Banka hesabına bloke konulması, alacakların korunması ve hukuki süreçlerin yönetilmesi için önemli bir finansal işlemdir. Banka hesabına bloke konulması (Blokaj) kişilerin borçlarını ödememeleri halinde, alacaklı tarafın kendini güvence altına almak için, borçlunun para kaçırmasının önüne geçmek için yapılan bir süreçtir. Suç içeren işlemlerde kullanıldığı şüphesi üzerine, banka hesaplarına bloke konulması mümkündür. Şüpheli hesap hareketlerinin varlığı halinde şirketlere ait ya da bireysel banka hesaplarına bloke konulması sıkça rastlanan bir durumdur. Bloke konulması kural olarak resmi makamların talebi ile yapılır. Banka hesabındaki bloke edilen tutarı hesabın sahibi kullanamaz. Bu kullanımlar havale, EFT, harcama işlemlerini de kapsar. İcra müdürlüklerinin ya da Cumhuriyet savcılığının koyduğu bloke işlemini mahkeme kararı ile işleme alırlar. Banka hesaplarına bloke konulmasının genel olarak sebepleri;

• Vergi borcunun ödenmemesi,
• Vergi kaçakçılığı yapılması,
• Bankadan alınan kredinin ödemelerinin yapılmaması,
• Kredi kartı borcunun ödenmemesi,
• Masak tarafından bloke konulması
• Adli bir suç işlenmesi,
• Banka hesaplarında şüpheli para hareketleri,
• Yasal olmayan yollarla yurt dışına çıkılması,
• İllegal sitelerde bahis oynatma veya illegal sitelerde bahis oynama.

Bloke esasında banka hesabına değil, hesap içindeki paraya konulur. Yani blokaj, banka hesabındaki paranın harcanmasına getirilen bir kısıtlamadır. Borç ya da hacizden kaynaklı bir blokaj mevcutsa bu ya kişinin bireysel borcundan ya da vergi borcundan kaynaklanır. Bunun dışında mahkeme devam eden bir dava sebebiyle ihtiyati tedbir kararı vererek banka hesabına bloke koyabilir. Kişi hakkında bankaya dolandırıcılık ihbarı yapılırsa (Genellikle uluslar arası para transferlerinde gündeme gelir.) ve banka iddiaları esaslı görürse geçici olarak bloke koyabilir. Bunun dışında mahkemenin el koyma kararı sebebiyle bloke konulabileceği gibi MASAK tarafından da konulabilir. Yani Banka hesabına bloke konulması bir çok sebeple mümkündür. Öncelikle banka hesabına bloke konulması nedeni tespit edilmeli ve sonrasında buna uygun hukuki süreç yürütülmelidir. Bu nedenle uzman ceza avukatından destek almanız sizlerin faydasına olacaktır.

Banka Hesabına Bloke Konulması Nedir?

Banka hesabına bloke konulması, bir bireyin veya kurumun finansal varlıklarına, çeşitli sebeplerden dolayı erişimin geçici olarak kısıtlanması işlemidir. Bu işlem genellikle borç, vergi yükümlülükleri, adli soruşturmalar veya şüpheli faaliyetler gibi nedenlerle gerçekleştirilir. Banka hesabına bloke konulması tüm banka hesapları, borç miktarınca bloke edilmesine denir. Banka hesap blokesi, hukuki süreci başlatılmış olan alacaklar için yapılan bir taleptir. Kurumlara veya kişilere olan vadesi geçmiş borçların tahsil edilememesi durumunda ortaya çıkabilecek bu işlem, borcun miktarı dikkate alınarak resmi gerekliliklere uygun olarak yürütülür. Bloke edilen tutar hesap sahibi tarafından kullanılamaz; Bu hesaptan havale veya banka havalesi yapamazsınız. Banka hesabına bloke konulması işlemi vatandaşların kurumlara ya da kişilere borçlu olup borcunu ödeyememesi sebebiyle hukuki süreç başlatılması neticesinde yapılan bir işlemdir. Ayrıca savcılık tarafından yapılan soruşturma neticesinde gerekli görülen hallerde de kişilerin hesaplarına bloke konulabilmesi mümkündür.

Kişilere ve kurumlara olan vadesi geçmiş ama tahsil edilememiş borçların bulunması nedeniyle ortaya çıkan bloke konulması işlemi, borcun miktarı ve yasal sınırlamalar dikkate alınarak yapılmaktadır. Bloke işlemi ile bloke edilen hesapta bulun tutarın hesap sahibi tarafından kullanılması engellenmekte ve bu suretle de borcu ödemesinin yapılması amaçlanmaktadır. Banka hesabı, bir bankanın müşterileri için tuttuğu finansal bir hesap türüdür. Bu hesap; mevduat hesabı, kredi kartı hesabı gibi türlerde olabilir. Bir borcun tahsilinin yapılamaması halinde kişiler/kurumlar yasal süreç başlatabilir. Yasal süreçten sonra icra daireleri ya da Cumhuriyet savcılığı borçlu kişi hakkında bütün bankalara bildirimde bulunur. Bildirimden sonra kişinin bütün banka hesaplarına borç miktarı kadar bloke konulur. Bu sayede alacaklı kişi, borcunu tahsil edebilir.

