Israrlı takip suçu, avrupada “stalking” olarak bilinen suç tipidir. Israrlı takip suçu Türk Ceza Kanununda; fail tarafından, mağdur istemediği halde kendisine veya yakınına yönelik olarak, ısrarlı biçimde, araçla, iletişim vasıtasıyla, sözle, hareketle veya hukuka aykırı başka bir davranışla gerçekleştirilen, hukuken korunan bir hakkın güvenliği bakımından korku duyulmasına neden olan, rahatsız edici veya tehditkar fiiller olarak tanımlanmaktadır. Türk Ceza Kanununda “ısrarlı takip suçu” düzenlemesinin temel amacı, özellikle kadına yönelik şiddet içeren fiiller henüz işlenmeden engellenmesi, failin cezalandırılarak mağdur kadının korunmasıdır. Ayrıca ifade etmek gerekir ki, ısrarlı takip suçu TCK 123/A maddesinde failin ve mağdurun cinsiyetinden bağımsız bir şekilde herkesin herkese karşı işleyebileceği bir suç olarak düzenlenmiştir. Mağdur veya şüphelinin cinsiyeti önem arz etmez. Israrlı takip suçunun cezası;
- TCK 123/A temel halinin cezası 6 ay ila 2 yıl arası hapis.
- Nitelikli halinin cezası 1 yıl ila 3 yıl arası hapis cezasıdır.
Israrla takip suçu 27 Mayıs 2022 tarihli 31848 sayılı Resmi Gazete’ de yürürlüğe girmiştir. Bu nedenle düzenlemeye ilişkin emsal kararlar halen çıkmamıştır. Bu suçun düzenlenmesindeki asıl amaç, başta kadınlar olmak üzere mağdura yönelik gerçekleştirilen takip eylemlerinin; fiziksel bir şiddet eylemine veya vücut bütünlüğüne yönelik bir saldırıya dönüşmeden önlenmesi ve failin eylemlerinin kontrol altına alınması sağlamaktır. Makalemizde ısrarlı takip suçu kavramını, bu suçun hangi hallerde söz konusu olacağı, suçun cezası ve bu cezayı etkileyen hallerin neler olduğunu ele alınacaktır. Uygulamaya dönük ve güncel bir suç tipi olması nedeniyle ayrıca üzerinde durarak konuyu daha anlaşılır biçimde okuyuculara aktarılmaya çalışılmıştır.
Israrlı Takip Suçu Nedir?
Israrlı takip suçu, fail tarafından, mağdur istemediği halde kendisine veya yakınına yönelik olarak, ısrarlı biçimde, araçla, iletişim vasıtasıyla, sözle, hareketle veya hukuka aykırı başka bir davranışla gerçekleştirilen, hukuken korunan bir hakkın güvenliği bakımından korku duyulmasına neden olan, rahatsız edici veya tehditkar fiiller olarak tanımlanmaktadır. Israrlı takip suçu esasında TCK 123 kişilerin huzur ve sükununu bozma suçunun özel düzenlenmiş biçimidir.
Israrlı takip suçunun;
- Basit hali 5237 Türk Ceza Kanunu’nun 123/A maddesinin birinci fıkrasında
- Nitelikli hali ise 123/A maddesinin ikinci fıkrasında düzenlenmiştir.
Israrlı takip suç örnekleri;
- Sanığın, ilköğretim 8. Sınıf öğrencisi müştekiyi olaydan bir hafta kadar önce arkadaşlık teklif ettiği, müştekinin, bu teklifi kabul etmemesi üzerine o günden sonra sanığın kullandığı aracıyla müştekiyi takip ettiği, bu eylemin tanık beyanları ile de doğrulandığı şeklindeki oluşa uygun kabulü göre, sanığın müştekiyi bir haftalık sürede ısrarlı şekilde takip etme biçimindeki eyleminin, kişilerin huzur ve sükununu bozma suçunu değil, ısrarlı takip suçunu oluşturması nedeniyle sanığın cezalandırılması gerekir.
