Önödemeye tabi suçlar, uzlaştırmaya tabi suçlar dışındaki suçlarda, sadece adli para cezasını gerektiren veya üst sınırı 6 ayı geçmeyen hapis cezası gerektiren suçlar bakımından, faile belirli bir tutardaki paranın ödettirilmesi neticesinde ceza soruşturması ve kovuşturması yapılmasından vazgeçilmesine olanak sağlayan alternatif bir çözüm yoludur. (TCK 75. madde) Önödeme kurumu, Türk Ceza Hukuku’nda uzun yıllardır yürürlükte bulunan, zararın az olduğu düşünülen suçlarda uygulanan alternatif çözüm yöntemidir. Önödeme, Türk Ceza Kanunu’nun 75. maddesinde düzenlenmiştir. İlgili düzenlemede asıl amaç yargılamanın yükünü azaltmaktır. Aynı zamanda failin cezaevi ortamından uzak tutularak yeni suçlarla tanışmasının da önüne geçilmektedir. Önödeme ile elde edilen bir başka yarar ise uzun yargılama süreçlerinin önüne geçilerek kişilerin soruşturma ve kovuşturma süreçlerinde yaşayabilecekleri mağduriyetlerinin önüne geçilmesidir. Türk Ceza Kanunu’nun 75. maddesinde yer alan düzenlemeye göre;

• Sadece adli para cezası yaptırımını içeren suçlar,
• Kanundaki cezasının üst sınırı 6 ayı geçmeyen tüm suçlar,
• Önödeme önerisi yapılan suç uzlaşma kapsamında olan suçlardan olmamalıdır. Suç, sadece adli para cezasını veya cezasının üst sınırı 6 ayı geçmeyen suçlardan olsa bile uzlaşmaya tabi ise faile önödeme önerisi yapılamaz.
• Ayrıca bu suçlarda ceza miktarları dikkate alınmaksızın önödemeye tabi suçlardandır (TCK 75/6. madde): Yardım veya bildirim yükümlülüğünün yerine getirilmemesi suçu (TCK 98/1. madde), Genel güvenliğin taksirle tehlikeye sokulması suçu (TCK 171.madde), Çevrenin taksirle kirletilmesi suçu (TCK 182/1. madde), Özel işaret ve kıyafetleri usulsüz kullanma suçu (TCK 264/1. madde), Suçu bildirmeme suçu (278/1-2. madde), 6831 sayılı Orman Kanununun 108/1 maddesi.

Önödemenin yapılması halinde soruşturma aşamasında kamu davası açılmayarak kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilir. Kovuşturma aşamasında ise, önödemenin gerçekleştirilmesi halinde mahkeme tarafından kamu davası hakkında düşme kararı verilir.

Önödeme Nedir?

Önödeme, kanunda belirtilen sınırlar içerisinde kalan cezalar bakımından, şüphelinin veya sanığın bir miktar parayı ödemesi yoluyla kamu davasının açılmasının engellenmesi ya da açılan kamu davasının düşmesini sağlayan bir kurumdur. Önödemede, eldeki mevcut delillerle kişinin suçun işlendiğinin kabul edileceği varsayıldığı takdirde kişi parasal bir yaptırıma tabii tutulmaktadır. Yapılan düzenlemenin asıl amacı ise yargılama yükünün azaltılmasıdır.

Önödeme usulü, savcının soruşturması sonrasında failin ikrarını da gerektirmektedir. Zira kişi ödeme yapılması yoluyla gerçekleştirmiş olduğu fiilin kabulüyle yaptırımı infaz olunmaktadır. Ancak önödeme aynı zamanda faili sicil kaydından da uzak tutmaktadır. Zira kişi hakkında bir yargılama yapılmamış olması sebebiyle mahkumiyet hükmü bulunmamaktadır. Bu sebeple adli sicil kaydında önödeme yoluyla sonuçlandırılmış sürece dair bir kayıt bulunmayacaktır. Türk Ceza Kanunu’nun 75. maddesinde yer alan düzenleme;