Kadim Hukuk ve Danışmanlık olarak bu makalemizde banka hesabına bloke konulması ve kaldırılmasından bahsedeceğiz. Blokaj, kişinin banka hesabındaki paraya erişiminin engellenmesi için yetkili makamlar tarafından bloke konulmasını ifade eder. Bloke birden fazla banka hesabına konulabilir. Bloke esasında banka hesabına değil, hesaptaki para miktarına konulur. Yani bloke kişinin para harcamasına getirilen bir kısıtlamadır. Blokeli hesabın kaldırılması için kişiler borçlarını ödedikten sonra buna ait makbuzu ve gerekli ispat belgelerini banka ve vergi dairesine götürür. Banka hesabına bloke konulması hususunda avukatlık ve danışmanlık hizmeti almak için iletişime geçebilirsiniz.

MASAK Tarafından Banka Hesabına Bloke Konulması

5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun’un 19/A maddesine göre; kanundaki yükümlülükler nezdinde veya bunlar aracılılığıyla yapılmaya teşebbüs edilen ya da devam eden yasa dışı bahis ile suç gelirlerinin aklanması veya terörizm finansmanı suçu ile ilişkili şüpheli işlemlerin olması halinde; MASAK tarafından şüphenin teyidi, yapılan veya devam eden işlemin analizi ya da gerektiğinde değerlendirme sonuçlarının Cumhuriyet savcılığına intikali amacıyla 7 (yedi) işgünü süreyle askıya alınabilmektedir. Banka hesabına bloke konulması bu şekilde MASAK tarafından gerçekleştirilir. Mali Suçları Araştırma Kurulu (MASAK), özellikle suç gelirlerinin aklanması ve terör finansmanı gibi durumlar söz konusu olduğunda banka hesaplarına bloke koyma yetkisine sahiptir. Bu tür blokeler, şüpheli veya yasa dışı faaliyetlerin araştırılması amacıyla konulur.

• Yetki ve Prosedürler: MASAK, şüpheli hareketlerin tespit edilmesi durumunda, ilgili hesaplara geçici bloke koyabilir. Bu blokeler, genellikle yedi iş günü süreyle uygulanır, bu süre zarfında ilgili durumlar değerlendirilir.
• Şüpheli İşlemler: Eğer bir hesapta yasa dışı bahis, kara para aklama gibi faaliyetlerden şüpheleniliyorsa, MASAK bu hesaplara derhal müdahale edebilir.
• Yasal Yükümlülükler: MASAK’ın bloke koyma kararları, genellikle mahkeme onayına tabidir ve bu onay süreci içinde şüpheli işlemler detaylı bir şekilde incelenir.

MASAK (Mali Suçları Araştırma Kurulu) (Website:https://masak.hmb.gov.tr/)T.C. Hazine ve Maliye Bakanlığı’na bağlı olarak kurulan finansal işlemlerin hukuka uygunluğunun denetleyen bir kurumdur. Eğer şüpheli; suç gelirini aklama, terör finansmanı gibi bir suçu işlenmişse ve buna dair kuvvetli suç şüphesi bulunuyorsa şüpheli kişinin malvarlığına el konulabilir. Gecikmesinde sakınca bulunan hallerde (Örneğin şüphelinin yurtdışına çıkacağına daire kuvvetli deliller varsa) Cumhuriyet savcısı da bu kararı verebilir. Ancak savcının verdiği el koyma kararı 24 saat içinde bir hakim tarafından onaylamalıdır. MASAK aşağıdaki suç tiplerinde bloke koyabilir:

• Kumar oynanması için yer ve imkan sağlama suçu (TCK m. 228)
• Yetkisiz/yasa dışı bahis oynatma suçu
• Yasa dışı bahis oynamak (Örneğin kaçak bir şekilde iddia oynamak),
• Suç gelirlerinin aklanması şüphesi bulunan durumlar
• Terör finansmanı sağlayan durumlar
• Bunların dışındaki diğer şüpheli işlemler

MASAK tarafından bloke konulması 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun’un Dördüncü Bölüm’de yer alan Başkanlık ve Koordinasyon Kurulu başlığı altında 19/A. Maddede düzenlenmiştir. Blokeyi MASAK (Mali Suçları Araştırma Kurulu) koyduysa, kanunda blokenin kaldırılmasına ilişkin bir süre düzenlenmiştir. MASAK tarafından blokenin konulmasından itibaren 7 iş günü içinde bloke kaldırılır. Ancak uygulamada genellikle bu süre 15 ila 60 gün arasında sürmektedir. Blokeli hesaptaki paranın iadesi mümkün değildir, hesaptaki paranın kullanılabilmesi için öncelikle blokenin kaldırılması gerekir. Bunun için MASAK’ın koyduğu bloke işlemine karşı itiraz edilmesi gerekmektedir. Kişi MASAK tarafından konulan blokenin kaldırılması için kuruma başvuru yapar. Eğer kurum bu talebi haklı görür ve blokeyi kaldırırsa hesaptaki para kişinin kullanımına açılır. Bilişim hukuku hakkında olan bu konuda da Kadim Hukuk ve Danışmanlık olarak hizmet vermekteyiz.

MASAK Banka Hesabına Neden Bloke Koyar?

