Oturma İzni (İkamet İzni) Nedir? Nasıl Alınır?

oturma izni nedir

Oturma izni; Türkiye’de  doksan günden fazla süre ile kalmak isteyen her yabancı uyruklu kişi tarafından alınması zorunlu olan, ülkede yaşayan yabancı uyruklu kişileri tespite ve kontrole yarayan bir çeşit izin sistemidir. Alınan oturma izinleri (ikamet izni) altı ay süre için geçerli olup bu süre içerisinde kullanılmadığı taktirde yetkili makamlarca iptal edilir. Oturma izni ( ikamet izni ) yasal dayanağını “Yabancılar ve Uluslar arası Koruma Kanunu ile Yabancıların Türkiye’de İkamet ve Seyahatleri ile ilgili Kanun’dan almaktadır.

İkamet izni çeşitleri;

  • Kısa dönem oturma izni: 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun 31. ila 33. maddelerinde kısa dönem ikamet izni düzenlenmiştir. Ayrıca Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 28. ve 29. maddelerinde kısa dönem ikamet izni düzenlenmiştir.
  • Aile oturma izni: 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun 34. ila 37. maddelerinde aile ikamet izni düzenlenmiştir. Ayrıca Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 30. ila 34. maddelerinde aile ikamet izni düzenlenmiştir.
  • Öğrenci oturma izni: 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun 38. ila 41. maddelerinde öğrenci ikamet izni düzenlenmiştir. Ayrıca Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 35. ila 39. maddelerinde öğrenci ikamet izni düzenlenmiştir.
  • Uzun dönem oturma izni: 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun 42. ila 45.maddelerinde uzun dönem ikamet izni düzenlenmiştir. Ayrıca Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 40. ila 43. maddelerinde uzun dönem ikamet izni düzenlenmiştir.
  • İnsani oturma izni: 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun 46.ve 47. maddelerinde insani ikamet izni düzenlenmiştir. Ayrıca Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 44. maddesinde insani ikamet izni düzenlenmiştir.
  • İnsan ticareti mağduru oturma izni: 6458 sayılı Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun 48. ve 49. maddelerinde insan ticareti mağduru ikamet izni düzenlenmiştir. Ayrıca Yabancılar ve Uluslararası Koruma Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmeliğin 45. ve 46. maddelerinde insan ticareti mağduru ikamet izni düzenlenmiştir.

Yabancıların Türkiye’de kalma sürelerine ve sebeplerine göre ikamet izinleri kısa dönem, uzun dönem, aile, öğrenci, insani ikamet izni ve insan ticareti mağduru ikamet izni gibi farklı türlerde olabilmektedir. Başvurudan önce başvuru sahibinin hangi tür bir ikamet izni için uygun olduğunu belirlemesi ve daha sonrasında başvurusunu yapması daha uygun olacaktır.

oturma izni sartlari nedir
oturma izni sartlari

Oturma İzni (İkamet İzni) Nasıl ve Nereden Alınır ?

Oturma izni (İkamet izni) başvurusu online olarak Göç İdaresine ait online site üzerinden e-ikamet linki (https://e-ikamet.goc.gov.tr/) kullanılarak yapılabilmektedir. “İlk Kez İkamet İzni Başvurusu Yapıyorum” linki üzerinden karşımıza çıkan başvuru formu eksiksiz ve doğru bilgiler ile doldurulmalıdır. Yapılan bu işlemlerden sonra İl Göç İdaresi Müdürlüğü’ne ait e-ikamet sekmesi üzerinden alınacak randevu ile doldurulan başvuru formu çıktısı alınıp imzalanmak sureti ile ve gerekli diğer belgeler ile İl Göç İdaresi Müdürlüğü’ne teslim edilir. Başvuru Formu randevu gününe kadar ilgiliye Türkiye’de yasal olarak oturma hakkı sağlamaktadır. Başvuruya ilişkin sonuç doksan gün içerisinde ilgilisine PTT Kargo tarafından ulaştırılır.