- Mağdurenin aşamalardaki ifadeleri, savunma, tanık anlatımı ve tüm dosya içeriği nazara alındığında olay günü yürüyerek işe gitmekte olan on yedi yaşındaki mağdureyi, kullandığı araçla ısrarlı şekilde takip eden sanığın, korna çaldıktan sonra kendisine bakan mağdureye “gideceğiniz yere kadar sizi götüreyim” şeklinde beyanda bulunması eylemi 5237 sayılı TCK’nın 123/A. maddesinde düzenlenen ısrarlı takip suçunu oluşturmaktadır.
- Mağdurenin aşamalardaki ifadeleri, tanık beyanları, savunma ve tüm dosya içeriği nazara alındığında, sanığın değişik tarihlerde iletişim araçlarıyla mağdureyi ısrarlı takip eylemleri bütün halinde 5237 sayılı TCK’nın 123/A. maddesinde düzenlenen ısrarlı takip suçunu oluşturmaktadır.
- Müştekinin aşamalardaki beyanları, savunma ile tüm dosya içeriği nazara alındığında, sanığın olay günü arkadaşlarıyla birlikte araçla dolaştığı sırada yol kenarında arkadaşlarıyla yürümekte olan katılan mağdureyi görünce ısrarlı şekilde fiziksel olarak araçla takip ederek müştekide huzursuzluk oluşturmak suretiyle ısrarlı takip suçunu işlediği anlaşıldığından, bu suçtan mahkumiyeti yerine suç vasfının tayininde yanılgıya düşülerek cinsel taciz suçundan cezalandırılmasına karar verilmesi, yasaya aykırılık oluşturmaktadır.
Israrla takip suçu; yapılan yeni düzenleme ile 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun (TCK) 123/A maddesinde yer bulmuştur. Söz konusu kanun hükmü şu şekildedir:
Madde 123/A – Israrlı Takip Suçu
(1) Israrlı bir şekilde; fiziken takip etmek ya da haberleşme ve iletişim araçlarını, bilişim sistemlerini veya üçüncü kişileri kullanarak temas kurmaya çalışmak suretiyle bir kimse üzerinde ciddi bir huzursuzluk oluşmasına ya da kendisinin veya yakınlarından birinin güvenliğinden endişe duymasına neden olan faile altı aydan iki yıla kadar hapis cezası verilir.
(2) Suçun;
a) Çocuğa ya da ayrılık kararı verilen veya boşandığı eşe karşı işlenmesi,
b) Mağdurun okulunu, işyerini, konutunu değiştirmesine ya da okulunu veya işini bırakmasına neden olması,
c) Hakkında uzaklaştırma ya da konuta, okula veya iş yerine yaklaşmama tedbirine karar verilen fail tarafından işlenmesi,
halinde faile bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilir.
(3) Bu maddede düzenlenen suçun soruşturulması ve kovuşturulması şikâyete bağlıdır.”
Israrlı Takip Suçu | |
Dayanak | 5237 sayılı TCK 123/A. madde |
Şikayet | Şikayete tabidir. Mağdur 6 ay içinde şikayet etmelidir. |
Zamanaşımı | 8 yıllık zamanaşımı süresi vardır. Şikayet süresi ise 6 aydır. |
Tutuklama ve Adli Kontrol | Basit halinde verilmez. Nitelikli halinde verilebilir. |
Uzlaşma | TCK 123/A madde için uzlaşma hükümleri uygulanmaz. (CMK m.253/3) |
Etkin Pişmanlık | TCK 123/A suçunda etkin pişmanlık söz konusu olmaz. |
İyi Hal İndirimi | Şartları oluşmuşsa cezada TCK 62’ye ⅙’ya kadar indirim yapılabilir. |
Memurluğa Etkisi | Bu suç memuriyete engel değildir. Ceza 1 yıldan fazla olursa engel olabilir. |
Görevli Mahkeme | TCK 123/A suçu asliye ceza mahkemesinde görülür. |
Cezası | TCK 123/A basit halinin cezası 6 aydan 2 yıla, nitelikli halinin cezası 1 yıldan 3 yıla kadar. |
Israrlı Takip Suçunun Şartları Nelerdir?