MASAK tarafından bankalara yönelik yayımlanan ve zaman zaman güncellenen “Bankalar (T.C. Merkez Bankası ve Yatırım Bankaları Hariç) ve PTT Şüpheli İşlem Bildirimi Rehberi”’nde (“Rehber”) bazı şüpheli işlem tipleri sayılmıştır. Şüpheli işlem tiplerinin belirlenmesindeki mantığı bir şüpheli işlem tipi üzerinden açıklamak gerekirse ilgili rehberde “Bankacılık İşlemlerine İlişkin Tipler” tablosunda T-001-1.4 koduyla “Müşterilerin işi/mesleği, mali durumu ile işlemleri arasında makul bir orantı bulunmaması.” yer alan işlemler şüpheli işlem tipleri arasında sayılmaktadır. Bu kapsamda, ticaretle uğraşan ve üst düzey yönetici pozisyonunda çalışan bir kişinin bankacılık işlemlerinin yüklü miktarda olması hayatın olağan akışında mali durumu ile orantılı kabul edilebilecekken, aynı işlemlerin üretim sahasında çalışan bir mavi yakalı işçi tarafından yapılması halinde bu durum şüpheli sayılabilecektir.

Şüpheli işlem tiplerinin belirlenmesine ilişkin temel mantığı özetledikten sonra belirtmemiz gerekir ki; rehberde sayılan şüpheli işlem tipleri yol gösterici mahiyette olup, ilgili rehber şüphe veya şüpheyi gerektirecek makul bir sebebin olup olmadığının değerlendirilmesinde yükümlülere yardımcı olması amacı ile yayınlanmaktadır. Dönem dönem güncellenen Rehber en son 11.09.2019 tarihinde güncellenmiş ve “Bankacılık İşlemlerine İlişkin Tipler” tablosu altında “T-001-3.47” kodu ile “Müşteri hesaplarından kripto para alımı amacıyla yurtiçi ve yurtdışı kripto para borsalarına ya da gerçek veya tüzel kişi hesaplarına müşteri profiline uymayacak sıklık ve tutarda para transferi yapılması.” ve “T-001-3.61” kodu ile “Kaynağı bilinmeyen veya şahsın mali profili ile uygun olmayan şekilde yapıldığından şüphelenilen kripto para satımı sonucunda müşteri hesaplarına transfer gelmesi” yönünde kripto para işlemlerinin de rehbere eklendiği görülmüştür.

Günümüz yenilikçi teknolojileri ile ortaya çıkan çeşitli finansal enstrümanların finansal tüketiciler tarafından tercih edilmesi sebebi ile her ne kadar kripto para tanımı mevzuatta açıkça yer almamış olsa da kamu düzenini korumak adına çeşitli önlemlerin alınmaya başlandığı görülmektedir. Bu örnekten de yola çıkarak şüpheli işlemlerin Rehberde sayılan şüpheli işlem tipleri ile sınırlı olmadığını açıkça ifade edebiliriz.

MASAK’a şüpheli işlem bildiriminin banka personelince yapılması üzerine Kanunun 19/A maddesi uyarınca MASAK, şüpheyi teyit etmek, işlemi analiz etmek ya da gerekli görüldüğünde analiz sonuçlarını yetkili makamlara intikal ettirmek amacıyla yedi iş günü süreyle “şüpheli işlemi” askıya almaya yetkilidir. Burada “askıya alma” kavramı uygulamada MASAK tarafından işleme konu tutarın; yasa uyarınca en fazla 7 iş günü süreyle bloke edilmesidir. Her ne kadar MASAK, bloke işlemi açısından 7 iş günü süreyle ve yasayla sınırlanmışsa da uygulamada bu süre daha uzun (genellikle 15-60 gün) olabilmektedir. Bu işlem neticesinde; MASAK tarafından bankaya blokenin kaldırılması yönünde bildirimde bulunulması yahut bankacılık işleminin şüpheli bulunmasını müteakip MASAK tarafından Cumhuriyet Başsavcılığına ihbarda bulunulması ve ilgili makamca soruşturma başlatılması söz konusu olabileceği gibi yasal süreden uzun bir MASAK blokesi de söz konusu olabilir.

Banka Hesaba Neden Bloke Koyar?

Kişilerin borçlarını ödememeleri sonucunda yasal sürecin başlatılması ile icra dairesi veya savcılık tarafından tüm bankalara kişinin banka hesaplarına bloke konulmasına adına bildirim yapılır. Borçlu kişinin hesabında bulunan paradan borcu miktarınca kadarı bloke edilir. Bloke edilen miktarın fazlası kullanılabilir ancak bloke edilen miktar için herhangi bir işlem yapılmamaktadır. Bloke işlemi ile borç tahsilatının en kısa sürede yapılması hedeflenmektedir. Bloke kişinin bir ya da birden fazla hesabına da konulabilir. Bloke temel olarak banka hesabı içerisindeki paraya konulur ve hesabın kullanılmasına kısıtlama getirir. Bloke hangi kurumun talebiyle konulmuş olursa olsun, kurumun talebi olmadıkça veya kurumdan bildirim gelmedikçe kaldırılmaz.

Banka hesabına bloke konulması, hukuki süreci başlatılan alacaklar hakkında yapılan ve borçlunun tasarruf yetkisini kısıtlayan bir süreçtir. Bloke borç miktarına göre resmi makamlarca konulur. Bloke edilen tutarı hesabın sahibi kullanamaz yani havale, EFT gibi işlemleri yapamayacağı gibi kendi hesabından para da çekemez. Hali hazırda bir blokeli hesap varken, yeni açılan bir hesaba doğrudan bloke konulmaz. Kısaca, bankanın hesabınızı bloke etmesi durumunda işlem yapmanız gerekiyorsa yeni bir hesap açabilirsiniz.

