Memur zammı yılda 2 kez yapılır. Değişen enflasyon oranına göre zam alan memurlar için 2024 Temmuz ayında yapılacak zam oranı merak konusuydu. Haziran ayı enflasyon oranının %1,64 olarak açıklanmasıyla, memur ve memur emeklilerinin alacağı zam oranı da %19,31 oldu. Devlet hizmetinde sürekli olarak çalışan, yasalarla kendisine belirli sorumluluk ve yetki tanınan görevli kişilere memur denilir. Memurlar yani kamu personelleri hakkında düzenlenen iş ve işlemler 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na göre belirlenir. Memur maaşları her yıl açıklanan Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) enflasyon verileri ile güncellenir. Memur maaşları ile birlikte emekli memur maaşları da güncellenmektedir.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre altı aylık enflasyon yüzde 24,73 olarak gerçekleşti. Böylece emeklilerin alacağı zam yüzde 24,73 oldu. Memur ve memur emeklisinin zammı da yüzde 19,30 olarak hesaplandı. TÜİK tarafından paylaşılan verilere göre, Mayıs ayında enflasyon aylık bazda yüzde 3,37 olarak açıklanırken Haziran ayında bir yılın en düşük aylık enflasyon verisi açıklandı. TÜİK Haziran aylık enflasyon verisini yüzde 1,64 olarak hesapladı. Memur ve memur emeklisi ilk altı için toplu sözleşme ile yüzde 15 zam almışlardı. Memurlar ilk altı ay enflasyonun yüksek çıktığından aldıkları zam ile enflasyondan doğan farkı alacaklar. Ayrıca yine toplu sözleşmeden doğan ikinci altı için yüzde 10’luk zam alacak.
Genel olarak Ocak ve Temmuz ayında maaşlara zam yapılmaktadır. 2024 yılı Temmuz ayında yapılacak zam oranları da memurlar ve emeklilere uygulanacak olup, hesaplama yapılırken TÜİK’in yayınladığı enflasyon verileri göz önünde bulundurulacaktır. Kadim Hukuk ve Danışmanlık olarak bu yazımızda güncel 2024 memur zammını açıklayacağız.
TÜİK Verileri Göre Memur Zammı
Türkiye İstatistik Kurumu Verileri sürekli güncellenmektedir. TÜİK’in yayınladığı verilerden birisi de enflasyon verileri olup en son 3 Temmuz 2024 tarihinde yayınlanmıştır. Bir sonraki ise 5 Ağustos 2024 tarihinde yayınlanacaktır. Tüketici fiyat endeksi; bir tüketicinin satın aldığı bir ürün ya da hizmet grubundaki fiyatlarda ortalama değişimler şeklinde tanımlanabilir. Verilere göre; TÜFE (Tüketici fiyat endeksi) yıllık %71,60 aylık ise %1,64 olarak artmıştır. Memur zammı TÜİK verilerine göre yapılır.
TÜFE verileri, TÜİK’in sitesinde yer aldığı üzere 2024 yılı Haziran ayında bir önceki aya göre %1,64 değişim göstermiştir. Bir önceki yılın Aralık ayına göre yani 6 aylık bir süreç için ise %24,73 değişim göstermiştir. Bir önceki yılın Haziran ayına göre %71,60 olarak belirlendiğinden 12 ay için ortalama değişim oranı %65,07 olarak verilere yansımıştır. Aynı verilerde yer aldığı üzere en az artış giyim ve ayakkabı sektöründe iken en fazla artış eğitim sektöründe gerçekleşmiştir. Verilere göre en düşük memur maaşları mesleklere göre şu şekilde belirlenmiştir:
- Öğretmen: 52.568 Türk Lirası
- Polis Memuru: 52.816 Türk Lirası
- Mühendis: 60.663 Türk Lirası
- Hemşire: 47.909 Türk Lirası
- Doktor: 97.836 Türk Lirası (Eğer uzman ise)
2024 Memur Zammı Ne Kadar?
TÜİK verilerine göre enflasyon haziran verileri altı aylık %24,73 olarak belirlenmiştir. Bu da memur maaşlarına etkili olacak bir orandır. Kural olarak toplu sözleşme zammı %10 olarak belirlenmişken, enflasyon verileri ile memurlara verilecek toplam zam oranı %19,31 olarak belirlenmiştir. Bu zam oranları 2024 yılı Temmuz ayından itibaren geçerli olacaktır. Aynı zamanda en düşük memur maaşı ve emekli maaşı bu zam oranları ile hesaplanacaktır. En düşük maaşlar şu şekilde:
- En düşük memur maaşı: 39.206 Türk Lirası
- En düşük emekli memur maaşı: 17.587 Türk Lirası olarak belirlenmiştir.
