Devlet Memurları Kanunu 176. Madde (DMK)

Devlet Memurları Kanunu 176. Madde (DMK)

Ders ve Konferans Ücretleri

Bu Kanunun 89. maddesine göre kendilerine ders görevi verilenlere, ders saati başına gündüz öğretimi için 140, örgün ve yaygın eğitim kurumlarında yarıyıl ve yaz tatillerinde, cumartesi ve pazar günleri ile saat 18.00’den sonra başlayan öğretim faaliyetleri için 150 gösterge rakamının bu Kanuna göre belirlenen aylık katsayısı ile çarpımından oluşan miktar üzerinden ek ders ücreti ödenir.

Bu ücretler, özel eğitime muhtaç öğrencilerin eğitim ve öğretim gördüğü kurumlarda görevli öğretmen ve yöneticiler ile bu öğrencilere yönelik olarak açılan özel sınıf öğretmenlerine ve cezaevlerinde görevli öğretmenlere %25, Millî Eğitim Bakanlığı Örgün ve Yaygın Eğitimi Destekleme ve Yetiştirme Kursları Yönergesi kapsamında görev alan yönetici ve öğretmenlere %100 fazlasıyla ödenir. Bu madde kapsamında ücretle ders vermek üzere yükseköğretim kurumlarından görevlendirilen öğretim elemanlarına 2914 sayılı Kanun hükümlerine göre ek ders ücreti ödenir. Konferans ücreti her yıl bütçe kanunlarında gösterilir.

Devlet Memurları Kanunu 176. Madde Açıklaması 

Bu maddenin, 3803 sayılı Kanunla değişmeden önceki şeklinde; 89. madde gereğince kendilerine ders görevi verilenlere ders veya konferans saati başına ödenecek ücretin her yıl Bütçe Kanununda gösterileceği hükmü yer almıştı. Bu defa 3803 sayılı Kanunla yapılan değişiklikle ders saati ücretleri rakamlarına bağlanarak doğrudan 657 sayılı Kanuna alınmıştır.

Maddenin birinci fıkrasında 5473 sayılı Yasayla yapılan değişiklikle getirilen hükmünde 657 sayılı Kanunun 89. maddesine göre kendilerine ders görevi verilenlere ders saat ücreti gündüz öğretimi için 140, örgün ve yaygın eğitim kurumlarında yarıyıl ve yaz tatillerinde, Cumartesi ve Pazar günleri ile saat 18.00’den sonra başlayan öğretim faaliyetleri için 150 gösterge rakamının aylıklar için belirle nen katsayı ile çarpımından oluşan miktar üzerinden ödeneceği yazılı bulunmaktadır. 89. madde, kimlere ders görevi verileceğini belirleyen bir maddedir. Buna göre, her deredeki eğitim ve öğretim kurumları ile üniversite ve akademi, okul, kurs veya yaygın eğitim yapan kurumlarda ve benzeri kuruluşlarda görevli öğretmenlere; veya öğretim üyesi bulunmaması halinde öğretmelere, öğretim üyelerine veya diğer memurlara veyahut açıktan atanacaklara ders görevi verilebilir.

Özel eğitime muhtaç öğrencilerin eğitim ve öğretim gördüğü kurumlarda görevli öğretmen ve yöneticiler ile bu öğrencilere yönelik olarak açılan özel sınıf öğretmenlerine, cezaevinde görevli öğretmenlere, birinci fıkradaki ücretler % fazlasıyla ödenir.

Maddenin 3. fıkrasında ise, bu madde kapsamında ücretle ders vermek üzere yüksek öğretim kurumlarında görevli olanlara 2914 sayılı Yükseköğretim Personel Kanunu hükümlerine göre müstahak oldukları miktar üzerinden ek ders ücretinin ödeneceği hükme bağlanmıştır.