Kişilerin banka hesabına, esasında banka/devlet kurumları/kişilere olan borçları ödememelerinden dolayı bloke konulur. Hesaba konulan blokenin kaldırılması için kişiler borçlarını ödemeli ve gerekli kurumlara başvurarak blokenin kaldırılmasını talep etmelidir. Hesaba bloke konulma sebepleri şu şekilde sıralanabilir:

• Kişisel borçlar
• Bankaya olan kredi borçları
• İflas
• Kefaret
• Kredi teminatları
• Vergi borçları
• Sermaye artırımları

Kişilerin banka hesaplarının bloke edilmesinin temel nedeni kişi ve kurumlara borçlanmaları ve borçlarını ödememeleridir.  Bloke işleminin uygulanması ile banka ve kurumların borcunu tahsil kabiliyeti artmaktadır. Bloke işlemi sonucunda borçlu borcunu ödemez ise alacaklının alacağı miktar kadar bloke edilir ve eğer hesapta para mevcutsa bloke edilen hesaptan ödeme alınır. Bloke işlemi ile kişi ve kurumlar borç tahsil kabiliyetlerini arttırmaktadır. Anılan sebeple kişi veya kurumlara borçlanma neticesinde hesaplara bloke konulması yaygın olarak yapılan bir işlemdir. Kişiler hesaplarındaki blokenin kaldırılmasını istiyorlarsa bloke konmasına sebep borçlarını ödeyip borçları ödediklerine dair belgeyi ibraz etmesi gerekmektedir.

Banka Hesaplara Nasıl Bloke Koyar?

Kişiler bankalara olan borçlarını süresi içerisinde ödemez iseler bankalar 1 ay içerisinde hesaba bloke koyar. Bu süreçte eğer borçlu tarafından ödeme yapılır ise konulan bloke kaldırılır. Ancak süresi içerisinde borç ödenmez ise banka yasal yollar ile icra işlemlerini başlatmaktadır. Kişilerin banka tarafından konulan blokeden kurtulabilmeleri için süresi içerisinde bankaya olan tüm borçlarını eksiksiz şekilde ödemeleri gerekmektedir.

Banka hesabına bloke konulması ile icra işlemleri başlaması durumunda kişilerden borçlarını ödemeleri beklenir. Ancak kişi bloke işlemi neticesinde de bankaya olan borcunu ödememiş ise banka yasal yollarla hesapta bulunan paradan borcu kadarını tahsil eder. Eğer bloke konulan hesapta para bulunmuyor ise banka alacağını tahsil edemese de bloke işlemi ile müşterisine hesapta işlem yaptırmaz ve müşterisinin banka hesabından faydalanmasının önüne geçer.

Banka Hesabına Bloke Konulma Süresi

Banka hesaplarına konulan bloke kural olarak borcun ödenmesi ile kaldırılır. Bu konuda kesin ve belirlenmiş bir süre bulunmamaktadır. Kanunlarda belirlenmeyen sürenin bankalar tarafından belirlenmesi mümkün değildir. Bu nedenle resmi kurumlardan (Cumhuriyet savcılığı ya da İcra müdürlükleri gibi) bir emir gelmezse bankalar kendi başlarına blokenin kaldırılmasına ya da konulmasına karar veremez. Banka hesaplarına konulan blokenin süresi, blokenin nedenine ve yasal süreçlere bağlı olarak değişkenlik gösterir.

• Geçici Blokeler: MASAK gibi kurumlar tarafından konulan blokeler genellikle geçici niteliktedir ve belirli bir inceleme süresi sonunda ya kaldırılır ya da resmi bir karara bağlanır.
• Kalıcı Blokeler: Borçlar ve yasal yükümlülükler nedeniyle konulan blokeler, borçların kapanması veya yasal sürecin tamamlanması ile kaldırılabilir.
• Yeniden Değerlendirme: Bloke süreleri, ilgili yasal ve finansal koşulların yeniden değerlendirilmesiyle uzatılabilir veya kısaltılabilir.

Bankaların yükümlü oldukları nokta şu şekildedir: Kişiler borcun tamamını ya da bir kısmını öderse bankalar resmi kurumlara bu bildirimi yapmak zorundadır. Bildirim sonunda remi kurumlar blokenin kaldırılmasına karar verirse banka da blokeyi kaldırır. Burada bir istisna bulunmaktadır. Eğer hesap blokesi, banka borcu yüzünden yapıldıysa ve borcun tamamı ödendiyse banka kendiliğinden hesaptaki blokeyi kaldırır. Ancak bloke MASAK tarafından konulursa 7 iş günü içerisinde bloke kaldırılır. Bu süre uygulamada 15 ila 60 gün arasında geçmektedir. Banka hesabına bloke konulması icra yoluyla olmuşsa icra süresi boyunca devam eder. Kanunda bir süre öngörülmemiştir.

Banka Hesaplarına Bloke Konulmasını Talep Edebilecek Kurumlar Hangileridir?

Maliye, KYK, SGK v.b. devlet kurumları, kişilerin kendilerine borçları bulunması durumunda banka hesaplarına bloke konulabilmesini talep edebilecek konumdadırlar. Anılan kurumlar dışında Mali Suçlar Araştırma Komisyonu da hesap bloke işlemi yapabilmektedir. Bu kurum tarafından hesaplara bloke konulması işlemi kişilerin kara para aklama suçu gibi mali suçlar ile ilişiği olup olmadığını anlamak adına hesaplarına yüksek meblağlarda para giriş çıkışının bulunması durumlarında uygulanmaktadır. Şüpheli işlemin bulunmadığının anlaşılması durumunda bloke kaldırılır.

