Askeri Ceza Kanunu 119. Madde

Mafevkin Cürüm Sayılmayacak Olan Fiilleri

1. Bir madunun fiili taarruzlarını defetmek yahut mübrem ve müstacel bir zaruret ve tehlike halinde verdiği emirlere itaat ettirmek için bir mafevk tarafından yapılan müessir fiiller makam ve memuriyet nüfuzunu suiistimal telakki edilmez ve suç sayılmaz.
2. Bu hüküm harpte veya eşkıya müsademeleri ve isyan yahut askerlik harekatı ve mücrim takibatı gibi vazifeler başında mübrem surette elzem bir itaati temin için başka vasıtalar bulunmadığı takdirde bir subayın madunun ısrar ve mukavemetine karşı silah kullanmaya mecbur kalması halinde de caridir.
3. Mafevkin, hizmete ve askerliğe dair kusur ve hatalardan dolayı madunu tenkit ve muaheze etmesi hakaret sayılmaz.

Askeri Ceza Kanunu 119. Madde Açıklaması

Madde belirli durumlarda üst yönünden özel ve istisnai nitelikte hukuka uygunluk sebeplerini düzenlemektedir. Bu hükümlerin asıl konuluş amacı disiplinin muhafazasıdır.

Bu madde hükmü, üst statüsünde bulunan asker kişiler ile karakol, devriye ve nöbetçiler hakkında uygulanır. Koşulları gerçekleştiği takdirde üstün suç olmayan fiilleri şunlardır:

1. Astının Fiili Taarruzlarını Etkisiz Hale Getirmek, Savuşturmak İçin Müessir Fiiller
2. Bir Zaruret veya Tehlike Halinde Verilen Mübrem ve Müstacel Emirlere İtaat Ettirmek Amacıyla Yapılan Cebir ve Tehditler

Acil ve tehlike halinde verilen emirlere uyulmaması büyük zararlara veya zarar tehlikesine yol açabilir. Ayrıca hizmetin devamında askeri menfaatler ve yurt savunması açısından zorunluluk bulunabilir. Söz konusu disiplinsizliğin ileride cezalandırılacak olması mevcut tehlikeyi veya zaruret halini ortadan kaldırmayacaktır. Dolayısıyla bu gibi durumlarda tehlikeyi önlemek amacıyla güç kullanarak da olsa emre itaatin sağlanması gerekli görülmüş ve amir ve üste zor kullanma yetkisi verilmiştir.

Savaşta veya Eşkıya ile Çatışma Sırasında, İsyan ya da Askeri Harekat ve Suçlu Takibi Gibi Görevler Başında Astın Israr ve Mukavemetine Karşı Zorunlu Nedenlerle Silah Kullanması

Bu hukuka uygunluk sebebinin uygulanma koşullarını şöyle sıralamak mümkündür:

• Savaş, eşkıya ile çatışma, isyan, askeri harekat, suçlu takibi ve benzeri durum veya görevler söz konusu olmalıdır.
• Son derece gerekli ve vazgeçilmesi mümkün olmayan bir itaati sağlamak zorunluluğu bulunmalıdır.
• Ast emre itaatsizlikte ısrar etmeli ve vazifenin yapılmasına karşı direnmelidir.
• İtaati sağlamak için başka vasıtalar bulunmamalı, silah kullanma son çare olmalı.
• Amir veya üst, subay statüsünde bulunmalıdır.

Hizmete ve Askerliğe İlişkin Kusur ve Hatalarından Dolayı Astını Eleştirmesi ve Muaheze Etmesi

Burada önemli olan amir veya üstün kastının ve eylemlerinin nitelik itibarıyla astı eleştirme veya uyarma, azarlama sınırları içerisinde olmasıdır. Amirin muahezesi  askeri terbiye kuralları dahilinde kalmalı asla sövme boyutuna ulaşmamalıdır.