Israrlı takip suçu Türk Ceza Kanununda hürriyete karşı işlenebilen suçlar kısmında düzenlenmiştir. Ancak, bu suç şikayete tabidir. Dolayısıyla ancak şikayetin varlığı halinde suçtan söz edilecektir. Israrlı takip suçu seçimlik hareketli bir suçtur. 2 tür hareketle bu suç işlenebilir. Bu hareketler şu şekildedir:
- Mağduru fiziken takip etmek,
- Mağdur ile;
- Haberleşme ve iletişim araçlarını kullanarak ya da,
- Bilişim sistemini kullanarak ya da,
- Üçüncü kişiler vasıtası ile temas kurmaya çalışmaktadır.
Burada dikkat edilmesi gereken en önemli husus, yukarıda yer verilen eylemlerden ötürü failin TCK m.123/A’ya göre cezalandırılabilmesi için, bu hareketlerin mağdur üzerinde ciddi bir huzursuzluk oluşmasına ya da kendisinin veya yakınlarından birinin güvenliğinden endişe duymasına neden olması gerekir. Zira, bu hareketler mağdur üzerinde “ciddi bir huzursuzluk” veya “güvenlik endişesi” yaratmıyorsa failin cezalandırılması yani suçun oluşması mümkün değildir.
Öte yandan söz konusu fiilerin “ısrarlı” bir şekilde gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Israr kendi bünyesinde sürekliliği içerir. Buradaki ısrarın birden fazla defayı kapsadığı açıktır. Yani fiziken takip etmek ya da haberleşme ve iletişim araçlarını, bilişim sistemlerini veya üçüncü kişileri kullanarak temas kurmaya çalışma eylemlerinin mağduru ciddi derecede rahatsız etmek üzere ısrarlı bir şekilde gerçekleştirilmesi halinde bu suç oluşmuş olacaktır. Tek bir defa eylemin gerçekleştirilmesi suçun oluşması için yeterli olmayacaktır.
Israrlı Takip Suçunun Unsurları
Fail
Israrlı takip suçunun faili kural olarak herkes olabilir. Bu suçların faili olabilmek için Kanun herhangi bir vasfa sahip olmayı aramamıştır. Yani ısrarlı takip suçunun faili erkek, kadın, çocuk, yetişkin herkes olabilir.
Mağdur
Mağdur, suçu oluşturan eylemden doğrudan etkilenen kişi veya kişilerdir. Bir başka deyişle mağdur, ceza normu tarafından korunan ve suç tarafından ihlal edilen yani suçun hukuki konusunu oluşturan hukuki çıkarların sahibidir. Bu suçun mağduru huzuru bozulan, ısrarla takip edilen kişidir. Yine kanuni düzenleme gereği suçun mağdurunun cinsiyeti önem arz etmemektedir. Mağdur ısrarlı takip sonucunda, kendisi veya yakınlarının güveninden endişe duyan kişidir.
Suçun Hukuki Konusu
Yeni düzenleme ile yürürlüğe giren TCK m.123/A ısrarlı takip suçunun konusu, huzur ve sükunu bozulmak istenen kişi ya da kişilerdir. Burada mağdurun ısrarlı takip hareketlerin tekrarlanarak yapılması ile huzur ve sükunu bozulmaktadır.
Fiil
Birbirinin alternatifi olarak gösterilen hareketlerden biri ile işlenebilen suçlara “seçimlik hareketli suç” adı verilir. Kanunda gösterilen hareketlerden birinin gerçekleştirilmiş olması yeterlidir; hepsini gerçekleşmiş olması gerekemez. Nitekim, TCK m.123/A’da yer alan suç tipi de seçimlik hareketli bir suç olarak düzenlenmiştir. Bu bakımdan aşağıda belirtilen iki grup eylemden herhangi birini gerçekleştirmek suretiyle bu suç işlenmesi mümkündür:
- Fiziken Takip Etmek: Failin mağduru ısrarla fiziken takip etmesi bu suçun oluşmasına sebebiyet verir. Örneğin, iş yeri, okul, çarşı, pazar ve benzeri yerlerde sıklıkla mağdurun karşısına çıkılması veya takip edildiğinin hissettirilmesi ya da konutunun önünde, sokağının girişinde beklenmesi gibi fiillerin ölçüsüz biçimde tekrarlanması, fiziki takip olarak kabul edilmektedir.