KYK borçları üniversite döneminde üniversite öğrencilerinin devletten aldığı kredileri ödeyememeleri sebebiyle doğan borçlardır. KYK borçlarının da ödenmemesi durumunda vergi dairesi talebi ile kişilerin banka hesaplarına bloke koyulması mümkündür. Vergi dairesi ile görüşülerek yapılandırılmaya gidilmesi halinde veya ödeme yapılması halinde vergi dairesinin bildirim yapması üzerine bloke kaldırılmaktadır.

Banka Hesaplarına Konulan Bloke Sorgulaması Nasıl Yapılır?

Kişilerin banka veya kurumlara ödemedikleri borçlarından dolayı yasal olarak bloke koydurma işlemi ile borçlarına yetecek kadar parasına el konularak banka tarafından borç tahsil edilir. Kişilerin banka hesaplarına bloke konulup konulmadığını öğrenebilmeleri için birkaç yöntem bulunmaktadır. Bu yöntemler;

• Öncelikle kişiler banka hesaplarına bloke konulup konulmadığını öğrenebilmek adına müşterisi oldukları bankanın şubesine giderek bloke sorgulama işlemi talebinde bulunabilirler.
• Banka şubesine gitmek dışında kişiler, internet veya telefon bankacılığı uygulamalarını kullanarak da bloke sorgulaması yapabilirler.
• Banka şubesinden veya internet bankacılığı üzerinden öğrenme imkanı olmayan kişiler için e –devlet uygulaması üzerinden e-haciz sorgulaması yapılarak da bloke işleminin öğrenilmesi mümkündür.
• Bloke işlemi sonrasında borcu tahsil edilemeyen kişiler adlarına dava açılıp açılmadığını öğrenmek amacı ile e- devlet uygulaması üzerinden sorgulama yapabilirler.

Yeni Hesap Açma İle Blokeden Kurtulabilir Miyim?

Borç nedeniyle banka hesabı bloke edilmiş kişiler başka bankalardan yeni hesap açabilirler. Yeni açılan hesap ile bloke edilen hesapta yapılamayan bankacılık işlemlerinin yapılabilmesi mümkündür.  Yeni açılan hesapta bloke işleminin uygulanabilmesi için yeniden talep yapılması gereklidir. Yeni açılan hesap için alacaklı kişi ya da kurum tarafından bloke talebi gelmediği sürece yeni hesabınızı kullanabilirsiniz. Fakat açılan yeni hesapta da borçlanılması durumunda açılan yeni hesaba da bloke konulması yoluna gidilecektir. Bu sebeple de hesabına bloke konulan kişiler bakımından yeni hesap açılması işlemi uygun olmayacaktır.

Banka hesabına bloke konulan kişiler için yeni banka hesabı açma uygulaması sadece geçici olarak bankacılık işlemlerini yapabilmelerini sağlar ancak yeni hesap açma ile blokeli hesabın blokesinin kaldırılabilmesi mümkün değildir.  Banka hesaplarının blokesini kaldırabilmek adına yapılması gereken hesabın bloke edilmesine konu borçları ödemektir.

Banka Hesabına Bloke Nasıl Kaldırılır?

Kural olarak hesaba blokeyi kim koyduysa onun kaldırması gerekir. Şöyle ki; Cumhuriyet savcılığı hesaba bloke koyduysa yine savcılık tarafından hesaptaki bloke kaldırılır. Eğer bu bloke borç nedeniyle konulduysa kişiler öncelikle borçlarını ödemelidir. Ödemeler banka şubelerine yapılabileceği gibi internet bankacılığı ile de yapılabilir. Önemli olan borç ödendikten sonra dekontun da alınması gerektiğidir. Bunun dışında taraflar ödeme konusunda anlaşmış da olabilir. Kişiler ödemeyi yaptıktan sonra banka ya da vergi dairesine gider. Makbuzlarını gösterdikten sonra kural olarak bloke kaldırılır. Banka hesaplarındaki blokeyi kaldırabilmek için;

• Savcılık tarafından talep edilen bloke işlemlerinde blokenin kaldırılması için yine savcılık tarafından talep edilmesi gereklidir. Kişiler kendi talepleri ile savcılık tarafından konulan blokeyi kaldıramazlar.
• Hesap blokesi, müşterisi olunan banka tarafından bankaya olan borçlar neticesinde konulmuş ise bloke bankaya olan borcun ödenmesi neticesinde otomatik olarak kaldırılır. Bankanın kendi alacağını tahsil için bloke işlemi uygulaması durumunda blokenin kaldırılması için özel bir işleme gerek yoktur. Banka tarafından blokenin otomatik olarak kaldırılmaması durumunda banka yetkililerinden ödemenin yapıldığı belirtilerek blokenin kaldırılması talep edilebilir.
• Vergi dairelerinin talebiyle hesaplara bloke konulması durumunda, blokenin kaldırılabilmesi için ödeme yapıldığına dair dekont ile birlikte vergi dairelerine blokenin kaldırılması talebiyle başvurulabilir. Vergi daireleri borçlarını ödeyemeyen kişiler için belirli dönemlerde yapılandırma işlemleri yapabilirler. Bu dönemlerde de borcun ödenmesi amacıyla yapılandırma işlemi için başvurulması ile de blokenin kaldırılması mümkündür.
• Banka hesaplarına bloke konulması borç nedeniyle olmuş ise blokenin kaldırılması için kişilerin ödeme konusunda anlaşmış olması gerekmektedir. Eğer ödeme yapılır ise ödeme yapıldığına dair belgenin mahkemeye sunulması ile bloke kaldırılır. Eğer kişiler arasındaki borç, tarafların anlaşması ile yapılandırılır veya kısmi ödeme yapılır ise bu hususa dair yazılı belge alınmalı ve yazılı belge icra dosyasıyla ilgilenen mahkemeye sunulmalıdır. Bu durumda mahkemenin de uygun görmesi sonucunda bloke kaldırılabilir.

