Mavi Kart Nedir? Nasıl Alınır? Ücreti Ne Kadar?

mavi kart

Mavi kart, doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybeden kişilere, talepleri üzerine kanunda sayılan haklardan faydalanabileceklerini gösteren belgeye denir. Diğer bir tanımla doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler ve bunların 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 28 inci maddesinde belirtilen altsoylarına verilen ve söz konusu maddede belirtilen haklardan faydalanabileceklerini gösteren resmi belgedir. Mavi Kart yurt dışında dış temsilciliklerinden, yurt içinde ise ilçe nüfus müdürlükleri tarafından düzenlenir.  Mavi kartın herhangi bir geçerlilik süresi bulunmamaktadır. (Yani süresizdir) Mavi kart almak için;

  • Mavi kart talebi belirten dilekçe,
  • İki adet fotoğraf,
  • Yabancı devlet vatandaşı olduğunu gösteren kimlik belgesi veya pasaport ile birlikte müracaat makamlarına başvurulur.

Çifte vatandaşlık uygulamasını kabul etmeyen ülkelerden vatandaşlık alan Türk Vatandaşlarından Türkiye Cumhuriyeti Pasaportlarını bırakmalarının talep edilebilmektedir. Bu nedenle izin almak suretiyle Türk Vatandaşlığından çıkmak durumunda kalan Türkiye doğumluların mevcut haklarının kaybetmemeleri için geliştirilen pratik bir uygulamaya “Mavi Kart” denir. Doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler ve 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 28 inci maddesinde belirtilen altsoyları kayıt olabilirler.

mavi kart nedir
mavi kart nedir

Mavi Kart Nedir?

Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan kişiler, başka ülke vatandaşlığına geçmek için, genellikle vatandaşlıktan çıkma izni alır ve Türk vatandaşlığını kaybederler. İşte Türk vatandaşlığını kaybeden bu durumdaki kimselerin bazı haklardan faydalanmaları için kendilerine bir kart verilir. Buna “mavi kart” denir. Mavi kart uygulaması;

  • Doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybeden kişilere, talepleri halinde sayılan haklardan faydalanabileceklerini gösteren Mavi Kart düzenlenerek verilir.  Bu Kart, 21/02/1963 tarihli ve 210 sayılı Değerli Kağıtlar Kanunu kapsamındadır.
  • Mavi Kart yurt dışında dış temsilcilikler, yurt içinde ise ilçe nüfus müdürlüklerince düzenlenir.  Mavi Kart almak için; talebi belirten dilekçe, iki adet fotoğraf ve yabancı devlet vatandaşı olduğunu gösteren kimlik belgesi veya pasaport ile birlikte müracaat makamlarına başvurulur.
  • Söz konusu hakların kullanılmasında Mavi Kartın ibrazı yeterlidir. Kartın ibraz edilememesi durumunda Kimlik Paylaşımı Sistemi aracılığıyla Mavi Kartlılar Kütüğünden alınacak kayıt örneği ve uyruğunda bulunulan devlet makamlarınca verilmiş kimlik bilgilerini gösteren belge ile de işlem yapılır.

Mavi kart, çifte vatandaşlığı kabul etmeyen ülkelerde yaşayan ve o ülkenin vatandaşlığını almak isteyen vatandaşlarımız için getirilmiştir. Mavi kart bu durumdakiler için büyük önem taşır. Bu kişiler Türk vatandaşlığından çıkarılmışlardır; ama bu şekilde Türkiye’deki işlerini de kolaylıkla halletmektedirler.

Kimler Mavi Kart Alabilir?

Mavi kart, Türk vatandaşlığından çıkan kişilere 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu 28. maddesi ile tanınan bir haktır. Her Türk vatandaşlığından çıkma durumlarında uygulanmamaktadır. Aynı kanunda, Türk vatandaşlığının kaybı halleri belirtilmiştir. 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu madde 23 ve devamında düzenlenen vatandaşlığın kaybı tasnifine göre vatandaşlık;

  • Yetkili makam kararı veya
  • Seçme hakkının kullanılması ile kaybedilir.