- Temas Kurmaya Çalışmak: Fail mağduru fiziken takip etmek dışında başka yöntemlerle de irtibat kurmaya ve rahatsız etmeye çalışabilir. Bu durum 3 şekilde gerçekleştirilebilir.
- Haberleşme ve iletişim araçlarını kullanarak: Israrlı bir şekilde telefonla aramak, sosyal medya veya telefon üzerinden mesaj göndermek, mektup göndermek, mail atmak gibi eylemler haberleşme ile iletişim araçlarını kullanarak temas kurmaya çalışmak suretiyle ısrarlı takip suçunu oluşturur.
- Bilişim sistemini kullanarak: Bilişim sistemi oldukça geniş bir kavramdır. Ancak özellikle belirtmek gerekirse Instagram, WhatsApp, Twitter, Youtube, Telegram gibi sosyal medya uygulamaları da bilişim sistemi olarak kabul edilmektedir. Yani bu uygulamalardan birini kullanarak mağdurun ısrarlı suretle rahatsız edilmesi halinde ısrarlı takip suçu oluşacaktır.
- Üçüncü kişiler vasıtası ile: Burada üçüncü kişinin yaşı, cinsiyeti, taraflarla akrabalık durumu vs. önemli değildir. Önemli olan, bu üçüncü kişi vasıtası ile mağdurun ısrarla rahatsız edilmesidir. Örneğin, bir kimsenin üçüncü kişinin sosyal medya hesapları üzerinden mağdura sürekli mesaj atılması yahut telefonu ile sürekli mağdurun aranması ısrarlı takip suçunu oluşturur.
Israrlı takip suçunda; takibin ısrarlı şekilde yapılması belli bir süreklilik gerektirdiğinden bir defaya mahsus yapılmış bir fiiler ısrarlı takip suçunu oluşturmayacaktır. Örneğin, eski eşini telefonda arayarak konuşmak isteyen kişinin, reddedildikten sonra telefonu kapatarak bir daha aramaması durumun ısrarlı takip suçu işlemiş olmaz. Israrlı takip suçunun unsurlarının oluşması için failin tekrarlanan şekilde süreklilik taşıyan eylemler sergilemesi gerekir. Yani örnek üzerinden açıklamak gerekirse mağduru tekrarlanan biçimde araması gereklidir.
Manevi Unsur
Ceza hukukunda manevi unsur, işlenen fiil ile fail arasındaki bağı ifade eder. Dolayısıyla suçun kastla mı yoksa taksirle mi işlendiğini belirtir. Israrlı takip suçu, kasten işlenen suçlardandır. Buradaki ifade edilen kast genel kast olduğundan failin kanunda yer alan hareketleri ısrarla ciddi bir huzursuzluk yaratmak üzere bilerek ve isteyerek yapması gerekir. Israrlı takip suçunun, kanunda özel olarak taksirli hali düzenlenmemiştir. Dolayısıyla bu suç tipinin taksirli olarak işlenmesi mümkün değildir.
Nitelikli Unsurlar
Suçun temel şekline ilave edilen ve cezanın artırılmasını veya indirilmesini gerektiren hallere, suçun nitelikli halleri denmektedir. Böyle durumlarda kanunda belirtilen suçun basit halinin yanında ek bir hareket, bir unsur ortaya çıkacaktır. Uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçunun ağırlaştırıcı nedenleri TCK madde 123/A ‘nın 2. Fıkrasında düzenlenmiştir. Buna göre suçun;
- Çocuğa ya da ayrılık kararı verilen veya boşandığı eşe karşı işlenmesi,
- Mağdurun okulunu, iş yerini, konutunu değiştirmesine ya da okulunu veya işini bırakmasına neden olması,
- Hakkında uzaklaştırma ya da konuta, okula veya iş yerine yaklaşmama tedbirine karar verilen fail tarafından işlenmesi ağırlaştırıcı nedenler olarak öngörülmüştür.