Devlet Memurları Kanunu 176. Madde Ders ve Konferans Ücretleri Emsal Kararlar

Danıştay On Birinci Dairesi E:2001/3616 K:2004/905 

• Devlet Memurları Kanunu 176. Madde
• Ders ve Konferans Ücretleri

Dava, Milli Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün 25.12.1998 gün ve 1998/127 sayılı Genelgesinin 8. maddesi (c) bendi ile bu Genelgeye istinaden tesis edilen Ankara Valiliği Milli Eğitim Müdürlüğü işleminin iptali, yoksun kalınan ek ders ücret farklarının 3.4.1998 tarihinden itibaren yasal faiziyle birlikte tazmini istemiyle açılmıştır.

Ankara Valiliği Milli Eğitim Müdürlüğü işleminin dayanağı olarak gösterilen Milli Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün 25.12.1998 gün ve 1998/127 sayılı Genelgesinin 8. maddesinin (c) bendinin iptali istemiyle açılan davada, Danıştay On birinci Dairesinin 17.10.2001 günlü, E:2000/10027, K:2001/2226 sayılı kararıyla;

“İptali istenilen Milli Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün 25.12.1998 gün ve 1998/127 sayılı Genelgesinin 8. maddesinin (c) bendinde, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 176. maddesinde, alanında master derecesi almış öğretmenlere %25, alanında doktora derecesi almış öğretmenlere ise %40 oranında ek ders ücretinin fazla ödeneceğinin belirtildiği, “alanlarında mastır derecesi almış öğretmenler” ifadesinden eğitim ve öğretim hizmetleri sınıfında öğretmen kadro unvanında bulunanların anlaşılacağı, bu hizmet sınıfında olmakla birlikte “öğretmen kadro unvanında görevli olmayan ilköğretim müfettiş ve yardımcılarının bu öğrenimlerinden dolayı %25 fazla ödemeden yararlanamayacakları açıklanmış bulunmaktadır.

Hukuka aykırılığı saptanarak iptal edilen Milli Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün 25.12.1998 gün ve 1998/127 sayılı Genelgesinin 8. maddesinin (c) bendine dayanılarak Ankara Valiliği Milli Eğitim Müdürlüğünce tesis edilen dava konusu işlemde de hukuka uyarlık görülmemiştir.

Dosya içeriğinden, ilköğretim müfettişi olan davacının yüksek lisans yaptığından bahisle almakta olduğu ek ders ücretinin %25 fazlasıyla ödenmesi yolundaki başvurusunun, fiilen öğretmenlik yapmaması nedeniyle reddedildiği, dolayısıyla bu aşamada davalı idarece davacının yaptığı yüksek lisansın alanında olup olmadığına ilişkin bir değerlendirme yapılmadığı anlaşılmakla birlikte, dava konusu edilen Genelgenin 8/c maddesinde yer alan öğretmen kadro unvanında görevli olmayan ilköğretim müfettiş ve yardımcılarının yüksek lisans öğrenimlerinden dolayı %25 oranında fazla ödemeden yararlanamayacağına ilişkin düzenlemesi ve buna dayalı dava konusu işlemin hukuka aykırılığı tespit edildiğinden, ilköğretim müfettişlerinin de öğretmenler gibi, alanlarında yüksek lisans yapmaları halinde belirtilen hukuka aykırılıktan dolayı uğradıkları zararın tazmini Anayasanın 125. maddesi ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 28. maddesinden kaynaklanan bir zorunluluktur. Buna göre, davalı idarece davacının yaptığı yüksek lisansın alanında olup olmadığına ilişkin bir inceleme yapılıp, bu husus açıklığa kavuşturulduktan sonra, ek ders ücret farklarının ödeneceği tabii olup, bu aşamada ek ders ücret farklarının ödenmesi hakkında karar verilmesine yer bulunmamaktadır.

