VPN kullanımının arttığı bu dönemde bir çok internet kullanıcısı: “VPN kullanmak yasal mı? VPN kullananlara ceza var mı?” sorularının cevaplarını merak ediyor. Bu sorunun cevabını makalemizin başında verelim. VPN kullanmak yasak değildir. Türkiye’de VPN kullanmak yasaldır. Bu nedenle VPN kullanmanın cezası yoktur. İnternet ortamına erişim imkânı sağlayan gerçek veya tüzel kişiler (Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’ndan yetkilendirilmiş 366 adet Erişim Sağlayıcı (İSS) lisanslı işletmeci olmakla birlikte; en yaygın olanlar Türk Telekom, TTnet, Turk Net, Superonline, Turkcell, Vodafone, Avea, Türksat, Profilo Telekom, Koç-Net gibi) Erişim sağlayıcısına ait olan İP numaralarının belirli tarih ve saatte hangi aboneye tahsis edildiğine ilişkin bilgiler, kullanıcı hesap ayrıntısı ve kimlik bilgileri ilgili erişim sağlayıcısından temin edilebilir. İnternet üzerindeki herhangi bir bilgisayarı, cihazı, noktayı tanımlayan, bunlar arasında iletişim sağlayan, veri akışını sağlamak ve yönlendirmek amacıyla kullanılan sayısal adrestir. Örnek vermek gerekirse 123.345.234.234 bir ip adresi numarasıdır. Her bir internet adresine 4 haneli bir numara karşılık gelmektedir.
VPN yani Virtual Private Network ise kullanıcının İSS erişim sağlayıcısını ve İP adresini değiştirmeye yarayan, bu nedenle kullanıcının erişime engellenen site ve uygulamalara yurtdışı İP’li ağlar üzerinden erişim sağlamasına yarayan bir sistemdir. Bu sistem genellikle gizlilik için de kullanılmaktadır. Birkaç yıl önce Youtube’a gelen erişim engeli ve son zamanlarda Twitter, İnstagram ve Ekşisözlük gibi sosyal medya platformlarına erişim engeli getirilmesi ile birlikte ülkemizde VPN kullanımı oldukça artmıştır. VPN kullanmak herhangi bir kanuna aykırılık teşkil etmemekle birlikte cezai sorumluluk da gerektirmemektedir. Aşağıdaki yazımızda “VPN kullanmak yasal mı? VPN kullananlara ceza var mı?” konusunu detaylı bir şekilde değineceğiz.
VPN Nedir?
VPN, yani “Virtual Private Network” (Sanal Özel Ağ), kullanıcıların internet üzerindeki verilerini korurken güvenli bir bağlantı sağlamasına olanak tanıyan bir teknolojidir. VPN, kullanıcıların internet trafiğini şifreleyerek, bilgilerin kötü niyetli şahıslar veya kurumlar tarafından ele geçirilmesini önler. Ayrıca, farklı coğrafi konumlarda bulunan sunucular aracılığıyla kullanıcıların internet üzerindeki kimliklerini gizleyerek, sansürlenmiş içeriklere erişim sağlamasına yardımcı olur. Bu sayede, bireyler ve işletmeler, veri güvenliklerini artırırken çevrimiçi gizliliklerini koruma altına alabilirler.
Günümüzde VPN kullanımı, özellikle erişim engeli bulunan sitelere girmek ve sanal ortamda dijital ayak izini azaltmak için önemli bir araç haline gelmiştir. Özelikle Youtube, Twitter, İnstagram ve Ekşisözlük gibi sosyal medya platformlarına erişim engeli getirilmesi ile birlikte ülkemizde VPN kullanımı oldukça artmıştır. Bu teknoloji sayesinde, kullanıcılar ofis ağlarına güvenli bir şekilde bağlanabilir veya halka açık Wi-Fi ağlarında bile verilerini koruyarak, kişisel bilgilerini güvende tutabilirler. Ayrıca, birçok kullanıcı, farklı ülkelerdeki içeriklere erişim sağlamak veya bölgesel kısıtlamaları aşmak için VPN hizmetlerine yönelmektedir. Sonuç olarak, VPN’ler, hem bireysel kullanıcılar hem de işletmeler için internet deneyimini daha güvenli ve erişilebilir hale getiren kritik bir araçtır.
