Devlet Memurları Kanunu 60. Madde (DMK)

Devlet Memurları Kanunu 60. Madde (DMK)

İstisnai Memurluklara Atanmada Aranacak Şartlar

İstisnai Devlet memurluklarına 48. maddede yazılı genel şartları taşıyan kimselerden atanmalar yapılabilir. Kuruluş kanunlarındaki veya Cumhurbaşkanlığı kararnamelerindeki özel hükümler saklıdır. Ancak, Devlet sanatçılarında aranacak nitelikler bir yönetmelikle belirtilir. Dışişleri Bakanlığı Hukuk Müşavirliğine atanabilmek için ise, bir yabancı dili çok iyi bilmek ve özel yönetmeliğinde belirtilecek diğer nitelikleri taşımak şarttır.

Devlet Memurları Kanunu 60. Madde Açıklaması

İstisnai memurluklar bu Kanunun 59. maddesinde kurum ve unvanlar bazında belirtilmiştir. Bu kadrolara 657 sayılı Kanunun 48.  maddesinde memur olacaklar için aranan genel şartları taşıyanlardan herhangi bir sınav veya seçmeye tabi olmadan idarenin takdiri ile asil memur olarak atama yapılabilmektedir. Ayrıca istisnai kadronun bulunduğu kurum veya kuruluşun kuruluş kanunlarında bu kadrolara atanmada özel şartlar belirtilmiş ise, bu kadrolara atamalarda özel mevzuatındaki şartları da aranır.

6091 sayılı 2011 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanununun 22. maddesi ile 657 sayılı Kanunun 59 ve 92. maddeleri uyarınca yapılacak açık tan atamalar için Devlet Personel Başkanlığından izin alınma uygulamasına devam edilmektedir. (mahalli idareler hariç, mahalli idarelerde açıktan atama izni 5393 sayılı Kanunun geçici birinci maddesi hariç açıktan atama izni aranmaz) kamu kurum ve kuruluşları istisnai bir kadroya atama yapmadan önce bu atama için Devlet Personel Başkanlığından açıktan atama izni almaları gerekir.

İstisnai memur kadrolarına genel uygulamanın dışına çıkılarak memur alınmasının temel gerekçeleri arasında; özel sektörde veya kamu personeli olmayanlardan kabiliyetli ve liyakatli olanların idari veya kanuni prosedürlere takılmadan kamuda istihdam edilme imkânının sağlanması ile kamu hizmetlerinin sevk ve idaresinden birinci derece sorumlu olan Bakan veya üst düzey yöneticilere en yakın çalışma arkadaşlarının belirlenmesinde esneklik sağlanmıştır.

Devlet Memurları Kanunu 60. Madde İstisnai Memurluklara Atanmada Aranacak Şartlar Emsal Kararlar

Danıştay Onuncu Dairesi E:1999/2780, K:20028/72

• Devlet Memurları Kanunu 60. Madde
• İstisnai Memurluklara Atanmada Aranacak Şartlar

Dava, 89 kişiye Devlet Sanatçısı unvanı verilmesine ilişkin işlem ve bu işlemin dayanağı olan 22.8.1991 tarih ve 20968 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Devlet Sanatçısı Olacak ve Bu Haktan Yararlanacaklar ile Bunların Nitelikleri ve Seçilmeleri Hakkında Yönetmelik ile bu Yönetmelikte değişiklik Yapılmasına dair 7.11.1998 tarih ve 23516 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yönetmeliğin iptali istemiyle açılmış olup, uyuşmazlığın esasını, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun 2’nci ve 60’ıncı maddelerine dayanılarak güzel sanatlar alanında temayüz etmiş, kamu kurum ve kuruluşlarında görevli olsun veya olmasın, yaşayan sanatçılara verilmek üzere Devlet sanatçısı unvanının tesis edilip edilemeyeceği oluşturmaktadır. 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun Amaç başlıklı 2. maddesinde Bu Kanun, Devlet memurlarının hizmet şartlarını, niteliklerini, atanma ve yetiştirilmelerini, ilerleme ve yükselmelerini, ödev, hak, yüküm ve sorumluluklarını, aylıklarını ve ödeneklerini ve diğer özlük işlerini düzenler.
Bu Kanunun uygulanmasını göstermek veya emrettiği hususları belirtmek üzere tüzükler çıkarılır. Bu Kanunda öngörülen yönetmelikler Bakanlar Kurulu Kararı ile yürürlüğe konulur hükmü yer almıştır.

