Devlet Memurları Kanunu 174. Madde (DMK)

Vekalet Görevinin Fiilen Yapılması Şartı

Vekalet aylıklarının ödenebilmesi için görevin fiilen yapılması şarttır.

Devlet Memurları Kanunu 174. Madde Açıklaması

Yasanın 174. maddesine göre, vekâlet ücretinin ödenebilmesi için vekalet görevinin fiilen yapılması zorunludur. Bu koşulun gerçekleşmemesi halinde vekiller ücreti ödeme olanağı yoktur. Ancak, görevin fiilen yapılma koşulunun aranman karşısında belirecek bazı sorunların ele alınması ve çözümlenmesinde de yarar umulmaktadır.

174. madde, vekâlet aylığının ödenmesini fiilen yapılma koşuluna bağlamıştır. Bu nedenle vekâlet aylığının da ay sonunda ödenmesi düşünülebilir. Ancak, 86. madde “vekalet aylığından” bahsetmektedir. Aylıkların peşin ödeneceği 164. maddenin amir hükmüdür. Buna göre vekâlet eden memura ödenecek tutarın aylıklar hakkındaki hükümlere tâbi olması doğaldır.

Ne var ki 174. madde karşısında bu yorumun geçerliliği kabul edilemez. Ayrıca; vekalet görevinin ne kadar devam edeceği belli olmadığından, örneğin aybaşında vekalet aylığını peşin olarak alan vekil memurun ölümü halinde, ölüm tarihini izleyen aybaşına kadar peşin aldığı ücretin geri alınması olanaklı mıdır? Eğer, vekâlet aylığını 164. madde esaslarına tabi tutarsak o zaman peşin ödenen vekâlet aylığının geni vekâlet ücretinin çalı alınma olanağı da bulunmamaktadır. Oysa; 174. madde, vekalet ücretine hak kazana bilmek için fiilen çalışma koşulu aramıştır. Bu hükme göre çalışılmayan günler için ödenen peşin kısmının geri alınması gerekmektedir. Ayrıca; vekil memurun başka bir görev için geçici olarak görevlendirilme veya hastalık izni, yıllık izin ya da mazeret izni gibi görevinden ayrıldığı günden itibaren, yeniden göreve başladığı tarihe kadar vekâlet aylığının ödenmesi gerekir.

Ancak, açıktan atanacak vekil memurlar hakkında yukarıda açıkladığımız hususların geçerli olmayacağı düşünülebilir. Zira, bir göreve açıktan vekaleten atanan memurların aylıklarından 5434 sayılı Yasaya göre emekli keseneği kesilme zorunluluğunun bulunması, vekâlet aylıklarının peşin ödendiğine kanıt teşkil edebilir. Bu konuda gerek yasal gerek idari ve gerekse yargısal herhangi bir düzenleme mevcut olmadığından tereddütlerin devam edeceği anlaşılmaktadır.