(1) Uzlaşma kapsamındaki suçlar hariç olmak üzere, yalnız adlî para cezasını gerektiren veya kanun maddesinde öngörülen hapis cezasının yukarı sınırı altı ayı aşmayan suçların faili;

a) Adli para cezası maktu ise bu miktarı, değilse aşağı sınırını,

b) Hapis cezasının aşağı sınırının karşılığı olarak her gün için otuz Türk Lirası üzerinden bulunacak miktarı,

c) Hapis cezası ile birlikte adlî para cezası da öngörülmüş ise, hapis cezası için bu fıkranın (b) bendine göre belirlenecek miktar ile adlî para cezasının aşağı sınırını,

Soruşturma giderleri ile birlikte, Cumhuriyet savcılığınca yapılacak tebliğ üzerine on gün içinde ödediği takdirde hakkında kamu davası açılmaz. (Ek cümleler:17/10/2019-7188/16 md.) Failin on gün içinde talep etmesi koşuluyla bu miktarın birer ay ara ile üç eşit taksit hâlinde ödenmesine Cumhuriyet savcısı tarafından karar verilir. Taksitlerin süresinde ödenmemesi hâlinde önödeme hükümsüz kalır ve soruşturmaya devam edilir. (Ek cümle: 24/11/2016-6763/12 md.) Taksirli suçlar hariç olmak üzere, önödemeye bağlı olarak kovuşturmaya yer olmadığına veya kamu davasının düşmesine karar verildiği tarihten itibaren beş yıl içinde önödemeye tabi bir suçu işleyen faile bu fıkra uyarınca teklif edilecek önödeme miktarı yarı oranında artırılır.

(2) Özel kanun hükümleri gereğince işin doğrudan mahkemeye intikal etmesi halinde de fail, hakim tarafından yapılacak bildirim üzerine birinci fıkra hükümlerine göre saptanacak miktardaki parayı yargılama giderleriyle birlikte ödediğinde kamu davası düşer.

(3) Cumhuriyet savcılığınca madde kapsamına giren suç nedeniyle önödeme işlemi yapılmadan dava açılması veya dava konusu fiilin niteliğinin değişmesi suretiyle madde kapsamına giren bir suça dönüşmesi halinde de yukarıdaki fıkra uygulanır.

(4) Suçla ilgili kanun maddesinde yukarı sınırı altı ayı aşmayan hapis cezası veya adlî para cezasından yalnız birinin uygulanabileceği hallerde ödenmesi gereken miktar, yukarıdaki fıkralara göre adlî para cezası esas alınarak belirlenir.

(5) Bu madde gereğince kamu davasının açılmaması veya ortadan kaldırılması, kişisel hakkın istenmesine, malın geri alınmasına ve müsadereye ilişkin hükümleri etkilemez.

(6) (Ek: 24/11/2016-6763/12 md.) Bu madde hükümleri;

a) Bu Kanunda yer alan;

1. Yardım veya bildirim yükümlülüğünün yerine getirilmemesi (98 inci maddenin birinci fıkrası),
2. Genel güvenliğin taksirle tehlikeye sokulması (madde 171),
3. Çevrenin taksirle kirletilmesi (182 nci maddenin birinci fıkrası),
4. Özel işaret ve kıyafetleri usulsüz kullanma (264 üncü maddenin birinci fıkrası),
5. Suçu bildirmeme (278 inci maddenin birinci ve ikinci fıkraları),

suçları,

b) 31/8/1956 tarihli ve 6831 sayılı Orman Kanununun 108 inci maddesinin birinci fıkrasında yer alan suç,

c) (Ek:17/10/2019-7188/16 md.) 21/7/1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanununun 74 üncü maddesinin ikinci fıkrasının birinci cümlesinde yer alan suç,

d) (Ek:17/10/2019-7188/16 md.) 4/11/2004 tarihli ve 5253 sayılı Dernekler Kanununun 32 nci maddesinin birinci fıkrasının (d) bendinde yer alan suç, bakımından da uygulanır. Bu fıkra kapsamındaki suçların beş yıl içinde tekrar işlenmesi hâlinde fail hakkında aynı suçtan dolayı önödeme hükümleri uygulanmaz.