Kişiler hesaplarındaki blokeyi kaldırmaları ile hesaplarını yeniden kullanabilir, hesapta bulunan paralarını çekebilir, para yatırabilir, bankacılık işlemlerini kullanabilirler. Blokeyi icra müdürü koyduysa, icra takibi yapan kişiyle bir anlaşma yapılmalı ve bu anlaşmaya ilişkin yazılı bir belge istenmelidir. Yazılı belgeyi icra dosyasına bakan mahkemeye sunduktan sonra mahkeme uygun görürse blokeyi kaldırır. Borç ödendikten sonra bloke kaldırılmamış olabilir. Bu durumda kişiler, ödeme yaptıklarına dair dekontu bankanın bir şubesine, dekont yoksa icra mahkemesinden alacakları bir belgeyi bankanın müdürlüğüne sunarak blokenin kaldırılmasını isteyebilir.

Bloke, kredi kartı borcu nedeniyle konulmuş olabilir. Bu durumda ödeme yapıldığı takdirde banka otomatik olarak blokeyi kaldırır. Herhangi bir resmi işleme (İcra müdürlüğü, Cumhuriyet savcılığı gibi) gerek bulunmamaktadır. Ödeme yaptıktan sonra bankadaki yetkili kişilerle iletişime geçmek yeterli olmaktadır. Bunun dışında bloke; vergi borcu, KYK kredi borcu gibi sebeplerle konulmuş olabilir. Bu durumda kişiler vergi daireleri ile iletişime geçmelidir. Eğer maaşla çalışan birinin hesabına bloke konulduysa, vergi dairesi maaşın belirli bir bölümüne el koyarak aylık olarak tahsilat yaparak blokeyi kaldırabilir.

Banka Hesap Türleri

• Kişisel (Bireysel) Banka Hesabı/Numaralandırılmış Banka Hesabı: Kişilerin kendilerine ait olan para yatırıp çekebildikleri ve havale, EFT gibi işlemler yapabildikleri hesap türüne bireysel banka hesabı denir. IBAN diğer adıyla uluslar arası banka hesap numarası Türkiye’de 2005 yılından itibaren kullanılmıştır. 26 haneli bu bu sayı, banka hesap numarasını belirlemektedir. 26 hanenin ilk iki hanesi Türkiye’nin uluslararası kodu olan TR iken sonraki iki hane kontrol basamağıdır. Devamındaki 5 hane banka kodu olup devamındaki harfler banka hesap numarasını ifade eder. İBAN numarasına sahip olan hesaplara da numaralandırılmış banka hesabı adı verilir. Ki İBAN numarası bulunmayan bir banka hesabı da ülkemizde mevcut değildir.
• Mevduat Hesabı: Bankaya faiz değeri karşılığında bir süreliğine para yatırılan hesap türüne mevduat hesabı denilir. Paranızı bankaya belli bir süre yatırma şartı ile yatırım yapmak için kullanılan hem TL hem de döviz şeklinde olan hesap türüdür. Mevduat hesabı bireysel açılabileceği gibi kurumsal da açılabilir. İşleyiş şu şekildedir: Para bankanın belirlediği 1-3-6-12 aylık sürelerde hesaba yatırılır ve süre sonunda yine bankanın belirlediği faiz ile kişiler ya da kurumlar kar elde eder.
• Konsantrasyon Hesabı: Bazı konular hakkında gelen fonların tek bir merkez hesapta toplanması için bir mevduat hesabı kullanılır. Bu merkez mevduat hesabına konsantrasyon hesabı denilir. Hesabın amacı paranın birden fazla fon arasında basit ve hızlı bir şekilde akışını sağlamaktır. Genel olarak kurumlar, kendi iç banka hesaplarındaki işlemleri için (Aynı gün ödeme yapmak, hesap kapatmak vs.) konsantrasyon hesabını kullanır.
• Döviz Hesabı: Bir tür mevduat hesabı olan döviz hesabı, bankaların döviz üzerinden işlem yaptırdıkları ve döviz mevduat hesabı adını verdikleri bir hesap türüdür. Döviz hesabında, kur fakından yararlanarak kişiler kazançlarını sağlayabilir. Ayrıca bu hesabın vadeli açılması halinde de birikimler değerlendirilebilir. Bu hesabı açmanın amaçları, var olan paranın kur farkı riskine karşı korunması ve faiz getirisidir.
• Cari Hesap: Bir şirketin müşteri ve tedarikçileri arasındaki bütün işlemlerin toplandığı hesap cari hesaptır. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun 89. Maddesinde cari hesap tanımlanmıştır. TTK’nin 89. Maddesine göre; ‘’İki kişinin herhangi bir hukuki sebep veya ilişkiden doğan alacaklarını teker teker ve ayrı ayrı istemekten karşılıklı olarak vazgeçip bunları kalem kalem alacak ve borç şekline çevirerek hesabın kesilmesinden sonra çıkacak artan tutarı isteyebileceklerine ilişkin sözleşme cari hesap sözleşmesidir. Bu sözleşme yazılı yapılmadıkça geçerli olmaz.’’
• Ortak Banka Hesabı: Banka hesapları kişisel olduğu için kural olarak tek kişi tarafından yönetilir. Ancak birden fazla kişi de bir banka hesabına sahip olabilir. Bu hesaplara da ortak banka hesabı denilir. Bu hesapları kişiler; eşleri, iş arkadaşları, aile bireyleri, diğer arkadaşları ile birlikte kullanabilir. Bu sayede iki tarafa da ait olan mal varlığının takibi iki taraf da kolayca yapabilir.
• Ödüle Bağlı Banka Tasarruf Hesabı: Kişilerin bir birikim yapıp hedefe ulaşmaları halinde bankaların müşterilerine ödül olarak faiz ödemesi yaptığı tasarruf hesabına ödüle bağlı tasarruf hesabı denilir. Müşterilerin belirli bir süre boyunca belirli bir miktar para biriktirmesi ile bankalar faiz ödemesi yapar. Hesapların çok yaygın olmama sebebi, belirli bir süre boyunca mevduata erişimin olmamasıdır.
• Sıfır Bakiye Hesabı (ZBA): Bir çek hesabı olan sıfır bakiye hesabı, sıfır olan bakiyenin korunduğu bir hesap türüdür. Kurumların paraya ihtiyacı olduğunda, para miktarını merkezi bir hesaptan bu hesaba aktarması ile ZBA kullanılır. Bir kurumun birden fazla sıfır bakiyeli hesabı da olabilir.