Yetkili makam kararı ile Türk vatandaşlığının kaybı 3 şekilde olur. Bunlar; çıkma, kaybettirme ya da vatandaşlığa alınmanın iptali ile gerçekleşir. Çıkma yoluyla vatandaşlığın kaybı özellikle kişinin kendi taabiyetini belirleyebilmesi hakkı bakımından önem taşır. Kişiler kanunda sayılan şartları taşıdıkları takdirde  İçişleri Bakanlığı’na yapacakları taleple çıkma izni veya çıkma belgesi alabilirler. Bu şartlar;

  • Ergin ve ayırt etme gücüne sahip olmak,
  • Yabancı bir devlet vatandaşlığını kazanmış olmak veya kazanacağına ilişkin inandırıcı belirtiler bulunmak,
  • Herhangi bir suç veya askerlik hizmeti nedeniyle aranan kişilerden olmamak,
  • Hakkında herhangi bir mali ve cezai tahdit bulunmamaktır.

Mavi kart ise, Türk vatandaşlığını “Çıkma” suretiyle kaybedenlere ve onların üçüncü dereceye kadar altsoylarına sağlanan olanakları ifade eder. Mavi kart sahipleri 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu’nun 28. maddesinde sayılan istisnalar dışında Türk vatandaşlarına tanınan haklardan yararlanmaya devam ederler.

Türk Vatandaşlığından Çıkmaya İlişkin Belgeler

  • Çıkma İzin Belgesi

Vatandaşlıktan çıkma izin belgesi, başka bir devlet vatandaşlığını kazanmak üzere Türk vatandaşlığından çıkmak için izin isteyenlerden talepleri uygun görülenlere verilen belgedir. Çıkma izin belgesi İçişleri Bakanlığınca düzenlenir. Çıkma izin belgesi iki yıl süreyle verilmektedir. Henüz başka bir devletin vatandaşlığını kazanmamış vatandaşlar hakkında düzenlenir. Kişinin verilen iki yıllık süre içerisinde diğer devletin vatandaşlığını kazanması beklenir. İzin belgesini alanlar bu süre içerisinde yurt içinde ikamet ettikleri yer valiliğine, yurt dışında yaşayanlar ise dış temsilciliklere yabancı devlet vatandaşlığını kazandıklarına dair bilgi ve belgeleri vermek zorundadır. Aksi takdirde verilen belge geçersiz hale gelmektedir.

  • Çıkma Belgesi

Çıkma belgesi, çıkma izin belgesinin aksine öncesinde başka bir devletin vatandaşlığını kazandığını belgeleyen kişilere verilmektedir. Çıkma belgesi verilen kişiye verilen belgenin teslim edilmesiyle vatandaşlık kaybedilir ve nüfus aile kütüklerindeki kayıtları kapatılır. Çıkma izin belgesi veya çıkma belgesi verilmesi hususunda İçişleri Bakanlığı’nın takdir yetkisi bulunmaktadır. İçişleri Bakanlığı tarafından yapılacak inceleme sonucunda hangi belgenin verileceğine karar verilmektedir.

mavi kart nasil alinir
mavi kart nasil alinir

Türk Vatandaşlığından Çıkmanın Geçerliliği ve Sonuçları

Çıkma belgesinin ilgiliye imza karşılığı teslimi ile Türk vatandaşlığı kaybedilir. Türk vatandaşlığını kaybeden kişilerin nüfus aile kütüklerindeki kayıtları kapatılır ve kayıp tarihinden itibaren yabancı muamelesine tabi tutulurlar. Yabancı muamelesine tabi tutulan kişiler, vatandaşlıklarını çıkma yolu ile kaybettikleri için, yani yetkili makam kararı ile vatandaşlık kaybetmedikleri için, birtakım haklara sahip olma konusunda mavi karta başvurabilirler. Eşlerden birinin çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybetmesi ise, diğer eşin vatandaşlığına tesir etmez. Türk vatandaşlığını kaybeden ana ya da babanın talebinin bulunması ve diğer ebeveynin de muvafakat etmesi halinde çocukları da kendileri ile birlikte Türk vatandaşlığını kaybederler. Muvafakat verilmemesi halinde hakim kararına göre işlem yapılır.