(7) (Ek: 24/11/2016-6763/12 md.) Ödemede bulunulması üzerine verilen kovuşturmaya yer olmadığına dair kararlar ile düşme kararları, bunlara mahsus bir sisteme kaydedilir. Bu kayıtlar, ancak bir soruşturma veya kovuşturmayla bağlantılı olarak Cumhuriyet savcısı, hâkim veya mahkeme tarafından istenmesi hâlinde, bu maddede belirtilen amaç için kullanılabilir. ” denilmiştir. İlgili düzenleme ile önödeme kurumunun usulleri ve uygulanacak esaslar hüküm altına alınmıştır.

Önödeme Hangi Hallerde Uygulanır?

Kanunda önödemenin uygulanması için birtakım koşullar öngörülmüştür. Bu koşullar özellikle suçun niteliğinde ve suç sonucunda verilecek cezanın miktarına göre belirlenmiştir. Bu şartlar;

• Suçun uzlaştırmaya tabii olmaması,
• Suçun yalnız adli para cezasını veya kanun maddesinde öngörülen hapis cezasının yukarı sınırı altı ayı aşmayan suçlardan olmaması,
• Suçun işlenmiş olduğu yönünde yeterli delil olması,
• Önödeme yapılmasıyla sürecin sonlanmasına ilişkin teklifin şüpheli veya sanık tarafından kabul edilmesi şeklinde sayılabilir.

Aynı zamanda Türk Ceza Kanunu’nun 75. maddesinde yukarıdaki şartları sağlamamasına rağmen uzlaştırma kapsamına alınmış suçlar da bulunmaktadır. Bu suçlar maddenin altıncı fıkrasında sayılmıştır. Bu fıkraya göre yardım ve bildirim yükümlülüğünün yerine getirilmemesi, genel güvenliğin taksirle tehlikeye sokulması, çevrenin taksirle kirletilmesi, özel işaret ve kıyafetleri usulsüz kullanma ve suçu bildirme suçlarıdır. Bu suçlar, özelikle önödemeye tabi suçlarda öngörülmüş cezai sınır şartını sağlamamasına rağmen önödemeye tabii tutulmuştur.

Önödemenin Çeşitleri

• Önödemenin Soruşturma Evresinde Uygulanması

Soruşturma evresi, şikayete bağlı suçlarda şikayet tarihinden veya şikayete tabii olmayan suçlar bakımındansa suçun yetkili makamlara bildirildiği tarihten itibaren iddianame hazırlanması ya da kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilene kadar geçen süreçtir. Bu süreçte savcılık tarafından suçun işlendiğine ilişkin deliller toplanmaktadır. Savcılık tarafından toplanan deliller ışığında yeterli şüpheye ulaşılması halinde iddianame hazırlanmakta ve kovuşturma aşamasına geçilmektedir. Yeterli şüpheye ulaşılamaması durumunda ise savcılık tarafından kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmektedir.

Soruşturma evresinde önödeme, savcılık tarafından yeterli şüpheye ulaşılması halinde uygulanmaktadır. Aynı zamanda soruşturma evresinde önödeme, savcılık tarafından re’sen uygulanmaktadır. Cumhuriyet savcısına bu aşamada takdir yetkisi tanınmamıştır. Savcılık, şartlar tamamlandığında şüpheli veya sanığa önödeme yönünde teklif sunmak zorundadır. Soruşturma evresinde şüpheli veya sanığa önödeme teklifi sunulması sonrasında şüpheli veya sanığın teklifi kabul etmemesi halinde kovuşturma aşamasında önödeme uygulanamaz.

