Askeri Ceza Kanunu 87. Madde

İtaatsizlikte Israr Edenlerin Cezası

1. Hizmete ilişkin emri hiç yapmayan asker kişiler bir aydan bir seneye kadar, emrin yerine getirilmesini söz veya fiili ile açıkça reddeden veya emir tekrar edildiği halde emri yerine getirmeyenler, üç aydan iki seneye kadar hapis cezası ile cezalandırılırlar.
2. Yukarıdaki fıkrada yazılı suçlar seferberlikte yapılırsa beş ve düşman karşısında yapılırsa on seneye kadar ağır hapis cezası hükmolunur.

Askeri Ceza Kanunu 87. Madde Açıklaması

Askeri Ceza Kanunu’nun 87.maddesiyle korunan hukuki değer, askeri hizmettir. Ayrıca emrin yerine getirilmemesi, itaat duygusunu da zayıflatacağından, madde, aynı zamanda askeri disiplini de korumaktadır.

Suçun mağduru, emri yerine getirilmeyen amir değil, devlettir. Çünkü emre itaat edilmemesi halinde amirin şahsı hedef alınmış olmadığı gibi, onun vücut bütünlüğüne veya kişiliğine yönelik bir eylemden de söz edilemeyeceğinden, bundan doğrudan zarar gören bir kimse olduğu da söylenemez. Bu nedenle emrine itaat edilmeyen amir, bu suçun mağduru olamaz.

Emre itaatsizlikte ısrar suçu kasıtlı bir suçtur. Taksirin varlığı, bu suçun oluşması için yetmez. Suçun oluşması için genel kast yeterli olup saikin önemi yoktur. Bu suça teşebbüs de mümkün değildir.

Askeri Ceza Kanunu 87. Madde İtaatsizlikte Israr Edenlerin Cezası Askeri Yargıtay Kararları

Askeri Yargıtay İçtihat Birleştirme Kurulu: 11.12.1953-319/3671

• Askeri Ceza Kanunu 87. Madde
• İtaatsizlikte Israr Edenlerin Cezası

Askeri Lise ve Ortaokul öğrencileri emre itaatsizlik ve emre itaatsizlikte ısrar gibi suçları işleyemezler.

Askeri Yargıtay Daireler Kurulu: 07.05.2015-46/58

• Askeri Ceza Kanunu 87. Madde
• İtaatsizlikte Israr Edenlerin Cezası

Disiplin, aynı kışla hudutları içerisinde konuşlu bulunan ve ortak kullanım alanları olan birliklerde görevli olan asker kişilerin kışlanın tertipli ve düzenli olması ile temiz tutulmasını da kapsar. Bu nedenle içtima alanı kenarında çimlerin üzerinde bulunan çöplerin toplanması konusunda üstün astına verdiği emir, hizmete ilişkin olup, emrin yerine getirilmemesi emre itaatsizlikte ısrar suçunu oluşturur.

Askeri Yargıtay Daireler Kurulu: 06.11.2014-86/90

• Askeri Ceza Kanunu 87. Madde
• İtaatsizlikte Israr Edenlerin Cezası

Emre itaatsizlikte ısrar suçu, sadece asker kişiler tarafından işlenebilen sırf askeri suç niteliğinde olduğundan, sanığın suç tarihlerinde askerliğe elverişli olup olmadığının tespiti önemlidir.

Askeri Yargıtay Daireler Kurulu: 18.09.2014-79/70

• Askeri Ceza Kanunu 87. Madde
• İtaatsizlikte Israr Edenlerin Cezası

Yorgunluk halini nöbet hizmetini yerine getirmekten kaçınmak için geçerli bir mazeret olarak kabul etmek mümkün olmadığından, nöbetine gitmeyen sanığın suç işleme kastıyla hareket ettiği sonucuna varılmıştır.

Askeri Yargıtay Daireler Kurulu: 03.07.2014-61/64

• Askeri Ceza Kanunu 87. Madde
• İtaatsizlikte Israr Edenlerin Cezası

Nöbetçi Astsubay tarafından, sanığa silahını eline alması hususunda verilmiş açık bir emir bulunmadığı gibi, sanığın da silahı eline almayacağına yönelik bir beyanının bulunmadığı ve sanığın, arkadaşlarının ikazı üzerine de silahı eline aldığı birlikte dikkate alındığında, emre itaatsizlikte ısrar suçu oluşmamıştır.