E-İkamet linki üzerinden yapılan başvuru bir ön başvuru niteliğindedir. Ön başvurudan sonra yapılması gereken oturulmak istenilen yerdeki Göç İdaresi Müdürlüğü’nden randevu almak olmalıdır. Yapılan başvuruya Red, Onay veya İptal şeklinde bilgilendirme yapacak olan kurum İl Göç İdaresi Müdürlüğü’dür.

[vc_row][vc_column][vc_column_text] [/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_message message_box_style=”outline” message_box_color=”blue” icon_fontawesome=”fas fa-balance-scale”]Oturma izni (ikamet izni) başvuruları ilgilisi tarafından bizzat yapılabileceği gibi bir vekil aracılığı ile de başvuru yapmak mümkündür. Başvuruya ilişkin sürecin konusunda uzman bir avukat tarafından yürütülmesi başvurunun olumlu sonuçlanması ve aynı zamanda zaman ve maliyetten tasarruf sağlaması açısından oldukça önemlidir.[/vc_message]

Oturma İzni (İkamet İzni) Alabilecek Kişiler Kimlerdir?

Kısa Dönem İkamet İzni

  • Bilimsel araştırma amacıyla gelecek olan yabancılar
  • Türkiye’de taşınmaz malı bulunan yabancılar
  • Ticari bağlantı veya iş kuracak olan yabancılar
  • Hizmet içi eğitim programına katılacak olan yabancılar
  • Türkiye Cumhuriyeti’nin taraf olduğu anlaşmalar ya da öğrenci değişim programları çerçevesinde eğitim veya benzeri amaçlarla gelecek olan yabancıla
  • Turizm amaçlı kalacak yabancılar
  • Kamu sağlığına tehdit olarak nitelendirilen hastalıklardan birini taşımamak kaydıyla tedavi görecek olan yabancılar
  • Adli veya idari makamların talep veya kararlarına bağlı olarak Türkiye’de kalması gereken yabancılar
  • Aile ikamet izni şartlarını kaybetmesi durumunda kısa dönem ikamet iznine geçirilecek olan yabancılar
  • Türkçe öğrenme kurslarına katılacak olan yabancılar
  • Kamu kurumları aracılığıyla Türkiye’de eğitim, araştırma, staj ve kurslara katılacak olan yabancılar
  • Türkiye’de yükseköğrenimini tamamlayanlardan mezuniyet tarihinden itibaren altı ay içinde müracaat eden yabancılar
  • Türkiye’de çalışmayan ancak Bakanlar Kurulunca belirtilecek kapsam ve tutarda yatırım yapacaklar ile bunların yabancı eşi, kendisinin ve eşinin ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuğu
  • Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti vatandaşı olan yabancılar.

Aile İkamet İzni

Türk vatandaşlarının, 5901 sayılı Kanunun 28 inci maddesi kapsamında olanların veya ikamet izinlerinden birine sahip olan yabancılar ile mültecilerin ve ikincil koruma statüsü sahiplerinin;

  • Yabancı eşine,
  • Kendisinin veya eşinin ergin olmayan yabancı çocuğuna,
  • Kendisinin veya eşinin bağımlı yabancı çocuğuna aile ikamet izni düzenlenebilir.

Aile ikamet izni talebinde bulunan yabancının birden fazla eşi olması halinde, eşlerden yalnızca birine aile ikamet izni düzenlenebilir. Ancak, yabancının tüm çocuklarına aile ikamet izni verilebilir.

Çocukların aile ikamet izni taleplerinde ülkemiz dışında varsa ortak velayeti bulunan anne veya babanın muvafakati olmalıdır.

Aile ikamet izni, öğrenci ikamet izni almadan ilk ve ortaöğretim kurumlarında on sekiz yaşına kadar eğitim hakkı sağlamaktadır.