Memur maaşları enflasyon oranlarına göre belirlenmiş olup, bu zam ve orandan emeklilerin de etkileneceği ortadadır. Yasaya göre memurlara ve emeklilere yılda iki kere yapılan zam oranları belli olmuş ve altı ay için enflasyon farkı da %24,73 olarak belirlenmiştir. Bu şu anlama gelmektedir ki SSK ve Bağ-Kur’dan emekli olan kişiler %24,73 oranında zam alacaktır. Memur ve emeklilere verilecek zam oranı ise %10 artışın yanı sıra enflasyon farkı eklenerek %19,31 olarak belirlenmiştir.
Memur Maaş Zammı Nasıl Hesaplanır?
Memur maaşları hesaplanırken çoğu internet sitesinde farklı programlar bulunmaktadır. Maaş oranları çeşitli şekillerde hesaplanırken, genel olarak ek göstergeler ve ödemeler eklenerek hesaplama yapılmalıdır. Temelde belirlenen memur maaşı için öncelikle taban aylık eklenir. Akabinde ek göstergeleri yani memurların ve emeklilerin aylık maaşları ve ikramiyelerini belirleyen kriterler eklenir. Meslekten mesleğe değişmekle birlikte kıdem aylığı da bulunan bu tutara eklenir.
Bununla birlikte özel hizmet tazminatı adı verilen mevzuatta belirlenen ek tazminat da maaşa eklenir. Son olarak ek ödeme ve yan ödemeler eklenerek kişinin maaşı hesaplanır. Ancak bu hesaplamalarda sosyal güvenlik primleri, gelir vergisi hatta damga vergisi kesilir. Kesilen bu tutar memurun banka hesabına her ayın aynı günü eksiksiz olarak yatırılır. Son olarak refah payı adı verilen bir sistem bulunmaktadır. Bu sisteme göre yapılan enflasyon oranında zam memurlara ve emeklilere yeterli gelmeyebilir. Bu da olası diğer zam ve fiyat farklılıklarından memurların mağdur olmaması için belirlenir. Ancak 2024 Temmuz ayı için yapılan açıklamalara göre refah payı verilmeyecektir.
657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’na Göre Memur Aylığı Unsurları
Memur aylığı, Devlet Memurları Kanunu’na göre kamu kurum ve kuruluşlarında görevlendirilen kişilere hizmetleri karşılığında, ay olarak ödenen para olarak tanımlanabilir. Aylıklar yasanın 36. Maddesindeki sınıflara ait gösterge tablosundaki rakamların, aynı yıl içerisinde tespit edilen katsayılarla çarpılması sonucunda bulunur. Genel kural olarak her ayın 15’inde memur maaşları ödenir. Emekliler için ise genel olarak her ayın 1’inde maaşları ödenir. Devlet memurunun aylığında bazı unsurlar bulunmaktadır. Bunlar:
- Gösterge aylığı,
- Ek gösterge aylığı,
- Taban aylığı,
- Kıdem aylığı,
- Yan ödemeler,
- Özel hizmet tazminatları,
- Diğer tazminatlar,
- Ek ödemeler,
- Sosyal yardımlar olarak sıralanabilir.
Gösterge aylığı; memurun ödemeye esas aylık derece ve kademe göstergesinin katsayı ile çarpılması ile bulunur. Ek gösterge aylığı ise ek göstergelerle katsayının çarpılması ile bulunur. Kıdem aylığında göstergeler ve katsayıların yanı sıra hizmet yılı dikkate alınır. Yan ödemeler sınıf görev yeri iş riski gibi unsurların dikkate alınması ile hesaplanır. Diğer tazminatlar ise kendi içerisinde; yabancı dil tazminatı, öğretim yılına hazırlık tazminatı olarak ayrılır. Tüm bu hususların birlikte değerlendirilmesi ile memur maaşı ortaya çıkar. Memur zammı bunlar gözetilerek yapılır.