• Kovuşturma Evresinde Önödemenin Uygulanması

Kovuşturma evresi, iddianamenin kabulü ile başlayan ve mahkemenin kesin hükmünü açıkladığı ana kadar geçen süreçtir. Bu süreçte mahkeme tarafından dosya muhtevasındaki deliller tartışılır, tarafların esas hakkındaki beyanları alınır ve yargılama gerçekleştirilir. Yapılan yargılama sonucunda mahkeme tarafından bir vicdani kanaate ulaşılır ve maddi vaka hakkında hüküm kurulur. Kurulan hükme karşı şartların mevcudiyeti halinde taraflarca kanun yoluna başvurulabilmektedir.

Uzlaştırmanın aksine önödemenin uygulanmaması, Ceza Muhakemesi Kanunu’nda iddianamenin iadesi sebepleri arasında sayılmamıştır. Bu sebeple şartlara uygunluk sağlamasına rağmen önödemenin uygulanmamış olması sebebiyle mahkeme tarafından iddianame iade edilemeyecektir. Önödeme şartlarının varlığının mahkeme tarafından tespit edilmesi halinde mahkeme önödemeyi kendisi uygulayacaktır. Önödeme, mahkeme tarafından şüpheli veya sanığa teklif edilecektir. Teklifin şüpheli veya sanık tarafından kabul edilmesi halinde önödeme uygulanacak ve davanın düşmesine karar verilecektir.

Önödeme teklifinin duruşmada yapılması konusunda kanunda zorunluluk bulunmamaktadır. Önödeme teklifi, mahkeme tarafından tensip yoluyla da yapılabilir. Bu aşamada dikkat edilmesi gerekilen husus, mahkemenin önödeme teklifi buluduğu anda suçun gerçekleştiği konusunda yeterli şüpheye ulaşılması gerektiğidir. Mahkeme yeterli şüpheye ulaşmadığı takdirde önödemenin uygulanması hukuka aykırıdır. Bu durumda mahkeme tarafından Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 223. maddesinin ikinci fıkrasının b bendi uyarınca beraat kararı verilmesi gerekmektedir.

Önödemenin Uygulanma Usulü

Önödemenin uygulanmasına karar verilmesinden ve önödeme teklifinin şüpheli veya sanık tarafından kabul edilmesinden itibaren önödeme süreci başlatılmaktadır. Bu aşamadan itibaren yapılması gerekilen ilk iş önödeme tutarının belirlenmesidir. Bu aşamada tutarın belirlenmesi bakımından Türk Ceza Kanunu’nun 75. maddesinin birinci fıkrasında düzenlemeler getirilmiştir. Adli para cezaları bakımından belirli bir miktar belirlenmişse bu miktar, belirlenmemişse maddede belirtilen adli para cezasının alt sınırının ödenmesi gerekmektedir. Hapis cezaları bakımından ise, ceza için belirlenen alt sınırın karşılığı olarak her gün için 30 Türk Lirası üzerinden hesaplanacak miktardır. Mevzubahis suç için hem adli para cezası hem de hapis cezası öngörülmüş olması durumunda ise hem adli para cezası bakımından alt sınırdaki miktar hem de hapis cezası bakımından b bendinde öngörülen yolla hesaplanacak miktardır.

Şüpheli veya sanığın önödeme için belirlenen miktar yanında soruşturma giderlerini de karşılaması gerekmektedir. Ödemenin tebliğ tarihinden itibaren 10 gün içinde yapılması gerekmektedir. Şüpheli veya sanığın 10 gün içerisinde ödemenin taksitle yapılması hususunda talepte bulunması durumunda savcılık tarafından miktarın birer ay ara ile üç taksit halinde ödenmesine karar verilebilir.

