Askeri Ceza Kanunu 30. Madde

Türk Silahlı Kuvvetlerinden Çıkarma Cezası

Aşağıda yazılı hallerde subay, astsubay, uzman jandarmalar ve özel kanunlarında bu cezanın uygulanacağı belirtilen asker kişiler hakkında, askeri mahkemeler veya adliye mahkemelerince asıl ceza ile birlikte, Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarma cezası da verilir. Bu husus mahkeme hükmünde belirtilmemiş olsa dahi, Silahlı Kuvvetlerden çıkarmayı gerektirir.

1. Taksirli suçlardan verilen cezalar hariç olmak üzere ölüm, ağır hapis, bir seneden fazla hapis cezası ile hükümlülük halinde,
2. Devletin şahsiyetine karşı işlenen suçlarla basit ve nitelikli zimmet, irtikap, rüşvet, hırsızlık, dolandırıcılık, sahtecilik, inancı kötüye kullanma, dolanlı iflas gibi yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyeti kırıcı suçtan veya istimal ve istihlak kaçakçılığı hariç kaçakçılık, resmi ihale ve alım satımlara fesat karıştırma, Devlet sırlarını açığa vurma suçlarından biriyle hükümlülük halinde. Taksirli suçlardan verilen cezalar hariç olmak üzere, askeri mahkemelerce üç aydan fazla hapis cezası ile birlikte Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarma cezası da verilebilir.

Askeri Ceza Kanunu 30. Madde Açıklaması

Madde, Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarma feri cezasının uygulanma koşullarını ve şeklini düzenlemektedir.

• Tsk’dan Çıkarma Cezasının Verilebileceği Asker Kişiler ve Yetkili Merciler

Subay, astsubay ve uzman erbaşlar dışında kalan asker kişiler hakkında bu feri cezaya hükmedilemez.

Özel kanunlarda bu cezanın uygulanacağı belirtilenlere, sözleşmeli subay ve sözleşmeli astsubaylar örnek olarak verilebilir.

Türk Silahlı Kuvvetlerinde çıkarma feri cezası, mahkemelerce, asıl ceza ile birlikte verilir.

• Ceza Mahkumiyetine Bağlı Zorunlu Olarak TSK’den Çıkarma

Kasıtlı suçtan bir seneden fazla hapis cezasına mahkumiyet halinde, mahkemece zorunlu olarak TSK’den çıkarmaya da karar verilir.

Hapis cezası TCK’nın 50.maddesi uyarınca adli para cezasına veya tedbire çevrilmişse, uygulamada asıl mahkumiyet, bu madde hükümlerine göre çevrilen adli para cezası veya tedbir olduğundan, TSK’den çıkarma cezası verilemez.

• Suç Tipine Bağlı Zorunlu Olarak TSK’den Çıkarma

Maddenin B kendinde yazılı suçlardan mahkumiyet kararı verilmesi halinde, bu kararla birlikte TSK’den çıkarma feri cezası verilmesi zorunludur.

• Takdire Bağlı TSK’den Çıkarma Feri Cezası

Maddenin son fıkrasında, kasıtlı suçlardan üç aydan bir seneye kadar hapis cezalarına mahkumiyet halinde, mahkemece, Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarma cezası verilebileceği belirtilmiştir. Böylece bu gibi hallerde söz konusu feri cezanın uygulanması, hakimin takdirine bırakılmıştır. Dolayısıyla TSK’den çıkarma cezasının hükümde yer alması, uygulanması açısından zorunludur. Esasen böyle bir cezanın hükümde yer almaması halinde, feri cezaya hükmedildiğinden söz edilemez ve olmayan bir cezanın yerine getirilmesi de söz konusu olamaz. Takdire bağlı TSK’den çıkarma feri cezası, adından da anlaşıldığı üzere hakimin takdirine bağlı ise de, bu, bölge adliye mahkemesi ile Yargıtay’ın denetimine tabidir. Bu nedenle, mahkumiyet kararında, takdir hakkının yerinde ve isabetli olarak kullanıldığını gösteren gerekçelere yer verilmelidir.

Askeri Ceza Kanunu 31. Madde

Türk Silahlı Kuvvetlerinden Çıkarma Cezasının Niteliği ve Sonuçları

Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarma cezasının niteliği, hükümlünün Silahlı Kuvvetlerle ilişiğinin kesilmesidir. Bu ceza, ayrıca bir hükme gerek kalmaksızın;

1. Askeri rütbe ve memuriyetlerin kaybedilmesi,
2. Subay, astsubay, uzman jandarma ve Devlet memuru olarak tekrar Türk Silahlı Kuvvetlerine kabul edilmeme, sonuçlarını doğurur.

Askeri Ceza Kanunu 31. Madde Açıklaması

Maddede, Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarma cezasının niteliği ve sonuçları gösterilmiştir. Türk Silahlı Kuvvetlerinden çıkarma, hükümlünün Silahlı Kuvvetlerle ilişiğinin kesilmesini ifade eder. TSK’den çıkarma feri cezası, uygulanmasının zorunlu olduğu halleder (Askeri Ceza Kanunu m.30/2-A), ceza mahkumiyetinin bir sonucudur. Dolayısıyla bu ceza kazanılmış hakka konu olamaz ve hükümde belirtilmemiş olsa bile, idare tarafından resen uygulanır.

