süresi ve kilometresi ile başka niteliklerine göre, yetkili satıcı veya ikinci el satıcılardan (galeri sahiplerinden) alınan ve ara cin değerini belirten belgeler.
• Ticari araçlarda kazanç kaybını kanıtlamak amacıyla gerekli belge ve bilgiler.

Trafik Kazalarında Maddi Tazminat Nasıl Hesaplanır?

Maddi tazminat nasıl hesaplanır sorusu, daha net ve kesin verilerle cevaplanabilecek bir konudur. Fakat manevi tazminat daha karışık ve mahkemenin takdirindedir. Maddi tazminatın miktarını doğrudan oluşan zarar ve kusur oranı belirlemektedir. Örnek olarak; trafik kazası, neticesinde maluliyete uğrayan (yaralanan) kişinin maluliyet oranının %70 olduğunu kabul edelim. Maluliyete uğrayanın olaydaki kusur oranının %40, yaşının 50, maaşının 6000 TL olduğunu varsayalım. Genel hatları ile bir hesaplama yapmak gerekirse, tazminat miktarı şu esaslara göre belirlenecektir:

• Maluliyete uğrayan kişinin 72 yaşına kadar işgücü olduğu kabul edilir. Malul kişinin 65 yaşına kadar aktif çalışma süresi, 65 yaş ile 72 yaş arasında da pasif çalışma süresi hesaplanır. Örnekte; maluliyete uğrayan kişi 15 yıl aktif, 7 yıl pasif çalışma yapacaktır.
• Maluliyete uğrayan kişinin işgücü kaybı her ay için ayrı ayrı hesaplanır. Bu durumda 6000 TL maaş alan mağdurun maaşından kusur oranı olan %40 düşülmeli, bulunan miktar %70 maluliyet oranı ile çarpılmalıdır. Somut örneğimizde; 6000 TL maaş – % 40 mağdurun kusur oranına tekabül eden miktar = 3600 TL x 70/100 = 2520 TL aylık işgücü ve gelir kaybı olarak hesaplanır. Yıllık işgücü/gelir kaybı 30.240 TL olacaktır.
• Bulunan yıllık işgücü/gelir kaybı aktif ve pasif çalışma süresi olan 22 yıl ile çarpılır. Somut örneğimizde; yıllık işgücü kaybı 30240 x 22 yıl = 665.280 TL maddi tazminat olarak ortaya çıkacaktır.
• İskontolama yöntemi nedeniyle tazminattan kabaca %25 oranında indirim yapılması gerekir.