Vergi Borcu Nedeniyle Banka Hesabına Bloke Konulabilir Mı?

Kişilerin vergi borçlarının ödenmemesi sonucu banka hesaplarına bloke konulması mümkündür. Vergi borçları nedeniyle hesaplara bloke konulmasının amacı vergi borcunun daha kolay tahsil edilebilmesidir. Vergi borcu nedeniyle hesaba bloke konması sonucu kişiler hesaplarında bulunan parayı ve hesaplarını kullanamaz duruma gelirler.

Vergi borcu nedeniyle banka hesaplarına bloke konulmasından kurtulabilmek için kişilerin yapması gereken vergi borçlarını kendilerine verilen süre içerisinde ödemeleridir. Aksi durumda banka hesapları kullanım dışı olur ve kişiler hesaplarında bulunan parayı kullanamazlar. Kişiler vergi borçlarının ödemesini yaptıktan sonra vergi dairesinden veya müşterisi oldukları bankadan ilgili ödeme belgesini ibraz ederek blokenin kaldırılmasını talep edebilirler.

Savcılık Kararı İle Banka Hesaplarına Bloke Konulabilir Mi?

5549 Sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun’un “Koruma Tedbirleri “ başlıklı 17. Maddesi ile suç gelirlerinin aklanması veya kara para aklama suçunun şüphesi olması halinde şüpheli hesaplara el konulabileceğini düzenlemektedir.  Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanun kapsamında suç gelirlerinin aklanması ve terörizmin finansmanının önlenmesi amacıyla kişilerin banka hesaplarına tedbir amaçlı bloke konulması mümkündür.

Suç geliri ve terör finansman edilmesi tespit edildiği takdirde gecikme halleri bulunmadığı durumlarda sulh ceza hakimliği suçun önlenmesi adına müsadere kararı verir. Gecikmesinde sakınca bulunan hallerin bulunması durumunda ise Cumhuriyet savcıları müsadere kararı verebilirler. Cumhuriyet savcısı tarafından verilen müsadere kararının en geç yirmi dört saat içinde onanması gerekmektedir. Aksi halde müsadere kararı geçersiz olmaktadır.

Banka Hesabına Bloke Konulması ve Kaldırılmasına İlişkin Mahkeme Kararları

Yargıtay 19. Hukuk Dairesi 2016/8526 E. 2017/3697 K. ve 11.05.2017 Tarihli Kararı

• Banka Hesabına Bloke Konulması ve Kaldırılması

Davacı vekili, müvekkilinin davalı bankada maaş hesabı olduğunu, müvekkilinin iki aylık maaşına banka tarafından haksız olarak bloke konulduğunu, bloke edilen miktarın bankadan tahsili için başlatılan takibe itiraz edildiğini ileri sürerek, itirazın iptalini ve inkar tazminatının davalıdan tahsilini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, davacının kredi kartı borcu nedeniyle davacının hesabına bloke konulduğunu, taraflar arasındaki sözleşmede davalıya rehin ve hapis hakkı tanındığını, bu hükmün haksız şart olmadığını savunarak davanın reddini istemiştir.

Mahkemece, davalı banka tarafından davacının maaş hesabından rıza dışında kart borcuna tahsilat yapıldığı ve hesaba bloke konulduğu, bu işlemin haksız olduğu gerekçesiyle davanın kabulüne, itirazın iptaline karar verilmiş, hüküm davalı vekili tarafından temyiz edilmiştir. Dava, kredi kartları üyelik sözleşmesinden kaynaklanmaktadır. Dava tarihinde yürürlükte bulunan 6502 sayılı Tüketicinin Korunması Hakkında Kanun’un 3/1-k-j, 4/3, 73/1, 83/2 ve geçici 1. maddeleri uyarınca uyuşmazlığı çözmeye görevli mahkeme tüketici mahkemesidir. Yerel mahkemece Tüketici Mahkemesi sıfatıyla yargılamaya devam olunması gerekirken, Asliye Hukuk Mahkemesi sıfatıyla yargılamanın sonuçlandırılması doğru görülmemiştir.