VPN Kullanmak Yasal Mı?
VPN kullanmak yasal mı? Evet yasal. Yani aksi yönde hukuki bir düzenleme yok. Türkiye Cumhuriyeti’nde bir Türk vatandaşının, BTK tarafından erişimi engellenmiş sitelere VPN kullanarak girmesi, doğrudan bir suç teşkil etmez. TCK, Kabahatler Kanunu ve diğer ilgili mevzuat VPN kullanımını yasaklamaz veya VPN kullanımı nedeniyle idari para cezası öngörmez. Ancak, VPN kullanarak erişim sağlanan içerikler veya yapılan faaliyetler yasadışıysa, bu durumda ilgili yasal düzenlemeler kapsamında hukuki yaptırımlarla karşılaşılabilir.
VPN kullanmak kişilerin bağlandıkları ağ üzerinde, internet ortamında dijital ayak izi bırakmadan işlem yapmalarını sağlamaktadır. Son günlerde VPN kullanımında önemli ölçüde artış olmuştur. Bu artışın sebebi kişilerin dijital ayak izi bırakmak istememesi olmamakla birlikte, 02.08.2024 tarihinde erişim engeli uygulanan İnstagram platformuna erişim sağlamak amacıyladır. Pek tabi vatandaşlar VPN ile erişim engeli gelmiş bir siteye erişim sağlarken akıllarına bu uygulamaların yasal olup olmadığı hususu gelmektedir.
Türkiye Cumhuriyeti kanunları çerçevesinde bakıldığında VPN uygulamalarının kullanımını yasaklayan herhangi bir kanun maddesi bulunmamaktadır. Bu sebeple vatandaşların VPN uygulaması kullanmalarında yasal olarak bir sakınca bulunmamaktadır. Ancak her ne kadar yasal olarak herhangi bir sakınca doğurmasa da, vatandaşların VPN dolandırıcılıklarına maruz kalmamak için dikkatli olmaları gerekmektedir.

VPN Kullanmanın Cezası Var mı?
VPN kullanımına ilişkin olarak kanunlarda herhangi bir yasağın bulunmadığından yukarıda bahsetmiştir. Bu sebeple kişinin VPN uygulaması kullanması halinde herhangi bir adli veya idari para cezası ile karşılaşmayacaktır. Ancak bazı dolandırıcılar tarafından telefonunuza mesaj atılarak VPN kullanımınızdan kaynaklı olarak hakkınızda idari para cezası kesildiği, belirtilen ibana ödeme yapmanız gerektiği gibi dolandırıcılık yöntemleri ile vatandaşlardan maddi menfaat sağlanma çalışılmaktadır.
VPN kullanımı sebebi ile herhangi bir idari veya adli para cezası olmamakla birlikte VPN üzerinden erişim sağladığınız siteler üzerinden suç teşkil eden faaliyetlerde bulunmanız durumunda adli olarak cezai durumlar ile karşılaşmanız mümkündür. Her ne kadar VPN uygulaması ile dijital ayak izinizi kaybettirebilseniz de dijital ayak izi dışındaki veriler ile de asıl kullanıcıya ulaşılması mümkün olmaktadır.
VPN Ne İçin Kullanılır?
VPN hizmetleri genellikle verileri internet üzerinden güvenle göndermek için kullanılır. VPN’lerin üç temel işlevi şunlardır:
- Gizlilik: Parolalar, kredi kartı bilgileri ve gezinme geçmişi gibi kişisel verileriniz, bir sanal özel ağ olmadığı takdirde üçüncü taraflarca kaydedilebilir ve satılabilir. VPN’ler, özellikle de genel Wi-Fi ağlarına bağlandığınızda bu bilgileri gizli tutmak için şifreleme kullanır.
- Anonimlik: IP adresiniz, konumunuz ve gezinme etkinliğiniz ile ilgili bilgiler içerir. İnternetteki tüm web siteleri, çerezleri ve benzer teknolojileri kullanarak bu verileri izler. Web siteleri, her ziyaretinizde sizi tanımlayabilir. VPN bağlantısı, IP adresinizi gizleyerek internette anonim olmanızı sağlar.