Askeri Ceza Kanunu 119. Madde Mafevkin Cürüm Sayılmayacak Olan Fiilleri Askeri Yargıtay Kararları

Askeri Yargıtay 1.Daire: 19.11.2014-917/920

• Askeri Ceza Kanunu 119. Madde
• Mafevkin Cürüm Sayılmayacak Olan Fiilleri

Askeri Ceza Kanunu’nun 119.maddesinde yer alan düzenlemeden açıkça anlaşıldığı üzere üstün müessir  fiil teşkil eden eylemlerinin suç sayılmaması için astın fiili bir taarruzunu defetme, kaçınılmaz ve çok acil bir zaruret ve tehlike halinde verilen emre itaat ettirmek hallerinden birisinin söz konusu olması gerekmektedir. Somut olayda mağdurun sanığa karşı gerçekleştirmekte olduğu fiili bir taarruz söz konusu değildir. Olay acemi erlere eğitim yaptırıldığı sırada gerçekleştirildiğine göre ortada kaçınılmaz ve çok acil bir zaruret ve tehlike hali de bulunmamaktadır. Dolayısıyla sanığın eyleminin Askeri Ceza Kanunu’nun 119.maddesi kapsamında değerlendirilmesinin mümkün olmadığı ve asta müessir fiil suçunu oluşturduğu.

Askeri Yargıtay 2.Daire: 24.09.2014-843/844

• Askeri Ceza Kanunu 119. Madde
• Mafevkin Cürüm Sayılmayacak Olan Fiilleri

Eğitim sırasında da olsa, Askeri Ceza Kanunu m.119’da yazılı şartların bulunmadığı ahvalde mağdura cismen eza verecek şekilde ayağına vuran ve silah olduğunda kuşku bulunmayan komando bıçağının ucu ile omzuna vurup yaralayan sanığın eylemi asta müessir fiil suçunu oluşturur.

Askeri Yargıtay 1.Daire: 12.20.2014-168/172

• Askeri Ceza Kanunu 119. Madde
• Mafevkin Cürüm Sayılmayacak Olan Fiilleri

Dava konusu olayda da fiili ve sözlü ilk saldırının sanık Kd. Üçvş. İ.K. tarafından katılan ere yönelik gerçekleşmesi, sanığın bu şekilde etkili eylemde bulunmasını veya meşru savunma yapmasını gerektirecek nitelik ve zorunluluk halinin bulunmaığı kaldı ki katılanın amirine karşı saldırıya geçmediği, silahını düşmemesi için eline almasına rağmen katılan için saldırıda bulunduğu şeklinde kabul edilemeyeceği, silahın alınmasına rağmen herhangi bir saldırıda bulunmayan mağdura vurulmasını gerektirecek nitelikte hukuka uygunluk veya cezasızlık hallerinin gerçekleşmediği sanığın bu eylemlerinin asta müessir fiil suçunu oluşturduğu.

 Askeri Yargıtay 1.Daire: 05.02.2014-109/130

• Askeri Ceza Kanunu 119.Madde
• Mafevkin Cürüm Sayılmayacak Olan Fiilleri

İlk saldırının ast tarafından amire karşı yapılması ve amirin de sadece kendisini müdafaa edecek şekilde karşılık vermesi halinde eylem suç oluşturmaz.

Askeri Yargıtay 3.Daire: 17.01.2012-0059/0064

• Askeri Ceza Kanunu 119.Madde
• Mafevkin Cürüm Sayılmayacak Olan Fiilleri

Arkadaşı Onb. A.Ç.’ı maruz kaldığı neşter darbelerinden korumak için araya girerek Er. Ö.G.’yi ittiren onbaşı rütbesindeki sanığın; bu kez kendisinin neşterle saldırıya uğraması nedeniyle statüsü olay anında düştüğü durum ve yapılan taarruzun niteliği göz önüne alınarak Er Ö.G. tarafından yönetilen neşterle saldırıyı ortadan kaldırmaya darbelerden kurtulmaya ve kendini savunmaya yönelik eylemi Askeri Ceza Kanunu’nun 119/1.maddesş kapsamındadır.

Askeri Yargıtay 4.Daire: 13.12.2011-1069/1053

• Askeri Ceza Kanunu 119.Madde
• Mafevkin Cürüm Sayılmayacak Olan Fiilleri

Nöbetçi astsubayı olan sanığın, marulları yıkaması konusunda verdiği emri yerine getirmeyeceğini söyleyen mağdur er, birçok kez vurduğu, omuzlarından tutup kafasını dolaba vurduğu, eylem sonrası mağdurun yüzünde sabit iz bırakacak şekilde yaralandığı anlaşıldığından, sanığın kastının ve eylemlerinin astı tenkit ve muaheze etme sınırlarını aştığı, mağdurun bedenine cismen eza vermek amacına yönelik olduğu hususunda duraksama bulunmamaktadır.