Aile ikamet izni olan yabancılar aşağıdaki hallerde kısa dönem ikamet izni talebinde bulunabilir:

  • Boşanma durumunda Türk vatandaşıyla evli ve en az üç yıl aile ikamet izniyle kalmışsa, (Ancak aile içi şiddet nedeniyle mağdur olduğunu mahkeme kararıyla ispat eden yabancılardan en az üç yıl aile ikamet izniyle kalmış olma şartı aranmamaktadır.)
  • Destekleyicinin ölmesi durumunda destekleyiciye bağlı aile ikamet izniyle ülkemizde kalıyorsa,

Ülkemizde en az üç yıl aile ikamet izniyle kalmış olanların on sekiz yaşını doldurmuş olması halinde.

Öğrenci İkamet İzni

  • Aile ikamet izni bulunmayan ilk ve orta derecede öğrenim görecek yabancılara (Aile ikamet izni bulunan ilk ve ortaöğretim seviyesinde eğitim görecek yabancılar 18 yaşına kadar ikamet izni almasına gerek kalmadan eğitimine devam edebilmektedir. Ancak 18 yaşını dolduran ve halen ortaöğretim seviyesinde eğitimine devam eden öğrencilerin ikamet izni alması gerekmektedir.)
  • Ülkemizde bir yükseköğretim kurumunda ön lisans, lisans, yüksek lisans, doktora, Tıpta Uzmanlık Eğitimi (TUS), Diş Hekimliğinde Uzmanlık Eğitimi (DUS) seviyelerinde eğitim görecek yabancılara, öğrenci ikamet izni düzenlenebilir. Öğrenci ikamet izni, öğrencinin yalnızca eş ve çocuklarına aile ikamet izni başvurularında destekleyici olma hakkı sağlamaktadır. Diğer yakınlarına, ikamet izni alma konusunda hiçbir hak sağlamaz.

Uzun Dönem İkamet İzni

  • Türkiye’de kesintisiz en az sekiz yıl ikamet izniyle kalmış olan ya da Bakanlığın belirlediği şartlara uyan yabancılara, Bakanlığın onayıyla valilikler tarafından süresiz ikamet izni düzenlenir.
  • Mülteci, şartlı mülteci ve ikincil koruma statüsü sahipleri ile insani ikamet izni sahiplerine ve geçici koruma sağlananlara, uzun dönem ikamet iznine geçiş hakkı tanınmamaktadır.

İnsani İkamet İzni

  • Çocuğun yüksek yararı söz konusu olduğunda,
  • Haklarında sınır dışı etme veya Türkiye ye giriş yasağı kararı alındığı hâlde, yabancıların Türkiye’den çıkışları yaptırılamadığında ya da Türkiye’den ayrılmaları makul veya mümkün görülmediğinde,
  • Kanunun 55. maddesi uyarınca yabancı hakkında sınır dışı etme kararı alınmadığında,
  • Kanunun 53., 72. ve 77. maddelerine göre yapılan işlemlere karşı yargı yoluna başvurulduğunda,
  • Başvuru sahibinin ilk iltica ülkesi veya güvenli üçüncü ülkeye geri gönderilmesi işlemlerinin devamı süresince,
  • Acil nedenlerden dolayı veya ülke menfaatlerinin korunması ile kamu düzeni ve kamu güvenliği açısından Türkiye’ye girişine ve Türkiye’de kalmasına izin verilmesi gereken yabancıların, ikamet izni verilmesine engel teşkil eden durumları sebebiyle diğer ikamet izinlerinden birini alma imkânı bulunmadığında,
  • Olağanüstü durumlarda, insani ikamet izni düzenlenebilir.

İnsan Ticareti Mağduru İkamet İzni

  • İnsan ticareti mağduru olduğu veya olabileceği yönünde kuvvetli şüphe bulunan yabancılara insan ticareti mağduru ikamet izni düzenlenmektedir.
oturma izni suresi ne kadar
oturma izni suresi

Oturma İzni (İkamet İzni) Kaç Yıllık Verilir?

