Islah harcı hesaplama işlemlerinizi Kadim Hukuk ve Danışmanlık güvencesiyle yapabilir, ıslah sonrası ödeyeceğiniz harcı kolaylıkla öğrenebilirsiniz. Islah harcı hesaplama ekranında, hesaplanmasını istediğiniz ıslah tutarını girerek mahkemeye yatıracağınız ıslah harcını tutarını hesaplayabilirsiniz. Hesaplama yılı 2023 yılı olup bu yılın yasal parametrelerine göre hesaplama yapılmaktadır. Tek yapmanız gereken ıslah ile davanızın değerini yükselteceğiniz miktarı TL ile programa yazmak.
Islah; davanın değerinin, delillerin, konusunun veya türünün bir defaya mahsus, karşı tarafın rızasına dayanmadan değiştirilmesidir. Dilekçeler aşamasının tamamlanması neticesinde ön inceleme aşamasına geçilir. Ön inceleme aşaması tamamlandıktan sonra ise tahkikat aşamasına geçilir. Bu aşamada tarafların dilekçelerinde ileri sürdükleri ve ön inceleme tutanağıyla tespit edilen vakıa iddialarının doğru olup olmadığı araştırılır. Tahkikat aşaması tamamlandıktan sonra, sözlü yargılama ve hüküm aşamaları gelmektedir. Dilekçeler teatisinden sonra tarafların davada iddialarını ve savunmalarını değiştirmesine dair yasak başlamakta ve bu sebeple dilekçelerinde ileri sürdükleri sav ve savunmalar ile bağlı kalınmaktadır. Bu durumun tek istisnası ise “ıslah kurumudur.”
Islah; 6100 sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanunu ‘nun 176 – 182 maddeleri arasında düzenlenmiştir. Aynı davada taraflardan her birinin ıslah hakkı vardır. Taraflar yapmış olduğu usul işlemleri kısmen veya tamamen sadece bir kez ıslah edebileceği düzenlenmiştir. Usul hukukunda iddia ve savunmaların genişletilmesi ve değiştirilmesi yasağının iki istisnası vardır. Bu istisnalar ıslah ve karşı tarafın açık muvafakatidir. Bu iki istisnai hal dışında dilekçelerin teatisi aşaması tamamlandıktan sonra iddia ve savunmada değişiklik yapılamaz.
Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 176. Maddesi ıslahı “Taraflardan her biri, yapmış olduğu usul işlemlerini kısmen veya tamamen ıslah edebilir.” şekliyle hüküm altına almıştır. Yasa bu ifadesi taraflara daha önce yapmış oldukları usulü işlemleri tek taraflı irade beyanlarıyla kısmen veya tamamen değiştirmesi imkanımı tanımıştır. Tek taraflı irade beyanı olmasının sonucu olarak ıslah, karşı tarafın ve mahkemenin kabulüne bağlı tutulmamıştır. Taraflar yalnızca bir defaya mahsus olmak üzere taleplerini artırabilir iddia ve savunmalarını ıslah yoluyla karşı tarafının muvafakati aranmaksızın değiştirebilirler.
Islah harcı hesaplama için ıslah edeceğimiz toplam miktarı tespit etmeliyiz. Bu meblağın 2023 yılı için binde 68,31 ‘in dörtte biri ıslah harcı olarak mahkemeye ödenmelidir. Islah bir defa yapılır ve ıslah ile ıslah harcı hesaplama yapılıp eksik harç tamamlanmalıdır. Yoksa ıslah geçerli olmaz. Islah, tahkikatın sona ermesine kadar yapılabilir. Yargıtay’ın bozma kararından veya bölge adliye mahkemesinin kaldırma kararından sonra dosya ilk derece mahkemesine gönderildiğinde, ilk derece mahkemesinin tahkikata ilişkin bir işlem yapması hâlinde tahkikat sona erinceye kadar da ıslah yapılabilir.
Islah, sözlü veya yazılı olarak yapılabilir. Islah mahkemeye yöneltilen tek taraflı ve açık bir irade beyanıdır. Bu sebeple, şartları yerine getirildiğinde ıslahın yapılabilmesi, karşı tarafın ve mahkemenin kabulüne bağlı değildir. Karşı taraf duruşmada hazır değilse veya ıslah talebi duruşma dışında yapılıyorsa, bu yazılı talep veya tutanak örneği, haber vermek amacıyla karşı tarafa bildirilir.
Davanın tamamen veya kısmen ıslahı mümkündür. Davanın tamamen ıslahı, dava dilekçesinden itibaren yapılan ıslahtır. Davanın kısmen ıslahı ise, dava dilekçesinden sonraki herhangi bir usul işleminin ıslah edilmesidir.
Islah, bunu yapan tarafın teşmil edeceği noktadan itibaren, bütün usul işlemlerinin yapılmamış sayılması sonucunu doğurur. Buna göre davanın tamamen ıslahı halinde, dava dilekçesinden itibaren bütün usul işlemleri; kısmen ıslahta ise, kısmen ıslah edilen işlemlerin konusu olan ve daha önce yapılan işlemler yapılmamış sayılır. Tamamen ıslahta davaya yeni dava dilekçesindeki haliyle devam edilir, kısmen ıslahta ise sadece ıslah edilen kısım bakımından yeni durum dikkate alınır. Tam ıslahta, eski dava ortadan kaldırılmakta, yeni bir dava açılmaktadır.
