İcra dosyası ne zaman düşer ve düştüğünü nasıl öğrenebiliriz? Bu sorular tarafımıza sıklıkla sorulmaktadır. İcra dosyasına 1 yıl herhangi bir işlem yapılmaz ise düşer. Ancak bu bir yıllık sürenin sonunda dosya 10 yıl içerisinde yenilenebilecektir. Yenilenen icra dosyası tekrardan açılabilecektir. Borcun tamamen ödenmesi durumunda da icra dosyası kapanacaktır ve bu durumda tekrar açılmayacaktır. Yine icra dosyasının kapanması için icraya neden olan borcun ödenmesi veya icra takibi ile ilgili usulü bazı durumların ortaya çıkması gereklidir. Bunlar gerçekleşirse icra dosyası düşer. İcra ve İflas Kanunu’nun 78.maddesi uyarınca; “Ödeme emrindeki müddet geçtikten ve borçlu itiraz etmiş ise itirazı kaldırıldıktan sonra mal beyanını beklemeksizin alacaklı, haciz konmasını isteyebilir. Ancak, alacaklı dilerse haciz talebinde bulunmaksızın UYAP üzerinden, bu sisteme entegre bilişim sistemleri vasıtasıyla borçlunun mal, hak veya alacağını sorgulayabilir. Sorgulama sonunda UYAP, varsa borçlunun mal, hak veya alacağının mahiyeti ve detayı hakkında bilgi verir ve bu durumda sistem üzerinden de haciz talep edilebilir. Bu takdirde icra dairesi, tespit edilen mal, hak veya alacağı elektronik ortamda haczeder. “İcra dosyasının düşmesi için;
- Kişilerin icra dairesine giderek borcunu ödemesi
- Zamanaşımı süresine göre toplamda zamanaşımı süresinin geçmesi (10 yıl)
- 1 yıl işlem yapılmaması
Bu makalemizde, icra dosyası ne zaman düşer, düştüğünü nasıl öğrenebiliriz, kapanan icra dosyası tekrar açılır mı, icra takibi ne zaman düşer, borcu ödenen icra dosyası ne zaman kapanır, ilamsız icra takibi ne zaman düşer gibi tarafımıza en çok soruların cevaplarını Ankara Avukat | Kadim Hukuk ve Danışmanlık olarak yanıtlayacağız. İcra dosyası genel olarak üç şekilde düşer; zamanaşımı, itfa, takibin iptalidir.
2004 sayılı İcra ve İflas Kanunu’nun 78 inci maddesine göre:
Haciz istemek hakkı, ödeme emrinin tebliği tarihinden itibaren bir sene geçmekle düşer. İtiraz veya dava halinde bunların vukuundan hükmün katileşmesine kadar veya alacaklıyla borçlunun icra dairesinde taksit sözleşmeleri yapmaları halinde taksit sözleşmesinin ihlaline kadar geçen zaman hesaba katılmaz.
İcra Dosyası Nasıl Kapanır?
