İcra veya cebri icra; alacaklının, borçlunun borcunu ödememesi başvurduğu bir hukuki yoldur. İcra takibi olarak da adlandırılan bu hukuki süreçte borcun dayanağı olan belgeye göre ve borcun türüne göre başvurulabilecek takip yolları değişmektedir. Genel olarak icra takibi denilince akla haciz yoluyla takip gelmektedir. Haciz yoluyla takip, takibin başlaması için rehin hakkıyla güvence altına alınmış bir alacağın veya borçlunun belli bir sıfatı taşımasının gerekmediği takip yoludur. Haciz yoluyla takip ikiye ayrılır.
- İlamsız takip: İlamsız icra takibi, rehin hakkıyla güvence altına alınmış bir alacağın veya mahkeme kararının gerekli olmadığı para ve teminat alacakları yanında kiralananın tahliyesi için de açılabilen icra takibidir. İlamsız icra takibinde dayanak belge olabileceği gibi dayanak olan herhangi bir belge olmadan da borçlu olan bir kişi aleyhine icra takibi başlatılabilir. İlamsız icra takibi başlatılabilmesi için yazılı bir belge veya rehin hakkıyla güvence altına alınmış bir alacağın varlığı gerekmediği için borçlu olmayan kişinin bu icra takibinde hazırlanan ödeme emrine itirazı ve süresini kaçırmaması oldukça önemlidir.
- İlamlı takip: bir mahkeme kararının gereğinin yerine getirilmesi için başvurulan takip yoludur. İlamlı icra takibinde, mahkemeden lehine ilam alan kişi, icra dairesine başvurarak ve ilama dayalı olarak hakkının alınmasını takibe konu eder. Para ve teminat alacağı dışında bir alacak için takip yapılmadan önce mutlaka mahkemede dava açılır ve ilam alınır. İlamlı icra takibinin konusu para alacağı, menkul teslimi, gayrimenkullerin tahliyesidir.
Cebri icra veya icra takip işlemleri, yetkili icra veya iflas daireleri ile icra mahkemeleri tarafından yürütülür. İcra sürecinde takibin kesinleşmesi ile borçlunun tüm mal varlığına haciz işlemi yapılabilir. Taşınır, taşınmaz, maaş ve alacaklarına haciz konulması talep edilebilir.
Cebri İcra Nedir?
Cebri icra, icra borcunun zorla yerine getirilmesine denir. Hukuki olarak, borcu olan bir kişinin borcunu ödememesi ve mahkeme tarafından belirlenmiş hükme uyum göstermemesi sonucunda, devlet tarafından borcun zorla alınması işlemi anlamına gelmektedir. Borçlunun alacaklıya karşı olan borcunu ödememesi durumunda devlet zoru ile borcunu ifa etmesi durumunda cebri icra ortaya çıkmaktadır. Cebri icrayı yerine getirme yetkisi yalnızca devlete aittir. Bu tip işlemler icra daireleri yoluyla icra memurları tarafından gerçekleştirilmektedir. Cebri icra aşamasına geçmeden önce ilk aşama mahkeme veya icra dairesidir. Alacaklının talebi üzerine hakkın varlığının ve aynı zamanda ihlal ya da inkar edildiğinin tespit edilmesi gerekmektedir.
Diğer bir tanımla cebri icra, temelde bir alacaklının alacağını tahsil etmek için mahkeme kararıyla başvurduğu bir yasal süreçtir. Bu süreç, borçlu tarafın borcunu ödemediği veya anlaşmazlık yaşandığı durumlarda devreye girer. Bir alacaklının, borçlunun mal varlığına el koyma hakkını sağlayan cebri icra işlemi, mahkeme kararıyla yürürlüğe giren bir süreçtir. Cebri icra, Türk Medeni Kanunu ve İcra ve İflas Kanunu tarafından düzenlenmiştir. Bu süreç, borçlunun mallarının satılması veya haczedilmesi yoluyla alacağın tahsil edilmesini amaçlar.
Cebri İcra Ödenmezse Ne Olur?