Mahkeme harçları, hukuk, ceza ve ticaret davalarıyla, idari davalarda ihtilafsız yargı konularında, Anayasa Mahkemesine bireysel başvurularda ve icra tetkik mercilerinde alınacak olan harçlardan oluşur. Bunlar duruşma (celse) harcı, başvurma harcı, karar ve ilam harcı, temyiz, istinaf ve itiraz harçları, keşif harcından oluşur.
Islah harcı, davalı taraflardan birisinin yaptığı usul işlemini değiştirmesi sonucunda ödenen harçtır. Kelime anlamı itibari ile Islah; düzeltme, daha iyi duruma getirme, iyileştirme anlamlarına gelir. Hukukumuzda ise, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 176 ve 182 maddeleri arasında düzenlenmiştir. Eğer ıslah sonucunda dava ya da talep konusunun miktar veya değeri artarsa ve artan kısım için harç ödenmesi gerekiyorsa, kişinin ödemesi gereken miktar ıslah harcıdır. Islah harcı hesaplama bu miktar üzerinden yapılır.
Islah dilekçesinin geçerli kabul edilebilmesi için dosyaya ıslah harcı yatırmak gerekir. Her ne kadar kanunda Islah Harcı ismi altında bir harç türü bulunmasa da Nispi Karar ve İlam Harcı olarak bilinen ıslahla arttırılan değerin binde 68,31’inin de 1/4’ü nispi harç şeklinde dosyaya yatırılması gerekir. Aksine hüküm bulunmadıkça, harçların tamamı peşin olarak ödenmeden, harca konu olan işlem yapılmaz.
İddia ve savunmayı genişletme ve değiştirme sayılmayan hallerde veya karşı tarafın genişletmeye ve değiştirmeye rıza gösterdiği durumlarda ıslaha başvurmaya da gerek yoktur. Talep sonucunun azaltılması durumunda ıslah yoluna gidilmesine gerek yoktur. Bununla birlikte Mahkemenin re ’sen inceleyeceği konular savunmanın değiştirilmesi ve genişletilmesi yasağına tabi olmadığından, bu hususların öne sürülmesi için ıslah yoluna başvurulmasına gerek bulunmamaktadır. Hukuki sebeplerin değiştirilmesi için ve açık yazı ve hesap hataları için ıslah yoluna başvurmaya gerek yoktur.
Tarafların, davada iddia ve savunmanın değiştirilmesi yasağı sebebiyle yapamadıkları işlemleri yaparak verdikleri dilekçeleri tamamen veya kısmen düzeltmelerine ıslah denmektedir. Islah dilekçesi ile talepler değiştirilebilir, unutulan vakıalar ileri sürülebilir, yeni delil sunulabilir, zamanaşımı defi ileri sürülebilir.
Bununla birlikte ıslah ile
Her ne kadar kanunda, sürenin geçmesinden sonra verilecek savunma dilekçelerine veya ikinci dilekçelere dayanarak hak iddia edilemeyeceği düzenlenmiş olsa da, tam yargı davalarında kısmi olarak talep edilen meblağ ıslah yolu ile bir kereye mahsus olmak üzere arttırılabilir. Bu durum 2577 sayılı kanunun 16. maddesinde de belirtilmiş olup, “Tam yargı davalarında dava dilekçesinde belirtilen miktar, süre veya diğer usul kuralları gözetilmeksizin nihai karar verilinceye kadar, harcı ödenmek suretiyle bir defaya mahsus olmak üzere artırılabilir.” denmektedir. İdari yargı davalarında ıslah ise yukarıda belirtilen aynı oran olan ve arttırılan değerin binde 68,31’inin de 1/4’ü üzerinden hesaplanan harcın mahkeme kalemine yatırılması ile hayat kazanacaktır.
2577 Sayılı Kanun’un 16/4, Maddesine göre, “Taraflar, sürenin geçmesinden sonra verecekleri savunmalara veya ikinci dilekçelere dayanarak hak iddia edemezler. Düzenlemede açıkça görüleceği üzere idari yargıda ıslah kurumun izin verilmemiştir. Fakat bu durumu tam yargı davalarında davacılar açından hak kayıplarına sebebiyet vermesi nedeniyle 2013 tarihinde yürürlüğe giren 6459 Sayılı Kanun ile sadece tam yargı davalarında bir defaya mahsus tazminat miktarını arttırmaya izin müsaade verilmiştir. Değişiklikten sonraki İYUK’un 164. Maddesinin ikinci cümlesine göre; “Ancak tam yargı davalarında dava dilekçesinde belirtilen miktar, süre veya diğer usul kuralları gözetilmeksizin nihai karar verilinceye kadar, harcı ödenmek suretiyle bir defaya mahsus olmak üzere arttırılabilir ve miktarın artırılmasına ilişkin dilekçe otuz gün içinde cevap verilmek üzere karşı tarafa tebliğ edilir.”
Islah harcı hesaplama için ıslah edeceğimiz toplam miktarı tespit etmeliyiz. Bu meblağın 2023 yılı için binde 68,31 ‘in dörtte biri ıslah harcı olarak mahkemeye ödenmelidir. Başlangıçta 100 TL meblağ ile kısmi olarak açılmış davanın ıslah ile 10.000TL değerine çıkarılması istendiğinde;