Açıklanan nedenlerle davanın, genel düzenleyici işlemin iptaline yönelik kısmı ile ek ders ücret farklarının tazminine ilişkin kısmı hakkında karar verilmesine yer olmadığına,  25.2.2004 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

Danıştay On Birinci Dairesi E:2001/786, K:2004/4653

• Devlet Memurları Kanunu 176. Madde
• Ders ve Konferans Ücretleri

… Milli Eğitim Müdürlüğü işleminin dayanağı olarak gösterilen Milli Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün 25.12.1998 gün ve 1998/127 sayılı Genelgesinin 8. maddesinin (c) bendinin iptali istemiyle açılan davada, Danıştay On birinci Dairesinin 17.10.2001 günlü, E:2000/10027, K:2001/2226 sayılı kararıyla;
“İptali istenilen Milli Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün 25.12.1998 gün ve 1998/127 sayılı Genelgesinin 8. maddesinin (c) bendinde, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 176. maddesinde, alanında mastır derecesi almış öğretmenlere %25, alanında doktora derecesi almış öğretmenlere ise %40 oranında ek ders ücretinin fazla ödeneceğinin belirtildiği, “alanlarında mastır derecesi almış öğretmenler” ifadesinden eğitim ve öğretim hizmetleri sınıfında öğretmen kadro unvanında bulunanların anlaşılacağı, bu hizmet sınıfında olmakla birlikte “öğretmen kadro unvanında görevli olmayan ilköğretim müfettiş ve yardımcılarının bu öğrenimlerinden dolayı %25 fazla ödemeden yararlanamayacakları açıklanmış bulunmaktadır.

439 sayılı Milli Eğitim Bakanlığına Bağlı Yüksek ve Orta Dereceli Okullar Öğretmenleri ile İlkokul Öğretmenlerinin Haftalık Ders Saatleri ile Ek Ders Ücretleri Hakkında Kanunun Ek 1. maddesinde, 3.4.1998 tarih ve 4359 sayılı Kanunun 7. maddesi ile yapılan değişiklikle, Eğitim Öğretim Hizmetleri Sınıfına dahil denetim elemanlarına da ek ders ücreti ödeneceği belirtilmiş, 98/12120 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı eki Milli Eğitim Bakanlığı Öğretmen ve Yöneticilerinin Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin

Esaslar çerçevesinde de ilköğretim müfettişleri ve yardımcılarının; inceleme, araştırma, planlama, programlama, yönetim, denetim, eğitim ve öğretim gibi görevlerinden haftada 15 saatinin, ders niteliğinde yönetim görevi sayılarak bunlara ek ders ücreti ödeneceği öngörülmüştür.

Dosyanın incelenmesinden, İlköğretim Müfettiş yardımcısı olan davacının, Felsefe ve Din Anabilim dalında Dinler Tarihi bilim dalında yüksek lisansını tamamlaması üzerine ek ders ücretinin % 25 fazlasıyla ödenmesi istemiyle yaptığı başvurunun, öğretmen kadro unvanında olmadığından bahisle anılan düzenlemeden yararlanamayacağı gerekçesiyle reddedildiği, bakılan davanın da bu işlemin ve bu işlemin dayanağı olan Milli Eğitim Bakanlığı Personel Genel Müdürlüğünün 25.12.1998 gün ve 1998/127 sayılı Genelgesinin 8/c maddesinin iptali istemiyle açıldığı anlaşılmıştır.

Olayda, ilköğretim müfettişi olan davacının yüksek lisans yaptığından bahisle almakta olduğu ek ders ücretinin %25 fazlasıyla ödenmesi yolundaki başvurusunun, öğretmen kadro unvanında çalışmaması nedeniyle reddedildiği, dolayısıyla bu aşamada davalı idarece davacının yaptığı yüksek lisansın alanında olup olmadığına ilişkin bir değerlendirme yapılmadığı anlaşılmakla birlikte, dava konusu edilen Genelgenin 8/c maddesinde yer alan öğretmen kadro unvanında görevli olmayan ilköğretim müfettiş ve yardımcılarının yüksek lisans öğrenimlerinden dolayı %25 oranında fazla ödemeden yararlanamayacağına ilişkin düzenlemesi ve buna dayalı dava konusu işlemin hukuka aykırılığı tespit edildiğinden, ilköğretim müfettişlerinin de öğretmenler gibi, alanlarında yüksek lisans yapmaları halinde belirtilen hukuka aykırılıktan dolayı uğradıkları zararın tazmini Anayasanın 125. maddesi ve 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 28. maddesinden kaynaklanan bir zorunluluktur. Buna göre, davalı idarece davacının yaptığı yüksek lisansın alanında olup olmadığına ilişkin bir inceleme yapılıp, bu husus açıklığa kavuşturulduktan sonra, ek ders ücret farklarının ödeneceği tabii olup, bu aşamada ek ders ücret farklarının ödenmesi hakkında karar verilmesine yer bulunmamaktadır.