Yargıtay 19. Hukuk Dairesi 2016/18800 E. 2018/4462 K. ve 25.09.2018 Tarihli Kararı

• Banka Hesaplarına Bloke Konulması ve Kaldırılması

Davacı, davalı bankada maaş hesabının bulunduğunu, kredi kartı borcundan dolayı maaş hesabının tamamı üzerine bloke konulduğunu, borç nedeniyle icra takibi yapılıp,1/4 oranında kesinti yapılabileceğini, bankanın uygulamasının haksız olduğunu belirterek maaş hesabına konulan blokenin kaldırılarak kesilmiş olan maaşının geri ödenmesine karar verilmesini talep ve dava etmiştir. Davalı vekili, davacının maaş hesabına bloke konulmadığını, davacı ile imzalanan sözleşme ile hesaptan kredi tahsilatı yapılmasına dair talimatı bulunduğunu savunarak davanın reddini istemiştir.

Mahkemece, yapılan yargılama ve benimsenen bilirkişi raporuna göre, davacının davalı bankada bulunan hesabına bloke konulmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, hüküm davacı tarafından temyiz edilmiştir. Davalı banka dava açıldıktan sonra davaya konu blokeyi kaldırdığı ve bloke konulan parayı iade ettiğinden dava açılmasına kendi kusurlu hareketi nedeniyle sebebiyet vermiştir. Bu durumda mahkemece yargılama giderlerinin davalıya yükletilmesi gerekirken davacıya yükletilmesi doğru görülmemiş, hükmün bu nedenle bozulması gerekmiştir.

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu 2017/13-1980 E. 2021/829 K. ve 24.06.2021 Tarihli Kararı

• Banka Hesabına Bloke Konulması ve Kaldırılması

Bu maddeyle, borçlu ile alacaklının hacizden önceki dönemde aslında haczedilmemesi gereken mal veya hakkın haczedilebileceği konusunda yaptıkları sözleşmelerin geçerli olmayacağı düzenlenmiştir. Anılan düzenleme sadece icra takibinin kesinleşmesi sonrası bu yönde yapılan sözleşmeleri değil, icra takibi yapılmadığı durumlarda da sözleşmelere borçlunun haczi mümkün olmayan mal veya haklarına veya emekli maaşına bloke konulması ve kesinti yapılması sonucunu doğuran muvafakatlerin de geçersiz olacağına ilişkin emredici bir hüküm niteliğindedir.

Bu açıklamalar ışığında somut olay incelendiğinde; davacı Kurum emeklisi, davalı bankadan tüketici kredisi kullandığı sırada banka nezdinde aldığı emekli maaşından takas ve virman suretiyle tahsilat yapılmasına muvafakat etmiş, kredi taksitleri bir süre sorunsuz ödenmiş ancak davacı daha sonra ödeme güçlüğüne düşmüş, kredi taksitlerini ödeyememiştir. Banka sözleşmedeki bu düzenlemeden hareketle emekli maaşının dörtte birine bloke koyarak kredi borcuna mahsup etmiştir. Ne var ki İİK’nın 83/a maddesi gereğince haczedilemezlikten önceden feragat geçersiz olup henüz hakkında herhangi bir icra takibi başlatılıp maaşından haciz suretiyle borcun ödenmesine izin verildiği yönünde davacının iradesinin açıkça ortaya konulduğundan da bahsedilemeyeceğinden kredinin alınması sırasında takas ve mahsup yönünde verilen muvafakat da geçerli sayılmaz. Direnme kararındaki bu yöne ilişkin kabul bu nedenle haklı ve yerindedir. Sonuç olarak usul ve yasaya uygun direnme kararının onanmasına karar vermek gerekmiştir.

Banka Hesabına Bloke Konulması ve Kaldırılması Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

• Bloke konulan banka hesabından para çekebilir miyim?

Banka hesabınıza bloke ya paranın tamamına ya da borç miktarı kadar olan belirli bir kısmına (Kısmi bloke) konulur. Ancak iki türlü de bloke konulan hesaptan para çekilmesi mümkün değildir.

• Yeni açtığım banka hesabına bloke konulabilir mi?

Hali hazırda blokeli hesap olduğu takdirde yeni açılan hesaba bloke konulmaz. Yeni açtığınız banka hesabına bloke konulabilmesi için alacaklının o hesap için de bloke başvurusu yapması gerekir.

• Banka hesabımın blokeli olup olmadığını nasıl anlayabilirim?

Bankanızın müşteri hizmetlerini arayarak ya da hesabınızın bulunduğu banka şubesine giderek; hesabınızda bloke olup olmadığını öğrenebilirsiniz. Benzer şekilde internet bankacılığından ya da e-haciz sorgulama ile blokeli hesaplarınızı görebilirsiniz.

• İnternet bankacılığı ile hesabından havale/EFT yaparsam ne olur?

Eğer banka hesabınızda bloke bulunuyorsa havale ya da EFT işlemi yapmaya çalıştığınızda hesabınızın blokeli olduğunu belirten bir uyarı ekrana düşmektedir.

• Blokenin kaldırılması için bütün parayı tek seferde mi ödemeliyim?

Blokenin kaldırılması için, borç yapılandırılabilir ya da belirli bir oranda ödeme yapılabilir. Bunu alacaklı tarafla görüşerek anlaşmaya varabilirsiniz.