  • Kısa Dönem İkamet İzni: Kısa dönem ikamet izni, yukarıda 13. ve 14. sırada yer alan yabancılar hariç olmak üzere her defasında en fazla ikişer yıllık sürelerle düzenlenebilir.
  • Aile İkamet İzni: Aile ikamet izni her defasında üç yılı aşmayacak şekilde düzenlenebilir. Aile ikamet izninin süresi hiçbir şekilde destekleyicinin ikamet izni süresini aşamaz.
  • Öğrenci İkamet İzni: Yabancı öğrencinin öğrenim süresi bir yıldan kısa ise öğrenci ikamet izni süresi öğrenim süresini aşamaz. Kamu kurum ve kuruluşları aracılığıyla gelerek Türkiye de öğrenim görecek yabancılara, öğrenim süresince ikamet izni verilebilir. Bakımı ve masrafları gerçek veya tüzel kişi tarafından üstlenilen ilk ve orta derecede öğrenim görecek yabancılara, velilerinin veya yasal temsilcilerinin muvafakatiyle öğrenimleri süresince birer yıllık sürelerle öğrenci ikamet izni verilebilir ve uzatılabilir.
  • Uzun Dönem İkamet İzni: Uzun Dönem ikamet izni süresiz düzenlenmektedir.
  • İnsani İkamet İzni: Bakanlıkça belirlenen sürelerle sınırlı olmak kaydıyla ve Genel Müdürlüğün onayı alınarak valiliklerce insani ikamet izni verilebilir ve bu izinler uzatılabilir.
  • İnsan Ticareti Mağduru İkamet İzni: İnsan ticareti mağduru ikamet izni valiliklerce otuz gün süreli düzenlenmektedir. Düzenlenen insan ticareti mağduru ikamet izinleri en fazla altışar aylık sürelerle uzatılabilir, ancak bu süreler toplamda üç yılı geçemez.

Oturma İzni (İkamet İzni) Şartları Nelerdir?

Kısa Dönem İkamet İzni

Kısa dönem ikamet izninin düzenlenebilmesi için yabancıların Kanunun 32. maddesinde yer alan şartları taşıması gerekmektedir.

  • Türkiye’de kalış amacıyla ilgili destekleyici bilgi ve belgeleri ibraz etmek,
  • Anılan Kanunun 7. maddesi kapsamına girmemek,
  • Genel sağlık ve güvenlik standartlarına uygun barınma şartlarına sahip olmak,
  • İstenilmesi halinde, vatandaşı olduğu ya da yasal olarak ikamet ettiği ülkenin yetkili makamları tarafından düzenlenmiş adli sicil kaydını gösteren belgeyi sunmak,
  • Türkiye’de kalacağı adres bilgilerini vermek.

Aile İkamet İzni

Aile ikamet izninin düzenlenebilmesi için yabancıların Kanunun 35. maddesinde yer alan şartları taşıması gerekmektedir.

  • Destekleyicide aranan şartları karşılamak, (Destekleyicinin; tüm aile fertlerini kapsayan geçerli sağlık sigortası, fert başına asgari ücretin üçte birinden az olmamak kaydıyla aylık gelire sahip olması, son beş yıl içinde aile düzenine karşı suç işlememiş olduğunu adli sicil kaydıyla belgelemesi, az bir yıl Türkiye’de ikamet etmesi ve adres kayıt sistemine kayıtlı olması)
  • Destekleyicinin yanında kalmak üzere aile ikamet izni talebinde bulunanlarda aranan şartları karşılamak, (Ülkemizde kalış amacıyla ilgili destekleyici bilgi ve belgeleri ibraz etmesi, belirtilen kişilerle birlikte yaşadığını veya yaşama niyetini taşıdığını ortaya koyması, eşlerin on sekiz yaşını doldurmuş olması, anılan Kanunun 7 nci maddesi kapsamına girmemesi, evliliğin aile ikamet izni almak amacıyla yapılmamış olması)

Öğrenci İkamet İzni

Öğrenci ikamet izninin düzenlenebilmesi için yabancıların Kanunun 39. maddesinde yer alan şartları taşıması gerekmektedir.