  • Mavi Kart’tan kimler yararlanmaktadır?

Mavi Kartlılar Kütüğünde kayıtlı kişiler, Mavi Kart’ın sağladığı haklardan yararlanabilmektedir.

  • Mavi Kart’tan kimler yararlanamaz?

5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanununun 28 inci maddesi kapsamına girmeyenlere söz konusu belge verilmez ve böyle bir belgeden yararlanamazlar.

Türk Vatandaşlığından çıkan kişilere talepleri halinde mavi kart düzenlenir. Çıkma yoluyla vatandaşlıklarını kaybeden kişiler yurt dışında temsilciliklerden, yurt içinde ise il müdürlüklerinden şartları taşıdıklarını ispatladıkları takdirde kendilerine mavi kart verilmesi hususunda talepte bulunabilirler. Mavi kart ile birlikte Bakanlıkça kimlik numarası verilecek ve Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası aranan yerlerde ilgili kişi tarafından bu kimlik numarası kullanılabilecektir.  Yine, MERNİS veri tabanında kayıtlı doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığından ayrılan kişilerin kayıtları Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası değiştirilmeksizin Mavi Kartlılar Kütüğüne alınmaktadır.

Mavi Kartlıların Yeniden Vatandaşlığa Geçmeleri

Mavi Kart talebine ilişkin dilekçe ekinde 2 adet fotoğrafla birlikte, yabancı ülke makamlarınca verilmiş olan kimlik belgesi ya da pasaport ibraz edilmek suretiyle müracaat edilir. Bunun dışında herhangi bir belge talep edilmez. Mavi Kart’ın herhangi bir geçerlilik süresi bulunmamaktadır. Üzerinde silinti, kazıntı ve bir düzeltme yapılmayan, taşıdığı bilgilerden tereddüt duyulmayan Mavi Kartların değiştirilmesine gerek yoktur. Ancak kişi Mavi Kartındaki fotoğrafı ile tanınmasına engel teşkil edecek şekilde değişmişse Mavi Kart değiştirilir.

Bu konuda Türk Vatandaşlığı Kanununun 13/1. Maddesi;

“Millî güvenlik bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak şartıyla aşağıda belirtilen kişiler Türkiye’de ikamet etme süresine bakılmaksızın, Türk vatandaşlığını Bakanlık kararıyla yeniden kazanabilirler.

a) Çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler,

b) Ana veya babalarına bağlı olarak Türk vatandaşlığını kaybedenlerden 21 inci maddede öngörülen süre içerisinde seçme hakkını kullanmayanlar.”

şeklinde düzenleme getirmiştir.

Bu hüküm uyarınca; mavi kartlı olanlar yeniden Türk vatandaşlığına geçebilirler. Burada en temel kriter, bu kişilerin millî güvenlik bakımından engel teşkil edecek halinin bulunmamasıdır. Yani mavi kartlı olanlar, milli güvenlik açısından sorun yoksa, Türk vatandaşlığına yeniden geçebilirler. Bu durumdaki kişilerin ne kadar süreyle Türkiye’de ikamet ettiklerinin hiçbir önemi yoktur.

Mavi Kartlılara Tanınan Haklar

Mavi kart uygulaması olması için çıkma izni ile vatandaşlığın kaybedilmiş olması gerekmektedir. Mavi kart ile, 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu madde 28 ve getirdiği haklardan yararlanılabilir. Kanunun 28. maddesine göre;

  • Doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler ve üçüncü dereceye kadar olan altsoyları, bu maddede belirtilen istisnalar dışında Türk vatandaşlarına tanınan haklardan aynen yararlanmaya devam ederler,
  • Bu madde kapsamında bulunan kişilerin, seçme ve seçilme, muafen araç veya ev eşyası ithal etme hakları ile askerlik hizmetini yapma yükümlülüğü yoktur. Bu kişilerin sosyal güvenliğe ilişkin kazanılmış hakları saklı olup bu hakların kullanımında ilgili kanunlardaki hükümlere tabidirler,
  • Bu madde kapsamında bulunan kişiler, bir kadroya dayalı ve kamu hukuku rejimine tabi olarak asli ve sürekli kamu hizmeti görevlerinde bulunamazlar. Ancak kamu kurum ve kuruluşlarında işçi, geçici veya sözleşmeli personel olarak çalıştırılabilirler,
  • Bu madde kapsamında bulunan kişilere, talepleri halinde bu maddede belirtilen haklardan faydalanabileceklerini gösteren Mavi Kart düzenlenir. Bu Kart, 21/2/1963 tarihli ve 210 sayılı Değerli Kağıtlar Kanunu kapsamındadır, denmiştir.

Sayılanlardan yararlanacak olan altsoyun, üstsoyu ile soy bağını belgelendirmesi şarttır. Anılan maddenin sağladığı hakların kullanılmasında Mavi Kartın ibrazı yeterlidir. Kartın ibraz edilememesi durumunda, Kimlik Paylaşımı Sistemi aracılığıyla Mavi Kartlılar Kütüğünden alınacak kayıt örneği ve uyruğunda bulunulan devlet makamlarınca verilmiş kimlik bilgilerini gösteren belge ile işlem yapılır. Bu kişilerin kimlik bilgilerinde değişiklik olması durumunda uyruğunda bulunduğu devlet makamından alınmış eski ve yeni kimlik bilgilerini gösteren belgenin usulüne göre tasdik edilmiş Türkçe tercümesi ile birlikte ibrazı zorunludur. Bu kişilere Bakanlığın tespit edeceği esaslar çerçevesinde kimlik numarası verilir. Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası aranan yerlerde bu kimlik numarası kullanılır.

Mavi Karta Nasıl Başvuru Yapılır?

Yukarıda da açıklandığı üzere mavi kart yalnızca çıkma izni suretiyle vatandaşlığını kaybetmiş kişiler adına düzenlenebilmektedir. Anılan şartları taşıyan kişiler Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik’e göre başvuru yurt dışında yurt dışında dış temsilcilikler, yurt içinde ise il müdürlüklerine yapılmaktadır. İlgili başvuruda gerekli olan evraklar ;

  • Talebi belirten dilekçe,
  • İki adet fotoğraf,
  • Yabancı devlet vatandaşı olduğunu gösteren kimlik belgesi veya pasaport

Yapılan başvuru ilgili makamlarca incelenmekte ve yapılan inceleme sonucunda gerekli şartları taşıdığının tespiti halinde kişi adına mavi kart düzenlenmektedir. Mavi kart talebi yapıldığı takdirde kart bedeli olarak her yıl Maliye Bakanlığınca belirlenen değerli kağıtlar bedeli talep edilmektedir. 2023 yılı bakımından mavi kart başvurusu yapıldığında ödenecek bedel 83 TL olarak karşımıza çıkmaktadır.

Mavi Kart Ne İşe Yarar?

  1. KDV ve ÖTV ödemeksizin yurtdışından geçici araç ithal edebilirler.
  2. Yurtdışından alınan otomobillere Türkiye Cumhuriyeti plakası takıp ülke içinde  2 yıl süreyle kullanma hakkına sahiptirler.
  3. Tıpkı bir Türk vatandaşı gibi kamu kurum ve kuruluşlarında geçici ya da sözleşmeli personel veya işçi olarak çalışabilirler.
  4. Doktorluk yahut avukatlık benzeri meslekleri Türkiye’de icra edebilirler.
  5. Türk vatandaşı olarak yurt dışında yaşadıkları süreleri borçlanarak emekli olabilirler. Ancak vatandaşlıktan çıktından sonra geçen zaman, emeklilik süresi hesabına dahil değildir.
  6. Seçme ve seçilme hakları vardır.
  7. Ev eşyası ithal etme hakları vardır.
  8. Askerlik hizmetini yapma yükümlülüğü yoktur.
  9. Kamu kurum ve kuruluşlarında işçi, geçici veya sözleşmeli personel olarak çalıştırılabilirler. Fakat memur olamazlar.
  10. Herhangi bir kısıtlama olmadan Türkiye’de gayrimenkul alıp, satabilirler.