- Güvenlik: Bir VPN hizmeti, internet bağlantınızı yetkisiz erişimden korumak için şifrelemeden yararlanır. Şüpheli internet etkinliklerinin tespit edilmesi durumunda önceden seçilmiş programları sonlandıran bir kapatma mekanizması olarak da çalışır. Bu, verilerin ele geçirilme olasılığını azaltır. Bu özellikler, şirketlerin iş ağları üzerinden yetkili kullanıcılara uzaktan erişim sağlamasına olanak tanır.
VPN Dolandırıcılığı Nedir? VPN Dolandırıcılığına Uğradım Ne Yapmalıyım?
VPN dolandırıcılığı, son günlerde oldukça popüler bir dolandırıcılık yöntemidir. Türkiye’deki erişim engeli olaylarını fırsat bilen bir takım dolandırıcılar tarafından VPN uygulamaları çıkarılarak vatandaşları dolandırmak için harekete geçmişlerdir. Genellikle trojen benzeri virüsler ile kullanıcıların telefonlarına erişim sağlamaktadırlar.
Kullanıcıların bu tür uygulama ve virüslere karşı dikkatli olmaları gerekmekle birlikte, gereklilik duymadıkları noktalarda, sadece erişim engelinden kurtulmak ve sosyal medya platformlarına erişmek için güvenilirliği kesin olmayan VPN uygulamalarını kullanmamaları gerekmektedir. Aksi takdirde dolandırıcılar tarafından telefonlarındaki şahsi içeriklere erişim sağlayabilirler veyahut mobil bankacılık gibi uygulamalarınıza erişim sağlamaları içten bile değildir.
Kapatılan/Erişime Engellenen Sitelere VPN İle Girmek Suç Mu?
İnstagram, Twitter, Youtube, ve Ekşisözlük gibi kapatılan ve erişime engellenen sitelere VPN uygulamaları üzerinden erişim sağlanması suç teşkil etmeyecektir. Ancak bu sitelere giriş sağlanarak site üzerinde yapılan paylaşımların farklı bir suç teşkil etmesi halinde ve yakalanmanız durumunda ilgili suçtan dolayı yargılanmanız mümkündür. Kullanıcılar çoğu zaman sitelere VPN ile erişimin daha güvenli olduğunu düşünmekte ve siteler üzerinden işlemiş oldukları suçlardan dolayı yakalanmayacaklarını düşünmektedirler. Ancak internet ortamında her ne kadar VPN kullanılsa da white hacker veya siber güvenlik uzmanları tarafından internet ortamında bırakmış olduğunuz diğer bilgi ve izler sayesinde kullanıcıya ulaşılabilmektedir. Bu sebeple kişilerin VPN kullanmaktan cesaret alarak bir takım suçları işlemeye girişmemesi gerekmektedir.
Instagram’a erişim engeli sonrası VPN kullanımı arttı. Ancak uzmanlar, ücretsiz VPN’lerin kişisel verileri tehlikeye atabileceği konusunda uyarıyor. Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu’nun (BTK) Instagram’a getirdiği erişim engeli sonrası, birçok kullanıcı VPN (Sanal Özel Ağ) kullanarak bu engeli aşmaya çalışıyor. Ancak uzmanlar, özellikle ücretsiz VPN’lerin güvenlik riskleri konusunda uyarıyor. Ücretsiz VPN’ler, kullanıcıların internet trafiğini izleyebilir, kişisel bilgileri çalabilir ve hatta bu bilgileri reklam verenlere satabilir. Bu durum, kullanıcıların internet bankacılığı, e-Devlet gibi kritik platformlara erişiminde büyük riskler oluşturuyor. Türkiye’de VPN kullanmak yasal. Ancak, VPN üzerinden yapılan eylemler yasa dışı ise, VPN kullanıcısı da bu eylemlerden sorumlu tutulabilir. Örneğin, VPN ile telif hakkı ihlali yapmak veya yasaklı içeriklere erişmek suçtur.