Boşanırken Borçlar Ortak Mı?

Boşanırken borçlar ortak mı? Her boşanan çift bu sorunun cevabını merak ediyor. Bir boşanma davasında, eşlerin tabi olduğu mal rejimi edinilmiş mallara katılma rejimidir. Edinilmiş mallara katılma rejiminde eşlerin sorumluluğu eşittir. Bu durum hem elde ettikleri mallar üzerinde hem de başkalarına karşı edindikleri borçlar üzerinde mümkündür. Yani evlilik birliği içerisinde gerçekleştirilen para borçları ya da bu para ile alınan mallar edinilmiş mallara katılma rejimine tabidir. Bu da eşlerin sorumluluklarının eşit olduğu anlamına gelmektedir. Yani evlendikten sonra yapılan borçlar, edinilmiş mallara katılma rejimine tabi olmasından dolayı eşlerin eşit sorumluluğuna tabidir. Yani alacaklar ortaysa borçlar da ortaktır. Bu nedenle borçlar da ortaktır. Bu konuda borcun ne için yapıldığı ve borç karşılığında edinilen mallar önemli olup, evlilik birliği içinde gerçekleşen borçlar bu kapsamdadır.

Boşanma davası; iki kişi arasında kurulan evlilik birliğinin sona erdirilmesi için taraflardan biri tarafından ya da her iki tarafın birlikte açabileceği dava türüdür. Dava anlaşmalı ya da çekişmeli olarak açılabilir ve sonucunda da tarafların boşanmalarına karar verilir. Bu dava kapsamında velayet, mal rejimi, nafaka gibi hususlar taraflar arasında uzlaşma ile anlaşmaya varılabileceği gibi dava ile de görülebilir. Kadim Hukuk ve Danışmanlık olarak bu yazımızda boşanma davasında borçların ortak olup olmadığını inceleyeceğiz.

Boşanma Davası Nedir?

Boşanma davası, evlilik birliği devam ederken tarafların artık anlaşamamaları halinde bu evlilik birliğini sonlandırmak için sahip oldukları bozucu yenilik doğuran bir haktır. Her iki eşin de hayatta olduğu ve geçerli bir evlilik birliği kurulduğu durumlarda boşanma davası açılabilir. Bunun dışında Türk Medeni Kanunu’nda yer alan boşanma sebeplerinden biri taraflar arasında da geçerli olmalıdır. Yasaya göre boşanma sebepleri TMK 161. Madde ile 166. Madde arasında düzenlenmiştir. Boşanma sebepleri şu şekilde sıralanabilir:

• Zina (Aldatma) (TMK m. 161)
• Hayata kast, pek kötü veya onur kırıcı davranışta bulunma (TMK m. 162)
• Suç işleme ve haysiyetsiz yaşam sürme (TMK m. 163)
• Terk (TMK m. 164)
• Akıl hastalığı (TMK m. 165)
• Evlilik birliğinin sarsılması (TMK m. 166)

Eş; boşanma davası hakkını isterse boşanma olarak isterse de ayrılık olarak açabilir. Boşanma davalarında yetkili mahkeme eşlerden birinin yerleşim yerindeki mahkeme ile dava açılmadan önce eşlerin birlikte son kez en az 6 ay yaşadıkları yer mahkemesidir. Boşanma davalarında görevli mahkeme ise aile mahkemesi olup, aile mahkemesi olmayan yerlerde asliye hukuk mahkemelerinde aile mahkemesi sıfatıyla görülür. Bununla birlikte davayı ilk önce hangi tarafın açtığının da bir önemi bulunmamaktadır. Üstte sayılan sebeplerin biriyle “Boşanırken borçlar ortak mı?” şimdi bu sorunun cevabını vereceğiz.