Mavi Kartlıların Yeniden Vatandaşlık Başvurusu İçin Gereken Belgeler

Mavi kartlıların yeniden vatandaşlık kazanması Türk Vatandaşlığı Kanunu 13. maddesi kapsamında değerlendirilmektedir. İlgili madde gereğince mavi kartlılar için diğer yabancılarda aranan ikamet şartı aranmamaktadır. Mavi kartlıların tekrar vatandaşlık kazanması için aranan en önemli şart milli güvenlik bakımından tehlike teşkil etmemeleri olacaktır. Mavi kartlıların çıkma yoluyla vatandaşlığını kaybetmeleri gerektiği göz önüne alındığında İçişleri Bakanlığına yapılacak başvuru ile tekrar vatandaşlık kazanabilirler. Mavi kartlılardan yeniden Türk vatandaşlığına geçmek isteyenler, yurt içinde ikamet ettikleri yerin valiliğine, yurt dışında ise dış temsilciliklerimize bu isteklerini içeren başvuru yapabilirler. Bu başvuru için gereken evraklar ilgili yönetmelikte belirlenmiştir. Buna göre istenen belli başlı evraklar şunlardır:

  • Türk vatandaşlığına yeniden geçme talebini belirten dilekçe,
  • Kişinin halen hangi devletin vatandaşı olduğunu gösteren pasaport ya da benzer nitelikte belge,
  • Kişi vatansızsa, temin etmesi mümkünse bunu belirten belge,
  • Kişinin medeni durumunu gösteren belge,
  • Kişi evliyse eşi ve çocuklarının aile bağını gösteren nüfus kayıt örneği veya bu nitelikte belge,
  • Hizmet bedelinin yatırıldığını gösteren belge.

Çocukların vatandaşlık başvurularını velileri, kısıtlı kimselerin vatandaşlık başvurularını ise vasileri yapar. Vatandaşlık başvurusuna ilişkin işlemler TC. Kimlik numarası üzerinden yürütülür. Başvuru sahiplerinin sunduğu yabancı makamlardan alınmış belgeler Türkçeye tercüme ettirilir, sonra notere tasdik ettirilir. Türk vatandaşlığını yeniden kazanmış olan mavi kartlılar, ilk vatandaşlık statüleri aslen kazanma yoluyla kazanılmış olsa dahi vatandaşlığı sonradan kazananlar gibi değerlendirilecektir.

Vatandaşlık Başvurusu Reddedilen Mavi Kartlının İdareye İtirazı

Türk vatandaşlığı başvurusu ilgili makamca reddedilmiş olan mavi kartlının önünde iki yol vardır:

  • İdareye itiraz,
  • Dava açma.

Yeniden Türk vatandaşlığına geçme başvurusu reddedilen kimsenin anılan karara karşı itiraz etme hakkı vardır. Bu işleme “idari itiraz” denir. Vatandaşlık başvurularının yapıldığı ve karara bağlandığı birimler, İçişleri Bakanlığı’na bağlı olan nüfus ve vatandaşlık işleri müdürlükleridir.

İdareye itiraz yolunu tercih eden kişi, dava açma süresi içinde,  başvurusu hakkında kararı veren makama itirazda bulunabilir. Bu süre ise, 60 gündür. İdareye yapılan bu itiraz üzerine, dava açma süresi kendiliğinden durur. İdari makam, 30 gün içinde cevap vermezse, itiraz reddedilmiş sayılır. Bu kimsenin dava açma süresi olan, 60 günlük süre, kaldığı yerden yeniden işlemeye başlar.