İcra dosyası nasıl kapanır? İcra dosyası olan her insanın merak ettiği sorudur. İcra ile özel hukuk ilişkisinden doğan ve yükümlüsü tarafından rızayla yerine getirilmeyen borçların yerine getirilmesi sağlanır. Hakkına kavuşamayan alacaklı, borçludan alacağını ya doğrudan dava açmasıyla ya da takip yapmasıyla alabilir. Alacaklının icra dairelerine başvurması ile borçlu aleyhine takip yapılır ve alacaklının alacağına kavuşması sağlanır. Yani alacaklı taraf borcunun ödenmemesi durumunda borcun tahsilatı için icra takibi başlatılabilmektedir. İcra takibinin neticesinde borçlunun taşınır veya taşınmaz mal varlıklarına el konulabilir. Bu kısımda borçlu için icra takibinin nasıl kapatılacağı önem arz etmektedir. İcra dosyasının kapatılması için bu tür belgelerin de sunulması gerekmektedir. Dosyanın kapatılması için gerekli olan tüm evrakların eksiksiz olarak hazırlanması ve dosyaya eklenmesi önemlidir. İcra dosyası kapatılırken şu sırayla işlemler kontrol edilir;
- İcra dosyasının incelenmesi ve ödenmiş olup olmadığının kontrol edilmesi
- Ödeme yapıldıysa, icra ödemesi makbuzunun dosyaya eklenmesi
- Eğer haciz işlemi gerçekleştirilmişse, blokelerin kaldırılması için ilgili belgelerin sunulması
- Gerekli incelemelerin ardından dosyanın kapatılması ve icra takip sürecinin sonlandırılması
İcra dosyasının kapatılması, borçlunun ödemiş olduğu icra dosyası borcunun alacaklının uhdesine geçmesi ve icra dosyasının ve varsa hacizlerin sonlandırılmasıdır. Borçlu taraf, icra dosyasındaki borcun tamamını ödeyerek veya zamanaşımının geçmesiyle borcundan kurtulabilir ve icra dosyasının kapatılmasını talep edebilir. İcra dosyasının kapatılması, alacaklı tarafından da talep edilebilir. Alacaklı, icra dosyasına konu borcun kendisine ödendiğini ve alacağı kalmadığını icra dosyasına bildirerek icra dosyasının kapatılmasını talep eder. Aynı şekilde alacaklı vekili de borcun tahsil edildiğini icra dosyasına bildirerek icra dosyasının kapatılmasını isteyebilir.
İcra Dosyası Kendiliğinden Kapanır Mı?
İcra dosyası kapatma süreci, borcun tamamen ödenmesi durumunda başlar. Ancak, icra takibinin düşmesi ve icra dosyasının kapanması farklı süreçlerdir. İcra dosyası kendiliğinden kapanabilir. İcra dosyasının kendiliğinden kapanması, haciz işlemlerinin ödeme emrinin tebliği tarihinden itibaren bir yıl içinde yenilenmemesi, yapılmaması durumunda söz konusu olur. Borcun ödenmesi, alacaklının alacağından feragat etmesi, borcun zamanaşımına uğraması gibi hallerde alacaklının talebi veya borçlunun talebi ve beyanı ile icra dosyasının kapatma işlemleri yapılmaktadır.
İcra dosyası kesinleştikten sonra alacaklı, borçlunun mal ve alacakları hakkında sorgu yaptırarak mal ve alacak tespit edilmesi halinde haciz talep edebilir. Haciz isteme hakkı, ödeme emrinin tebliği tarihinden itibaren bir sene geçmekle düşer. İtiraz veya dava halinde hükmün kesinleşmesine kadar veya alacaklıyla borçlunun icra dairesinde taksit sözleşmeleri yapmaları halinde taksit sözleşmesinin ihlaline kadar geçen zaman hesaba katılmaz. Alacaklı isterse, haciz talebine dair bir vesika verilir. Bu vesika hiçbir harç ve resme tabi değildir. Haciz talebi kanuni müddet içinde yapılmaz veya geri alındıktan sonra bu müddet içinde yenilenmezse dosya işlemden kaldırılır. Yeniden haciz istemek, alacaklı tarafından talep edilen yenileme talebinin borçluya tebliğine bağlıdır. İlama bağlı olmayan takiplerde yenileme talebi üzerine yeniden harç alınır. Yenileme masraf ve harçları borçluya yüklenemez.
İcra ve İflas Kanunu’nun 106.maddesi uyarınca; “Alacaklı veya borçlu, hacizden itibaren bir yıl içinde haczolunan malın satışını isteyebilir.” Borçlunun üçüncü şahıslardaki alacağı da bu hükme tabidir. Bir yıllık süre içinde satışı istenip de artırma sonucu satışı gerçekleştirilemeyen mahcuz hakkındaki satış isteme süresi, satış isteyen alacaklı bakımından birinci fıkrada belirtilen sürenin sona ermesinden itibaren bir yıl daha uzar.