  • Türkiye de kalış amacıyla ilgili destekleyici bilgi ve belgeleri ibraz etmek (Kanunun 38. maddesi),
  • Anılan Kanunun 7. maddesi kapsamına girmemek,
  • Türkiye de kalacağı adres bilgilerini vermek,

Uzun Dönem İkamet İzni

Uzun dönem ikamet izninin düzenlenebilmesi için yabancıların Kanunun 43. maddesinde yer alan şartları taşıması gerekmektedir.

  • Kesintisiz en az sekiz yıl ikamet izniyle Türkiye’de yaşamış olmak (Kesintisiz sekiz yılın hesaplanmasında Kanunun 38. maddesinde yer alan öğrenci ikamet izni süresinin yarısı, diğer ikamet izinlerinin ise tamamı sayılmaktadır.),
  • Son üç yıl içinde sosyal yardım almamış olmak,
  • Kendisi veya varsa ailesinin geçimini sağlayacak yeterli ve düzenli gelire sahip olmak,
  • Geçerli sağlık sigortasına sahip olmak,
  • Kamu düzeni veya kamu güvenliği açısından tehdit oluşturmamak (Göç Politikaları Kurulunun uygun gördüğü yabancılar hariç)

Uzun dönem ikamet izninin sağladığı haklar: Uzun dönem ikamet izni sahibi yabancılar; askerlik yapma yükümlülüğü, seçme ve seçilme, kamu görevlerine girme ve muaf olarak araç ithal etme ve özel kanundaki düzenlemeler hariç sosyal güvenliğe ilişkin hakları saklı kalmak kaydıyla Türk vatandaşlarına tanınan haklardan yararlanabilirler.

İnsani İkamet İzni

İnsani ikamet izinlerinde diğer ikamet izinlerinin verilmesindeki şartlar aranmamaktadır.

İnsan Ticareti Mağduru İkamet İzni

İnsan ticareti mağduru ikamet izninde diğer ikamet izinlerinin verilmesindeki şartlar aranmamaktadır.

Oturma İzni (İkamet İzni) Almak İçin Gerekli Belgeler

E–ikamet linki üzerinden yapılan başvuru ve alınan randevu sonrası talep edilen ikamet izni için gerekli olan belgeler alınmak istenen ikamet izi çeşidine göre şöyle sıralanabilir;

Kısa Dönem İkamet İzni İçin Gerekenler

  • Sağlık Sigortası
  • Maddi İmkan Beyanı
  • Pasaport veya dengi bir belgenin aslı ile fotokopisi
  • İkamet İzni Başvuru Formu
  • 4 Adet Biyometrik Fotoğraf

Uzun Dönem İkamet İzni İçin Gerekli Belgeler

  • İkamet İzni Başvuru Formu
  • Sağlık Sigortası
  • 4 Adet Biyometrik Fotoğraf
  • Pasaport veya dengi bir belgenin aslı ile fotokopisi
  • Maddi İmkan beyanı
  • Adres kayıt sistemine kayıtlı olunduğunu gösteren belge
  • Son üç yıl içerisinde sosyal yardım alınmadığına ilişkin imzalı ve mühürlü belgenin aslı

Öğrenci İkamet İzni İçin Gerekli Belgeler

  • İkamet İzni Başvuru Formu
  • Pasaport veya dengi bir belgenin aslı veya fotokopisi
  • 4 adet biyometrik fotoğraf
  • İkamet izni boyunca kullanılmak üzere maddi imkan beyanı
  • Sağlık sigortası
  • Aktif öğrencilik belgesi

Aile İkamet İzni İçin Gerekli Belgeler

  • İkamet izni başvuru formu
  • Pasaport veya dengi bir belgenin yerine geçecek imzalı veya e-imzalı belge.
  • 4 adet biyometrik fotoğraf

Destekleyici Kişinin Sunması Gereken Belgeler:

  • Pasaport veya dengi bir belgenin yerine geçecek imzalı veya e-imzalı belge.
  • Nüfus cüzdanının aslı ve fotokopisi.
  • Süre boyunca yetecek miktarda maddi imkanın beyanı
  • Başvuran tüm aile bireyleri için sağlık sigortası
  • İkamet izni belgesinin veya dengi bir belgenin aslı ve fotokopisi.
  • Adli sicil kaydı
  • Adres kayıt sistemine kayıtlı bulunduğuna dair belge

Oturma İzni İçin Gerekli Fotoğraf

Oturma izni için gerekli olan belgelerden olan fotoğrafın son altı ay içinde çekilmiş ve biyoetrik özellikte olması gerekmektedir. Aksi durumda başvuru evrakları eksik olacağından başvurunuz olumsuz sonuçlanacaktır.