Açıklanan nedenlerle davanın, genel düzenleyici işlemin iptaline yönelik kısmı ile ek ders ücret farklarının tazminine ilişkin kısmı hakkında karar verilmesine yer olmadığına,  19.11.2004 tarihinde oybirliği ile karar verildi.

Danıştay On Birinci Dairesi E:2002/4532, K:2004/4199

• Devlet Memurları Kanunu 176. Madde
• Ders ve Konferans Ücretleri

657 sayılı Devlet Memurları Kanununun “Ders ve Konferans Ücretleri” başlıklı 176. maddesinde, 4359 sayılı Kanun ile yapılan değişiklikle, 2. fıkrasının (c) bendinde, ek ders ücretlerinin alanlarında mastır derecesini almış öğretmenlere %25, alanlarında doktora derecesini almış olan öğretmenlere ise %40 fazlasıyla ödeneceği hükme bağlanmıştır.

4359 sayılı Yasanın 1. maddesinin gerekçesinde, değişiklikle ek ders ücretinin günün koşullarına uygun hale getirilmesine çalışıldığı, ek ders ücretindeki bu artışla, öğretmenlerin branşlarında ve ihtisasları içindeki, diğer derslerde derse girmelerinin özendirilerek, bir taraftan öğrencilerin öğretmensiz kalmamaları , diğer taraftan da öğretmenlerin emekleri karşılığında adil bulacakları bir ücret alabilmelerinin yolunun açılmaya çalışıldığı belirtilmiştir.

Yukarda yer verilen Yasa hükmü uyarınca ek ders ücretinin, master yapan öğretmenlere %25, doktora yapan öğretmelere ise %40 oranında fazla ödenebilmesi için yapılan mastır ve doktoranın “alanında” olması gerekmektedir. Maddede geçen “alan” ibaresinden öğretmenlerin öğretmenliğe esas olan lisan düzeyindeki öğrenimin anlaşılması gerekmekte olup yapılan mastır ve doktoranın lisans düzeyindeki öğrenimle ilgili olması halinde anılan madde hükmünün uygulanmasına olanak bulunmaktadır.

Olayda, … Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Biyoloji bölümünü bitirdikten sonra biyoloji öğretmeni olarak atanan davacının, … Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Su Ürünleri anabilim dalında mastır ve doktorasını tamamladığı, ek ders ücretinin %40 fazla ödenmesi yolundaki başvuru üzerine dava konusu işlemin tesis edildiği anlaşılmış olup, davacının su ürünleri anabilim dalında yaptığı mastır ve doktoranın biyoloji dalıyla ilgili olup olmadığının ilgili yerlerden sorulmak suretiyle konunun açıklığa kavuşturulması gerekmektedir.

Bu nedenle, bu yönde bir inceleme yapılmak suretiyle bir karar verilmesi gerektiğinden, yapılan mastır ve doktoranın biyoloji alanıyla ilgisi bulunup bulunmadığını ortaya koymaktan uzak Adana Defterdarlığı Muhasebe Müdürlüğünün, “Fen-Edebiyat Fakültesi biyoloji bölümü mezunu olan bir öğretmenin su ürünleri anabilim dalında yapmış olduğu doktoranın biyoloji alanında yapılmış bir doktora olarak kabul edilip edilmeyeceğine” ilişkin sorusuna verilen cevaba dayanılarak tesis edilen işlemde ve bu işleme karşı açılan davayı reddeden idare mahkemesi kararında hukuki isabet bulunmamaktadır.