Önödeme Kapsamında Tekerrür ve Kanun Yolları

Türk Ceza Kanunu’nun 75. maddesinde tekerrür konusunda gerekli düzenlemeler yapılmıştır. Maddenin birinci fıkrasında “Taksirli suçlar hariç olmak üzere, önödemeye bağlı olarak kovuşturmaya yer olmadığına veya kamu davasının düşmesine karar verildiği tarihten itibaren beş yıl içinde önödemeye tabi bir suçu işleyen faile bu fıkra uyarınca teklif edilecek önödeme miktarı yarı oranında artırılır.” denilerek önödeme kapsamında değerlendirilen suçlar hakkında tekerrür hükümlerinin nasıl uygulanacağı açıklanmıştır. Düzenlemeye göre kişinin beş yıl içerisinde ikinci bir önödemeye tabi suç işlemesi durumunda önödeme sonucunda belirlenecek ödeme miktarı yarı  oranında arttırılacaktır.

Önödeme usulüyle sonuçlandırılmış davalarda kanun yoluna gidilmesi çok yaygın olmasa da mümkündür. Sanık suç isnadını kabul etmiş gibi gözükmesinden dolayı kanun yoluna gidilmesi aslına bakıldığında olağanüstü bir durum değildir. Zira kişi suç isnadı altında olmak istemeyebilir. Önödeme usulüyle sonlandırılmış davaların sonucunda sanık hakkında düşme kararı verilmektedir. Bu kararlara karşı istinaf yolu açıktır. Sonuç olarak önödeme ile sonlandırılmış davalarda kişi istinafa ve ardından koşulları mümkünse temyize başvurabilir.

Önödemeye Tabi Suçların Listesi

5237 Sayılı Türk Ceza Kanunu’nda Önödemeye Tabi Suçlar

• TCK m.98/1 : Yardım veya bildirim yükümlülüğünün yerine getirilmemesi
• TCK m.121/1 : Dilekçe hakkının kötüye kullanılmasının engellenmesi
• TCK m.163/1 : Karşılıksız yararlanma
• TCK m.166/1 : Bilgi vermeme
• TCK m.171/1 : Genel güvenliğin taksirle tehlikeye sokulması
• TCK m.175/1 : Akıl hastaları üzerindeki bakım ve gözetim yükümlülüğünün ihlali
• TCK m.177/1 : Hayvanın tehlike yaratabilecek şekilde serbest bırakılması
• TCK m.178/1 : İşaret ve engel koymama
• TCK m.182/1 : Çevrenin taksirle kirletilmesi
• TCK m.196/1 : Usulsüz ölü gömülmesi
• TCK m.199/3 : Kıymetli damgada sahtecilik
• TCK m.259/1 : Kamu görevlisinin ticareti
• TCK m.264/1 : Özel işaret ve kıyafetleri usulsüz kullanma
• TCK m.278/1 : Suçu bildirmeme
• TCK m.278/2 : Suçu bildirmeme
• TCK m.286/1 : Ses ve görüntülerin kayda alınması
• TCK m.288/1 : Adil yargılamayı etkilemeye teşebbüs
• TCK m.289/3 : Muhafaza görevini kötüye kullanma

 6136 Sayılı Ateşli Silahlar Ve Bıçaklar İle Diğer Aletler Hakkında Kanun

• 13/4 : Pek az sayıda mermi bulundurma veya taşıma
• 15/4 : Kanunun 4. maddesinin 3. fıkrasında sayılan yivli ve yivsiz silahlar bıçaklar ile diğer aletleri saldırıda kullanılma amacıyla taşıma
• Ek m.1/4 : Ek madde 1’in (A), (B) ve (C) bentlerinde sayılan yerlere silahla girme veya buralarda silah taşıma

6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu

• TTK m.562/3-4-5-6-10-12
• TTK m.947 : Kanuna aykırı şekilde bayrak çekme
• TTK m.948/1 : Tasdikname veya şehadetname almadan ve gemide bulundurmadan bayrak çekme
• TTK m.948/2 : Tasdikname veya şehadetname almadan ve gemide bulundurmadan bayrak çekme
• TTK m.949/1 : Harp gemileri ile istihkamlar önünde ve limanda bayrak çekmemek
• TTK m.950/1 : Gemi adının ve bağlama limanının yazılmaması

