İcralık Olmak Memuriyeti Etkiler Mi?

Memur olmaya ve memuriyetten ilişiğin kesilmesine ilişkin hükümler 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununda düzenlenmiş olup hangi durumların genel anlamda memur olmaya engel olduğu belirlenmiştir. İcralık olmak memuriyeti etkiler mi sorusu aday ve asil memurların kafasını kurcalayan en büyük sorulardan biridir. İcralık olmak memuriyeti etkiler mi diye düşünen aday memurlar için aldığımız emsal karar birçok memurun kafasındaki soru işaretlerini kaldıracak niteliktedir. Borçlarından dolayı; mallarında, hak ve alacaklarında haciz bulunan memur ve sözleşmeli personel hakkında idari soruşturma başlatılabilir. Bu sürecin sonunda kurum ile ilişiğiniz kesilebilir. Bu nedenle sürecin dikkatli ve hassasiyetle yürütülmesi gereklidir. Son olarak icra takibi hiç bir şekilde sicile işlenmez.  İcralık memur işten atılır mı? sorusu tarafımıza sıkça yöneltilmektedir. Bu sebeple makalemizde bu sorunun cevabını vereceğiz. İcralık olmak memurluğu etkilediği gibi güvenlik soruşturması da etkilendiği açılan idari davalarda görülmektedir. Önemli bir konudur. Memur icralık olursa ne olur? 2023 yılında duruma göre aşırı borçlanmaktan meslek ile ilişiği kesilebilir.

İptal edilen kararda polis memuru davacı henüz kamu görevlisi değilken borçlanması ve hakkında yürütülen icra takipleri dolayısıyla disiplin soruşturması geçirerek 6 ay kısa süreli durdurma cezası almış, daha önce disiplin soruşturması geçirmediği için bu ceza bir alt cezaya dönüşerek 4 gün aylıktan kesme cezasına çevrilmiştir. Aday polis memuru olan davacı ise bu ceza dolayısıyla Emniyet Genel Müdürlüğü’nün tesis ettiği işlemle memuriyetten ilişiğinin kesilmesi sonucuyla karşı karşıya kalmıştır.

İcralık olmak memuriyeti etkiler mi sorusunun temeline indiğimizde isnat edilen disiplin suçunun; 7068 sayılı Genel Kolluk Disiplin Hükümleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararnamenin Kabul Edilmesine Dair Kanun’un “Disiplin Cezası Verilecek Fiiller” başlıklı maddesinin m.8/4-b-2 bendi uyarınca “Kabul edilebilir mücbir sebepler haricinde borçlanıp ödememeyi alışkanlık haline getirmek.” olduğunu görmekteyiz. Bu maddenin değerlendirmesi yapılacak olursa; memur olan bireylerin sosyal yaşantılarında da birtakım kurallara riayet etmesi gerektiği göze çarpmaktadır. Zira; temsil ettikleri devlet kurumunun kendilerine vermiş olduğu kamu görevlisi sıfatıyla borç ödememeyi alışkanlık haline getiren memurlar aynı zamanda o kuruma duyulan güveni de zedelemektedir.

7068 sayılı Kanunun m.8/4-b-2 maddesi borçlanıp ödememeyi alışkanlık haline getiren memur hakkında 6 ay kısa süreli kademe durdurma cezası hükmetmiş olup memurun daha önce disiplin cezası almamış olması halinde bunun yerine bir alt ceza olan 4 gün aylıktan kesme cezasına çevrilebilecektir. Ancak ceza alanın aday memur olması halinde 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu m.57 uygulanabilir hale gelerek aday memurun ilişiğinin disiplin amirlerinin teklifi ve atamaya yetkili amirin onayı ile ilişiğin kesilmesine olanak tanımaktadır. Tüm bunlar göz önünde bulundurulduğunda icralık olmak memuriyeti etkiler mi sorusuna yanıtımız kısmi anlamda evet olacaktır.

İcralık Olan Aday Memurun Memuriyetine Son Verilir Mi?