Anılan Kanunun dava konusu Yönetmeliğin diğer dayanak maddesi olan İstisnai memurluklara atanmada aranacak şartlar başlıklı 60. maddesinde ise İstisnai Devlet memurluklarına 48. maddede yazılı genel şartları taşıyan kimselerden atanmalar yapılabilir. Kuruluş kanunlarındaki özel hükümler saklıdır.

Ancak, Devlet sanatçılarında aranacak nitelikler bir yönetmelikle belirtilir. Dışişleri Bakanlığı Hukuk Müşavirliğine atanabilmek için ise bir yabancı dili çok iyi bilmek ve özel yönetmeliğinde belirtilecek diğer nitelikleri taşımak şarttır. kuralı yer almıştır.

Dava konusu Yönetmeliğin incelenmesinden; Yönetmeliğin Devlet sanatçısı seçilecek ve bu haktan yararlanacaklarda aranılacak nitelikler ile seçici kurulun oluşumuna, Devlet sanatçısı seçilme yöntemine, bu unvanın sağladığı hak ile geri alınmasına ilişkin düzenlemeler getirdiği anlaşılmaktadır.

Anayasanın 124. maddesinde Başbakanlık, Bakanlıklar ve kamu tüzel kişileri, kendi görev alanlarını ilgilendiren kanunların ve tüzüklerin uygulanmasını sağlamak üzere ve bunlara aykırı olmamak şartıyla yönetmelikler çıkarılabilirler hükmü yer almıştır. 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun hizmet şartları ve şekillerini düzenleyen dördüncü kısmının devlet memurluğuna atanmaya ilişkin birinci bölümündeki istisnai memurluklarla ilgili 59-61. madde hükümlerine göre, istisnai memuriyetlere atanmak için, Devlet memurluğuna girişe ait genel şartları taşımanın dışında, özel yasalar ve yönetmeliklerinde yazılı ve görevin aradığı mesleki liyakate de sahip olunması öngörülmektedir.

Bakılan dava açısından, anılan yasanın 59. maddesine göre, Devlet konservatuvarında görevlendirilecek uluslararası ün yapmış üstün yeteneklere sahip Devlet sanatçılarının istisnai memuriyet statüsündeki bu göreve atanmasındaki koşullara ilişkin 60. maddenin 3. fıkrasında Devlet sanatçılarında aranacak nitelikler bir yönetmelikle belirtilir. denilerek, idareye sadece, Devlet Konservatuvarında istisnai memuriyete atanacak Devlet sanatçılarının genel şartlar dışında sahip olması gereken niteliklerin tespiti konusunda bir yetki verilmektedir. Diğer bir deyişle, 60. maddenin 3. fıkrasına dayanılarak yapılacak bir düzenleme, özel mevzuatına göre Devlet sanatçısı unvanı tevcih edilmiş sanatçılardan, istisnai memuriyet statüsünde görevlendirilebilecek olanlarının niteliklerinin tespitine yönelik olabilecektir.

Yukarıda açıklandığı üzere 657 sayılı Yasa hükümlerinin öngördüğü konudan farklı bir düzenlemeyi içermesi nedeniyle dava konusu Yönetmelik hukuka aykırı olmakla birlikte anılan Yönetmelik ve değişiklikleri 18.2.2000 tarih ve 23928 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Devlet Sanatçısı Olacak ve Bu Haktan Yararlanacaklar ile Bunların Nitelikleri ve Seçilmeleri Hakkında Yönetmeliğin 9. maddesiyle yürürlükten kaldırıldığından davanın Yönetmelik yönünden konusu kalmamıştır.

Hukuka aykırı olduğu yukarıda belirtilen gerekçelerle belirlenen dava konusu Yönetmelik hükümleri esas alınarak 89 kişiye Devlet Sanatçısı unvanı verilmemesine ilişkin olarak tesis edilen uygulama işleminde hukuka uyarlık bulunmamaktadır.