Oturma İzni Uzatmak İçin Gerekli Belgeler

  • İkamet izni başvuru formu
  • Pasaport veya dengi bir belgenin nüshası (noter onaylı olmalıdır.)
  • 4 adet fotoğraf
  • İkamet izni süresince yetecek miktarda maddi olanak beyanı
  • Sağlık sigortası

Oturma İzninin İptal Edilmesi

Aşağıda saydığımız sebeplerin varlığı halinde oturma izinleri yetkili makamlarca iptal edilebilmektedir. Bu sebepleri şöyle sıralayabiliriz:

Öğrenci ikamet izni için iptal veya ret sebepleri:

  • Öğrenci ikamet izni şartlarının yerine getirilmemesi.
  • Öğrenci ikamet izninin amacı dışında kullanılması.
  • Öğrenimin sürdürülmesinin imkansız hale gelmesi.
  • Kişinin hakkında çıkmış sınır dışı edilme kararı veya ülkeye giriş yasağı konulması.

Aile ikamet izni için iptal veya ret sebepleri:

  • Yabancı uyruklu kişi için çıkmış sınır dışı edilme kararı veya ülkeye giriş yasağı konulması.
  • Aile ikamet izninin amacı dışında kullanılması.
  • Aile ikamet izni şartlarının yerine getirilmemesi.

Kısa dönem ikamet izni için iptal veya ret sebepleri:

  • Yabancı uyruklu kişi için çıkmış sınır dışı edilme kararı.
  • Yurt dışında fazla süre kalması sebebiyle ihlal kararı verilmesi veya ülkeye giriş yasağı konulması.
  • Kısa dönem izninin verilme amacı dışında faaliyet yürütme.
  • Kısa dönem ikamet izni şartlarının yerine getirilmemesi.

Uzun dönem ikamet izni için iptal veya ret sebepleri:

  • Yabancı uyruklu kişinin kamu düzeni açısından tehlikeli görülmesi.
  • Zorunlu sebepler göz ardı edilmek şartıyla Türkiye dışında 1 yıl veya daha uzun süre bulunulması.

Oturma İzni (İkamet İzni) Fiyatları

Değerli kağıt sınıflamasına dahil olan ikamet izni belgesi kart bedeli 01.01.2021 tarihinden itibaren yıl sonuna kadar 125 TL olarak belirlenmiştir.

Başvuru için ödenmesi gereken harç miktarı Resmi Gazete’de yayınlanmakta olup her ülke grubu için değişiklik göstermektedir. Bazı ülke vatandaşları harç ödemekten muaf tutulmuşlardır.

Oturma İzni (İkamet İzni) Sorgulama

İkamet izni için ön başvuru yapılan e-ikamet sekmesi üzerinden başvuru sahipleri başvurularına ilişkin süreci takip edebilmekte ve başvuruları ile sorgulamaları yapabilmektedir. Çalışma izni almanın ön koşulu öncelikle ilgili kişinin ikamet izni almasıdır. İkamet izni olmayan yabancının çalışması da söz konusu olamayacaktır.

[vc_row][vc_column][vc_column_text] [/vc_column_text][/vc_column][/vc_row][vc_message message_box_style=”outline” message_box_color=”blue” icon_fontawesome=”fas fa-balance-scale”]Oturma izni(İkamet izni) almak için idare hukuku avukatı ile sürecinizi yürütmeniz lehinize olacaktır.[/vc_message]

Yorum Gönderin

X
kadim hukuk ve danışmanlık