Borcunu ödemeyen borçluya, taşınmazı tahliye etmeyen kiracıya karşı alacaklının başlatacağı ilamsız ve ilamlı icra takibi neticesinde borçluya icra müdürlüğünce bir ödeme emri gönderilmektedir. Gelen ödeme emri neticesinde ilamsız icra takibinde borçluya İcra İflas Kanunu uyarınca genel haciz yoluyla takipte yedi gün, kambiyo senetlerine mahsus icra takibinde beş gün, tahliye talepli icra takibinde yedi gün içerisinde yapması gereken seçenekler sunulmuştur. Buna göre;
- Borçlu takibin türüne göre süresi içerisinde ödeme emrine itiraz edebilir,
- Aynı süre içerisinde borcunu ödeyebilir,
- Aynı süre içerisinde borca yeter miktardaki malı hakkında mal beyanı verebilir.
İlk seçenek olarak borçlunun borca itiraz etmesi halinde itirazının iptali sağlanan veya borca itiraz etmeyen borçlunun borcu, yedi günlük veya beş günlük sürenin sonunda kesinleşir. Kesinleşen icra takibi neticesinde alacaklı borçlunun mallarına, maaşına, banka ya da üçüncü kişilerde bulunan borçlarına, taşınmazlarına haciz koydurabilir.
Borçlu hakkında açılan icra takibine süresinde itiraz edilmemesi halinde icra dosyası kesinleşir, kesinleşen takibe rağmen icra borcu ödenmezse ilgili icra dairesi alacaklının talebi üzerine borçlunun, malvarlığına haciz işlemi tesis eder. Haciz işlemi akabinde icra dosyası kapsamında yer alan borçların tahsili amacı ile satış gerçekleştirilir.
İcra Borcu Nasıl Ödenir?
Borcunu ödemeyen borçluya karşı başlatılan cebri icra işlemi neticesinde borçluya icra müdürlüğünce bir ödeme emri gönderilir. Gelen ödeme emrine itiraz edilmesi veya borcun ödemesi için borçluya kanunda süre öngörülmüştür. İcra İflas Kanunu uyarınca borçlu; genel haciz yoluyla takipte yedi gün, kambiyo senetlerine mahsus icra takibinde beş gün, tahliye talepli icra takibinde yedi gün içerisinde ödeme emrine itiraz ederek hakkındaki takibin durmasını sağlayabilir. Ancak ilamlı icra takibinde ödeme emri değil, icra emri gönderilir. Kural olarak icra emri karşısında onun gereğinin yerine getirilmesi gerekir; icra emrine karşı ilamsız icradaki gibi, takibin durmasını sağlayan doğrudan bir itiraz yolu öngörülmemiştir. Ancak, borçlunun takibe karşı koyma imkanı tamamen ortadan kaldırılmamış, bazı durumlarda borçlunun takibi durdurabilmesi için birtakım imkanlar düzenlenmiştir. Borçlunun icra takibinin türüne göre icra takibinin durmasını sağlayamaması halinde söz konusu borcu ödemesi gerekir. İcra borcu şu şekillerde ödenebilir;
- Borçlunun İcra Dairesinde Borcunu Ödeme Yoluyla, İcra Dosyasının İşlemden Kaldırılması
Borçlu hakkında yürütülen icra takibi için ilgili İcra Dairesine başvurarak, icra dosyasının borcunu kapatma yolunu tercih edebilir. Borcunu ödemek borçluların, söz konusu icra takibinin yürütülmekte olduğu icra dairesine giderek, borçlu oldukları dosya ile ilgili ‘Dosya Hesabı Raporu’ almaları gerekmektedir. Dosya hesabı alındıktan sonra icra dosyasındaki toplam borç miktarı öğrenilmiş olur. Toplam borç miktarının icra dosyasına ödenmesi ile borçlu icra dosyasının kapatılmasını da talep etmelidir.
- Borçlunun Borcunu Alacaklı ya da Alacaklı Vekiline Ödemesi ile İcra Dosyasının İşlemden Kaldırılması
Borçlu bunun dışında alacaklıya ya da alacaklı vekiline borcunu ödemek isteyebilir. Borçlunun icra dosyasına doğrudan borcu ödemeyip alacaklıya veya alacaklı vekiline icra dosyasına konu olan borcu ödeyebilir. Alacaklı veya vekiline borcun ödenmesi durumunda ödemeyi alan alacaklı veya vekili, icra dairesine verecekleri bir talep yazısı ile icraya konu olan borcun ödendiğini, takibin kapatılmasını talep eder. Bu talebi yaparken ilgili harçları icra dairesine ödemesi gerekir.
Bizi Arayın 
WhatsApp