657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinin A fıkrasında belirlenen memur olabilmek aranacak genel şartlarda, borçlarından dolayı hak ve alacaklarına haciz konulmasının memuriyete engel olduğuna dair bir hükme yer verilmemiştir. Bu nedenle, hak ve alacaklarda haciz olması memuriyete girmeye engel teşkil etmeyecektir. “Mevzuat hükümleri” başlıklı bölümde yer verildiği üzere, “Borçlarını kasten ödemeyerek hakkında yasal yollara başvurulmasına neden olmak” fiilinin cezai karşılığı “Kınama” cezasıdır. Söz konusu fiilin, disiplin cezalarının bir süre sonra sicilden silinmesini düzenleyen süreler içinde yeniden işlenmesi halinde, bir derece ağır ceza olan “aylıktan kesme” cezası uygulanması söz konusudur.

Mevzuatımız şuanda sadece bu iki cezaya cevaz vermektedir. Dolaysıyla, borçları sebebiyle hakkında yasal yollara başvurulan memurun memuriyetine son verilmesine ilişkin düzenleme bulunmamaktadır. Bu durumdaki memurlar hakkında sadece kınama, tekrarı halinde ise aylıktan kesme cezası uygulanabilmektedir. Sözleşmeli Personel Çalıştırılmasına İlişkin Esasların 12.maddesi gereğince; sözleşmeli olarak çalıştırılacakların, ilgili kurumun saptayacağı özel koşulların yanı sıra 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 48 inci maddesinin (A) fıkrasının 4, 5, 6 ve 7. bentlerinde belirtilen koşulları da taşımaları gereklidir. Sözleşmeli olarak çalışılacak kurumca saptanacak özel koşullarda hak ve alacaklarda haciz olmasının söz konusu pozisyona yerleştirilmeye engel olduğuna dair bir şart konulmadığı sürece sözleşmeli pozisyonlarda istihdam edilmeye de engel bir durum bulunmamaktadır.

Fakat memur veya sözleşmeli personel olduktan sonra icralık olmak veya aşırı borçlanmak kurumda çeşitli sorunlara neden olmaktadır. 657 sayılı Kanunun 125 inci maddesinde yer alan “Borçlarını kasten ödemeyerek hakkında yasal yollara başvurulmasına neden olmak” fiili, kınama cezası ile tecziyeyi gerektirmektedir. 657 sayılı Kanunun 57. maddesinde ise adaylık süresi içinde aylıktan kesme veya kademe ilerlemesinin durdurulması cezası almış olanların memuriyetten ilişikleri kesileceği hükme bağlanmıştır. Bu durumda, maaşınızda veya diğer hak ve alacaklarınızda haciz bulunması hali, adaylık süresi içerisinde memuriyetten ilişiğinizin kesilmesine neden olmayacaktır.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 125. maddesine göre;

İlgili Kanunun 57. maddesi ise;

Belirtilen bu maddeler birlikte değerlendirildiğinde, icralık olan aday memurun memuriyetine son verilir mi, sorusunun cevabı, aday memurun icralık olması durumunda verilecek kınama cezasının aday memurun memuriyetine son verilmesine sebep olmayacağı şeklindedir. Ancak, 5 sene içerisinde 2. kez icralık olunması halinde, bu sefer aday memura bir derece daha ağır olan aylıktan kesme cezası verilmektedir. Bu durumda, aylıktan kesme cezası alan aday memurun disiplin amirlerinin teklifi yahut atamaya yetkili amirin onayı sonucunda memuriyetinin son bulması ihtimali de söz konusudur.

Borçlanmış – İcralık Olmak Memuriyeti Etkiler Mi?

        T.C.

       VAN

3. İDARE MAHKEMESİ

ESAS NO      :

KARAR NO :

DAVACI       :

VEKİLİ        :

DAVALI      :EMNİYET GENEL MÜDÜRLÜĞÜ / ANKARA

VEKİLİ       :

DAVANIN KONUSU:Muş İl Emniyet Müdürlüğü kadrosunda aday polis memuru olarak görev yapan davacı tarafından, adaylık süresi içerisinde aylıktan kesme cezası aldığından bahisle 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 57.maddesi uyarınca memuriyetten ilişiğinin kesilmesine ilişkin Emniyet Genel Müdürlüğü’nün 25.09.2018 tarih ve …. Sayılı işleminin; dava konusu işlemin dayanağını teşkil eden disiplin cezasının verilmesine neden olan borçların kendisine ait olmadığı, göreve başlamadan önce abisi tarafından çekilen krediler olduğu, polis memuru olarak göreve başladıktan sonra bu borçların bir kısmını ödediği, söz konusu disiplin cezasının iptali için dava açıldığı, hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek iptali ile mahrum kaldığı parasal hakların tarafına ödenmesine karar verilmesi istenilmektedir.

