Evlilik İzni Kaç Gün – Nasıl Alınır?

Evlilik izni; halk arasında düğün izni gibi farklı adlarla da anılır. Bir çalışanın evlenmesi durumunda kullanabileceği yasal mazeret iznidir. Ayrıca kanun, düğün iznini “ücretli izin” kategorisine almıştır. Yani işveren tarafından izin nedeniyle maaş kesintisi yapılamaz. İşçi ve devlet memurları için evlilik izni gün sayısı farklıdır. Memurlar için evlilik izni 7 gün, işçiler için ise 3 gündür. Devlet Memurları Kanunu ve İş Kanunu kapsamında;

• 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 104.maddesinde evlilik izni “Mazeret İzni” başlığı altında toplanmıştır. Buna göre “Memura, eşinin doğum yapması halinde, isteği üzerine on gün babalık izni; kendisinin veya çocuğunun evlenmesi ya da eşinin, çocuğunun, kendisinin veya eşinin ana, baba ve kardeşinin ölümü hâllerinde isteği üzerine yedi gün izin verilir. …” şeklinde düzenlenmiştir. Kanunlarca açık ve net bir şekilde belirlenen bu izin süresi 7 gündür.
• 4857 Sayılı İş Kanunu maddesiyle belirlenmiştir. 4857 Sayılı İş Kanunu’nun Ek Madde 2’de “İşçiye; evlenmesi veya evlat edinmesi ya da ana veya babasının, eşinin, kardeşinin, çocuğunun ölümü halinde üç gün, eşinin doğum yapması halinde ise beş gün ücretli izin verilir.” şeklinde düzenlenmiştir.

Evlilik izni, evlenen işçiye veya memura evlilik nedeniyle tanınan bir mazeret izni türüdür. Evlilik iznini talep edecek olan işçi veya memurun öncelikle nikah tarihi alması gerekmektedir. Nikah tarihini gösterir belgenin işverene ibrazı gerekir. İznin kullanılması için nikah tarihi veya düğün tarihi esas alınabilecektir.

Evlilik İzni Nedir?

Halk arasında daha çok düğün izni olarak bilinen evlilik izninin yasal zeminini iki farklı kanundan aldığını söylemek mümkündür. Bu izinler işçiler ve memurlar için farklı kanunlarda yer almaktadır. Bu kanunları şu şekilde sayabiliriz:

• 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu Md.104
• 4857 Sayılı İş Kanunu Ek Md.2

Evlilik izni, kanunda mazeret izinleri arasında sayılmış ücretli izinlerden olup işçiye veya memura evlenmesi durumunda belirli bir süreyle tanınan izindir. Kurum amirinden veya işverenden evlilik izni (düğün izni) talep edebilmek için nikah günü almış olmak gerekmektedir. Bu izin süresince kişi sanki çalışıyormuş gibi ücretini almaya devam eder.

Evlilik İzni Koşulları Nelerdir?

Türkiye’de işten alınan evli olma izninin koşulları, kanunla belirlenmiştir. Ancak genellikle, aşağıdaki hususi koşulların yerine getirilmesi gerekir:

• İşten izin almak isteyen kişinin kendisinin veya çocuğunun nikah töreni olmalıdır.
• İşten izin almak isteyen kişinin evlenme tarihinden en az birkaç hafta önce işverenine başvurması gerekir.
• Evlenme tarihi veya akabinde kullanılabilir.
• Bu iznin süresi, kanunla belirlenmiş minimum sürelere tabidir.
• İzni almak için işverene veya iş yerinin insan kaynaklarına bir takım belgelerin ibrazı gerekmektedir.
• Türkiye yasalarına ve işverenin kurallarına uymak zorundadır.
• İşveren veya iş yeri çalışanın izin isteğini reddederse, çalışanın haklarını kullanması için iş mahkemesi başvurabileceği bir seçenek vardır.

Evlilik İzni Kaç Gündür?

Evlilik izni ya da halk arasında bilinen adıyla düğün izni, işçiler ve memurlar için düzenlenmiş önemli haklardan biridir. Sosyal devlet olmanın bir gereği olarak evlilik zamanı çalışanların izin yapmaları gerekmektedir.

Evlilik izni süresi, kişinin devlet memuru ya da işçi statüsünde çalışıyor çalışıyor olmasına göre farklılıklar göstermektedir. Aynı şekilde evlilik izni süresi de devlet memurları ve işçiler için her birine özgü kanunlarda ve farklı sürelerde öngörülerek düzenlenmiştir. Bu düzenlemelere göre;

• Memurların Evlilik İzni Süresi: 657 Sayılı Devlet Memurları Kanunu Md.104/B’ ye göre memura kendisinin veya çocuğunun evlenmesi halinde 7 günlük evlilik mazeret izni verilmektedir. Memurun kendisi veya çocuğu dışında kalan yakınlarının evlenmesi durumunda evlilik mazeretine dayalı izin hakkı söz konusu olmayacaktır.
• İşçilerin Evlilik İzni Süresi: 4857 Sayılı İş Kanunu Ek Md.2’ye göre evlenen işçiye 3 günlük evlilik mazeret izni verilmektedir. Burada verilen izin yalnızca işçinin kendisinin evlenmesi halinde verilen bir mazeret iznidir. İşçinin çocuğu, kardeşi ya da ailesinden başka birisinin evlenmesi durumunda evlilik mazeretine dayalı izin hakkı söz konusu olmayacaktır.