İcra ve İflas Kanununun haczin kalkmasını düzenleyen 110.maddesi uyarınca; “Bir malın satılması kanuni müddet içinde istenmez veya talep geri alınıp da kanuni müddet içinde yenilenmezse o mal üzerindeki haciz kalkar.” Hacizli malın satılması yönündeki talep bir defa geri alınabilir. Birinci fıkra gereğince haczin kalkmasına sebebiyet veren alacaklı o mala yönelik olarak, haczin konulması ve muhafazası gibi tüm giderlerden sorumlu olur. Bu maddeler birlikte değerlendirildiğinde icra dosyasının kendiliğinden kapanması, düşmesi hali kanunda öngörülen 1 yıllık haciz isteme, satış isteme sürelerinin geçmesi ile alacaklı tarafından dosyada işlem yapılmaması nedeniyle dosyanın işlemden kaldırılmasıdır. İcra dosyası ne zaman düşer? Sorusunun cevabı özetleyecek olursak:
- Alacaklı haczedilen mal taşınır ise hacizden itibaren 1 yıl, taşınmaz ise hacizden itibaren 2 yıl içinde satış talebinde bulunması gerekmektedir. Haczedilen mal hakkında yasal süresi içerisinde satış talebinde bulunulmaz veya satış talebinde bulunup geri alındığında yeniden süresi içerisinde satış talebi yenilenmezse, o mal üzerindeki haciz kalkar.
- İcra takibinin kesinleşmesinden itibaren 1 yıl içerisinde alacaklı tarafından talepte bulunulmazsa icra dosyası işlemden kaldırılır. İşlemden kaldırılan icra dosyasında yeniden icra takibi yapabilmek için, “Yenileme Talebinde” bulunmak gerekir. İcra takibine borçlu süresi içerisinde itiraz eder; alacaklı 6 ay içerinde İcra Hukuk Mahkemesi’nde ‘”İtirazın Kaldırılması Davası” ya da 1 yıl içerisinde genel mahkemelerde “İtirazın İptali Davası” açmazsa, icra dosyası işlemden kaldırılır.
İcra Dosyası Ne Zaman Kapanır?
Alacaklı kişi tarafından icra dosyasında bir yıl boyunca işlem yapılmaz ise icra dosyası arşive gönderilmektedir. Bu durum icra dosyasının düşmesi olarak da nitelendirilmektedir. İlk gereği alacaklı olan kişinin haciz isteme hakkının ödeme emri ya da icra emrinin tebliğinden sonra 1 yıl içerisinde kullanılmaz ise düşmektedir. Bu noktada takip dosyası tamamen işlemden kaldırılır ve bir başka söylem ile dosya düşer. Ancak şu belirtilmelidir ki dosyanın düşmesi, borcun ortadan kaldırılması durumuna yol açmamaktadır. Alacaklı kişinin verecek olduğu yenileme dilekçesi ve bazı durumlarda yaptıracağı yenileme harcı ile beraber dosyayı arşivden çıkartabilir. Böylelikle dosya tekrardan işleme girer. İcra dosyasının kapanması için icraya neden olan borcun ödenmesi veya icra takibi ile ilgili usulü bazı durumların ortaya çıkması gereklidir. İcra dosyası ne zaman düşer? İcra dosyası ne zaman kapanır? sorularının cevabını özetlemek gerekirse;
- Alacaklının haczedilen tüm mallar için 1 yıl içinde satış talebinde bulunması gerekmektedir. Haczedilen mal hakkında yasal süresi içerisinde satış talebinde bulunulmaz veya satış talebinde bulunup geri alındığında yeniden süresi içerisinde satış talebi yenilenmezse, o mal üzerindeki haciz kalkar.
- İcra takibinin kesinleşmesinden itibaren 1 yıl içerisinde alacaklı tarafından haciz veya herhangi bir talepte bulunulmazsa icra dosyası işlemden kaldırılır. İşlemden kaldırılan icra dosyasında yeniden icra takibi yapabilmek için, “Yenileme Talebinde” bulunmak gerekir. İcra takibine borçlunun süresi içerisinde itiraz etmesi halinde ise; alacaklı 6 ay içerinde İcra Hukuk Mahkemesi’nde ”İtirazın Kaldırılması Davası” ya da 1 yıl içerisinde genel mahkemelerde “İtirazın İptali Davası” açmazsa, icra dosyası işlemden kaldırılır.