Ancak bu feri cezanın uygulanabilmesi yani hükümlünün TSK’den ilişiğinin kesilmesi için, mahkemece mahkumiyet kararı verilmesi yeterli olmayıp, hükmün kesinleşmiş olması şarttır. Kişinin kazanmış olduğu nişan, madalya ve diplomalar elinden alınmaz, kazanılmış olan emeklilik hakkını etkilemez.

Askeri Ceza Kanunu 30. Madde Türk Silahlı Kuvvetlerinden Çıkarma Cezası Askeri Yargıtay Kararları

Askeri Yargıtay Daireler Kurulu: 18.12.2003-114/114

• Askeri Ceza Kanunu 30. Madde
• Türk Silahlı Kuvvetlerinden Çıkarma Cezası

AsCK’nın 71.maddesinde öngörülen fer’i ceza, AsCK’nın 35. maddesinde genel olarak tanımlanmış fer’i ceza ile aynı nitelikte olmakla birlikte, kanun koyucunun, AsCK’nın 71. maddesinde belirtilen fiarar ve izin tecavüz suçlarına, AsCK’nın 35. maddesinin atıf yaptığı AsCK’nın 30. maddesinde yer vermediği de bir gerçektir. Dolayısıyla, yasa koyucunun iradesinin aşılıp, firar ve izin tecavüzü suçlarından mahkum olmakla beraber, haklarında AsCK’nın 71. maddesinin uygulanmadığı erbaşlar hakkında, AsCK’nın 35. maddesinin işletilip, idarenin re’sen bu fer’i cezayı uygulayabileceğinin kabulü yasal olarak mümkün değildir.

Askeri Yargıtay Daireler Kurulu: 24.06.2004-125/103

• Askeri Ceza Kanunu 30.Madde
• Türk Silahlı Kuvvetlerinden Çıkarma Cezası

AsCK’nın 71.maddesinde öngörülen rütbenin geri alınması cezası idare tarafından re’sen uygulanabilen bir fer’i ceza olmayıp, ancak Askeri Mahkemece hükmedilmesi halinde uygulanabilecek bir cezadır.

Askeri Yargıtay Daireler Kurulu: 26.02.2004-14/38

• Askeri Ceza Kanunu 30. Madde
• Türk Silahlı Kuvvetlerinden Çıkarma Cezası

Sarkıntılık suçu AsCK’nın 30/1-B maddesinde sayılan suçlardan olmadığından, bu suçtan mahkumiyet kararı verilirken, bende dayanılarak TSK’den çıkarma cezası verilmesinde zorunluluk yoktur. Metinde yer alan “gibi” kelimesi TSK’den çıkartılmayı gerektiren fiillerin maddede sayılan suçlardan ibaret olduğunu, diğer deyişle yüz kızartıcı veya şeref ve haysiyet kırıcı suçların kanun metninde belirtilenlerle sınırlı olduğunu ifade etmek için kanun metnine dahil edilmiştir.

Askeri Yargıtay 1.Dairesi: 06.06.2012-0860-0830

• Askeri Ceza Kanunu 30. Madde
• Türk Silahlı Kuvvetlerinden Çıkarma Cezası

Askeri eşyayı gizlemek suçu, TSK’den çıkarma fer’i cezasını gerektiren suçlar arasında sayılmamıştır.

Askeri Yargıtay 3.Dairesi:20.09.2011-588/580

• Askeri Ceza Kanunu 30. Madde
• Türk Silahlı Kuvvetlerinden Çıkarma Cezası

Cezanın kişiselleştirilmesi sürecinde, hükümlünün adli geçmişi ve olumsuz kişilik özellikleri bütün olarak ele alınarak yapılan değerlendirme sonucu, sanığın, AsCK’nın 30/2’nci maddesi gereğince TSK’den çıkarılmasına karar verilmesinde hukuka aykırılık görülmemiştir.

Askeri Yargıtay Daireler Kurulu: 23.06.2011-72/69

• Askeri Ceza Kanunu 30. Madde
• Türk Silahlı Kuvvetlerinden Çıkarma Cezası

Sanığın sorgusunda söylediği “Askerlikten ayrılmak istiyorum, sivil doktora olarak yaşantıma devam etmek istiyorum.” şeklindeki sözleri, firar eylemi nedeniyle bir yıl iki ay ve hüküm tarihi itibarıyla da tutukluluk nedeniyle yaklaşık iki ay olmak üzere, toplam 16 ay gibi uzun bir süre hizmetten uzak kalmış olması, hizmete devam etmek istemediğini açıkça ifade eden bir kişinin hizmetten arzu edilen faydanın sağlanamayacağında kuşku olmaması ve uygulamada bir yıldan fazla süre hizmetten uzak kalan subay/astsubayların idare tarafından resen TSK ile ilişiğinin kesilmesine ilişkin yerleşik uygulamaları karşısında TSK’den çıkarma cezası verilmesi dosya içeriğine uygun yeterli ve yerinde görülmüştür.