Israrlı Takip Suçunun Cezası Nedir?
Israrlı Takip Suçunun Temel Halinin Cezası
TCK’da Israrlı Takip suçunun temel halinin cezası; ısrarlı bir şekilde; fiziken takip etmek ya da haberleşme ve iletişim araçlarını, bilişim sistemlerini veya üçüncü kişileri kullanarak temas kurmaya çalışmak suretiyle bir kimse üzerinde ciddi bir huzursuzluk oluşmasına ya da kendisinin veya yakınlarından birinin güvenliğinden endişe duymasına neden olan faile altı aydan iki yıla kadar hapis cezası verilir. (TCK m.123/A/1)
Israrlı Takip Suçunun Nitelikli Halinin Cezası
Israrlı takip suçunun nitelikleri halinin cezası TCK’ nın 123/A/2. maddelerinde düzenlenmiştir. Düzenlenen kanun hükmüne göre; suçun, çocuğa ya da ayrılık kararı verilen veya boşandığı eşe karşı işlenmesi; mağdurun okulunu, iş yerini, konutunu değiştirmesine ya da okulunu veya işini bırakmasına neden olması; hakkında uzaklaştırma ya da konuta, okula veya iş yerine yaklaşmama tedbirine karar verilen fail tarafından işlenmesi, hâlinde faile bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilir.
Suçun Özel Görünüşleri
Teşebbüs
TCK m.35 teşebbüsü kişinin işlemeyi kastettiği bir suçu elverişli hareketlerle doğrudan doğruya icraya başlayıp da elinde olmayan nedenlerle tamamlayamaması hali olarak düzenlenmiştir. Suça teşebbüste fail suçu tamamlamak amacıyla hareket etmesine rağmen, elinde olmayan nedenlerden dolayı bunu gerçekleştirememektedir. Bu durumda ise kişiye tamamlanmış suça oranla daha az bir ceza verilmektedir.
Israrlı takip suçunda da failin suçu oluşturan davranışı gerçekleştirmek amacıyla bir suçun icrasına elverişli araçlarla başlanılmasına karşın failin elinde olmayan sebeplere bağlı olarak icra hareketlerinin tamamlanamaması veya icra hareketleri tamamlandığı halde failin istemi dışındaki sebeplerle sonucun meydana gelmemesi halinde teşebbüs söz konusu olur.
İştirak
TCK m.37 gereği iştirak, bir suç işleme kararının icrası kapsamında birden fazla kişi tarafından fikir ve eylem birliği içinde birlikte suç işlenmesidir. Bu suça iştirak mümkündür. İştirak hükümleri ısrarlı takip suçunda uygulanabilir.
İçtima
Suçların içtimai, bir kişinin birden fazla ceza kanunu hükmünü ihlal etmesi ve bu sebepten de birden fazla suçtan sorumluluk doğması halinde oluşmaktadır. Suçların içtimai kurumu ceza sorumluluğunun sınırlarını daraltıcı niteliktedir. İçtimai hükümlerine göre kişinin bir veya birden çok fiille, ceza kanununun aynı hükmünü veya farklı hükümlerini bir veya birden çok kez ihlal etmesi, dolayısı ile failin birden çok suçtan değil yalnızca tek bir suça göre cezalandırılmasıdır. TCK m.44 fikri içtimai şöyle tanımlamaktadır: ‘’İşlediği bir fiil ile birden fazla farklı suçun oluşumuna sebebiyet veren kişi, bunlardan en ağır cezayı gerektiren suçtan dolayı cezalandırılır.’’
Failin aynı mağdura karşı TCK m.123/A’da düzenlenen eylemlerden birini mağdura karşı birden fazla defa işlemesi durumunda, arada bir kesinti olmadığı sürece eylem tek suç sayılacaktır. Çünkü bu suç, ısrarla işlenmesi gereken mütemadi bir suçtur. Ancak mağdur şikayette bulunduktan sonra fail hakkında dava açılmadan önce tekrar hareketlerine devam ederse eylem, zincirleme olarak gerçekleşmiş olacaktır. Eylem davanın açılmasıyla hukuki kesintiye uğradıktan sonra devam ederse ayrı bir suç oluşacaktır.