Borcu Ödenen İcra Dosyası Nasıl Kapanır?
Borçlu tarafından hakkında başlatılan icra takibindeki borcun ödenmesi ile icra dosyası kendiliğinden kapanabileceği gibi borçlunun veya alacaklının ve vekillerinin talebi üzerine de icra dosyasının kapatılması sağlanabilir. Burada önemli olan borçlu tarafından borcun nasıl ödendiğidir. Borçlu tarafından borcun ödenme şekline göre;
- Borç, bizzat alacaklıya ödenmiş ise borcun ödendiğine dair alacaklıdan alınacak ibraname yani borcun kalmadığına ilişkin belgenin icra müdürlüğüne sunumu ile kapatılması talep edilirse,
- Borç, alacaklı veya vekiline ödenmiş ise icra takibine konu olan borcun haricen ödendiğine dair icra müdürlüğüne haricen tahsil bildiriminde bulunduktan sonra,
- İcra takibine konu olan borç için alacaklı taraf ile takas işlemi yapılması sonrasında icra müdürlüğünden kapatılması talep edilirse,
- Borcun icra dosyasına ödenmesi sonrasında icra müdürlüğünden kapatılması talep edilirse,
İcra dosyasının kapatılması işlemi yapılacaktır.
İcra dosyası, borcun ödenmesinin yanı sıra dosyanın 10 yıllık zamanaşımına uğraması, dosyada alacaklı tarafından bir senedir işlem yapılmaması gibi nedenlerle de kapanabilir;
- İcra ve İflas Kanunu md. 78’e göre haciz talebi kanuni müddet içinde yapılmaz veya geri alındıktan sonra bu müddet içinde yenilenmezse dosya işlemden kaldırılır. Haciz talep etme hakkı, ödeme emrinin tebliği tarihinden itibaren bir yıl sonra düşer. Yeniden haciz istemek, alacaklı tarafından yapılan yenileme talebinin borçluya tebliğine bağlıdır. İlama bağlı olmayan takiplerde yenileme talebi üzerine yeniden harç alınır. Yenileme masraf ve harçları borçluya yüklenemez.
- Borçlar Kanunu’na göre alacaklar için 10 yıllık zamanaşımı süresi mevcuttur. Bu zamanaşımı süresinin dolması ile icra dosyası kapanabilir. Bu durumda borçlunun icra müdürlüğüne borcun zamanaşımının dolduğu yönünde talepte bulunması gerekir.
- Alacaklının borçtan feragat etmesi halinde de icra dosyası tamamen kapanır ve bir daha açılamaz. Bu halde de feragat ile ilgili icra dosyasının kapatılması talep edilmelidir.
Borçlunun Talebi ile İcra Dosyasının İşlemden Kaldırılması Halleri
- Borçlunun İcra Dairesinde Borcunu Ödeme Yoluyla, İcra Dosyasının İşlemden Kaldırılması
Borçlu hakkında yürütülen icra takibi için ilgili İcra Dairesine başvurarak, icra dosyasının borcunu kapatma yolunu tercih edebilir. Borcunu ödemek borçluların, söz konusu icra takibinin yürütülmekte olduğu icra dairesine giderek, borçlu oldukları dosya ile ilgili ‘Dosya Hesabı Raporu’ almaları gerekmektedir. Dosya hesabı alındıktan sonra icra dosyasındaki toplam borç miktarı öğrenilmiş olur. Toplam borç miktarının icra dosyasına ödenmesi ile borçlu icra dosyasının kapatılmasını da talep etmelidir.
- Borçlunun Borcunu Alacaklı ya da Alacaklı Vekiline Ödemesi ile İcra Dosyasının İşlemden Kaldırılması
Borçlu bunun dışında alacaklıya ya da alacaklı vekiline borcunu ödemek isteyebilir. Borçlunun icra dosyasına doğrudan borcu ödemeyip alacaklıya veya alacaklı vekiline icra dosyasına konu olan borcu ödeyebilir. Alacaklı veya vekiline borcun ödenmesi durumunda ödemeyi alan alacaklı veya vekili, icra dairesine verecekleri bir talep yazısı ile icraya konu olan borcun ödendiğini, takibin kapatılmasını talep eder. Bu talebi yaparken ilgili harçları icra dairesine ödemesi gerekir.