SAVUNMANIN ÖZETİ      : Davacının borçların ödememesi alışkanlık haline getirme fiilinden dolayı hakkında disiplin soruşturması başlatıldığı, Muş İl Polis Disiplin Kurulu’nun 07.09.2018 tarih ve …. Sayılı kararıyla dört gün aylıktan kesme cezasıyla tecziye edildiği, 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 57’nci maddesi uyarınca dava konusu işlemin tesis edildiği, dava konusu işlemin hukuka uygun olduğu ileri sürülerek davanın reddi gerektiği savunulmaktadır.

TÜRK MİLLETİ ADINA

Karar veren Van 3.İdare Mahkemesi’nce, duruşma için önceden bildirilen 27.06.2019 tarihinde davacı vekili ……….  geldiği, davalı idareyi temsilen  ………  geldiği görülerek tarafların usulüne uygun söz verilip dinlendikten sonra, dava dosyası görülerek işin gereği görüşüldü:

Dava; Muş İl Emniyet Müdürlüğü kadrosunda aday polis memuru olarak görev yapan davacı tarafından, adaylık süresi içerisinde aylıktan kesme cezası aldığından bahisle 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 57’nci maddesi uyarınca memuriyetten ilişiğinin kesilmesine ilişkin Emniyet Genel Müdürlüğü’nün 25.09.2018 tarih ve …..  sayılı işleminin iptali ile mahrum kaldığı parasal haklarının tarafına ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılmıştır.

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun “Adaylık Süresi Sonunda Başarısızlık” başlıklı 57’nci maddesinde “Adaylık süresi içinde aylıktan kesme veya kademe ilerlemesinin durdurulması cezası almış olanların disiplin amirlerinin teklifi ve atamaya yetkili amirin onayı ile ilişikleri kesilir. İlişikleri kesilenler ilgili kurumlarca derhal Devlet Personel Başkanlığı’na bildirilir. Adaylık devresi içinde veya sonunda, 56’ncı ve bu madde hükümlerine göre ilişikleri kesilenler (sağlık nedenleri hariç) 3 yıl süre ile Devlet memurluğuna alınmazlar.” Hükmüne yer verilmiştir.

Dava dosyasının incelenmesinden; davacının Muş İl Emniyet Müdürlüğü Özel Harekat Şube Müdürlüğü kadrosunda 27.12.2017 tarihinde aday statüsünde polis memuru olarak görev yapmaya başladığı, görev başladıktan hemen sonra Yapı Kredi Bankası A.Ş.’ye olan 15.160,00-TL tutarındaki borç nedeniyle Elbistan İcra Dairesinin 10.01.2018 tarih ve …..  sayılı kararıyla maaşına haciz konulmasının ve yine Şekerbank T.A.Ş.’ye olan 108.549,58-TL tutarındaki borç nedeniyle Malatya İcra Dairesinin 15.01.2018 tarih ve ….  Sayılı kararıyla maaşına haciz konulmasının idareden istenilmesi üzerine hakkında soruşturma başlatıldığı, soruşturma halen devam etmekte iken ……..  ‘ye olan 50.168,60-TL tutarındaki borç nedeniyle Ankara 9.İcra Müdürlüğünün 08.05.2018 tarih ve ……  sayılı kararıyla, ……… olan 19.800,00-TL tutarındaki borç nedeniyle Elbistan İcra Dairesi’nin 28.05.2018 tarih ve ……….sayılı kararıyla maaşına haciz konmasının istendiği, yapılan soruşturma sonucunda düzenlenen 12.06.2018 tarihli soruşturma raporunda; davacının Yapı Kredi Bankası A.Ş.’ye olan 15.160,00-TL tutarındaki borcunu ödediği; diğer borcu olan Şekerbank Elbistan Şubesi’ne 24.000,00-TL ödeme yaptığının anlaşıldığı, ancak bu borcu kapatamadığı ve dosyaya sonradan ek olan alacaklı ………………….Lastik San. Tic. Ltd. Şti.’ye ve alacaklı            …………..olan borçların ödenmediği ve icraların devam ettiği, bu nedenle davacının 7068 sayılı Kanunun 8/4-b-2 maddesi kapsamında altı ay kısa süreli durdurma cezası ile cezalandırılması gerektiğinin belirtildiği, soruşturma raporunda getirilen teklif doğrultusunda 07.09.2018 tarih ve ……….sayılı Muş Valiliği İl Polis Disiplin Kurulu kararıyla davacının “kabul edilebilir mücbir sebepler haricinde borçlanıp ödememeyi alışkanlık haline getirmek” fiilini işlediğinden bahisle “6 ay kısa süreli durdurma” cezası ile cezalandırılması gerekmekte ise de daha önce disiplin cezası almamış olması nedeniyle bir alt ceza olan 4 günlük aylık kesimi cezasıyla cezalandırıldığı, bunun üzerine 657 sayılı Kanunu 57’nci maddesi uyarınca davacının memuriyetten ilişiğinin kesilmesine ilişkin 25.09.2018 tarih ve ……..sayılı Emniyet Genel Müdürlüğü işleminin tesis edildiği söz konusu işlemin iptali ile mahrum kaldığı parasal haklarının tarafına ödenmesine karar verilmesi istemiyle bakılmakta olan davanın açıldığı anlaşılmaktadır.