5941 Çek Kanunu

• 7/2-3(ikinci cümle)

6183 Sayılı Amme Alacaklarının Tahsili Usulü Hakkında Kanun

• 113 : Amme borçlusuna ait ellerinde bulunan malı bildirmeyenler
• 114 : İstenecek bilgileri vermeyenler

6222 Sayılı Sporda Şiddet Ve Düzensizliğin Önlenmesi Hakkında Kanun

• 1/5 : Spor alanlarına yasak madde sokulması ve müsabaka düzeninin bozulması
• 13/6 : Spor alanlarına yasak madde sokulması ve müsabaka düzeninin bozulması
• 14/1 : Hakaret içeren tezahürat
• 15/1-2-4: Spor alanlarına usulsüz seyirci girişi
• 16/1 : Yasak alanlara girme
• 18/9 : Seyirden yasaklanma

298 Sayılı Seçimlerin Temel Hükümleri ve Seçmen Kütükleri Hakkında Kanun

• 134/2 : Kurulların tedbirlerine riayetsizlik
• 136/1: Kurul üyelerinin göreve gelmemesi
• 142/2: Kütük düzenlemekle görevli olanların suçları
• 145/1: Seçmen kütüğüne kayıt olunmamaya teşvik
• 147/2: Seçmen listesine ilişkin suçlar
• 149/1: Propaganda toplantılarına karşı suçlar
• 150/1: Toplantı heyetlerine karşı suçlar
• 154/1: Adaylık hükümlerine aykırı hareketler ve propaganda yapamayacak olanlar
• 157/1: Matbua ve ilanların tahribi
• 169/1: Resmi makamların bildirilerine karşı işlenen suçlar
• 170/1: İçki yasağına aykırı hareketler
• 171/1: Silah taşıyanlar

5187 Sayılı Basın Kanunu’nda Önödemeye Tabi Suçlar

• 15 : Zorunlu bilgileri göstermeme
• 16 : Durdurulan yayının yayımına devam etme
• 17 : Teslim yükümlülüğüne uymama
• 18 : Düzeltme ve cevabın yayınlanmaması
• 20 : Cinsel saldırı, cinayet ve intihara özendirme
• 21 : Kimliğin açıklanmaması
• 24/1 : Yeniden yayımı

5684 Sayılı Sigortacılık Kanunu’nda Önödemeye Tabi Suçlar

• 35/2 -7(son)-11-12-13-14-15-16-17-18-19-20-21-24-25-26-27

5809 Sayılı Elektronik Haberleşme Kanunu

• 63/1-2-4(ilk cümle)-5-6-7-8-9-10

7126 Sayılı Sivil Savunma Kanunu

• 52/1-2

2313 Sayılı Uyuşturucu Maddelerin Murakabesi Hakkında Kanun

• 23/4 : İzin belgesi almadan ya da izin belgesinde kayıtlı yerden başka yerde kenevir ekme

6831 Sayılı Orman Kanunu’nda Önödemeye Tabi Suçlar

• 98 : Zati ihtiyaç için verilen emvali elden çıkarma
• 104/1 : 68nci maddedeki mecburiyete riayet etmeme
• 108/1 : Kaçak orman emvalini taşıma, biçme, işleme, satın alma, bulundurma

2004 Sayılı İcra Ve İflas Kanunu

• 336/1 : Müflisin mallarını vermeyenler hakkındaki cezalar
• ılı Kültür Ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu
• 71 : Kazı, Sondaj ve araştırmaya ilişkin hükümlere aykırı hareket