- Kesinleşen İcra Dosyasında Zamanaşımı
İcra dosyasının zamanaşımına uğraması, takibe konu alacak yönünden farklılık göstermektedir. Borçlar Kanunu’ndaki 10 yıllık zamanaşımı süresi icra takiplerinde de uygulama alanı bulmaktadır. İcra dosyası takipsizlik nedeniyle işlemden kaldırılmışsa, dosya 10 yıllık zamanaşımı süresinin geçmesiyle tamamen ortadan kalkar. Bu zamanaşımı süresinin dolması ile icra dosyası kapanabilir. Bu durumda borçlunun icra müdürlüğüne borcun zamanaşımının dolduğu yönünde talepte bulunması gerekir. Alacaklının borçtan feragat etmesi halinde de icra dosyası düşer, tamamen kapanır ve bir daha açılamaz. Bu halde de feragat ile ilgili icra dosyasının kapatılması talep edilmelidir.
Kapanan İcra Dosyası Tekrar Açılır mı?
İcra dosyasına konu borcun ödenmesi ile icra dosyasının kapatılması talep edilir. Ancak icraya konu borcun ödenmesi kendiliğinden hacizlerin kaldırılması sonucunu doğurmaz. Borçlunun borcu ödemesi ile icra dosyasına alacaklı tarafından haricen ödeme ise bildirimi yapılır. Borçlu borcu ödediğini kendisi de icra dosyasına bildirebilir. Bu bildirim ile borcun ödendiği ve icra dosyasının kapatılması talep edilir. İcra dosyasının kapanma nedenine göre bu sorunun cevabı değişmektedir. İcra dosyasının kapanması;
- İcra dosyası borcun ödenmesi nedeni ile kapatılmışsa tekrar açılamaz.
- İcra dosyası takibe konu olan borcun zamanaşımına uğraması nedeni ile kapanmışsa zamanaşımı incelemesinin sonucuna göre tekrar açılma ihtimali vardır.
- İcra dosyası alacaklının borçtan feragat etmesi nedeni ile kapanmışsa tekrar açılamaz.
- İcra dosyası kanunda öngörülen haciz talep etmek hakkı ve yenileme süresi bir yılın geçmesi, dosyanın takip edilmemesi nedeni ile kapanmışsa alacaklının dosyanın yenilenmesi talebi ve ilgili harcı ödemesi ile tekrar açılır.
Borcu ödenen icra dosyasının kapatılması için talepte bulunurken borçlu veya alacaklının icra dosyasındaki hacizlerin de kaldırılmasını talep etmesi gerekir. İcra dosyasındaki hacizler borcun ödenmesi ile kendiliğinde kalkmaz. Haczin fekki müzekkerelerinin icra müdürlüğünüzce düzenlenerek ilgili hacze göre taşınmaz ise tapuya, araç ise emniyete, banka ise bankalara hacizlerin kaldırılması talebini iletmelidir. Hacizlerin kaldırılması için ilgili harçların yatırılması da gerekmektedir. İcra dosyası nasıl kapanır hakkında detaylı bilgi almak için uzman avukattan yardım almanızı öneririz.
İcra Dosyası Ne Zaman Düşer Nereden Öğrenebiliriz?
İcra dosyasının düştüğünü aşağıdaki yerlerden öğrenebilirsiniz;
- İcra dairelerinin tevzi büroları,
- İcra müdürlükleri,
- E-devlet
- Vatandaş UYAP.
Kapanan icra dosyası e-devlete ne zaman düşer? Kapanan icra dosyası icra dairesinin yoğunluğuna göre 1-2 günde düşer. İcra dosyası ne zaman düşer? Sorusu hakkında detaylı bilgi almak için Kadim Hukuk ve Danışmanlık ile irtibata geçebilirsiniz.