Askeri Ceza Kanunu 88. Madde

Toplu Asker Karşısında veya Hizmetten Savuşmak İçin veya Silahlı İken Yapılan İtaatsizliğin Cezaları

87. maddede yazılı itaatsizlik suçlarını; toplu asker karşısında yahut silah başı emrine karşı veya silahlı iken veya hizmetten kısmen veya tamamen sıyrılmak kastı ile yapanlar altı aydan beş seneye kadar hapis, seferberlikte beş seneye kadar ağır hapis ve düşman karşısında on seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis cezası ile cezalandırılırlar.

Askeri Ceza Kanunu 88. Madde Açıklaması

87. maddede emre itaatsizlikte ısrar suçunun nitelikli unsurları sayılmış ve bu haller için 87.maddeye göre daha ağır cezalar öngörülmüştür. Bu nitelikli unsurlar şunlardır:

Suçun;

1. Toplu asker karşısında
2. Silah başı emrine karşı
3. Hizmetten kısmen veya tamamen sıyrılmak kastı ile işlenmesidir.

Bu durumlarda barış zamanında faile verilecek ceza altı aydan beş seneye kadar hapistir. Seferberlikte, aynı eylemler için bir yıldan beş yıla kadar hapis cezası öngörülmüştür. Suçun düşman karşısında işlenmesi halinde ise verilecek hapis cezası on yıldan daha az olamayacaktır.

5252 sayılı Kanun gereğince on yıldan az olmayacak ifadesi “on yıldan yirmi yıla kadar hapis” ve alt sınırı gösterilmeyen ağır hapis cezalarının alt sınırı olarak bir yıl anlaşılmalıdır.

Askeri Ceza Kanunu 88. Madde Toplu Asker Karşısında veya Hizmetten Savuşmak İçin veya Silahlı İken Yapılan İtaatsizliğin Cezaları Askeri Yargıtay Kararları

Askeri Yargıtay Daireler Kurulu: 26.03.2015-14/37

• Askeri Ceza Kanunu 88. Madde
• Toplu Asker Karşısında veya Hizmetten Savuşmak İçin veya Silahlı İken Yapılan İtaatsizliğin Cezaları

Sanığın askeri kıyafetlerini giymesi konusunda verilen birden çok emirlere karşı, elbisesini giymeme şeklindeki eylemleri, AsCK’nın 87/1.maddesinin 2.cümlesinde düzenlenen emre itaatsizlikte ısrar suçunu oluşturur.

Askeri Yargıtay Daireler Kurulu: 26.02.2008-139/129

• Askeri Ceza Kanunu 88. Madde
• Toplu Asker Karşısında veya Hizmetten Savuşmak İçin veya Silahlı İken Yapılan İtaatsizliğin Cezaları

Sanığın kendisine verilen nöbet hizmetine gitmediği görülmekle birlikte, askerlik hizmetinden sıyrılmak kastını ortaya koyan herhangi bir davranışının bulunmaması karşısında, nöbete gitmeme şeklindeki eylemi “hizmetten sıyrılma özel kastı” ile gerçekleştirmediği sonucuna varılmıştır.

Askeri Yargıtay Daireler Kurulu: 31.05.2012-77/77

• Askeri Ceza Kanunu 88. Madde
• Toplu Asker Karşısında veya Hizmetten Savuşmak İçin veya Silahlı İken Yapılan İtaatsizliğin Cezaları

Kalbinden rahatsız olduğu ve bu rahatsızlığın hareketlerini kısıtladığı anlaşılan sanığın, bünyesindeki rahatsızlıktan kaynaklanabilecek sorunlardan endişelendiği görülmektedir. Bu endişelere kapsamında doktora sevkini isteyen ancak bu yöndeki haklı talepleri kabul edilmeyen sanığın, hizmetten sıyrılmak kastı ile değil hakkını aramak maksadıyla hareket ettiği üzerine atılı suçun kasıt unsuru itibarıyla oluşmadığı sonucuna varıldığı.

Askeri Ceza Kanunu 89. Madde

Büyük Zararlar Veren İtaatsizliğin Cezaları

1. (Değişik: 22/3/2000-4551/24 md.) Emre itaatsizlik sonucu bir insanın hayatını tehlikeye koyan, memleketin veya bir askeri birliğin güvenliğini veya savaş hazırlığını veya eğitimini önemli derecede ihlal eden veya büyük bir zarar meydana getiren yahut başkasının malına önemli bir zarar veren asker kişiler, bir seneden on seneye kadar hapis, seferberlikte iki seneden on beş seneye kadar ağır hapis cezası ile cezalandırılır.
2. Düşman karşısında ölüm cezası veyahut on beş seneden aşağı olmamak üzere ağır hapis ile cezalandırılır

Askeri Ceza Kanunu 89. Madde Açıklaması

Bu madde, insan hayatını tehlikeye koyan veya önemli güvenlik tehlikesine veya zararla yol açan emre aykırı davranılmasını cezalandırmaktadır. Bu nedenle söz konusu suç, zarar suçu olmasına rağmen tehlike suçu olarak da ortaya çıkabilmektedir.

