Devrini Yaptığım Aracın Değer Kaybını Alabilir Miyim?

Devrini yaptığım aracın değer kaybını alabilir miyim? Aracını devreden araba sahipleri tarafımıza bu soruyu çok fazla sormaktadır. Değerli okurlarımız daha önce yayınladığımız makalemizde araç değer kaybının ne olduğunu, nasıl hesaplandığını, bu hesaplamalarda nelere dikkat edildiğini, başvuru için gereken şartları ve nereye başvurulacağı konusunda detaylı bir çalışmayı sizler ile paylaşmıştık. Bu makalemizde ise; sattığınız yani devrini yaptığımız aracın değer kaybı alınabilir mi? Devrini yaptığım aracın değer kaybı çıkar mı hususunu incelemeye çalışacağız. Araç devredilirse değer kaybı alınır mı? Bu soru araç değer kaybı davalarında sıkça sorulmaktadır.

Araç değer kaybı, bir motorlu aracın kazadan önceki hasarsız piyasa değeri ile kaza sonrası onarıldıktan sonraki durumu arasındaki fark olarak tanımlanabilir. Başka bir deyişle kazada hasar görmüş bir araç ne kadar iyi onarılmış olursa olsun kazadan önceki durumuna getirilemeyeceği gibi değerinde de düşüş yaşanır. Kazaya uğrayan araç, hasarın izlerini taşır ve aracın değeri hiç hasar görmemiş araç değerinden düşük olacaktır, bu durum da değer kaybı sonucunu doğurur. Bu nedenle hasara uğrayan araç için değer kaybı talep edilebilir ve kazaya ve hasara neden olan sorumlu kişi ve kişilere, değer kaybı ödetilir. Geriye dönük olarak 2 yıl içerisinde gerçekleşen kazalarda alınabilen araç değer kaybı, devrini yaptığım aracın değer kaybını alabilir miyim sorusunu da akıllara getirmektedir. Bu yazımızda bu sorunun cevabını ve detayları sizlere açıklayacağız.

Araç Değer Kaybı

Araç değer kaybı, aracın kazadan önceki durumuna kavuşması için trafik kazası sonucunda belirli kurallar çerçevesinde kusurlu tarafın sigorta şirketinden tazmin edilen miktardır. Kaza sonucunda hasar gören aracın değerinde bir düşüş olacağı aşikardır. Bu düşüş miktarı yani değer kaybı bazı hususlar dikkate alınarak hesaplanmaktadır. Aracın kaza tarihindeki hasarsız piyasa değeri ile hasarlı haldeki piyasa değeri arasındaki farkı başka bir deyişle değer kaybını hesaplamak için aracın modeli, markası, özellikleri, kilometresi, olay tarihindeki yaşı, hasarın boyutu ve türü, yapılan onarım işlemleri ve hasar dosyasının tümü birlikte değerlendirilmesi gerekmekte olup aracın kaza öncesi hasarsız ikinci el piyasa rayiç değeri ile kaza meydana geldikten ve tamir edildikten sonraki ikinci el piyasa rayiç değeri arasındaki farka göre değer kaybının hesaplanması gerekir.

Kaza neticesinde hasara uğrayan araç iyi onarılmış olsa dahi hasarsız haline döndürülemez ve araç satılmak istendiğinde alıcı bunu göz önünde bulundurarak değer belirleyecektir. Kazaya karışan ve hasar gören araç, kazadan ve onarımdan sonra satılmak istenebilir, bu durumda eski araç sahibinin zarar sorumlularından ve sigortacıdan değer kaybı isteyip istemeyeceği hususu tartışmalıydı. Ancak Resmi Gazetenin 14 Mayıs 2015 tarihli ve 29355 numaralı sayısında yayımlanan Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları Tebliği’nin EK.1 düzenlenmesinde yer alan “Değer Kaybı Hesaplaması” bölümünün “2. Teminat Dışı Kalan Haller” başlıklı kısmının 4. bendinde “Kaza Tarihi İle İhbar Tarihi Arasında Araç Üzerinde Mülkiyet Değişikliği Olan Araçlar İle İlgili Talepler”in karşılanmayacağı açıkça belirtilmiş ve söz konusu düzenleme 01 Haziran 2015 tarihinden itibaren yürürlüğe girmiştir. Başka bir deyişle düzenlemenin yürürlüğe girdiği tarihten itibaren satışı yapılan aracın değer kaybı talep edilemeyecektir.

Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları Tebliğ’inde teminat dışı kalan haller kapsamına alınan bu durum, hak ihlallerine sebebiyet verdiği gibi aracını satan kişilerin de değer kaybını almalarının önüne geçiyordu. Bu durum karşısında Ankara Barosu Başkanlığı ilgili Tebliğin hukuka aykırı bazı maddelerinin iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle Danıştay’a dava açmıştır. Açılan bu dava sonucunda; Danıştay bazı maddelerin yürütmesini durdurulmuş, bazıları da reddedilmiştir. Bu kararlar neticesinde, tarafların karşılıklı itirazlarına binaen dosya Danıştay İdari Dava Daireleri Kuruluna gelmiştir.

Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun 23/02/2017 tarih, 2017/176 nolu kararında; Karayolları Motorlu Araçlar Zorunlu Mali Sorumluluk Sigortası Genel Şartları Tebliği’nin EK-1 de yer alan “Değer Kaybı Hesaplanması” bölümünün “2. Teminat Dışı Kalan Haller” başlıklı kısmının 4. bendinde “Kaza Tarihi ile İhbar Tarihi Arasında Araç Üzerinde Mülkiyet Değişikliği Olan Araçlar İle İlgili Talepler” kısmının 23 Şubat 2017 tarihinde Yürütmesinin Durdurulmasına karar verilmiştir. Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu’nun vermiş olduğu karar sonucunda; aracını satanlar da aracının değer kaybını, kaza tarihinden itibaren 2 yıl içerisinde talep edebileceklerdir.

Devrini Yaptığım Aracın Değer Kaybını Alabilir Miyim Örnek

Araç satışı gerçekleşmiş olsa dahi kaza yaptığı tarihte ruhsat kimin üzerine ise değer kaybını kaza anındaki araç sahibi alabilmektedir. Özetle aracın satılması ya da el değiştirmesi değer kaybı alınmasına engel bir durum değildir. Yukarıda hukuki açıklamasını detaylıca izah ettiğimiz durumu somut bir örnek ile açıklamak gerekirse;

Öncelikle kazadaki karşı tarafın sigortasından araç değer kaybı talep edebilmeniz için %100 kusursuz olunması ve en az %25 oranında haklılık oranına sahip olmanız yani %100 kusurlu olunmaması gerekmektedir. Aracınız ile 21.02.2017 tarihinde maddi hasarlı trafik kazasına karıştığınız ve bu kazada %100 kusursuz olduğunuz varsayımı ile kaza sonrasında aracınızı 03.01.2018 tarihinde değer kaybı talep etmeden başka birine devretmeniz halinde Danıştay’ın verdiği yürütme durdurma kararı çerçevesinde karşı tarafın sigortasına 21.02.2019 tarihine kadar araç değer kaybı için başvuruda bulunabileceksiniz. Başvuru zamanaşımı kaza tarihinden itibaren iki yıldır.