Vatandaşlık Başvurusu Reddedilen Mavi Kartlının Dava Açması

Yukarıda belirttiğimiz üzere, vatandaşlık başvurusu reddedilen mavi kartlı, doğrudan dava açabilir. Kişi doğrudan dava açmayıp, idari makama itiraz etmişse durum şöyledir:

  • İdari makam ret kararı vermişse ya da idari makam itiraza 30 gün geçtiği halde cevap vermemişse, artık dava açmaktan başka yol kalmamış demektir.
  • Burada dava açma süresi 60 gündür. Bu süre, Türk vatandaşlığı başvurusunun reddi kararının kendisine tebliğ edilmesinden itibaren işlemeye başlar.

Davada Yetkili ve Görevli Mahkeme

Vatandaşlık başvurusu reddi kararına karşı açılacak dava idari yargıda görülür. Bu dava “iptal davası” olarak adlandırılır. Bu davada izlenecek yol, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununda düzenlenmiştir. Hangi mahkemenin davaya bakacağı, davanın hangi yerde görüleceği gibi hususlarda İdari Yargılama Usulü Kanununa bakmak gerekir. Buna göre;

  • Bu davada görevli olan mahkemeler, idare mahkemeleridir.
  • Anılan dava, İçişleri Bakanlığı aleyhine açılmalıdır.
  • Bu nedenle iptal davası, Ankara idare mahkemelerinde açılmalıdır.

Vatandaşlık başvurusu reddedilip dava açan mavi kartlı, idare mahkemesinde bu davayı da kaybederse ne olur? İdare mahkemesinde de davayı kaybeden kimse, bir üst mahkeme olan istinaf mahkemesine başvurabilir. İstinaf mahkemesi ise, bölge idare mahkemesidir. Kişi, idare mahkemesinin kararının kendisine tebliğ edilmesinden başlayarak 30 gün içinde bölge idare mahkemesine başvurabilir (İdari Yargılama Usulü Kanunu madde 15).

Mavi Kart Emeklilik

Mavi kartlılar için son kanuni düzenleme öncesinde emekli olma şartları çok zor ve karışıktı.  Fakat son kanuni düzenlemenin yürürlüğe girmesiyle mavi kartlılar için emekli olmak daha kolay bir hale getirildi. Mavi kart emeklilik şartlarından ilk ve en önemlisi 3600 prim günüdür. Türk vatandaşlığından izin almak suretiyle çıkmış kişilerin yurtdışında çalıştığı gün 3600 günden fazla ise mavi kartla emeklilik hakkını elde edeceklerdir. Mavi kart emeklilik işlemleri Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından gerçekleştirilmektedir. Bakanlığa dilekçe verilerek süreç başlatılır. Bakanlık hukuki koşulların sağlanması ve herhangi bir hukuka aykırılık olmaması halinde mavi kartlıyı emekli yapacaktır. Mavi kart ile emekli olmak isteyen kişilerin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığına verecekleri resmi dilekçe ile birlikte bir takım belge ve evrakları da iletmesi şarttır. Bu belgeler şu şekildedir:

  • Yurtdışında yaşanılan ülkeden alınmış son bir aya ait çalışma ve ikamet belgesi,
  • Yurtdışında yaşanılan ülkeye ait sigorta emeklilik kurumunda alınmış son bir aylık sigorta dökümü,
  • Kişinin, Türkiye’de ilk kez işe girdiği tarihi gösteren SGK döküm belge,
  • Kişinin, Türkiye’de çalıştığı döneme dair SGK hizmet dökümü,
  • Mavi kartın aslı ve bir adet fotokopisi,
  • Yaşanan ülkeye ait giriş ve çıkış tarihlerini içeren Emniyet Müdürlüğü giriş çıkış belgesi.

Mavi Kart Sahiplerinin Eşi ile Çocuklarının Durumu

Yukarıda açıklandığı üzere, Türk Vatandaşlığı Kanununun 28/1. maddesi; “Doğumla Türk vatandaşı olup da çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını kaybedenler ve üçüncü dereceye kadar olan altsoyları, bu maddede belirtilen istisnalar dışında Türk vatandaşlarına tanınan haklardan aynen yararlanmaya devam ederler.” hükmünü getirmiştir. Aynı maddenin 5. fıkrası ise; “Bu madde hükümlerinden yararlanacak olan altsoyun, üstsoyu ile soy bağını belgelendirmesi şarttır.” demektedir. Anılan yönetmeliğin 52/1. maddesi de bu kurallara paraleldir.

