İcra dosyası ne zaman düşer ve düştüğünü nasıl öğrenebiliriz? Bu sorular tarafımıza sıklıkla sorulmaktadır. Öncelikle icra dosyasının kapanması için icraya neden olan borcun ödenmesi veya icra takibi ile ilgili usulü bazı durumların ortaya çıkması gereklidir. Bunlar gerçekleşirse icra dosyası düşer. İcra dosyasının düşmesi için;
- Kişilerin icra dairesine giderek borcunu ödemesi
- Zamanaşımı süresine göre toplamda zamanaşımı süresinin geçmesi (10 yıl)
- İşlem yapılmaması
İcra ve İflas Kanunu’nun 78.maddesi uyarınca; ‘Ödeme emrindeki müddet geçtikten ve borçlu itiraz etmiş ise itirazı kaldırıldıktan sonra mal beyanını beklemeksizin alacaklı, haciz konmasını isteyebilir. Ancak, alacaklı dilerse haciz talebinde bulunmaksızın UYAP üzerinden, bu sisteme entegre bilişim sistemleri vasıtasıyla borçlunun mal, hak veya alacağını sorgulayabilir. Sorgulama sonunda UYAP, varsa borçlunun mal, hak veya alacağının mahiyeti ve detayı hakkında bilgi verir ve bu durumda sistem üzerinden de haciz talep edilebilir. Bu takdirde icra dairesi, tespit edilen mal, hak veya alacağı elektronik ortamda haczeder.
Bu makalemizde, icra dosyası ne zaman düşer, düştüğünü nasıl öğrenebiliriz, kapanan icra dosyası tekrar açılır mı, icra takibi ne zaman düşer, borcu ödenen icra dosyası ne zaman kapanır, ilamsız icra takibi ne zaman düşer gibi tarafımıza en çok soruların cevaplarını Ankara Avukat | Kadim Hukuk ve Danışmanlık olarak yanıtlayacağız.
İcra Dosyası Kendiliğinden Kapanır Mı?
İcra dosyası kendiliğinden kapanabilir. Fakat bunun için belli sürelerin geçmesi gereklidir. İcra dosyası kesinleşirse alacaklı sorgu yaptırarak haciz talep eder. Sorgulama sonunda edinilen bilgiler hukuka aykırı olarak paylaşılamaz. Sorgulama ve haciz işlemlerinin yürütülebilmesi için kamu kurum veya kuruluşları ile 19/10/2005 tarihli ve 5411 sayılı Bankacılık Kanununun 3.maddesinde tanımlanan kredi kuruluşları ve finansal kuruluşlar, Ulusal Yargı Ağı Bilişim Sistemi ile kendi sistemleri arasında entegrasyonu sağlar. Sorgulamanın tür, kapsam ve sınırı ile diğer hususlar Adalet Bakanlığınca yürürlüğe konulan yönetmelikle belirlenir.
Haciz istemek hakkı, ödeme emrinin tebliği tarihinden itibaren bir sene geçmekle düşer. İtiraz veya dava halinde bunların vukuundan hükmün katileşmesine kadar veya alacaklıyla borçlunun icra dairesinde taksit sözleşmeleri yapmaları halinde taksit sözleşmesinin ihlaline kadar geçen zaman hesaba katılmaz. Alacaklı isterse, haciz talebinin vukuuna dair bir vesika verilir. Bu vesika hiç bir harç ve resme tabi değildir. Haciz talebi kanuni müddet içinde yapılmaz veya geri alındıktan sonra bu müddet içinde yenilenmezse dosya muameleden kaldırılır. Yeniden haciz istemek, alacaklı tarafından vukubulan yenileme talebinin borçluya tebliğine mütevakkıftır. İlama müstenit olmayan takiplerde yenileme talebi üzerine yeniden harç alınır. Yenileme masraf ve harçları borçluya tahmil edilmez.
İcra ve İflas Kanunu’nun 106.maddesi uyarınca; “Alacaklı veya borçlu, hacizden itibaren bir yıl içinde haczolunan malın satışını isteyebilir.” Borçlunun üçüncü şahıslardaki alacağı da bu hükme tabidir. Bir yıllık süre içinde satışı istenip de artırma sonucu satışı gerçekleştirilemeyen mahcuz hakkındaki satış isteme süresi, satış isteyen alacaklı bakımından birinci fıkrada belirtilen sürenin sona ermesinden itibaren bir yıl daha uzar. Satış talebiyle birlikte kıymet takdiri ve satış giderlerinin tamamının peşin olarak yatırılması zorunludur. Sicile kayıtlı motorlu kara araçları bakımından muhafaza, kıymet takdiri ve satış talebinin birlikte yapılması ve bunlara ilişkin giderlerin tamamının birlikte ve peşin olarak yatırılması zorunludur. Kıymet takdiri ve satış giderlerinin, sicile kayıtlı motorlu kara araçları bakımından ilaveten muhafaza giderinin tamamı, satış talebiyle birlikte peşin olarak yatırılmazsa satış talebi vaki olmamış sayılır. Yukarıdaki fıkralar uyarınca satış talebiyle birlikte peşin olarak yatırılan miktarın satış işlemleri sırasında yetersiz kaldığı anlaşılırsa icra müdürü tarafından satış isteyene on beş günlük süre verilir ve bu sürede eksik miktar tamamlanmazsa satış talebi vaki olmamış sayılır. Bu maddede belirtilen giderler Adalet Bakanlığınca her yıl yürürlüğe konulan tarifede belirlenir.’