Adli Para Cezasına Çevirme, Erteleme ve Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması Kararı
Adli Para Cezası
Adli para cezası, gerçekleştirilen suça karşılık hapis cezasıyla birlikte ya da tek başına uygulanabilen bir yaptırım çeşidi olup yargılamayı gerçekleştiren mahkeme, hükümlünün bir miktar parayı devlet hazinesine ödemesine karar vermektedir. Israrlı takip suçu nedeniyle hükmedilen hapis cezasının adli para cezasına çevrilmesi mümkündür.
Erteleme
Mahkemece yargılanan kişinin suçlu olduğu tespit edilmiş ve kişi hakkında hapis cezası hükmedilmiştir. Ancak, mahkeme tarafından kişiye verilen hapis cezasının, cezaevinde infaz edilmesinden şartlı olarak vazgeçilmesi halinde erteleme kararı verilmiş olacaktır. Israrla takip suçunda da erteleme mümkündür.
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması
Sanık hakkında hükmolunan cezanın belli bir denetim süresi içerisinde sonuç doğurmaması, denetim süresi boyunca kasıtlı bir suç işlenmez ve yükümlülüklere uygun davranılırsa ceza kararının ortadan kaldırılması ve davanın düşmesine yol açan bir cezanın bireyselleştirilmesi kurumudur. Israrlı takip suçunda hükmedilen hapis cezasının miktarı 2 yıl ve daha altı olması durumunda suçun faili hakkında HAGB kararı verilebilir.
Israrlı Takip Suçunda Soruşturma ve Kovuşturma Aşaması
Israrlı Takip Suçunda Soruşturma Aşaması
Israrlı takip suçu şikayete tabi bir suç tipi olduğundan, kendiliğinden soruşturma aşamasının başlatılması mümkün değildir. Yapılan şikayet üzerine savcı, suçun işlendiği ile ilgili bilgi edindikten sonra araştırmaya koyulacak ve bu araştırmada şüphelinin aleyhine ve lehine olan delilleri toplayacaktır. Savcı, araştırması sonucunda yeterli delile ulaşırsa iddianame düzenleyerek dava açacak; aksi takdirde kovuşturmaya yer olmadığı (takipsizlik) kararı verecektir. Savcının bir iddianame düzenlemesi için, suçun işlendiği yönünde yeterli şüphenin varlığı gerekmektedir. Yeterli şüphe şartının aranmasının temel nedeni ise kişilerin gereksiz yere yargılanmalarının önüne geçilmesini sağlamaktır.
Eğer savcı, yeterli delilin var olduğuna kanaat getirirse iddianame düzenleyecektir. Aksi halde kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verecektir. Halk arasında bu karara takipsizlik kararı da denmektedir. Savcının iddianame düzenleyebilmesi için, suçun işlendiği yönünde yeterli şüphe söz konusu olmalıdır. Böyle bir şüphe şartının şart koşulmasının nedeni, yargının iş yükünün gereksiz davalarla artırılmaması ve insanların gereksiz yere yargılanmamasıdır.
Israrlı Takip Suçunda Kovuşturma Aşaması
Soruşturma aşamasının iddianame düzenlenip kamu davası açılarak tamamlanmasının akabinde artık bir ceza davasının varlığından bahsedilir ve kovuşturma aşamasına geçilmiş demektir. Başka bir deyişle, kovuşturma evresi, iddianamenin kabul edilmesi veya kabul edilmiş sayılması ile başlar. Kovuşturmanın içinde farklı evrelerden bahsedilebilir; duruşma hazırlığı, duruşma, hüküm ve kanun yolu bu evrelerdendir. Soruşturmanın tamamlanması sonrasında cebir suçuna ilişkin kovuşturma aşaması gerçekleştirilecek ve kovuşturma aşamasının sonunda faile verilecek sonuç ceza belirlenecektir.