Mavi kartlının yeniden Türk vatandaşlığına geçmesinin çocuğuna etkisi, çocuğun yaşına göre değişir. Türk vatandaşlığına geçenin çocuğu 18 yaşını doldurmuşsa, vatandaşlık kararı bu çocuğunu etkilemez. 18 yaşını doldurmuş olan kişi, artık hukuken çocuk sayılmamaktadır. Türk vatandaşlığına geçenin çocuğu 18 yaşını doldurmamışsa, bu çocuğu hukuken de çocuk sayılır. Anılan çocuk, velisi hangi ülkenin vatandaşı ise, o ülkenin vatandaşı olur.

Öteki eş yabancı statüsünde ise, çocuğun Türk vatandaşlığına geçmesi için o eşin onayı gerekir. Anılan onay noterde verilmelidir. Eş onay vermezse, mahkemeye başvurmak gerekir. Mavi kart sahibinin yeniden Türk vatandaşlığına geçmesinin eşine etkisine gelince; Bu durumun kişinin eşine hiçbir etkisi bulunmamaktadır. Yani eş, hangi ülkenin vatandaşı ise,  ülkenin vatandaşı olmaya devam eder.

Sonuç olarak; mavi kartlı kişinin çocukları da aynı kapsamdadır. Mavi kartlı kişinin ergin olmayan çocukları,  mavi kart sahibinin yararlandığı tüm haklardan yararlanır. Kanun ve yönetmelik bu hakları, sadece mavi kartlı kişinin çocuklarına tanımıştır. Dolayısıyla mavi kartlı kişinin eşi, bu haklardan yararlanamaz.

Örnek Yargıtay Kararları

Yargıtay 18. Hukuk Dairesi, 08.02.2016 tarihli ve 2015/22713 E., 2016/1470 K. sayılı kararı

Ne var ki, davacı “mavi kart” sahibidir. Mavi kart, davacıya 5901 sayılı … Vatandaşlığı Kanununun 28’nci maddesinde belirtilen haklardan faydalanma imkanı tanır. (5490 s. NHK.’nun 6304 sayılı K. Değişik 3/1-m) Dolayısıyla kapalı kayıt üzerinde işlem yapılamaz olması, davacının gerçek doğum tarihinin tespitine engel değildir. Kaydın açılmasını gerektiren yeni bir sebep ortaya çıktığında kaydın yeniden açılması ve üzerinde işlem yapılabilmesi mümkün olduğuna ve doğum tarihinin düzeltilmesine ilişkin talep, gerçek doğum tarihinin tespitini de içerdiğine göre, doğum tarihinin tashihine karar verilemez ise de, tespitine karar verilebilir.


Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, 28.04.2010 tarihli ve 2010/210 E., 2010/240 K. sayılı kararı

Her ne kadar 3201 sayılı Kanunun uygulama yönetmeliğinin 2. ve 6.maddeleri borçlanmanın kabul edilebilmesi için davalı kuruma başvuru tarihinde hak sahibinin Türk vatandaşı olma şartını aramış ise de; Anayasa, Türk Vatandaşlık Kanunu ve 3201 sayılı Kanunun amaç ve özü gözetilerek yukarıda açıklanan maddeler birlikte değerlendirildiğinde, Türk vatandaşlığından izinle çıkan ve borçlanma talep tarihinde Türk vatandaşlığını haiz olmayan davacıyı, Türk Vatandaşlık Kanunu’nun sosyal haklar bakımından vatandaş gibi kabul ettiği, ayrıca Türk vatandaşlığından izinle çıkmadan önce yurtdışında gerçekleşen çalışma sürelerine ilişkin borçlanma hakkının, Türk Vatandaşlık Kanunu ile kazanılmış hak sayılarak korunması ve Türk vatandaşlarına tanınan haklardan aynen yararlanması gerektiği belirgindir.

Yorum Gönderin

X
kadim hukuk ve danışmanlık