2634 Sayılı Turizmi Teşvik Kanunu

• 36/b : Kanunun 29 ncu maddesinin ikinci fıkrasına aykırı hareket etme

3634 Sayılı Milli Müdafaa Mükellefiyeti Kanunu

• 64-65-68/1

5174 Sayılı Türkiye Odalar Ve Borsalar Birliği İle Odalar Ve Borsalar Kanunu

• 81/13 : Seçimlere ilişkin genel esaslar

5042 Sayılı Yeni Bitki Çeşitlerine Ait Islahçı Haklarının Korunmasına İlişkin Kanun

• 66/1-c : İhlal sayılan haller ve yaptırımlar

5411 Sayılı Bankacılık Kanunu

• 165/1-2 : Bilirkişi incelemesi
• 166/1-d : Özel soruşturma ve kovuşturma

1593 Sayılı Umumi Hıfzısıhha Kanunu

• 285 : Yasağa rağmen laboratuvarda kolera ve veba kültürü bulundurma
• 296 : 185nci maddedeki yasağın aksine hareket etme
• 297 : Ceza hükümleri

5253 Sayılı Dernekler Kanunu

• 32/1-j, m.32/1-k, m.32/1-n, m.32/1-o (birinci cümle)

3713 Sayılı Terörle Mücadele Kanunu

• 6/4 : Açıklama ve yayınlama
• 7/2(3) : Terör örgütleri

7269 Sayılı Umumi Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirlerle Yapılacak Yardımlara Dair Kanun

• 47/b. madde

6343 Sayılı Veteriner Hekimliğinin Mesleğinin İcrasına, Türk Veteriner Hekimleri Birliği İle Odalarının Teşekkülü Tarzına Ve Göreceği İşlere Dair Kanun

• 71. madde

5429 Sayılı Türkiye İstatistik Kanunu

• 53/2. madde

3568 Sayılı SMMM ve Yeminli Mali Müşavirlik Kanunu

• 49/2. madde

2954 Sayılı Radyo Ve Televizyon Kanunu

• 63/2. madde

2935 Sayılı Olağanüstü Hal Kanunu

• 25/a-1,
• 25/b-1

2933 Sayılı Madalya Ve Nişanlar Kanunu

• 12. madde

1117 Sayılı Küçükleri Muzir Neşriyattan Koruma Kanunu

• 7. madde

2873 Sayılı Milli Parklar Kanunu

• 21/1. madde

805 Sayılı İktisadi Müesseselerde Mecburi Türkçe Kullanılması Hakkında Kanun 1

• 7. madde

1163 Sayılı Kooperatifler Kanunu

• Ek madde 2/2-3

5188 Sayılı Özel Güvenlik Hizmetlerine Dair Kanun

• 19/1-d ve e

4688 Sayılı Kamu Görevlileri Sendikaları Ve Toplu Sözleşme Kanunu

• 38/1-b. madde

4250 Sayılı İspirto ve İspirtolu İçkiler İnhisarı Kanunu

• 24/1. madde

3628 Sayılı Mal Bildiriminde Bulunulması, Rüşvet Ve Yolsuzluklarla Mücadele Kanunu

• 10/1. madde

Önödemeye Tabi Suçlara İlişkin Emsal Yargıtay Kararları

Yargıtay 19. Ceza Dairesi, 07.06.2021 tarihli ve 2020/6341 E., 2021/6199 K. sayılı kararı

• Önödemeye Tabi Suçlar
• TCK 75. Madde

Sanığın eyleminin, 5809 sayılı Kanun’un 55/2 maddesi delaletiyle 63/9. maddesinde düzenlenen önödemeye tabi suç kapsamında kaldığı ancak soruşturma aşamasında usulüne uygun olarak önödeme ihtarının tebliğ edildiğine dair dosya arasında tebligat parçasının bulunmadığı anlaşılmakla, tebligat yapılıp yapılmadığı araştırılarak tebligat yapılmış ise evrakın dosya arasına alınması, yapılmamış ise de kamu davası açılan sanık hakkında, Mahkemece 5237 sayılı Kanun’un 75. maddesi gereği adı geçen maddede yazılı adli para cezasının alt sınırından hesaplanacak ön ödeme teklifinde bulunulmasıyla aynı maddede yazılı 10 günlük süre içinde ön ödeme şartının yerine getirilmesi beklenerek, sonucuna göre açılan kamu davasının düşmesine veya devamına karar verilmesiyle sanığın hukuki durumunun tayin ve takdir edilmesi gerektiği.