Kovuşturma aşamasında ceza mahkemeleri görevli olacaktır. Kovuşturma evresi son evredir. Kovuşturma aşamasının sonunda faile verilecek cezaya hükmolunur. Eğer sanık suçsuz bulunursa beraatine hükmedilecektir.
Israrlı Takip Suçunda Gözaltı ve Tutukluluk Hali
Gözaltı kararı savcının kararı ile şüphelinin polis ya da jandarma tarafından özgürlüğünün geçici bir süreliğine sınırlanmasını sağlayan karardır. Gözaltına alma kararı için hakim kararı aranmamaktadır. Gözaltı kişinin özgürlüğünün sınırlandığı anda başlamaktadır. Dolayısıyla aslında şüphelinin yakalandığı anda gözaltı süresi başlamaktadır. Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 91. maddesinde gözaltına ilişkin düzenlemeler mevcuttur. İlgili maddeye göre gözaltı süresi yakalama anından itibaren 24 saati geçemez. Gözaltına alma, bu tedbirin soruşturma yönünde zorunlu olmasına ve kişinin bir suçu işlediği şüphesini gösteren somut delillerin varlığına bağlıdır. Ceza Muhakemesi Kanunu’nda yer alan bu düzenlemeye göre uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti suçunda Cumhuriyet savcısının vereceği kararla şüpheli gözaltına alınabilecektir.
Tutuklama kararı Ceza Muhakemesi Kanunu’nda en ağır koruma tedbiri olarak düzenlenmiştir. Tutuklama kararı da gözaltı kararı gibi geçici bir koruma tedbiridir. CMK’nın 100. maddesinde kuvvetli suç şüphesinin varlığını gösteren somut delillerin ve bir tutuklama nedeninin bulunması halinde, soruşturma ya da kovuşturma evresinde şüpheli ve sanık için tutuklama kararı verilebilir. Ancak verilecek olan tutuklama kararı verilmesi beklenen ceza ve işin önemi ile ölçülü olmalıdır. Ceza yargılamasında asıl olan sanık ya da şüphelinin tutuksuz bir biçimde soruşturma ya da kovuşturmasına devam edilmesidir. Dolayısıyla tutuklama hali her zaman istisnai bir nitelikte olan koruma tedbiridir. Sadece adli para cezasını gerektiren suçlarda veya vücut dokunulmazlığına karşı kasten işlenenler hariç olmak üzere hapis cezasının üst sınırı iki yıldan fazla olmayan suçlarda tutuklama kararı verilemez. Bu bakımdan ısrarlı takip suçunda işlendiğine dair kuvvetli şüphe uyandıracak somut deliller mevcutsa, fail hakkında tutuklama kararı verilebilir.
Şikayet Süresi, Zamanaşımı, Uzlaşma, Etkin Pişmanlık ve Görevli Mahkeme
Şikayet Süresi ve Zamanaşımı
Takibi şikayete bağlı suçlar; 5237 sayılı TCK’de ve özel kanunlarda açıkça gösterilmekle birlikte, bir suç hakkında soruşturma veya kovuşturma yapılabilmesinin suçun mağdurunun veya suçtan zarar gören kişilerin şikayetçi olmasına bağlı olduğu suçlara verilen isimdir. Israrlı takip suçu nedeniyle soruşturma ve kovuşturma yapılması suçun mağdurunun şikayetine bağlıdır. Şikayet hakkı, fail ve fiili öğrenmesinden itibaren 6 ay içinde kullanılmalıdır.
Bununla birlikte, suçun dava zamanaşımı süresi 8 yıldır. Suçun faili daha sonra öğrenilse de suçun soruşturulması için en geç 8 yıl içinde şikayet edilmesi gerekmektedir.
Uzlaşma
Ceza hukukunda uzlaşma Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 253. ve 254. maddelerinde düzenlenmiştir. Suçtan mağdur olan kişinin suç şüphelisi ile anlaşması sonucunda ceza yargılamasının sona ermesidir. Uzlaşma müzakereleri ve uzlaşma anlaşması, şartları varsa hem soruşturma aşamasında hem de kovuşturma aşamasında yapılabilir. Uzlaşma şikayetten vazgeçme değildir. Israrlı Takip Suçu uzlaşma kapsamında düzenlenen suçlardan biri olmadığı için uzlaşmaya tabi değildir.