İcra ve İflas Kanununun haczin kalkmasını düzenleyen 110.maddesi uyarınca; “Bir malın satılması kanuni müddet içinde istenmez veya talep geri alınıp da kanuni müddet içinde yenilenmezse o mal üzerindeki haciz kalkar.” Hacizli malın satılması yönündeki talep bir defa geri alınabilir. Haczedilen resmi sicile kayıtlı malların, icra dairesiyle yapılacak yazışmalar sonucunda haczinin kalktığının tespit edilmesi halinde, sicili tutan idare tarafından haciz şerhi terkin edilir ve işlem ilgili icra dairesine bildirilir. Birinci fıkra gereğince haczin kalkmasına sebebiyet veren alacaklı o mala yönelik olarak, haczin konulması ve muhafazası gibi tüm giderlerden sorumlu olur. İcra dosyası ne zaman düşer? Sorusunun cevabı özetleyecek olursak:
- Alacaklı haczedilen mal taşınır ise hacizden itibaren 1 yıl, taşınmaz ise hacizden itibaren 2 yıl içinde satış talebinde bulunması gerekmektedir. Haczedilen mal hakkında yasal süresi içerisinde satış talebinde bulunulmaz veya satış talebinde bulunup geri alındığında yeniden süresi içerisinde satış talebi yenilenmezse, o mal üzerindeki haciz kalkar.
- İcra takibinin kesinleşmesinden itibaren 1 yıl içerisinde alacaklı tarafından talepte bulunulmazsa icra dosyası işlemden kaldırılır. İşlemden kaldırılan icra dosyasında yeniden icra takibi yapabilmek için, “Yenileme Talebinde” bulunmak gerekir. İcra takibine borçlu süresi içerisinde itiraz eder; alacaklı 6 ay içerinde İcra Hukuk Mahkemesi’nde ‘”İtirazın Kaldırılması Davası” ya da 1 yıl içerisinde genel mahkemelerde “İtirazın İptali Davası” açmazsa, icra dosyası işlemden kaldırılır.
Borçlunun Talebi ile İcra Dosyasının İşlemden Kaldırılması Halleri
- Borçlunun İcra Dairesinde Borcunu Ödeme Yoluyla, İcra Dosyasının İşlemden Kaldırılması
Borçlu hakkında yürütülen icra takibi için ilgili İcra Dairesine başvurarak, icra dosyasının borcunu kapatma yolunu tercih edebilir. Borcunu ödemek borçluların, söz konusu icra takibinin yürütülmekte olduğu icra dairesine giderek, borçlu oldukları dosya ile ilgili ‘Dosya Hesabı Raporu’ almaları gerekmektedir.
- Borçlunun Borcunu Alacaklı ya da Alacaklı Vekiline Ödemesi ile İcra Dosyasının İşlemden Kaldırılması
Borçlu bunun dışında alacaklıya ya da alacaklı vekiline borcunu ödemek isteyebilir. Haricen tahsil durumunda ödemeyi alan alacaklı veya vekili, icra dairesine verecekleri bir talep yazısı ile takibin sonlandırılmasını “Haricen Tahsille Dosyanın Kapatıldığı” hususunda talepte bulunup, haricen tahsil harcı ödenerek icra dosyasını kapatırlar.
İcra dosyasının zamanaşımına uğraması, takibe konu alacak yönünden farklılık göstermektedir. Borçlar Kanunu’ndaki 10 yıllık zamanaşımı süresi icra takiplerinde de uygulama alanı bulmaktadır. İcra dosyası takipsizlik nedeniyle işlemden kaldırılmışsa, dosya 10 yıllık zamanaşımı süresinin geçmesiyle tamamen ortadan kalkar. İcra dosyası ne zaman düşer sorusunun cevabı detaylı verildiğine göre icra dosyasının düştüğünü nereden öğrenebiliriz sorusunu cevaplamak gerekir.
İcra Dosyasının Düştüğünü Nereden Öğrenebiliriz?
İcra dosyasının düştüğünü aşağıdaki yerlerden öğrenebilirsiniz;
- İcra dairelerinin tevzi büroları,
- İcra müdürlükleri,
- E-devlet
- Vatandaş UYAP.
Kapanan icra dosyası e-devlete ne zaman düşer? Kapanan icra dosyası icra dairesinin yoğunluğuna göre 1-2 günde düşer. İcra dosyası ne zaman düşer? Sorusu hakkında detaylı bilgi almak için Kadim Hukuk ve Danışmanlık ile irtibata geçebilirsiniz.