Yargıtay 7. Ceza Dairesi, 06.06.2022 tarihli ve 2022/537 E., 2022/10694 K. sayılı kararı

• Önödemeye Tabi Suçlar
• TCK 75. Madde

03/11/2014 tarihli celsede sanığın yüzüne karşı yapılan ön ödeme ihtaratının hesap hatası yapıldığı için geçersiz olduğu, sonraki önödeme ihtaratlarının ise sanığın yokluğunda yapıldığı ve sanığa tebliğ edildiğine dair dosya arasında bir belgenin bulunmadığı cihetle, kovuşturma aşamasında mahkemesince yeniden ön ödeme ihtarı yapılıp sonucuna göre sanığın hukukî durumunun takdir ve tayini gerekirken, yazılı şekilde karar verilmesinde, isabet görülmemiş ve 5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanununun 309. maddesi uyarınca anılan kararın bozulması lüzumu kanun yararına bozmaya atfen ihbar olunmuş bulunmakla Türk Milleti adına gereği görüşülüp düşünüldü; Yargıtay Cumhuriyet Başsavcılığının kanun yararına bozma istemine dayanan ihbarname içeriği yerinde görüldüğünden.

Yargıtay CGK., E. 2005/104 K. 2005/122 T. 15.11.2005

• Önödemeye Tabi Suçlar
• TCK 75. Madde

Önödeme nedeniyle davanın ortadan kaldırılmasına ilişkin kararların temyiz edilebilir nitelikte olup olmadıkları saptanırken de aynı ölçü göz önünde tutulmalıdır. Buna göre, önödemede belirtilen para cezası miktarı, hüküm tarihi itibariyle CYUY’nın 305. maddesindeki kesinlik sınırının üstünde ise, önödeme nedeniyle verilen düşme (ortadan kaldırma) kararları da temyiz edilebilecek, aksi takdirde bu kararlar kesin nitelikte sayılacaktır. Nitekim, CGK.nun 05.02.1990 gün ve 367-6 sayılı kararında da aynı husus vurgulanmıştır.

Yargıtay Ceza Genel Kurulu, 07.12.1999 tarihli ve 1999/290 E., 1999/299 K. sayılı kararı

• Önödemeye Tabi Suçlar
• TCK 75. Madde

Yasa koyucu, mahkemelerin işlerinin azaltılması ve çabuklaştırılmasının yanında, sanığın mahkûmiyet hükmü ile karşı karşıya kalmaması, basit suçlardan dolayı sabıkalı duruma düşmemesi amacıyla önödeme kurumunu kabul etmiştir. Sanık lehine hareket edilerek önödeme kurumu kabul edildiğinden, ihtarata rağmen on günlük yasal süre içinde para cezasını yatırmayanlar hakkında iyiniyetli olmamaları nedeniyle haklarında açılacak dava sonunda mahkemece tayin olunacak cezanın yarı oranında artırılması kabul edilmiştir. TCY.nın 119. maddesi uyarınca, sanığın eylemine uyan yasa maddesindeki para cezası maktu ise bu miktarı, aşağı ve yukarı hadleri gösterilmiş ise aşağı haddini yatırması için kendisine ihtarat yapılacaktır. Yasa koyucu “aşağı ve yukarı hadleri gösterilmişse” demek suretiyle belirli cezaların artırılmasını öngörmüştür. Para cezasının alt veya yukarı sınırı belli değilse, bir belirsizlik varsa, önödemede bulunulmaması halinde para cezasında yarı oranında artırım yapılamayacaktır. Para cezasının maktu yani üst sınırı ile alt sınırının çakışmış olması halinde para cezası belli olup alt veya üst sınırlarının belirsiz olduğu ileri sürülemeyeceğinden maktu para cezasının da 119. maddenin 5. fıkrası uyarınca yarı oranında artırılması zorunludur.