Devlet Memurları Kanunu 161. Madde (DMK)

Derece Değişikliğinde Verilecek Aylık

Derece yükselmesi veya daha aşağı bir dereceye atama halinde,

A) Bulunduğu dereceden yukarı derecelere atanan memur;

a) 68. maddenin (B) bendi hükümleri saklı kalmak kaydıyla, yeni girdiği derecenin ilk kademe göstergesine,

b) Yeni girdiği derecenin ilk kademe göstergesi evvelce iktisap ettiği göstergeden düşük ise, iktisap ettiği göstergeye eşit olan kademenin göstergesine, Tekabül eden aylığı alır. Alt derecede eşit göstergeli kademede geçirilen süre dikkate alınır.

B) Kazanılmış hak aylık derecelerinden daha aşağı bir dereceye atanan memur, kazanılmış hak aylık dereceleri saklı kalmak kaydıyla,

a) Atandığı derecede eski derecesinde almakta olduğu kademe göstergesine,

b) Atandığı derecede eşit gösterge yok ise, eski göstergesine en yakın kademenin göstergesine, tekabül eden aylığı alır.

Devlet Memurları Kanunu 161. Madde Açıklaması

Derece değişikliğinde memurlar, bulundukları derecelerden yukarı derecelere atanabilecekleri gibi, kazanılmış hak derecelerinden daha aşağı bir dereceye de atanabilirler. Bu şekilde atananlarda derece değişiklikleri meydana geldiğinden, memurlara ödenecek aylıkların saptanmasında da yasal bazı kurallar getirilmiş bulunmaktadır.

Devlet Memurları Kanunu 161. Madde Derece Değişikliğinde Verilecek Aylık Emsal Kararlar

Danıştay Beşinci Dairesi E:1998/4622, K:1999/1685

• Devlet Memurları Kanunu 161. Madde
• Derece Değişikliğinde Verilecek Aylık

Erzincan il Sağlık Müdürlüğünde Sivil Savunma Uzmanı olarak görev yapan davacının, SSK Personelinin Unvan Yükselmesinde Uygulanacak Usul ve Esaslara ilişkin Yönetmeliğin 12.12.1996 günlü, 22845 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Yönetmelikle yürür lükten kaldırıldığı dönem içinde 24.1.1997 günlü, 391 sayılı onayla Sigorta Müdürü kadro suna atamasının yapıldığı; belirtilen Yönetmeliğin iptali istemiyle açılan davada Danıştay’ca verilen yürütmenin durdurulması kararı üzerine, önceki Yönetmeliğin hiç kaldırılmamış gibi uygulama niteliğini sürdürdüğünden bahisle Yönetmelik hükümlerine aykırı olarak yapılan atamaların önceki statülere uygun olarak değiştirilmesi hususunda SSK Yönetim Kurulunca alınan 9.10.1997 günlü, 4296 sayılı kararı üzerine davacının şef kadrosuna atanmasının yapıldığı dosya içeriğinden anlaşılmıştır.

Bu durumda; SSK Personelinin Unvan Yükselmesine ilişkin Esasları düzenleyen Yönetmeliğin yürürlükten kaldırılmasına dair Yönetmelik hakkında Danıştay Beşinci Dairesince önce yürütmenin durdurulması, bilahare iptal kararı verilmiş ve bu Yönetmeliğin yürür lükten kaldırıldığı Yönetmelik kendiliğinden yürürlüğe girmiş bulunduğundan ve hiç yürür lükten kaldırılmamış gibi hukuki sonuç doğurmaya devam edeceğinden, sözü edilen Yönet melikte Sigorta Müdürü kadrosuna atanacaklarda aranılan genel müdürlük müfettişi, sigorta müdür yardımcısı, sigorta müfettişi kadrolarında veya diğer kamu kurum ve kuruluşlarındaki benzeri kadrolarda en az iki yıl görev yapmış olmak koşulunu taşımayan davacının Sigorta Müdürü kadrosuna yapılan atamasının iptal edilerek Şef kadrosuna atanmasına ilişkin işlem de bu yönden hukuka aykırılık görülmemiş ise de; 1. dereceli Sivil Savunma Uzmanı kadrosunda kazanılmış hak aylık derecesi 2. derecenin 3. kademesi iken 1. dereceli Sigorta Müdürü kadrosuna 1. derecenin 1. kademesinden maaş almak üzere atanmış olan adı geçenin, dava konusu işlemle 3. dereceli Şef kadrosuna 2. derecenin 4. kademesinden maaş almak üzere atandığı 18.9.1997 günlü onay ile de kazanılmış hak aylığının 1. derecenin 1.kademesine yükseltildiği dosyanın incelenmesinden anlaşılmıştır.

657 sayılı Kanunun Ek Geçici 9. maddesi uyarınca bu madde kapsamındaki Kurumlar içinde yer alan Sosyal Sigortalar Kurumu Genel Müdürlüğü Personelinin aylık derecelerinin tespitinde 657 sayılı Kanunun bu konuya ilişkin maddelerinin uygulanması gerekmektedir. 657 sayılı Kanunun 161. maddesinin (B) fıkrasında “Kazanılmış hak aylık derecesinden daha aşağı bir dereceye atanan memur kazanılmış hak aylık dereceleri saklı kalmak kaydıyla, a) atandığı derecede eski derecesinde almakta olduğu kademe göstergesine, b) atandığı derece de eşit gösterge yok ise, eski göstergesine en yakın kademenin göstergesine, tekabül olan aylığı alır” hükmü getirilmiş ve kazanılmış hak aylık derecesi 1/1. derece olan davacı da bu hükme dayalı olarak 3. derece Şef kadrosuna 2. derecenin 4. kademesinden maaş almak üzere atanmışsa da, 161/B. madde hükmünün, bulunduğu derecenin daha altındaki bir dereceye atanması Kanuna uygun şekilde yapılanlar için uygulanabileceği açıktır. 657 sayılı Kanunun gerek kurumlar arası nakli düzenleyen 74. maddesinin 1. fıkrasında gerekse aynı kurum içinde görev ve yer değiştirmeyi düzenleyen 76. maddesinin 2. fıkrasında memurların kazanılmış hak derecelerinin en çok üç derece altındaki kadrolara atanabilmeleri memurların isteğine bağlı tutulmuştur. Bu durumda kazanılmış hak aylık derecesi 1/1. derecede bulunan davacının daha alt bir dereceye atanmasına ilişkin bir isteği olduğu konusunda dosyada bir bilgi ve belge bulunmadığına göre idarece davacının 1. dereceli Sigorta Müdürlüğü kadrosundan alındıktan sonra en azın dan bu kadroya atanmadan önceki kadrosundaki kazanılmış hak aylık derecesi olan 2. derece kadrolu bir göreve kazanılmış hak aylığı olan 1. derecenin 1. kademesinden maaş almak üzere atanması gerekirken 3. dereceli Şef kadrosuna atanmasında hukuka uyarlık görülmemiştir.