Yukarıdan da görüleceği üzere evlilik izni (düğün izni) süresi ilgili kişinin çalışma statüsüne göre değişmektedir.

Evlilik İzni Ne Zaman Başlar?

Mazeret izni olarak kabul edilen evlilik (düğün) izni nikah yapılmadan önce kullanılamaz. Yani evlilik (düğün) izni nikahla birlikte başlamaktadır. Nikah için gün alınmış olması, evlilik (düğün) izni talep etmek için gerekli ve yeterli iken nikah için gün alınmasından önce evlilik izni kullanabilmek mümkün değildir. Evlilik izninin kullanılma zamanına ilişkin olarak iki süreden bahsetmek mümkündür. Bunları şu şekilde sıralayabiliriz:

• Evliliğin gerçekleştiği süreçte kullanılan evlilik izni
• Evlilik gerçekleştikten sonra kullanılan evlilik izni

Evlilik izni, nikah ile birlikte başlamakta olup aynı zamanda bu izinler için yapılacak süre hesabında normal gün hesabı yapılmaktadır. Dolayısıyla evlilik halinde verilecek olan evlilik izni süresinin bir kısmının ya da tamamının hafta sonu, bayram tatili, yılbaşı tatili gibi tatil günlerine denk gelmesi durumunda evlilik izni süresi tatil sonrasına sarkmayacak ve süreler tatil süresince işlemeye devam edecektir.

İşçi ile işverenin anlaşmaları, toplu iş sözleşmesi ya da iş sözleşmelerine konulacak bir hükümle evlilik izni süresinin kısaltılması mümkün değilken evlilik izni süresini uzatmak mümkündür.

Evlilik İzni Ne Zaman Kullanılabilir?

Evlilik izni kullanılacakken nikah töreni için gün alınması gerekmektedir. Nikah töreni için gün alınması evlilik izni süresini kendiliğinden başlatmaz. Kurum amirinden ya da işverenden evlilik izni talep edecek kişinin nikah için gün almış olması hem gerekli hem de yeterlidir.

Evlilik izninin istenildiği zaman kullanılıp kullanılamayacağına yönelik İş Kanunu bir düzenleme getirmemiştir. Bu konuda doktrinde iş yeri düzeni bozulmayacaksa evlilik izninin uzun bir vadeye sarkmamak koşulu ile daha sonra da kullanılabileceği kabul edilmektedir.

Evlilik İzni Dilekçesi

Nikah günü almış olan işçi ya da memur bu işlemden sonra işvereninden veya çalıştığı kurumun amirinden bir dilekçe ile nikah tarihini de belirtmek sureti ile evlilik izni isteyebilir. Bahse konu evlilik izni talep dilekçesi işveren yazılı olarak sunulduktan sonra verildiğine dair tebliğ/alındı belgesi mutlaka alınıp saklanmalıdır. Bu yapılamıyorsa noterden bir ihtarname çekilmesi ispat bakımından önemli olacaktır. Evlilik izni dilekçesinde bulunması zorunlu olan hususlar şunlardır:

• Nikah için gün alındığına ilişkin yazılı beyan
• Nikah tarihi
• Kaç gün evlilik izni kullanılmak istendiği

Evlilik izni için hazırlanan dilekçe, geleneksel dilekçe formatındadır. Üst kısma dilekçenin verileceği birim veya makamın adı yazılır. Devamı ise şöyledir:

İlgili Kurum ve Şirket İsmi

“../../…. tarihinde evlenecek olmam nedeniyle, 4857 sayılı İş Kanununun ek madde 2 düzenlemesi uyarınca .. gün izin kullanmak istiyorum.”

İzin isteyen kişi devlet memuru ise “4857 sayılı İş Kanunun ek madde 2 düzenlemesi” ifadesi, “657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 104. maddesi” olarak değiştirilmelidir.

Maruzat bildirilen kısımdan sonra izni isteyen kişinin adı, soyadı, adresi ve imzası gibi bilgilerinin yazılması gerekir.

Evlilik İzni Maaştan Kesilir mi?

Evlilik izni, ücretli bir mazeret izni niteliğinde olduğundan evlilik izni süresince çalışılamayan günler içinde ücrete hak kazanılır. Evlilik izni kullanıldığı durumlarda işverenin ya da kurum amirinin maaş ya da ücretten bir kesinti yapması söz konusu olmayacaktır.

Gerek 4857 Sayılı İş Kanunu‘nda gerekse de 657 Sayılı Devlet Memurları Kanununda yeniden evlenilmesi halinde tekrardan evlilik izni talep edilemeyeceğine dair bir kısıtlama yoktur.  Çalışanlar yaptıkları her evlilik için bu izni talep etme hakkına sahiptir. İşverenlerin bu hakkın daha önce kullanıldığı gerekçesiyle bu hakkı kullandırmama hakları yoktur.

Evlilik İzni Hakkı Verilmeyen İşçinin Hakları Nelerdir?

Evlilik izni işçiye kanun ile verilmiş bir hak olduğundan işveren tarafından bu hakkın kullandırılmaması kanuna aykırılık teşkil edecek olup aynı zamanda bu durum işçi açısından 4857 Sayılı İş Kanununda yer alan haklı fesih sebebi olabilecektir.  İşçi bu durumda derhal iş sözleşmesini sonlandırarak ve kendisine ödenmeyen işçilik alacaklarına dayalı işçilik alacağı davası açarak talepte bulunabilecektir.