Görevli Mahkeme
Israrlı Takip Suçuna bakmakla görevli mahkeme, 5235 sayılı Kanun’un 11. maddesi gereğince suç için kanunda öngörülen cezanın üst sınırı itibariyle Asliye Ceza Mahkemesidir. Söz konusu dava suçun işlendiği yerin Asliye Ceza Mahkemesinde görülecektir.
Israrlı Takip Suçu Şikayet Dilekçesi
ANKARA CUMHURİYET BAŞSAVCILIĞINA
MÜŞTEKİ: Ad Soyad (TC Kimlik No) – Adres
VEKİLİ : Av. Umur YILDIRIM
ŞÜPHELİ : Ad Soyad (TC Kimlik No) – Adres
SUÇ : Israrlı Takip Suçu
SUÇ TARİHİ: 21.07.2022
KONU : Şüphelinin ısrarlı takip suçu işlemesi nedeniyle hakkında soruşturma başlatılarak devamında kamu davasının açılması talepli suç duyurusudur.
AÇIKLAMALAR:
- Şüpheli ile müvekkil 2013 ile 2021 yılları arasında evli kalmış olup, 2021’nin haziran ayında müvekkil ile şüpheli birlikte karar alarak anlaşmalı şekilde boşanmışlardır.
- Müşteki müvekkil, boşandıktan altı ay sonra iş yerinden başka birisi ile beraber olmaya başlamış ve sosyal medya üzerinden fotoğraf paylaşmışlardır. Bundan haberdar olan şüpheli ise müvekkilin önce sosyal medyası hesabına art arda mesajlar göndermeye başlamıştır. Müvekkil engelleyince ortak arkadaşları üzerinden iletişim kurmak istemiştir. Müşteki müvekkilin sosyal medyasının mesaj bölümüne ait kayıtlar dilekçenin birinci ekinde sunulmuştur.
- Müşteki müvekkil, şüphelinin sosyal medya üzerinden yazmış olduğu mesajlara cevap vermeyince, müştekinin cep telefonundan mesaj atmış ve iş yerine gelip takip etmeye başlamıştır. İş yeri kamera kayıtları ektedir. Müşteki müvekkile şüpheli, yeniden bir araya gelebileceklerini, birlikte aslında çok mutlu olduklarını, yeniden ilişkilerine bir şans vermeleri gerektiğine dair birden fazla mesajlar göndermiştir. Şüphelinin mesaj ve arama kayıtları dilekçenin ekindedir.
- Şüpheli müvekkile karşı ısrarlı takip suçunu işlemiştir. Bu nedenlerle şüpheli hakkında adli soruşturma açılmasını talep ederiz.
HUKUKİ SEBEPLER: TCK, CMK ve ilgili her türlü mevzuat.
HUKUKİ DELİLLER : Tanık, bilirkişi, telefon kayıtları, sosyal medya içerikleri, keşif ve her türlü yasal delil.
SONUÇ ve İSTEM: Yukarıda açıklanan ve gerekçelendirilen nedenlerle; şüpheli hakkında soruşturma başlatılması ve kamu davası açılması yönünde karar verilmesini saygılarımızla vekaleten talep ederiz.
Müşteki Vekili
Av. Umur Yıldırım
İmza
Neler Israrlı Takip Suçunu Oluşturur?
- Kişiyi sürekli şekilde fiziken takip etmek,
- Sosyal platformlarda (instagram, youtube, twitter, tiktok, facebook vb.) bir kimseye sürekli takip isteği veya mesaj atmak.
- Sosyal platformlarda (instagram, youtube, twitter, tiktok, facebook vb.) farklı yollardan ulaşmaya çalışmak,
- 3. Kişileri aracı olarak kullanarak mağdur ile temas kurmaya çalışmak,
- Bir kimsenin; iş, okul, ev, pazar, çarşı gibi yerlerde sürekli olarak karşısına çıkmak, gibi fiiller ısrarlı takip suçunu oluşturabilecektir.