Bu durumda davacının adaylık sürecinde almış olduğu aylıktan kesme cezası nedeniyle memuriyetten ilişiğinin kesildiği ve dava konusu işlemin dayanağını teşkil eden “4 günlük aylık kesimi” disiplin cezası işlemine karşı Mahkememizin …………..esasına kayden dava açıldığı, anılan davada Mahkememizce “davacı hakkında başlatılan icra takiplerinin, davacının kamu görevlisi olmadan önceki döneme ait borçlarından kaynaklandığı, dolayısıyla memuriyetten önceki fiilin disiplin hukuku yönünden yasaklanan ya da ifa edilmeyen eylemler kapsamında kabul edilemeyeceği gibi kamu görevine girmesi açısından herhangi bir engel teşkil etmeyen fiili nedeniyle kamu göreviyle ilişiğinin kesilmesi şeklinde sonuç doğurduğu” gerekçesiyle davacının memuriyetten ilişiğinin kesilmesine dayanak teşkil eden “4 günlük aylık kesimi” disiplin cezasının iptaline karar verildiği, dolayısıyla bakılmakta olan davada iptali istenen ilişik kesme işleminin dayanağının anılan disiplin cezası olduğu dikkate alındığında, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 57’nci maddesi uyarınca davacının memuriyetten ilişiğinin kesilmesine ilişkin dava konusu Emniyet Genel Müdürlüğü’nün 25.09.2018 tarih ve ……..sayılı işlemin sebep yönünden hukuka uygun olmadığı sonuç ve kanaatine varılmıştır.       Öte yandan dava konusu işlemin iptaline karar verildiğinden, söz konusu işlem nedeniyle davacının mahrum kaldığı parasal haklarının ödenmesi isteminin kabulü gerekmektedir.

Açıklanan nedenlerle;

1)Dava konusu işlemin İPTALİNE, davacının işlem nedeniyle mahrum kaldığı parasal haklarının iadesi isteminin KABULÜNE,

2)Aşağıda dökümü yapılan 234,50-TL yargılama gideri ile Avukatlık Asgari Ücret Tarifesi uyarınca takdir olunan 2.075,00-TL vekalet ücretinin davalı idareden alınarak davacıya verilmesine,

3)Artan posta ücretlerinin kararın kesinleşmesinden sonra davacıya iadesine,

Kararın tebliğini izleyen günden itibaren (30) gün içerisinde Erzurum Bölge İdare Mahkeme’ne istinaf yolu açık olmak üzere, 27.06.2019 tarihinde oybirliğiyle karar verildi.

YARGILAMA GİDERLERİ  :

Başvurma Harcı : 35,90 TL

Karar Harcı  : 35,90 TL

Y.D. Harcı     :  59,10 TL

Vekalet Harcı : 5,20 TL

Posta Gideri  : 97,40 TL

Dosya Bedeli :1,00 TL

TOPLAM         : 234,50 TL