Bu suç sadece asker kişiler tarafından işlenebilir. Dolayısıyla sırf askeri bir suçtur. TSK ve MSB kadro ve kuruluşunda görevli devlet memurları da bu suçu işleyebilirler. Emre uymama sonucu bir zarar doğmuş ola bile büyük zararlar veren emre itaatsizlik suçu oluşmaz. Bu durumda meydana gelen zararın niteliğine göre taksirle işlenen suçtan söz edilebilir.

Failin neticeyi istemiş olması halinde suçun niteliği meydana gelen netice belirler. Buna karşılık meydana gelen neticenin fail tarafından istenmemiş olması durumunda, emre itaatsizlikte ısrar suçunun netice sebebiyle ağırlaşmış şekli meydana gelmiş olur. Ancak bu durumda neticenin meydana gelmesinde failin en az taksir derecesinde kusurunun bulunması gerekir.

Askeri Ceza Kanunu 89. Madde Büyük Zararlar Veren İtaatsizliğin Cezaları Askeri Yargıtay Kararları

Askeri Yargıtay Daireler Kurulu: 24.04.1998-66/60

• Askeri Ceza Kanunu 89. Madde
• Büyük Zararlar Veren İtaatsizliğin Cezaları

Botaş ps-d petrol boru hattı ve pompa istasyonu koruma karakol komutanı olan sanığın, hat kontrol görevinin yerine getirilmesine ilişkin emirlere uymaması sonucu şartland aracının terörist grubunda harap edilip, on kişinin öldürüldüğü, birçok silah, mühimmat ve malzemenin terör örgütünün eline geçtiği anlaşıldığından büyük zararlar veren emre itaatsizlikte ısrar suçunun oluştuğu.

Askeri Yargıtay 1.Daire: 27.05.2014-503/497

• Askeri Ceza Kanunu 89. Madde
• Büyük Zararlar Veren İtaatsizliğin Cezaları

(…) Köyünde gerçekleştirilecek kadastro keşfi için icra edilen önleyici hizmet devriyesi görevi, jandarmanın mülki görevlerinden olduğundan bu görevin, icra şekline yönelik emir, askeri hizmete ilişkin değildir. Dolayısıyla bu emre aykırı davranmak, Askeri Ceza Kanunu’nun 89/1 maddesinde yer alan büyük zararlar veren emre itaatsizlikte ısrar suçuna veya Askeri Ceza Kanunu’nda yazılı başka bir suça vücut vermez.

Askeri Yargıtay 4.Daire: 03.07.2012-836/795

• Askeri Ceza Kanunu 89. Madde
• Büyük Zararlar Veren İtaatsizliğin Cezaları

Askeri Ceza Kanunu’nun 89.maddesinde düzenlenene suçun oluşması için zararın doğrudan doğruya itaatsizlik fiilinden meydana gelmesi gerekmektedir. Somut olayda neticenin dikkatsizlik ve tedbirsizlik nedeniyle meydana geldiği göz önüne alındığında, sanığın eyleminin taksirle öldürme suçu kapsamında olduğu anlaşılmıştır.

Askeri Yargıtay 2.Daire: 19.03.2014-353/358

• Askeri Ceza Kanunu 89. Madde
• Büyük Zararlar Veren İtaatsizliğin Cezaları

“Elektrik ve elektronik cihazların bakım onarım ve kontrollerine” yönelik olup sanığa tebliğ edildiği anlaşılan emrin, kazaları önlemeye yönelik, birlik personelinin can ve mal güvenliğini korumaya dolayısıyla disiplini sağalmaya yönelik olduğu hususunda duraksama bulunmadığından, hizmete müteallik bir emir olduğu açıktır. Ancak mağdur hakkında düzenlenen kat’i raporda, meydana gelen yaralanmanın mağdurun yaşamını tehlikeye sokmadığı belirtilmiş ve 20 gün istirahat verilmiştir. Bu durumda, büyük bir zarar oluştuğundan söz edilemeyeceğinden, eylemin büyük zararlar veren emre itaatsizlik suçunu oluşturmadığı kararına varılmıştır.