Boşanma Davasında Mal Paylaşımı

Boşanma davası; eşler arasındaki evlilik birliğini sona erdirdiği için eşlerin ortak olarak sahip oldukları mallar, paralar da paylaşılmalıdır. Eşler evlilik birliği kurulurken mal rejimlerinden birisini seçebilirler. Bunun dışında seçim yapmazlarsa yasaya göre eşlere edinilmiş mallara katılma rejimi uygulanır. Eşler arasında uygulanacak mal rejimleri şu şekilde sıralanabilir:

• Edinilmiş mallara katılma rejimi: Evlilik birliği içerisinde eşlerin edindikleri mallar üzerinde diğer eşin de ortaklık kurmasıdır.
• Mal ayrılığı rejimi: Evlilik birliği öncesinde ve içerisinde taraflar edindikleri mallar üzerinde tek başına hak sahibidir ve diğer eşin ortaklığı yoktur.
• Paylaşmalı mal ayrılığı rejimi: Edinilmiş mallara katılma rejimi ile mal ayrılığı rejimi arasında yer alır ve malın kendisine ait olduğunu ispat eden eş o mal üzerinde tek başına hakimiyet kurarken, malın kime ait olduğu ispatlanmayan durumlarda mal her iki eşin ortak malı sayılır.
• Mal ortaklığı rejimi: Eşlerin sahip oldukları mallar ortaklık malları ve kişisel mallar olarak ayrılır. Kişisel mallar üzerinde eşler kendi hâkimiyetlerini kurarken, ortaklık mallarında elbirliği ile her iki eş de sahip olur. Yani ortaklık malı üzerinde eşlerden biri diğerinin bilgisi olmadan mal üzerinde tasarrufta bulunamaz.

Boşanma davası ister anlaşmalı olsun ister çekişmeli olsun dava sonrasında taraflar arasında mal paylaşımı yapılacaktır. Tarafların evlilik birliği içerisinde elde ettikleri mallar üzerinde paylaşım yapılır. Edinilmiş mallara katılma rejiminde eşlerin kişisel malları üzerinde kendi hâkimiyetleri bulunur. Yani bu mallar paylaşıma konu edilmez. Bunun dışında tarafların sahip oldukları mallar da yarı yarıya paylaştırılır. Buna benzer şekilde tarafların sahip oldukları borçlar da yarı yarıya paylaştırılacaktır.

Boşanırken Borçlar Ortak Mıdır?

Boşanma davası görülürken, tarafların sahip oldukları mallar, gelirler ve borçlar tespit edilir. Tespitin zor olduğu durumlarda uzman raporu veya bilirkişi raporu alınabilir. Eşler aralarında bir mal rejimi tespit etmediyse edinilmiş mallara katılma rejimi uygulanır. Tarafların borçları da edinilmiş mallara katılma rejimi içerisinde evlilik birliği devam ederken harcanan giderlerdir. Borcun kişisel olmadığı kabul edildiği takdirde tarafların ortak olarak borçlandığı kabul edilir. Bunun dışında taraflar borçtan sorumlu olmadığını ispat ederek borçtan kurtulabilir.

Eğer eşler arasında farklı bir mal rejimi belirlenmediyse edinilmiş mallara katılma rejimi uygulanacağını belirtmiştik. Eğer taraflardan birisi kredi çekerek evlilik birliği içerisinde bir ev satın aldıysa bu ev tarafların ortak malı sayılır. Evin taraflardan birinin üzerine tescil edilmesi mümkündür ve kimin adına tescil edildiğinin bir önemi bulunmamaktadır. Ortak mal sayılan bu ev eşler arasında ortaklaşa paylaştırılır ve hali hazırda devam eden kredi borcu bulunuyorsa bu da taraflar arasında eşit olarak bölüştürülür. Sonuç olarak taraflar, farklı bir mal rejimi belirlemediyse ve edinilmiş mallara katılma rejimi uygulanıyorsa sahip olunan mallarda ortak oldukları gibi edinilen borçlarda da ortak olmaktadırlar.